Erken Embriyo GeliÅimi ve Ä°mplantasyon - Ankara Ãniversitesi Tıp ...
Erken Embriyo GeliÅimi ve Ä°mplantasyon - Ankara Ãniversitesi Tıp ...
Erken Embriyo GeliÅimi ve Ä°mplantasyon - Ankara Ãniversitesi Tıp ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Dönem 1-‐Sunum 2/ 2012 <br />
Yaşamın Birinci Ha-ası <br />
İmplantasyon <br />
<strong>ve</strong> İkinci Ha-a <br />
Prof.Dr. Alp Can <br />
<strong>Ankara</strong> Üni<strong>ve</strong>rsitesi Tıp Fakültesi <br />
Histoloji-‐<strong>Embriyo</strong>loji ABD <br />
hGp://histemb.medicine.ankara.edu.tr
Pre-‐<strong>Embriyo</strong>n Dönemi (Yaşamın 1. Ha-ası) <br />
(preimplantasyon gelişimi) <br />
30. saat 42. saat <br />
3. günde <br />
blastomer <br />
Zona pellucida
8 hücreli insan embriyonu <br />
• <strong>Embriyo</strong>Xk gen akXvasyonu (EGA) 4-‐8 hücreli dönemde başlar. <br />
• Paternal genom embriyon-‐dışı dokuların oluşumunda rol alır. <br />
• Maternal genom implantasyon sonrası embriyon oluşumunda rol alır.
Kompaktlaşma <br />
Sıvı girişi <br />
Uterusa giriş <br />
ZP’den sıyrılması <br />
İç hücre kitlesinin <br />
ozmoXk dengelenmesi
Kompaktlaşma <br />
• 8 hücreli aşamada başlar <br />
• Blastomerler arasında bağlana birimleri (her 3 Xpte) <br />
oluşmaya başlar <br />
• <strong>Embriyo</strong>nda iç boşluk, etracndaki hücrelerde sıkı <br />
bağlanalar oluşur <br />
• Böylece hücreler polarize olurlar (apikal-‐bazal) <br />
• E-‐cadherin’in sorumlu olduğu düşünülüyor <br />
(kompaktlaşma zamanı E-‐cadherinin <br />
fosforilasyonuyla sağlanıyor).
Blastosist Oluşumu <br />
(107 hücre-‐5 gün) <br />
• Morula uterus boşluğuna girince uterus sıvıları, blastomerler <br />
arasına sızar, kısa sürede tek <strong>ve</strong> büyük bir boşluk olan <br />
blastosöl boşluğu oluşur. Bu aşamadaki embriyoya blastokist <br />
denir. <br />
• İç Hücre Kütlesi <strong>Embriyo</strong>blast <br />
• Dış Hücre Kütlesi Trofoblast <br />
Dış hücre kütlesi <br />
Blastosöl <br />
İç hücre kütlesi <br />
Can <strong>ve</strong> KHO, 2007
Yaşamın İkinci Ha-ası <br />
ü İmplantasyon (6. gün) <br />
ü Trofoblast invazyonu (7-‐14 gün) <br />
ü Bilaminar embriyon diskinin oluşumu (7.gün) <br />
ü Amniyon <strong>ve</strong> vitellus keselerinin ortaya çıkışı (9. gün) <br />
ü Primer koryon villuslarının belirmesi (12-‐13. gün)
Endometriyum Hazırlığı <br />
(siklusun 14-‐22. günleri) <br />
Pinopod (HB-‐EGF benzeri BF) <br />
• Yüzey Epiteli <br />
• Salgı bezleri <br />
• Stroma <br />
(desidualizasyon) <br />
• Damar geçirgenliği
Stroma Hücreleri <br />
Salgı <strong>ve</strong> protein ifadeleri <br />
• FibronekXn, laminin, entakXn <br />
• Tip I, III, IV, V, VII kollajen <br />
• BMP-‐2, BMP-‐7, FGF-‐2, Wnt-‐4 <br />
14. gün 20. gün 26. gün <br />
predesidualizasyon <br />
desidualizasyon <br />
Can, 1990
Desidualizasyon (26. gün) <br />
Lenfosit <br />
(Doğal <br />
öldürücü <br />
hücre) <br />
Desidua <br />
hücresi <br />
Can, 1990
İMPLANTASYON <br />
(6-‐7. gün posnerXlizasyon) <br />
<strong>Embriyo</strong> zona pellucida <br />
kılıcndan sıyrılır (hatching) <br />
oluşmazsa <br />
İmplantasyon <br />
olmaz
İMPLANTASYONUN 3 AŞAMASI <br />
Apozisyon (yerleşme) <br />
• İnterlökin-‐8 (IL-‐8) <br />
• Monosit kemotakXk protein-‐1 (MCP-‐1) <br />
• RANTES <br />
Adezyon (tutunma) <br />
• α5-‐β1 integrin <br />
• HB-‐EGF ile EGF-‐Reseptörü arasındaki ilişki <br />
• Bu ilişki, trofoblast üzerindeki heparan sülfat <br />
proteoglikanı (perlecan) fosforile eder <br />
• Koloni sXmüle edici faktör-‐1 (CSF-‐1) <br />
• Lökemi inhibe edici faktör (LIF) <br />
• İnterlökin-‐1 (IL-‐1) <br />
Endometriyum yüzey <strong>ve</strong> <br />
bez epitelinin salgıları <br />
Endometriyum yüzey epiteli <br />
+ <br />
blastosist salgıları <br />
İnvazyon (içeri giriş) <br />
• Stromelizin’ler (fibronekXn, laminin, proteoglikanlar, <br />
kollajen Xp 4,5,7) <br />
• Kollajenaz (kollajen Xp 1,2,3,4,10) <br />
• JelaXnaz (kollajen Xp 4) <br />
• Matriks metalloproteinazlar (MMP-‐2, MMP-‐9) <br />
İmplantasyon penceresi <br />
Trofoblast salgıları
7. GÜN <br />
Stromelizin’ler <br />
(fibronekXn, laminin, proteogilikanlar, kollajen Xp 4, 5, 7) <br />
. <br />
• Sinsityotrofoblastlar: Stromelizinler, MMP’ler <br />
• <strong>Embriyo</strong>blast iki hücre grubuna bölünür (hipoblast, epiblast=bilaminar embriyon diski)
8. GÜN <br />
Kollajenaz (kollajen Xp 1,2,3,4,10) <br />
JelaXnaz (kollajen Xp 4) <br />
• Amniyon boşluğunun oluşumu <br />
• Epiblastlardan farklanan amniyoblastlardan amniyon zarı <strong>ve</strong> sıvısı oluşumu <br />
Sinsityotrofoblastlar T <strong>ve</strong> NK hücreleriyle karşılaşırlar. <br />
1) MHC-‐1 yapılarının nonpolimorfik olması nedeniyle T hücreleri trofoblastları tanıyamaz <br />
2) Desidua hücreleri PG-‐E 2 gibi immün baskılayıcı maddeler sentezleyerek T <strong>ve</strong> NK akXvitesini önler.
9. GÜN <br />
• Tamamen gömülme, koagulasyon akacı <br />
• Çepeçevre sinsityotrofoblast kabuğu <br />
• Heuser zarının oluşumu <br />
• TrofoblasXk lakunaların ortaya çıkışı <br />
• Maternal kapiller ile temas
10-‐11. GÜNLER <br />
• Heuser zarından farklanan <strong>Embriyo</strong>n Dışı ReXkulum <br />
• TrofoblasXk lakunalar kanla dolmaya başlar
12. GÜN <br />
• Epiblast hücrelerinden farklanan hücrelerden embriyon dışı mezodermin oluşması <br />
• Primer vitellus kesesinin duvarı Heuser zarı hücreleri <strong>ve</strong> EDM hücreleriyle çevrilidir
12-‐13. GÜNLER <br />
• <strong>Embriyo</strong>n dışı reXkulumun ortadan kalkması, içinin sıvıyla dolması <br />
• Hipoblasan proliferasyonuyla primer vitellus kesesinin ileriye iXlmesi <br />
• Sinsityotrofoblastlar invazyon özelliğini kaybeder
13. GÜN <br />
• Yeni bir vitellus kesesi (kalıcı vitellus kesesi) oluşurken primer kese arakları <br />
abembriyonik uca iXlir
14-‐15. GÜNLER <br />
• Kalıcı vitellus kesesi primer kesenin araklarıyla ilişkisini keser. <br />
• Bilaminar embriyon kesesi üsGe amniyon kesesi, alGa kalıcı vitellus kesesiyle çevrilidir <br />
• Bağlayıcı sapla embriyon dışı mezoderme tutunur.
KORYON VİLLUSLARI