1996 Senesi "Bugünkü Sohbet" Yazıları - Mehmet Oruç

1- Avâm orucu: İslâmiyetin, ta'yîn ettiği zaman içerisinde, Ramazan ayında, gündüzleri
yemek ve içmek ve cimâ'dan ya'nî bilinen orucu bozan şeylerden kendini uzak tutanların
orucudur.
2- Havâs orucu: Umûmî oruçta şart olan şeyleri yapmakla beraber, göz, kulak, dil, el,
ayak ve bütün a'zâsı da Allahü teâlânın emirlerini yerine getirip, harâm ve mekrûh kıldığı
şeylerden uzaklaşanların orucudur.
3- Evliyânın orucu: Yukarıda avâm ve havâs oruçlarında zikrettiğimiz şeyleri yapmakla
beraber, kalbleri, dünya düşüncelerinden ve Allahü teâlâya yaklaşmaya mâni olacak
düşüncelerden ve mâsivâdan, ya'nî Allahü teâlâdan gayrı her şeyden yüz çevirip sakınanların
orucudur. Oruç tutan kimse, yalanı, gıybeti ve diğer günâhları terketmezse, o kimsenin tuttuğu
orucun sevâbı az olur.
Bunun için oruç tutarken günâh işleyenler, benim orucumun kıymeti yok diyerek orucu
terketmemelidir. İslâm büyükleri, bir şeyin bütünü ele geçmezse tamamını da terketmemelidir
buyurmuşlardır. Oruca devam etmeli, Allahü teâlâya yalvararak af dilemeli ve işledikleri
günâhlardan yüz çevirmelidirler. Zâten oruca devam etmek, insanı günâh işlemekten men
eder. İslâm dîninde ibâdetlerin dereceleri vardır:
İbâdetlerin en kıymetlisi
Birinci derece: İbâdetlerin en kıymetlisi ve en efdâli, harâmlardan sakınmaktır. Harâmı
gördüğü zaman, yüzünü çevirenin kalbini, Allahü teâlâ îmân ile doldurur. Bir kimse, harâm
işlemeğe niyyet eder ve o harâmı işlemezse, ona günâh yazılmaz. Harâm işlemek, Allahü
teâlâya karşı gelmek olduğundan, ondan sakınmak da, ibâdetlerin en efdâli olmuştur. İkinci
derece: Farzları yapmaktır. Farzların terki büyük günâhtır. Allahü teâlânın yapınız diye
emrettiği şeylere farz denir. Farzları yapmak, çok kıymetlidir. Hele farzların unutulduğu,
harâmların yayıldığı bir zamanda, farzları yapmak, daha çok kıymetlidir. Farzları yapanlara
büyük ecir ve mükâfâtlar vardır. Üçüncü derece: Tahrîmî mekrûhlardan, ya'nî harâma yakın
mekrûhlardan sakınmaktır. Tahrîmî mekrûhlardan sakınmak, vâcibleri yapmaktan daha
kıymetlidir. Dördüncü derece: Vâcibleri yapmaktır. Vâcibleri yapmak da, farz kadar
olmasa bile, çok sevâbdır. Vâcibler de Allahü teâlânın emridir. Fakat farzlar gibi delili
sabit değildir. Beşinci derece: Tenzîhî mekrûhlardan sakınmaktır. Tenzîhî mekrûh demek,
helâla yakın olan mekrûhlar demektir. Altıncı derece: Müekked sünnetleri yapmaktır.
Sünnetleri terketmek, günâh değildir. Özürsüz devamlı terketmek ise, küçük günâhtır. Sünneti
beğenmemek ise küfürdür. Yedinci derece: Nâfileler ve müstehâblardır. Nâfileleri yapıp
yapmamakta müslümanlar serbesttir. Yapmıyana, terkedene cezâ olmadığı hâlde, iyi niyyet ile
yapana ecir ve mükâfât vardır.
Orucun faydası ilmen sabittir 1 ŞUBAT 1996
Oruç, vücuttaki karbonhidrat, protein ve bilhassa yağ depolarının harekete
geçirilmesini sağlar. Vücut kendini yeniler.
Hiçbir ibâdetin insana zararı olmaz. Zaten ibâdetler insanın faydasınadır. İslâmın beş
şartından biri olan oruç da, mide rahatsızlığına ve diğer rahatsızlıklara sebep olmaz. Bilâkis
mideye, diğer organlarımıza sağlık açısından çok faydalıdır. Bu husûs, bugünkü modern tıp
mütehassısları tarafından, açık ve kesin bir şekilde isbât edilmiştir. İlmin yeni bulduğu bu
tesbiti, Peygamber efendimiz, (Oruç tutunuz, sıhhat bulunuz) hadîs-i şerîfi ile bindörtyüz
sene önce bildirmişti.
Midesinden rahatsız olan kimse, hâmile kadın, süt veren kadın ve hastalığının artacağından
korkan kimse, harp eden asker ve seferî, ya'nî yolculuğa çıkan yolcular oruç tutmayabilirler.
Orucun sağlığa zararlı değil, bilâkis çok faydalı olduğuna birkaç misâl verelim:
Oruç ile, bir sene boyu durmadan çalışan mide ile beraber bütün sindirim sistemi istirahate
sevk edilmekte ve insan vücûdu dinlenmeye tâbi tutulmaktadır. Böylece, sindirim sistemi
dinlendirilmiş olur.