dosya indir - ankaratiphastaneleri
dosya indir - ankaratiphastaneleri
dosya indir - ankaratiphastaneleri
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
S172<br />
P.J.F. Basket ve ark.<br />
daha kötüdür. Bununla birlikte bir çocu¤un ölümünün<br />
yarataca¤› s›k›nt›l› koflullar nedeniyle devam etme karar›<br />
tamamen anlafl›labilirdir ve iskemik hasar sonras›<br />
çocuklarda serebral hücrelerin yenilenmesi flimdiye kadar<br />
çal›fl›lmam›fl bir konudur.<br />
Resüsitasyonu sonland›rma karar› ekip lideri taraf›ndan<br />
ekibin di¤er elemanlar›na dan›fl›larak al›n›r. Bu karar<br />
arrestin ileri yaflam deste¤i uygulamalar›na yan›ts›z<br />
olmas›na dayan›r. En son karar ekip lideri taraf›ndan<br />
tüm olaylar ve görüfller düflünülerek, sempatik ancak<br />
kararl› bir biçimde ve hiçbir karfl›t görüfl olmamas› halinde<br />
al›n›r.<br />
Resüsitasyonun sonland›r›lmas›na karar verildi¤inde<br />
uzam›fl CPR ve di¤er resüsitasyon giriflimleriyle hastan›n<br />
organ vericisi olabilece¤i hesaba kat›lmal›d›r. Mekanik<br />
gö¤üs kompresyonlar› bu koflullarda önemli olabilir,<br />
ancak bu konu üzerinde çal›fl›lmam›flt›r. Sadece<br />
organ al›nmas› amac›yla yaflam süresinin uzat›lmas›<br />
etik konular›yla ilgilenenler taraf›ndan flüpheyle karfl›-<br />
lanmakta ve Avrupa’n›n farkl› ülkelerinde de bu konunun<br />
eti¤i hakk›nda görüfl birli¤i bulunmamaktad›r.<br />
Hekim olmayanlar taraf›ndan karar<br />
verilmesi<br />
Hastane d›fl› kardiyak arrestlerin bir ço¤unda t›bbi teknisyen<br />
ya da paramedikler bulunmakta ve resüsitasyonun<br />
gereksiz olup olmad›¤›na ve ne zaman sonland›r›-<br />
laca¤›na karar verme gibi benzer sorunlarla karfl›lafl›lmaktad›r.<br />
Hastane d›fl› kardiyak arrestlerde dekapitasyon,<br />
hemikorporektomi, uzun süren suda bo¤ulma,<br />
ileri derece (kül olma derecesinde) yan›klarda, ba¤›ml›<br />
yaflayanlar, ölüm kat›l›¤›, ölü morlu¤u ve fötal maserasyon<br />
gibi ölümcül hasarlarda resüsitasyonun gereksiz<br />
oldu¤u aç›k olmas›na karfl›n resüsitasyona bafllanmaktad›r.<br />
Bu tip olgularda doktor olmayan biri taraf›ndan<br />
ölüm tan›s› konmakta fakat ölüm bu kifli taraf›ndan belgelendirilememektedir.<br />
Hangi karar resüsitasyonu sonland›r›r? ‹leri yaflam<br />
deste¤i ö¤renmifl paramedikler geri döndürülebilir nedenlerin<br />
bulunmad›¤› durumlarda 20 dakika süren asistoliyi<br />
ölüm olarak aç›klayabilirler mi? Fikirler ülkeden<br />
ülkeye farkl›l›k göstermektedir. Baz› ülkelerde, kesin<br />
koflullar nedeniyle doktorun sonland›rd›¤› resüsitasyona<br />
paramediklerin devam etmelerini beklemek mant›k<br />
d›fl›d›r ve rutin uygulamada da böyledir. Bu karar›n<br />
al›nmas›nda, süreler do¤ru flekilde kaydedilmeli ve yaz›l›<br />
rehberler izlenmelidir.<br />
Benzer kararlar ve ölüm tan›s›, doktor bulunmayan<br />
bak›m evlerindeki yafll› ve hastal›¤› terminal döneminde<br />
olanlarda hemflireler taraf›ndan verilebilmelidir. Bu<br />
durumdaki hastalarda resüsitasyon karar› ile ilgili tart›flma<br />
önceden yap›lm›fl olup DNAR konusu belirlenmifltir.<br />
Hafifletici durumlar<br />
Belli durumlarda, örne¤in kardiyak arrest durumunda<br />
var olan hipotermi hastan›n nörolojik hasar kalmadan<br />
kurtulma flans›n› artt›r›r ve normal prognostik (20 dakikadan<br />
uzun süren asistoli olmas› gibi) faktörler bu durumda<br />
geçerli de¤ildir.Buna ek olarak sedatif ve a¤r›<br />
kesici ilaçlar spontan dolafl›m› geri dönmüfl hastalar›n<br />
bilinç durumunun de¤erlendirilmesini zorlaflt›rabilir.<br />
Resüsitasyon sonras› tedavinin<br />
sonland›r›lmas›<br />
Spontan dolafl›m› geri dönen koma durumunda kalm›fl<br />
hastalar›n ilk 3 gününde nörolojik durumun sonucunu<br />
tahmin etmek zordur. Spontan dolafl›m›n dönüflümünden<br />
sonraki ilk birkaç saat içinde olas› sonuçlar› öngörmenizi<br />
sa¤layacak özgün klinik belirtiler yoktur. Terapötik<br />
hipotermi uygulamas› bu durumu daha da zorlaflt›r›r.<br />
Az say›da üzücü olguda, hastalar spontan dolafl›mlar›<br />
geri dönse bile kal›c› bitkisel durumda (KBD) kal›rlar.<br />
Ölümün alternatifi olarak bu durumda kalmak hastay›<br />
ilgilendirmez. Süre¤en bitkisel hayatta sa¤ kalmak,<br />
hastan›n tercih edece¤i bir durum olmad›¤›na göre hayat›<br />
sonland›rmak üzere g›da ve s›v› deste¤inin çekilmesi<br />
düflünülmelidir. Bunlar oldukça zor kararlar olmas›na<br />
ra¤men do¤ru kararlar›n al›nmas› konusunda hasta<br />
yak›nlar›, doktor ve hemflireler aras›nda genellikle<br />
uzlaflmaya var›l›r. Bu durumlarda s›kl›kla yasal düzenlemelere<br />
gerek olmadan karar al›nabilir. Hasta yak›nlar›<br />
ile hekimler aras›nda ya da hasta yak›nlar›n›n kendi<br />
aralar›nda anlaflmazl›k olursa, sorunlar ortaya ç›kar. Avrupa'da<br />
bile uç örnekler görülebilir, karar ço¤unlukla aileye<br />
ve ailenin hekimine b›rak›lmaktad›r.<br />
Resüsitasyon s›ras›nda ailenin<br />
bulunmas›<br />
Hastan›n yak›nlar›n›n resüsitasyon s›ras›nda bulunmalar›<br />
ilk kez 1980'lerde ortaya ç›km›fl ve birçok Avrupa ülkesinde<br />
kabul görmüfltür. Birçok hasta yak›n› resüsitasyon<br />
giriflimi s›ras›nda hastan›n yan›nda bulunmay› istemektedir.<br />
Bu deneyimi yaflam›fl olanlar›n % 90'› ayn›<br />
durumun tekrarlanmas› halinde resüsitasyonda bulunmak<br />
istediklerini bildirmifllerdir. Birçok aile böyle bir<br />
zamanda çocuklar› ile birlikte olmay› istemektedirler.<br />
Hasta yak›nlar› resüsitasyon giriflimi s›ras›nda birlikte<br />
bulunmalar›n›n birçok yarar› oldu¤unu düflünmektedirler:<br />
• Hastan›n yak›nlar›n›n ölüm gerçe¤ine yaklaflmas› ve
Change language