1996 Senesi "Bugünkü Sohbet" Yazıları - Mehmet Oruç

Komşularımıza elden geldiği kadar yardımcı olmalı, onlara karşı vazîfelerimizi eksiksiz
yerine getirmeye gayret etmeliyiz. Komşu ba'zan akrabâdan daha önemli olur. Başımıza bir iş
geldiğinde, hasta olduğumuzda bize yardım edecek olan en yakın komşumuzdur. Komşuyu
memnun etmek, ona faydalı olmak hayırlı insan olma alâmetidir. Hadîs-i şerîfte buyuruldu ki:
(Allahü teâlânın yanında dostlarının en hayırlısı, dostlarına hayırlı olan, komşuların en
hayırlısı da komşularına hayrı dokunandır.)
En güzel hayır, kişiye dînini öğretmektir. Onu sonsuz âhiret azâbından kurtarmaktır.
Komşusuna, dînini öğrenmesinde yardımcı olmayana kul hakkı geçer.
Kul hakkının en mühimi ve azâbı en şiddetli olanı, akrabâsına, âile efrâdına, mâiyetinde
olanlara emr-i ma'rûf yapmamaktır. Komşuya da emr-i ma'rûf yapmamak en mühim bir kul
hakkıdır. Meselâ, alkollü içkilerin, tesettürsüz gezmenin harâm olduğunu, güler yüz ve tatlı
dil ile komşularına anlatmalıdır!
Komşu, komşunun yakasına yapışacak
Komşularının günâh işlediklerini görüp de, "Bana ne?" diyerek evine çekilen, uygun bir
şekilde onlara nasîhat etmiyen ve kendileri ile görüşmiyen, onların Cehennemden kurtulması
için yardım etmiyen mes'ûl olacaktır.
Komşuları böyle bir kimseyi, Kıyâmet günü Allahü teâlâya şikâyet edeceklerdir. Hadîs-i
şerîfte buyuruldu ki:
(Nice kimse, Kıyâmette komşusunun yakasına yapışıp, "Yâ Rabbî, buna sor ki, niçin
kapısını bana kapadı? Niçin elindeki ni'metlerden bana da vermedi?")
Bu söyledikleriniz her komşu için geçerli olmuyor bazan. Bugün komşuluklar da zorlaştı.
Kimse kimsenin nasîhatını dinleyecek durumda değildir, denilecek olursa:
Böyle komşulara kıymetli kitap hediye etmelidir. Bir vesîle ile güzel bir dînî kitap
verilirse, emr-i ma'rûf vazîfesi yapılmış olur. Âhırette bana dînimi öğrenmem için yardımcı
olmadı, diyemez. Böyle yapmakla en azından, biz vebâlden kurtulmuş oluruz.
Tabiî ki bununla da kalmayıp hâl ile örnek olmalıdır. Komşu kötü biri bile olsa, her
karşılaşmada, onunla merhabalaşmalı, hâl hatır sormalıdır. Daima ona güler yüz
göstermelidir. Neticede o da insandır. Birgün gelip kendi kendine düşünecektir:
"Benim bu kadar kötü davranışıma rağmen, devamlı bana güler yüz gösteriyor, hâl
hatır soruyor. Acaba bu iyi huyun kaynağı denir?" diye merak eder. Bu kaynağın da
islâmiyet olduğunu öğrenir. Böylece dîne karşı sevgisi artar. Asırlardır, dinin yayılması hep
böyle olmuştur.
Emr-i ma'rûf iki şekilde yapılır:
Birincisi, söz, yazı ve her çeşit yayın organı iledir. Bunu yaparken, bilgi az ise ve şahsa,
âdetlere, kanûnlara dikkat ve ri'âyet edilmezse, fitneye, anarşiye sebep olabilir. Birçok kimse,
bunlara dikkat etmediği için, kaş yapayım derken göz çıkarmıştır. Fayda yerine zarar
vermiştir. İslâmiyetin hızla yayılması, iyilikle, güzel ahlâk ile olmuştur.
En güzel yol yaşayış ile örnek olmak
İkinci yol, hâl ile, islâmın güzel ahlâkına uyarak, nümûne, örnek olmaktır. Herkese tatlı
dil, güler yüz göstermek, kimseyi incitmemek, kimsenin malına, ırzına göz dikmemek,
borçlarını ödemek, en te'sîrli, en fâideli nasîhat yapmak olur. Bunun içindir ki, (lisân-ı hâl,
lisân-ı kalden entaktır) demişlerdir. Ya'nî hâl ile yaşayış ile örnek olup, dîni yaymak, söz ile
yapılan nasîhattan daha kıymetlidir.
Kişi nasîhat ettiği şeye kendisi uymuyorsa, bunun te'sîri olmaz. Olsa bile az olur. Câhil
kimse, hocanın yanlış bir işini görse, demek ki bunun bir ruhsat, kurtarır şekli var diyerek o da
aynı şeyi yapmaya kalkar.
Kısacası, islâmın güzel ahlâkına uygun yaşamak, emr-i ma'rûf ve nehy-i münker yapmanın
en güzel yoludur.
"Vallahi bu peygamberdir" 5 MART 1996