dosya indir - ankaratiphastaneleri

S40
J.P. Nolan ve ark.
l›kta klinik belirtiler benzerdir ve solunumsal, kardiyovaskuler
ve nörolojik sistem yetersizliklerini yans›t›rlar.
Serviste yatan hastalarda fizloyojik bozukluklar yayg›n
olmakla birlikte, 21 hastalar›n önemli fizyolojik gözlemlerinin
ölçüm ve kay›tlar› arzu edilenden daha seyrek
olarak gerçekleflmektedir. 3,4,8 Bu durum flafl›rt›c›d›r zira,
anormal solunum say›s› ile kardiyorespiratuar arrest
önceden tahmin edilebilir. 22 Kritik hastal›klar› erken
devrede belirlemeye yard›mc› olmak için birçok hastane
Erken Uyar› Skoru (EUS) veya “ça¤›rma kriterleri”
kullanmaktad›r. 23-25 Erken uyar› skorlama sistemleri,
üzerinde kabaca uzlafl›lm›fl “normal” aral›ktan sapma
temeline dayanan rutin vital bulgu ölçümlerinden oluflmaktad›r.
23-25 Bir veya daha fazla vital bulgunun gözlenmesi
ile ortaya konulan a¤›rl›kl› skor veya total erken
uyar› skoru, hemflirelere vital bulgular› daha s›k
monitorize etmesi veya hastaya klinikteki sorumlu hekimler
ile yo¤un bak›mdaki t›bbi destek ekiplerini ça-
¤›rmas› gerekti¤ini düflündürmek için kullan›labilir. Alternatif
olarak; “ça¤›rma kriterleri” içeren sistemler rutin
gözlemlere dayan›r ve bir veya daha fazla de¤iflkende
afl›r› anormal bir de¤ere ulafl›ld›¤›nda yan›t verilmesini
h›zland›r›rlar. 23,26 Bir sistemin ötekine üstün oldu-
¤unu gösteren veri yoktur, fakat fizyolojik de¤ifliklikleri
izleyebilen ve olas› fizyolojik kollaps yönünden uyaran
EUS'nin kullan›lmas›, sadece fizyolojik ola¤and›fl›
düzeylerde bozukluk oldu¤unda uyaran “ça¤›rma kriterleri”
yaklafl›m›na tercih edilebilir.
A¤›rlaflan hastalar›n erken dönemde saptanmas›nda
EUS veya “ça¤›rma kriterleri” sistemlerinin kullan›-
m›n›n bir mant›¤› vard›r. Fakat bunlar›n duyarl›l›¤›, özgünlü¤ü
ve klinik sonuçlar› tahmin etmedeki do¤ruluklar›
henüz saptanmam›flt›r. 27,28 Baz› çal›flmalar nab›z,
kan bas›nc›, solunum say›s› ve bilinç düzeyinin ortaya
ç›kacak kritik sorunlar› gösterebilecek iflaretler oldu¤unu
ortaya koymufltur. 22,23,29 Bu bulgular›n hastalar›n
durumlar›n› önceden tahmin etmek için yararl› olup olmad›¤›
tart›flmal›d›r, zira serviste yatan hastalarda tüm
vital bulgular devaml› olarak kaydedilmemekte veya
kaydedilememektedir. Çeflitli çal›flmalarda vital bulgular›n
yetersiz ve uzun aral›klarla kaydedildi¤i gösterilmifltir.
3,4,8,30 Fizyolojik sistemlerin kullan›lmas› vital
bulgular›n monitorize edilme s›kl›¤›n› art›rabilir 31 ancak
hastaneye yatan hastalarda yayg›n bir flekilde monitorizasyon
uygulanmad›kça, bu sistemler klinik sonucun
tahmininde yararl› olamazlar. T›bbi ekip hastan›n fizyolojisinin
bozuldu¤u konusunda uyar›lsa bile hastaya
müdahale etmede veya daha üst düzey t›bbi bak›m
sa¤lanan bölüme gönderilmede s›kl›kla gecikilmektedir.
3,4,7 Fizyolojik bozukluklar› temel alan uyar› skorlar›n›n
kullan›m› çekici olmakla birlikte ekibin deneyimi
ve uzmanl›¤›n› temel alan daha subjektif yaklafl›mlar da
etkili olabilir. 32
Kritik Hastal›klara Yaklafl›m
Kardiyak arreste geleneksel yaklafl›m, hastane personelinin
(kardiyak arrest ekibi)'nin hastada kardiyak arrest
olufltuktan sonra müdahalesidir. Kardiyak arrest
ekibi, ekip kurulmadan önceki koflullarla k›yasland›¤›nda
kardiyak arrest sonras›nda hayatta kalmay› art›rmaktad›r.
33 Bununla birlikte kardiyak arrest ekibinin rolü
sorgulanmaktad›r. Bir çal›flmada yaln›z kardiyak arrest
ekibi gelmeden önce spontan dolafl›m› geri dönen hastalar
hastaneden taburcu edilmifllerdir. 34 Hastane içinde
geliflen kardiyak arrest sonras›nda zay›f hayatta kalma
olas›l›¤› ile birlikte ele al›nd›¤›nda, bu durum kardiyak
arresti önlemede kritik hastan›n erken tan› ve tedavisinin
önemini vurgulamaktad›r. Oysa, 'Kardiyak arrest
ekibi' terimi ekibin yaln›z kardiyak arrest olufltuktan
sonra ça¤›r›laca¤›n› ima etmektedir.
Baz› hastanelerde kardiyak arrest ekibinin yerini,
yaln›zca kardiyak arrest halindeki hastaya de¤il ayn› zamanda
akut fizyoljik de¤ifliklikler gösteren hastalara da
müdahale eden Acil T›p Ekibi (ATE) alm›flt›r. 26 ATE, genellikle
yo¤un bak›m ve genel t›ptaki t›bbi personel ve
hemflirelerden oluflmaktad›r ve belirli ça¤›rma kriterlerine
yan›t verir. Sa¤l›k ekibinden herhangi birisi ATE
ça¤r›s› yapabilir. ATE'in erken müdahelesi kardiyak arrest,
ölüm ve yo¤un bak›ma beklenmedik yat›fllar› azaltabilir.
35,36 ATE t›bbi hatalar› belirlemede, tedavideki
k›s›tlamalar› önlemede ve serviste yatan hastalarda
postoperatif ölümleri azaltmada yararl› olabilir. 37,38
ATE'in giriflimleri s›kl›kla oksijen tedavisi ve intravenöz
s›v› tedavisine bafllama gibi temel görevleri kapsar. 39
ATE'in aktivasyonu ile ilgili olarak gece-gündüz farkl›-
l›klar› tan›mlanm›flt›r. Bu durum t›bbi acilleri tan›yan ve
müdahale eden sistemlerin 24 saatlik bir süreçte ayn›
flekilde çal›flamayabilece¤ini düflündürmektedir. 40
ATE'nin hastalar›n hayatta kalmas› üzerindeki etkilerini
ortaya koymak zordur. fiimdiye kadar birçok çal›flman›n
bulgular›, çal›flma plan›n›n zay›f olmas› nedeniyle
elefltirilmifltir. Yak›n zamanda ATE sistemini konu alan,
iyi dizayn edilmifl, grup-randomizasyonlu kontrollü bir
çal›flmada, ATE oluflturulmas›n›n ekibin ça¤r›lma s›kl›-
¤›n› art›rd›¤›n› ortaya koymufltur. Bununla beraber kardiyak
arrest, beklenmedik ölüm, veya planlanmam›fl
YB yat›fllar› s›kl›¤›nda azalma oldu¤u gösterilmemifltir.
41
‹ngiltere'de bireysel olarak veya tak›m halinde hemflirelerin
oluflturdu¤u ve yo¤un bak›m t›bbi yard›m ekibi
olarak adland›r›lan, preemptif servis bak›m sistemi,
gelifltirilmifltir. 42 T›bbi yard›m servisinin tek hemflireden
haftada 7 gün 24 saat çal›flan profesyonel ekip hizmetine
kadar de¤iflen oranda birçok hizmet flekli vard›r.
T›bbi yard›m ekibi veya sistemi servislerdeki ölüm
ile sonuçlanan, postoperatif istenmeyen olaylar›, yo-