Mart 2005 - Mimarlar Odası Ankara Şubesi

5657ürettiklerini eleþtiriyorsunuz” sorusunun yanýtlarýnýaramakta yarar var.Galiba burada da “kral çýplak” demek, tabiri caizse bir“tabu”yu kýrmak gerekiyor. Okul yýllarýnda ilk “mimaritasarým” ödevlerinde ve onu izleyen proje çalýþmalarýndabaþarýlý olanlar, çevrelerindeki tasarým örneklerini baþarýlýbir þekilde analiz ederek deðerlendirenlerden çýkýyor.Ama bu analizi bilinçli ve tutarlý bir þekilde, sistematikolarak yapmaya yönlendirilmiyor öðrenciler. Tam tersine“yapýlmýþ”lardan etkilenmemeleri öðütleniyor. Ama“yapýlmýþlar”dan “usulü dairesinde” etkilenenler baþarýlýbulunuyor. Sanýrým böyle pek de içtenlikli olmayan birortamda bunalýma girenler, safça kendi kendine “sýfýrdan”bir þeyler üretme zorunda kalanlar oluyor.ZENGÝN BÝR KAYNAK: YARIÞMALARNeden bugün mimarlýk okullarýnda günümüzün veyageçmiþin “baþarýlý” veya “baþarýsýz” mimari tasarýmörnekleri didik didik analiz edilmez öðrencilerle birlikte?Örneðin mimarlýk proje yarýþmalarý çok zengin bir kaynakbu alanda. Ama diðer kaynaklar gibi bu kaynaðýn daeðitim aracý olarak yeterince deðerlendirildiðinisanmýyorum. Yapýlý çevredeki tasarým örneklerini en geniþbiçimiyle açýkça, içtenlikle analiz etmeyi, anlamayý nedenöðrencinin kendine býrakýyoruz. Üstelik bir de onu buörnekleri görmezden gelmeye, bunlardan etkilenmemeyeyönlendirerek. Oysa profesyonel hayatta bu türözümlemenin ötesinde, neredeyse doðrudan “alýntýlar”layapýlan kimi tasarým çalýþmalarýna, kibarca “gönderme”veya en fazlasý “etkilenme” denilmiyor mu?Aman yanlýþ anlaþýlmasýn, söylemek istediðimiz mimarlýköðrencilerini “usta”larýn birer mukallidi olacak þekildeyetiþtirme veya mimarlýkta “intihal”i meþrulaþtýrma deðilherhalde. Gençlerin özgün birer tasarýmcý olmalarý elbetteçok önemli. Ancak, kendinden önce yapýlanlarý“sýfýrlamak” da bir baþka uç olmuyor mu? Üstelikgünümüzde, mimarlýk eðitimi için gerekliliði söylenen“usta-çýrak” iliþkisi biraz farklý boyutlardagerçekleþtirilebiliyor. Ýletiþim olanaklarýnýn alabildiðinegeniþlediði günümüzde illa da bir “usta”nýn bürosunda“çýrak”lýktan geçmiyor tasarýmda ustalaþmanýn yolu. Çoksayýda “usta”dan alabildiðine yararlanabilme olanaðý var.alanýn mimarlýkla ilgisi olmadýðýný iddia edenlere, UIAbelgelerindeki tanýmlara bakmalarýný öneririm.Mimarlýk salt “tasarým”dan ibaret deðil. Öyleyseöðrencileri yeteneklerine, ilgilerine göre niye mesleðindiðer alanlarýna daha okuldayken yöneltmiyoruz.MESLEÐÝN VE EÐÝTÝMÝN ALTERNATÝF ALANLARIGeçmiþ yýllarda ODTÜ'de yapýlan ve çaðrýlý olarakkatýldýðým bir “özdeðerlendirme” toplantýsýnda,“mezunlarýn yarýdan çoðu 'inþaat yönetimi' ileuðraþýyor, eðitimde bu alana aðýrlýk verilemez mi” diyesormuþtum. Bölüm Baþkaný Selahattin Önür hocam butespitime katýldýklarýný söylemiþti. Sanýrým belirli birölçüde “tasarým yeteneði” ile birlikte daha çok“normatif” bir eðitimin gerekli olduðu “inþaat yönetimi”veya malzeme, yapý fiziði, yapý ve imar hukuku vb.alanlara yönelmek, genç mimar adaylarýna yenialternatifler sunmanýn olanaklarýný getirecektir. Belkiböyle çeþitlendirilmiþ gerçekçi, gerçek ihtiyaçlara yanýtveren bir eðitim programý içinde çoðu genç insanýnsýkýntýlarýný da bir ölçüde giderebiliriz.Yukarýda anlatmaya çalýþtýklarým, uzun yýllar öncesi,kendi öðrencilik yýllarýmýzda yaþadýklarýmýza, yakýnçevremizde izleyebildiklerimize ve son yýllarda öðretimüyesi meslektaþlarýmýzla yaptýðýmýz sohbetleredayanýyor. Söylediklerim, mimarlýk eðitimi üzerindeiddialý bir söylem geliþtirmeyi de amaçlamýyor.Söylediklerimin, eðitim sürecinde ve eðitim sonrasýmeslek hayatýnda genç meslektaþlarýmýzýnkarþýlaþtýklarý sorunlarýn azaltýlmasý çabalarýna bir katkýolarak deðerlendirilmesini dilerim.ÖZETLE- Özetlersem, öncelikle gençlik dönemininbunalýmlarýna bir de “yaratma” sorumluluðu eklenengenç mimar adaylarýna anlayýþla yaklaþmak gerekiyor.- Gerçekçi yaklaþýmlarýn yararý var. Gençlerin “sýfýr”dan“tasarýmcý” olmasýný beklemeyiniz. Onlara, yapacaklarýözgün tasarým çalýþmalarý için, yapýlý çevredeki sayýsýztasarým örneklerinden birer eðitim aracý olarakyararlanma yollarýný gösteriniz.Fotoðraf: Gülnur Güvenç“Kültürlerin Ortak Kenti ve Ortak MimarlýkLARý”ADANA - ANTAKYA KONGRESÝUIA 2005 Ýstanbul'a Doðru Kongreleri'nin beþincisi24-27 Þubat 2005 tarihlerinde Adana veAntakya'da yapýldý. Mimarlar Odasý Adana veMersin Þubelerinin ev sahipliðinde “KültürlerinOrtak Kenti ve Ortak MimarlýkLARý” temasýylayapýlan ve 750 kiþinin katýlýmýyla gerçekleþenkongre, Mimar Seyfi Arkan’ýn tasarladýðýAdana'da Büyükþehir Belediyesi TiyatroSalonu'nda yapýldý. Kongrenin açýlýþ konuþmalarýnýSamet Karyaldýz (MO Adana Þube Baþkaný),Oktay Ekinci (MO Genel Baþkaný), Erkin Erten(Çukurova Üniversitesi, Mim.Müh.Fak.Mim.Böl.Bþk.), Mehmet Yeloðlu (AntakyaBelediye Baþkaný), Erol Ertan (Mersin BüyükþehirBelediyesi Baþkan Danýþmaný), Aytaç Durak(Adana Büyükþehir Belediye Baþkaný), AbdülkadirSarý (Hatay Valisi), Ahmet Zahteroðullarý (MersinVali Yardýmcýsý) ve M.Cahit Kýraç (Adana Valisi)yaptýlar.TASARIMDA “USTA”LAR VE “DÝÐER”LERÝHer mimar adayý tasarýmda “usta” olabilir mi? Elbette bugeniþ ölçüde “usta”dan ne kastettiðinize baðlý. Mutlakamimarlýk okullarýný bitirenlerin tasarýmda yetenekliolmalarýný istiyoruz. Ama bu yeteneðin nerede “ustalýk”mertebesine vardýðýnýn çok da somut bir ölçüsü yok.Bugün ülkemizdeki 30.000 mimarýn ne kadarý “usta”tasarýmcý? Galiba “çan eðrisi” grafiði gene burada daçalýþýyor.Elimizde net bilgiler, rakamlar, oranlar yok. Belki bazýtahminler yapýlabilir. Ama yakýn çevremden gördüðümkadarýyla, mimarlarýn yarýdan çoðu doðrudan yapýüretiminde, örneðin taahhüt firmalarýnda çalýþýyor. Bu- Her mimarlýk öðrencisinin “usta” bir tasarýmcýolmasýný da beklemeyiniz. “Çan eðrisi”ni unutmayýnýz.Ayrýca gerçek hayat çok daha farklý formasyonlarda“mimar”lar da gerektiriyor. Mesleðin alternatifalanlarýný eðitim programlarýna yansýtýnýz.- Bu konularda Oda'nýn mutlaka katkýsý olmalýdýr.Herhalde bir zamanlar Bayar Çimen'in iyi niyetleyaptýðý gibi, kütüphaneye gelen öðrencilerden gözünekestirdiklerine proje üzerinden kritik vermek þeklindeolmayacaktýr bu katký. Örneðin Ýstanbul'da MetinKaradað'ýn yürüttüðü etkinlikler çok daha yararlýgörülüyor. Eðitim kurumlarýnda ve meslek örgütündebu doðrultuda getirilecek yeni açýlýmlara, geliþtirilecekyeni programlara ihtiyacýmýz var.Prof.Dr. Doðan Kuban'ýn yaptýðý “Kentler veMimarlýk” konulu tematik sunumun ardýndan UIA2005 Ýstanbul Kongresi Mali Ýdari Yöneticisi ÞefikOnat, kongre hazýrlýk süreci ve yeni geliþmelerkonusunda bilgi verdi. Mimarlar Odasý birimlerininkentlerine bakýþýný içeren birinci oturumda MimarAbdullah Özdemir “Kahramanmaraþ Kenti veMimarlar Odasý”, Mimar Semih L.Temizkan“Mersin Kenti ve Mimarlar Odasý”, Mimar SametKaryaldýz “Adana Kenti ve Mimarlar Odasý”nailiþkin görüþlerini sundular. Prof.Dr. Erkin Ertenyönetiminde yapýlan “Kültürlerin Ortak Kenti veOrtak MimarlýkLARý” baþlýklý ikinci oturumda,Prof.Dr. Tamer Gök ve Uzman Tülin Selvi Ünlü“Mersin Kenti ve Mimarlýk”; Prof.Dr. YusufGürçýnar ise “Adana Kenti ve Mimarlýk” baþlýklýsunumlarýný yaptýlar.Antakya'da devam eden kongrenin ikinci günü,Abdulgani Mazmanoðlu (Mimarlar Odasý AntakyaTems. Baþkaný), Mehmet Yeloðlu (Antakya BelediyeBaþkaný) ve Abdülkadir Sarý'nýn (Hatay Valisi)konuþmalarý ile baþladý. Prof.Dr. Ataman Demiryönetimindeki “Kültürlerin Ortak Kenti ve OrtakMimarlýkLARý” baþlýklý ikinci oturum Mimarlar OdasýTemsilciliklerinin kentlerine bakýþý ile devam etti.Mimar Cahit Top “Ýskenderun Kenti ve MimarlarOdasý”, Mimar Abdulgani Mazmanoðlu “AntakyaKenti ve Mimarlar Odasý”, Prof.Dr. Ýsmet Okyay“Antakya Kenti ve Mimarlýk” baþlýklý sunumlarýnardýndan, Oktay Ekinci yönetiminde yapýlanpanel/forum ile ikinci gün oturumlarý tamamlandý.Üçüncü gün, Antakya kenti ve kentsel sit alanlarýnýngezilmesi ile kongre sona erdi.UIA Ýstanbul Türkiye Kongreleri