1996 Senesi "Bugünkü Sohbet" Yazıları - Mehmet Oruç

müctehide tâbi olmuşlardır. Meselâ Bayezid-i Bistâmî, Cüneyd-i Bağdâdî, Celâleddîn-i Rûmî
ve Muhyiddîn-i Arabî gibi velîler de, herkes gibi, bir mezhebe tâbi olarak yükselmiştir.
"Bizim mezhebe ihtiyacımız yoktur, Peygamber zamanında mezhep mi vardı?"
dememişlerdir.
Ba'zıları, "Fıkıh bilgisini nereden olsa öğrenirsin, önce bir tarikata gir!" demektedirler.
Ahkâm-ı islâmiyyeye yapışmak, bir ağaç dikmek gibidir. Tasavvufta, tarikatta hâsıl olan
hâller, bu ağacın meyveleri gibidir. Evet, ağaç dikmekten maksat, meyve elde etmektir. Fakat,
meyve kazanmak için, ağaç dikmek şarttır.
Ya'nî, îmân olmazsa ve ahkâm-ı şer'ıyye yapılmazsa, tasavvuf ve evliyâlık hâsıl olamaz.
Dinin emirlerini yerine getirmediği hâlde kişide ba'zı hâller görülüyorsa, bu hâller
şeytandandır. Bu kişinin, "Ağaç yok iken meyvesini yedim" demesi gibidir. Şeytan onu
aldatarak meyve gibi göstermektedir.
Böyle iddiada bulunan kimselerden, arslandan kaçmaktan daha çok kaçmalıdır. Arslan,
insanın yalnız canını alır. Bunlar ise, dînini ve îmânını alır.
İmâm-ı Mâlik hazretleri, (Fıkıh öğrenmeyip, tasavvuf ile uğraşan, dinden çıkar. "Zındık"
olur. Fıkıh öğrenip tasavvuftan haberi olmıyan "Bid'at sâhibi", ya'nî sapık olur. Her ikisini
edinen, hakîkate varır) buyurdu.
Dimyat'a pirince giderken... 14 OCAK 1996
Evliyânın büyüklerinden İbrâhim Edhem hazretlerine evliyallık halleri görülen bir
gençten bahsettiler.
Bu Genci evine da'vet etti. Gence helâl yemek verdi. Gençteki eski aşk ve gayret kalmadı.
Genç eski hâlinin niçin kaybolduğunu sordu. İbrâhim Edhem hazretleri, gence:
- Sendeki hâller şeytandandı. Helâl yiyince şeytan giremedi. Esas hâlin meydana çıktı,
buyurdu.
Bu genç, fıkıh ilmini öğrenmediği için harâmı helâli ayırt edememişti. Birisinde bu gibi
hâller görüldüğünde, bu kimsenin yaşayışına, yediğine, içtiğine bakmalıdır. İbâdetlerini
eksiksiz yapıp yapmadığına bakmalıdır. Bunlarda eksiklik varsa, o hâllerin şeytandan
olduğunu anlamalıdır.
Yüz yıldır, tarîkat diyerek, birçok şey uyduruldu. Eshâb-ı kirâmın yolu unutuldu. Câhiller,
sahtekârlar şeyh olarak zikir ve ibâdet ismi altında günâh işlettiler. Bugün, islâm
memleketinde, gerçek ma'nâda tasavvuf âlimi çok azalmıştır, yok gibidir. Fakat sahte
mürşidler, müslümanları sömüren tarîkatçılar çoktur.
Bunun için çok dikkatli olmalı, din büyüklerinin, eskiden kalma, kıymetli kitaplarını
okuyup, zikri, fikri bunlara göre doğrultmalıdır. Tarîkatçılık, şeyhlik, mürîdlik gibi isimlerin
perdesi altında iş gören, mal ve din hırsızlarına aldanmamalı, bunlardan kaçınmalıdır.
Eskiden ya'nî zamanımızdan 100-150 yıl önce dinimizin emir ve yasaklarını öğreten,
severek, zorlama olmadan yapmasını sağlıyan, insanlara dinimizin güzel ahlâkını aşılayan
birçok tarikat, birçok şeyh vardı. Fakat, Osmanlıların son zamanlarından itibaren, tarikatlar
bozuldu. Tarikatlara, çeşitli ajanlar sızdı. Müslüman kılığındaki bu ajanlar, yerine göre talebe,
yerine göre şeyh, mürşid rolünde çeşitli yollar ile tarikatlara harâmlar, bid'atler karıştırdılar.
Din ile ilgisi olmıyan, dinimizin yasak ettiği şeyleri, dinimizin emri olarak gösterdiler.
Zamanla birçok tarikatın, tekkenin dinle ilgisi kalmadı. Hattâ dinsizlik ocağı hâline geldi.
Bilhassa son zamanlarda, tarikat adı altında, insanların îmânını çalmak için uğraşan sayısız
sahte şeyhler türedi. Namaz kılmanın farz olmadığını, kadınların açık gezmesinin harâm
olmadığını açıkça söyleyebilen şeyhler çıktı ortaya. O hâle geldi ki, insanlara dini sevdirmek
olan tarikatın gâyesini, insanları dinden uzaklaştırmak şekline çevirdiler.
"Mürşidi olmayanın mürşidi şeytandır" sözünü öne sürerek, topladıkları müslümanların
îmânlarını, i'tikâdlarını bozdular. Bu söz, dine uygun tasavvuf ehli bir kimse olduğu zaman
için geçerlidir. Yoksa her önüne gelen, ne idüğü belirsiz kimselere gidip tâbi olmak değildir.