1996 Senesi "Bugünkü Sohbet" Yazıları - Mehmet Oruç

Vücûb şartları bulunmakla beraber, edâ şartları da kendisinde bulunan kimsenin, o sene
hacca gitmesi farz olur. O sene, hac yolunda ölürse hac sâkıt olur. Vekîl gönderilmesi için
vasiyet etmesi lâzım olmaz. O sene gitmez ise, günâh olur. Sonraki senelerde, hac yolunda
veya evinde hasta veya hapis, sakat olursa yerine başkasını, kendi memleketinden bedel
göndermesi veya bunun için vasiyet etmesi lâzımdır. Bedel gönderdikten sonra iyi olursa,
kendinin gitmesi de lâzım olur. Sonraki senelerde hacca giderse, tehîr günâhı affolur.
Vekîlin, ihrâma girerken, emreden kimse için, kalb ile niyyet etmesi şarttır. Hac borcu olan
kimsenin, öldükten sonra kendi için hac yapacak vekîlin adını bildirerek vasî olan kimseye
emir vermesi lâzımdır. Meyyit veya meyyitin vasî yaptığı yabancı kimse, vârislerden birini,
diğer vârisler izin vermedikçe, vekîl yapamaz. Bir kimse izin vermeden, başkasının, bunun
yerine hacca gönderilmesi câiz değildir. Yalnız vâris, ölen akrabâsı, vasiyet etmemiş, ya'nî
hac parası ayırmamış ise, kendine mîras kalan para ile, onun yerine hacca gidebilir veya
başkasını gönderebilir. Böylece anasını veya babasını hac borcundan kurtarmış olur. Kendine
de, farz olmuş ise, kendi için, ayrıca gitmesi lâzımdır.
İstanbul'da bulunan bir kimsenin babası Erzurum'da sâkin iken vefât etse, babası vasiyet
etmedi ise, babası için birini vekîl göndermek isterse, Erzurum'dan göndermesi farzdır. Başka
yerden göndermesi Hanefîde câiz değildir. Şâfi'î mezhebinde Mîkât dışındaki her yerden
göndermesi câizdir.
Hattâ, hacca giden birine para vererek, Mekke-i mükerremede bir vekîl bulup, babası için,
buna Mîkât'dan hac yaptırtması Şâfi'îde câizdir. Hanefî olanlar, paraları az ise, Şâfi'î
mezhebini taklîd ederek, vasiyet etmemiş ana, baba ve yakınları için, Mekke'de vekîl
tutabilirler. Fakat, parayı verirken, Şâfi'î mezhebini taklîd ediyorum diye niyyet etmesi
lâzımdır.
Kadın mahremsiz hacca gidemez
Erkeksiz kadın hacca gidemez. Giderse, haccı kabûl olur ise de, harâmdır. Erkeği ile
gidince de, otelde, tavâfta, sa'yda ve taş atarken, erkekler arasına karışması harâmdır ve
haccın sevâbını giderdiği gibi, büyük günâha girer. Ebedî mahrem erkeği bulunmıyan kadın,
ihtiyârlayınca, göremez olunca veya iyi olmıyacak bir hastalığa yakalanınca yerine vekîl
gönderir. Daha önce göndermez.
Haccın farzları:
Haccın farzları üçtür. Biri yapılmazsa hac sahîh olmaz.
1- Haccı, ihrâmlı yapmak.
2- Vakfeye durmak.
Arefe günü Arafâtın, Vâdi-yi Urene denilen yerinden başka herhangi bir yerinde, öğle ve
ikindi namazlarından sonra vakfeye durulur.
3- Kâ'be-i mu'azzamayı Tavâf-ı ziyâret etmek.
Tavâf, Mescid-i harâm içinde, Kâ'be-i mu'azzama etrafında dönmek demektir. Dördü farz,
üçü vâcib olmak üzere yedi kere dönülür. Zemzem kuyusunun ve makâm-ı İbrâhîmin dışından
dolaşarak da tavâf etmek câizdir. Kadınların tavâfta, Kâ'beye yaklaşmamaları efdaldir. Kadına
dokunmak ihtimâli çok ise, Şâfi'îlerin Hanefî veya Mâlikîyi taklîd etmesi lâzım olur.
Hacda ihrâm ve hükümleri 21 MART 1996
İhrâm, iki parçalı bez olup, iple bağlanmaz, düğümlenmez. Tavâfa başlarken,
ihrâmın ortasını sağ koltuk altından geçirip, iki ucunu sol omuz üstüne getirmek
sünnettir.
Hac, umre, ticâret veya herhangi birşey için uzaktan gelenlerin, Mîkât denilen yerleri,
ihrâmsız geçerek, Mekke-i mükerreme Haremi'ne girmeleri harâmdır. Geçenin, geri Mîkât'a
gelip ihrâma girmesi lâzımdır. İhrâma girmezse, kurban kesmek lâzım olur. Mîkât denilen
yerler ile, Harem-i Mekke arasına Hil denir.