1996 Senesi "Bugünkü Sohbet" Yazıları - Mehmet Oruç

Cenâb-ı Hakkın yarattığı her şeyde bildiğimiz, bilmediğimiz nice hikmetler, nice
faydalar vardır. Hiçbir şey tesâdüfi değildir, hepsi plânlı, proğramlıdır.
Cenâb-ı Hakkın yarattığı her şeyde bildiğimiz, bilmediğimiz nice hikmetler, nice faydalar
vardır. Hiçbir şey tesâdüfi değildir, plânlı, proğramlıdır.
Meselâ her canlının temel maddesi olan suyu ele alalım: Maddenin özelliklerinden biri,
sıcaklığı arttığında genleşmesi ya'nî hacminin büyümesi, soğuduğunda ise hacminin
küçülmesidir. Sıcaklığı artan bir madde genleşirken kütlesi değişmediğinden, yoğunluğu
(ya'nî birim hacminin kütlesi) azalır. Tersine, sıcaklığı azalan bir maddenin de hacmi
küçülürken yoğunluğu artar.
"Suyun istisnai özelliği"
Bu, bütün maddeler için geçerli olmakla beraber, suyun istisnai bir özelliği vardır. Su, 100
santigrat derecede kaynar ve sıfır santigrat derecede donar. 100 derecedeki bir miktar su
soğutulmaya başlanırsa, diğer maddeler gibi hacmi küçülmeye başlar. Sıcaklık 4 dereceye
gelinceye kadar hacmi küçülür. 4 dereceden sonra sıcaklık azalmaya devam ederse, bu defa
diğer maddelerin tersine hacmi büyümeye başlar ve sıfır derecede donarken de hacmi
büyüdüğü için buzun yoğunluğu, sıfır derecedeki suyun yoğunluğundan daha küçük olur.
Yoğunluğu, suyun yoğunluğundan büyük olan cisimler suya bırakıldığında dibe tamamen
batar. Bir cismin suda yüzebilmesi için, yoğunluğunun, suyun yoğunluğundan daha küçük
olması gerekir. Buzun yoğunluğu, sudan daha küçük olduğundan yüzer.
Eğer, suyun da diğer maddeler gibi sıcaklığı azaldıkça hacmi devamlı azalsaydı,
yoğunluğu artacak ve buzun yoğunluğu suyunkinden daha büyük olacağından dibe batacaktı.
Böylece denizler, göller ve derin suların dibi tamamen buzlarla kaplanacak, canlıların
yaşaması imkânsız hâle gelecekti. Ya'nî deniz ve göllerde balık ve benzeri insanların istifade
ettikleri varlıklar olmayacaktı.
Ayrıca okyanus ve göllerde gemilerle ulaşım şimdiki gibi pek kolay olmayacaktı. Çünkü
dipten itibaren donarak yükselen buz tabakası, yüzeye kadar denizlerin tamamen buzlarla
kaplanmasına sebep olacaktı. Dipten itibaren tamamen donan bu büyük buz tabakalarının
tekrar erimesi ise mümkün olmayacaktı. Çünkü güneş ışınları denizlerin ancak birkaç yüz
metre derinliğine kadar işleyebildiğinden daha derinlerdeki buzun erimesi imkânsızdır.
"Hava, su ve gıda"
Bu üç madde yaşamanın, hayatın vazgeçilmez, zarûrî ihtiyaç maddeleridir. Cenâb-ı Hak
bu üç maddenin temin edilebilmesini, insan vücudunun ihtiyacındaki öncelik sırasına göre
yaratmıştır. Bütün canlılar havasız yaşayamaz. Canlıların yaşamaları için, en çok lâzım olanı
havadır. Havasızlığa birkaç dakîkadan fazla dayanamazlar. Hemen ölürler. Hava, aramakla,
bulmakla, zahmet çekmekle ele geçecek birşey olsaydı, bunu arayacak kadar zaman bile
yaşıyamazlardı. Bu derece acele lâzım olan, bu çok lüzûmlu maddeyi, Allahü teâlâ, her yerde
bulunacak ve mahlûklarının ciğerlerine kadar, kendiliğinden, kolayca girecek şekilde
yaratmıştır.
Yaşıyabilmek için su, bu kadar acele lâzım değildir. İnsan ve hayvanlar, suyu arayıp
bulacak zaman kadar yaşıyabilirler. Bunun için, suyu bulmak îcâb etmektedir.
Hayvanlarda akıl bulunmadığı ve birbirlerine yardımcı olmadıkları için, yiyeceklerini ve
giyeceklerini hazırlıyamazlar. Bundan dolayı, yiyeceklerini pişirmeleri, hazırlamaları lâzım
değildir. Ot, leş yirler. Tüy, yün, kıl ile ısınırlar. Korunma âletleri, kendilerinde yaratılmıştır.
Birbirlerine muhtaç değildirler.
Her hayvanda bulunan bir çeşit üstünlük, insanda bir araya getirilmiştir. İnsanın,
kendisinde yaratılan bu üstünlükleri meydana çıkarması için, aklını kullanması, fikrini
yorması, çalışması lâzımdır.
Saâdet ve felâket kapılarının anahtarı, insanın eline verilmiştir. Yükselmesi veya alçalması,
çalışmasına bırakılmıştır. Aklını, fikrini işleterek, saâdet yolunu görüp, bu yolda yürümeğe