Mart 2005 - Mimarlar Odası Ankara Şubesi

16bilinmeyen ankara ...17Bilinmeyen Ankara baþlýðý altýnda heray bu sayfalarda bir yapý tanýtýyoruz.Bu yapýlarýn ortak özelliði çok kiþitarafýndan bilinmiyor, tanýnmýyorolmalarý. Yaþadýðýmýz þehrin sahipolduðu, ama varlýðýnýn bile farkýndaolmadýðýmýz, iþlevleri veya konumlarýyüzünden içlerine girip çýkamadýðýmýz,yayýnlarda rastlamadýðýmýz, mimarlýkderslerinde okutulmayan, ama mimariaçýdan bilinmeyi hakeden yapýlarbunlar...Spor salonu oldukça yalýn bir anlayýþlatasarlanmýþtýr. Salonun kuzeyinde, oturma sýralarýnave spor salonuna açýlan üç kapý yer alýr. Doðu vebatýsýnda, salonun yüksekliðinden yararlanýlarakoluþturulan altta soyunma odalarý, üstte balkonlarbulunmaktadýr. Salonun tavanýnda, kuzey-güneydoðrultusunda atýlan altý çelik kutu kiriþbulunmaktadýr. Bu büyük kiriþler, doðu-batýdoðrultusunda daha küçük kesitli kiriþlerle birbirinebaðlanmýþtýr. Bunlarýn üzerinde de ahþap tavan veaydýnlatma elemanlarý bulunmaktadýr. Salonun vebalkonlarýn zemini ahþap parke kaplýdýr.Jimnastik OkuluLeylâ AlpagutTANIMPlan ve cephe özellikleri, eðimli kýrma çatýsý ileEgli mimarlýðýnýn önemli örneklerinden birisiolan Jimnastik Okulu Binasý özgünlüðünü fazlayitirmeden günümüze kadar gelebilmiþtir. Yapý,ana ögesi olan spor salonu ile bürolar ve küçükbir salonu barýndýran iki yandaki kanatlardanoluþmaktadýr. Yapýnýn doðu kolundaki yarýmbodrum katta kalorifer dairesi yer alýr.Yapýnýn ana giriþi, güneyindeki dýþa taþkýn holüniki yanýndan saðlanmaktadýr. Holün güneycephesinde, orta eksende Selim Sýrrý Tarcanbüstünün yer aldýðý bir niþ bulunmaktadýr. Ýkiyandaki merdivenlerden önce koridor boyuncadevam eden giriþ platformuna ulaþýlýr. Buradanda hole girilmektedir. Hol, simetrik anlayýþladüzenlenmiþ olan merdivenler ile bürolar veküçük salona ulaþtýran koridora açýlmaktadýr.Holün ekseninde ise büyük salonun giriþibulunur.Çizimi hazýrlayan: Doç. Dr. Mustafa AkpolatGenel görünüþ, 1930’larADI: Jimnastik OkuluYAPIM YILI: 1930’larMÝMARI: Ernst EgliBUGÜNKÜ KULLANIMI: Gazi Üniversitesi Spor SalonuKONUMU: Beþevler’de Gazi Üniversitesi Yerleþkesi’ndeRektörlük Binasý’nýn (Gazi Eðitim Enstitüsü) kuzeyinde yer alýr.Spor salonu, 1930’larYapýnýn giriþ cephesinde öne doðru taþkýn bir giriþholü, altta koridora, üstte salona ýþýk saðlayanpencereler bulunmaktadýr. Ýþlevselci bir anlayýþladüzenlenen cephede koridor ve hol alçak tutularaküstteki pencerelerden salonun bol ýþýk almasýnaolanak saðlanmýþtýr. Daha geride ise koridorundüþey etkili pencereleri yer almaktadýr. Ön cephedekoridor pencereleri ve yan kanatlar simetrik etkiyigüçlendirmektedir. Üstte salonun dýþa taþkýnçerçeveli düþey pencereleri yatay etkili bir dizioluþturmaktadýr. Büyük salonun ve yan kanatlarýnüzeri, güney cephede ilginç biçimde, hareketli çatýile örtülmüþtür. Salonun üzerine gelen bölüme, çatýarasýna ýþýk saðlayan dört pencere yerleþtirilmiþtir.Yapýnýn arka cephesi ön cepheden farklý bir anlayýþlatasarlanmýþtýr. Bu cephenin önünde, sonradankaldýrýlmýþ olan, dört oturma sýrasý bulunan bir tribünyer almaktadýr. Merdivenlerin yer aldýðý iki yandakidýþa taþkýn bölüm cepheyi hareketlendirmektedir.Cephenin ortasýnda altý kolonun taþýdýðý, geniþolmayan bir saçak bulunmaktadýr. Kolonlarýnarasýnda, salona açýlan üç kapý ve üstte on düþeypencere, kolonlarýn düþey etkisini dengeleyen yatayetki saðlamaktadýr.Yapýnýn doðu ve batý cepheleri ayný anlayýþtadüzenlenmiþtir. Bu cephelerin öne çýkan özelliði,yatay etkili dizi oluþturan, salona ýþýk saðlayanpencere dizisidir.Yapýda çoðunlukla betonarme karkas kullanýlmýþtýr.Buna ek olarak büyük salonun geniþ açýklýðý çelikkutu kiriþlerle geçilmiþtir. Yapýnýn dýþýnda subasmanseviyesine kadar olan bölüm ile giriþe ulaþýmý