dosya indir - ankaratiphastaneleri
dosya indir - ankaratiphastaneleri
dosya indir - ankaratiphastaneleri
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
S16<br />
A.J. Handley ve ark.<br />
Hava yolunun yabanc› cisim ile obstrüksiyonu, yayg›n<br />
olmayan ama tedavi edilebilme potansiyeli bulunan bir<br />
kaza eseri ölüm nedenidir. 88 ‹ngiltere'de her y›l yaklafl›k<br />
16,000 yetiflkin ve çocuk yabanc› cisim ile hava yolu<br />
obstruksiyonu nedeniyle acil servislerde tedavi görmektedir.<br />
Neyseki, bu vakalar›n % 1’den az bir k›sm›<br />
ölümle sonuçlanmaktad›r. 89 Yetiflkinlerde en yayg›n<br />
hava yolu obstruksiyonu nedeni bal›k, et veya kümes<br />
hayvanlar› gibi yiyeceklerdir. 89 ‹nfant ve çocuklarda,<br />
bildirilen bo¤ulma olaylar›n›n yar›s› yemek yerken (en<br />
fazla bonbon flekerleri), geriye kalan› ise bozuk para<br />
veya oyuncak gibi yiyecek olmayan maddeler nedeniyle<br />
oluflmaktad›r. 90 ‹nfant ve çocuklarda bo¤ulma nedeniyle<br />
olan ölümler nadirdir, 1986-1995 y›llar› aras›nda<br />
ingiltere'de y›lda ortalama 24 ölüm vakas› bildirilmifltir<br />
ve bu çocuklar›n yar›s› bir yafl›n alt›ndad›r. 90<br />
Bo¤ulmalar›n ço¤u yemek yemekle ilgili oldu¤u için,<br />
bu olaya s›kl›kla tan›k olunmaktad›r. Böylece, kazazedeye<br />
henüz bilinçli iken erken müdahale edebilme flans›<br />
do¤maktad›r.<br />
Tan›nma<br />
Hava yolu obstruksiyonunun tan›nmas› baflar›l› bir sonucun<br />
anahtar› oldu¤u için, önemli olan bu acil durumu<br />
bay›lma, kalp problemi, epilepsi veya ani solunum<br />
s›k›nt›s›, siyanoz ya da bilinç kayb›na neden olacak di-<br />
¤er durumlarla kar›flt›rmamakt›r. Yabanc› cisimler hafif<br />
veya ciddi hava yolu obstruksiyonuna neden olabilir.<br />
Hafif ve ciddi hava yolu obstruksiyonunu ay›rt etmeye<br />
olanak sa¤layan belirti ve semptomlar Tablo 2.1’de<br />
özetlenmifltir. Kazazedeye ''bo¤uluyor musunuz?'' diye<br />
sormak önemlidir.<br />
fiekil 2.17. Di¤er elinizle uzaktaki baca¤›n diz ekleminin üst<br />
k›sm›ndan, ayak taban› yere de¤ecek flekilde tutarak, çekiniz.<br />
© 2005 European Resuscitation Council.<br />
Tablo 2.1. Yabanc› cisimle oluflan hafif ve a¤›r hava yolu obstruksiyonlar›<br />
(YCHYO) aras›ndaki fark a .<br />
Belirti<br />
“Bo¤uluyor<br />
musunuz?”<br />
Hafif obstruksiyon<br />
“Evet”<br />
A¤›r obstruksiyon<br />
Konuflam›yor, bafl›n› sallayabilir<br />
Di¤er bulgular<br />
Konuflabilir, öksürebilir,<br />
soluyabilir<br />
Nefes alamaz, solunum<br />
sesi whezing'li, öksürme<br />
çabalar› sessiz,<br />
bilinci kapal›<br />
fiekil 2.18. Recovery pozisyonu.<br />
© 2005 European Resuscitation Council.<br />
Hava yolunun yabanc› cisim ile<br />
obstrüksiyonu (bo¤ulma)<br />
a YCHYO'nun genel belirtileri: problem yemek yerken oluflur; kazazede boynunu<br />
tutar.<br />
Eriflkinlerde yabanc› cisim ile oluflan hava yolu obstruksiyonunda<br />
(bo¤ulma) hareket s›ras›<br />
(Bu s›ran›n 1 yafl›n üzerindeki çocuklarda da kullan›lmas›<br />
uygundur) (fiekil. 2.19).<br />
1 E¤er kazazede hafif hava yolu obstruksiyonu belirtileri<br />
gösteriyor ise<br />
• Kazazedeyi öksürmeye devam etmesi için uyar›n›z<br />
ve baflka bir fley yapmay›n›z<br />
2 E¤er kazazede a¤›r hava yolu obstruksiyonu belirtileri<br />
gösteriyorsa ve bilinci yerinde ise<br />
• 5 kereye kadar afla¤›da tarif edildi¤i flekilde s›rta vuru<br />
uygulay›n›z<br />
• Kazazedenin yan›nda ve hafifçe arkas›nda durunuz.<br />
• Yabanc› cisim yer de¤ifltirecek olursa, hava yolunun<br />
daha afla¤› k›s›mlar›na gitmemesi, a¤›zdan<br />
d›flar›ya do¤ru ç›kmas› için gö¤üsü bir elinizle<br />
destekleyerek, kazazedeyi öne do¤ru e¤iniz<br />
• Di¤er elinizin topuk k›sm› ile kazazedenin iki<br />
skapulas› aras›na 5 defaya dek kuvvetli vurular<br />
uygulay›n›z