18.06.2015 Views

dosya indir - ankaratiphastaneleri

dosya indir - ankaratiphastaneleri

dosya indir - ankaratiphastaneleri

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

S14<br />

A.J. Handley ve ark.<br />

r›nda geçerlidir.<br />

A¤›zdan buruna solunum a¤›zdan a¤›za solunuma<br />

alternatif etkili bir metodtur. 57 Kazazedenin a¤z›n›n<br />

ciddi flekilde yaraland›¤› veya aç›lamad›¤›, kurtar›c›n›n<br />

kazazedeye suyun içinde solunum uygulad›¤› veya<br />

a¤›zdan a¤›za uygulamada hava s›zd›rmazl›¤›n›n sa¤lanmas›n›n<br />

güç oldu¤u durumlarda düflünülmelidir.<br />

A¤›zdan trakeostomiye solunumun güvenilirli¤i, etkinli¤i<br />

veya yap›labilirli¤ine dair yay›nlanm›fl kan›t yoktur,<br />

ama solunum deste¤i gerektiren, trakeostomi tüpü<br />

veya trakeal stomas› olan kazazedelerde kullan›labilir.<br />

Balon-valf-maske ile ventilasyon uygulamak önemli<br />

ölçüde pratik ve deneyim gerektirir. 58,59 Kurtar›c›<br />

yaln›z ise hava yolunu jaw thrust ile aç›k tutarken efl zamanl›<br />

olarak maskeyi kazazedenin yüzüne tutabilmek<br />

zorundad›r. Sa¤l›k personeli olmayan kurtar›c›lar aç›-<br />

s›ndan, sadece siyanid zehirlenmesi veya di¤er toksik<br />

ajanlara maruz kalma riski olan, özel alanlarda çal›flan<br />

kurtar›c› personel için uygun bir tekniktir. Di¤er spesifik<br />

durumlarda sa¤l›k personeli olmayanlar balon-valvmaske<br />

kullan›m›yla ilgili tekrarlanan e¤itimleri içeren<br />

geniflletilmifl ilk yard›m kurslar› al›rlar. Bunlara da aynen<br />

sa¤l›k personeline uyguland›¤› gibi s›k› bir e¤itim<br />

uygulanmal›d›r.<br />

Gö¤üs kompresyonu<br />

Gö¤üs kompresyonu kalbi direkt olarak s›k›flt›r›p intratorasik<br />

bas›nc› art›rarak kan ak›m› oluflturur. Uygun yap›lan<br />

gö¤üs kompresyonu sistolik arter bas›nc›n› 60-80<br />

mmHg'ya art›rsa da diyastolik bas›nç düflük kal›r ve karotis<br />

arterindeki ortalama arter bas›nc› nadiren 40<br />

mmHg'y› aflar. 60 Gö¤üs kompresyonu beyin ve miyokardiyuma<br />

küçük ama önemli miktarda kan ak›m› sa¤lar<br />

ve defibrilasyonun baflar›l› olma olas›l›¤›n› art›r›r. ‹lk<br />

flokun kollapstan 5 dakikadan daha uzun bir süre içinde<br />

uyguland›¤› durumlarda özellikle önemlidir. 61<br />

Gö¤üs kompresyonu ile de¤iflik kompresyon h›zlar›n›n<br />

etkileri, kompresyon-ventilasyon oran› ve bas› dönemi<br />

(gö¤sün komprese edildi¤i sürenin bir kompresyondan,<br />

sonraki kompresyona kadar olan total süreye oran›)<br />

etkileriyle ilgili fizyolojik bilgilerin ço¤u hayvan modellerinden<br />

elde edilmifltir.<br />

Bununla birlikte, 2005 Konsensus Konferans›n›n sonuçlar›<br />

afla¤›daki bilgileri içermektedir. 62<br />

1. Her seferinde kompresyonlara yeniden bafllanaca¤›<br />

zaman, kurtar›c› ellerini gecikme olmaks›z›n gö¤üsün<br />

ortas›na yerlefltirmelidir. 63<br />

2. Kompresyonlar›, h›z› 100/dk civar›nda olacak flekilde<br />

uygulay›n›z. 64-66<br />

3. Kompresyon derinli¤inin 4-5 cm olmas›na dikkat<br />

ediniz (eriflkinler için). 67,68<br />

4. Her kompresyondan sonra gö¤sün tamamen eski<br />

halini almas›na izin veriniz. 69,70<br />

5. Kompresyon ve relaksasyon sürelerinin afla¤› yukar›<br />

eflit olmas›n› sa¤lay›n›z.<br />

6. Gö¤üs kompresyonlar›n›n engellenmesini minumuma<br />

<strong>indir</strong>iniz.<br />

7. Efektif arteryel kan ak›m› göstergesi olarak karotis<br />

veya femoral arterlerin palpasyonuna güvenmeyiniz.<br />

38,71<br />

Yetiflkinlerdeki CPR uygulamalar›nda gö¤üs kompresyonlar›<br />

için spesifik el pozisyonlar›n› destekleyen<br />

yetersiz kan›t vard›r. Önceki k›lavuzlar bir parma¤› sternum<br />

alt ucuna yerlefltirip sternum alt yar›s›n›n ortas›n›<br />

bulmay› ve di¤er eli bu elin yan›na yerlefltirmeyi önermekteydi.<br />

72 Sa¤l›k personeli olan kurtar›c›lara, eskiden<br />

oldu¤u gibi ellerin sternumun alt yar›s›n›n ortas›na yerlefltirilmesinin<br />

uygulamal› olarak ö¤retilmesine göre,<br />

sadece ''elin topuk k›sm›n›n gö¤sün ortas›na yerlefltirilmesi<br />

ve di¤er elin bu elin üzerine konulmas›'' yöntemi<br />

ö¤retildi¤inde ayn› el pozisyonunu daha h›zl› bulduklar›<br />

gösterilmifltir. 63 Sa¤l›k personeli olmayan kiflilere de<br />

böyle ö¤retilmesi makuldür.<br />

Kompresyon h›z› kompresyonlar›n uyguland›¤› h›zd›r,<br />

her dakikada hastaya uygulanan say› de¤ildir. Uygulanan<br />

say› hem h›z, hemde hava yolunu açmak, kurtar›c›<br />

solunum uygulamak ve otomatik eksternal defibrilatör<br />

analizi yapmak için verilen aralar›n say›s›yla belirlenir.<br />

Hastane d›fl›nda yap›lan bir çal›flmada, kurtar›c›lar kompresyon<br />

h›z›n› 100-120/dk olarak kay›t etmifllerdir ancak<br />

s›k verilen aralarla ortalama kompresyon say›s› dakikada<br />

64'e düflmüfltür. 68<br />

Kompresyon-ventilasyon oran›<br />

Uygulanan herhangi bir kompresyon ventilasyon oran›<br />

ile ilgili olarak yap›lm›fl insan çal›flmalar›ndan elde edilen<br />

deliller yetersizdir. Hayvan çal›flmalar› 15:2 oran›-<br />

n›n üzerinde bir art›fl yap›lmas›n› desteklemektedir. 73-<br />

75 Matematiksel bir model, 30:2 oran›n›n kan ak›m› ve<br />

oksijen sunumu aras›nda en iyi uyumun sa¤land›¤› izlenimini<br />

vermektedir. 76,77 Tek kurtar›c›n›n varl›¤›nda,<br />

hastane d›fl›ndaki yetiflkinler veya çocuklardaki resüsitasyon<br />

uygulamalar›nda da 30 kompresyon : 2 ventilasyon<br />

önerilmektedir. Bu oran kompresyonlara ara verilmesini<br />

ve hiperventilasyon olas›l›¤›n› azalt›r, 50,78 ö¤retme<br />

ve beceri kazand›rmay› basitlefltirir.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!