dosya indir - ankaratiphastaneleri
dosya indir - ankaratiphastaneleri
dosya indir - ankaratiphastaneleri
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Avrupa Resüsitasyon Konseyi 2005 Resüsitasyon K›lavuzu<br />
S157<br />
TKRA'de gö¤üs kompresyonlar›n›n etkinli¤i<br />
Hipovolemik kardiyak arrestte veya kardiyak tamponadda,<br />
gö¤üs kompresyonlar› di¤er nedenlerle meydana<br />
gelen kardiyak arrestlerdeki kadar etkin de¤ildir.<br />
238 Bununla birlikte TKRA oluflan hastalarda ‹YD ile<br />
spontan sirkülasyonun sa¤lanmas› iyi tan›mlanm›flt›r.<br />
Nedeni ne olursa olsun kardiyak arrest olan hastalarda<br />
gö¤üs kompresyonu halen standart tedavi yöntemidir.<br />
Kanama kontrolü<br />
Kanaman›n erken kontrolü yaflamsal öneme sahiptir.<br />
P›ht›lar›n bozulmamas› için hastalara her zaman nazik<br />
bir flekilde dokunulmal›d›r. Uygun ise d›flar›dan bas› ve<br />
pelvis ile ekstremitelere atel uygulanabilir. Cerrahi kanama<br />
kontrolünün gecikmesi, kanamas› fazla olan travma<br />
hastalar› için çok kötü olabilir.<br />
Perikardiyosentez<br />
Travmaya ba¤l› kalp tamponad›ndan flüphelenilen hastalarda<br />
i¤ne perikardiyosentez muhtemelen yararl› bir<br />
giriflim de¤ildir. 239 Literatürde yararl› oldu¤unu gösteren<br />
kan›t yoktur. Olay yerinde kal›fl süresini uzatacakt›r,<br />
miyokard yaralanmas›na neden olacakt›r ve acil torakotomi<br />
gibi etkin tedavi giriflimlerini geciktirecektir.<br />
Olay yerinde s›v› ve kan transfüzyonu<br />
Kanama kontrol edilmeden travma geçirmifl kazazedelerin<br />
s›v› resüsitasyonu tart›flmal›d›r, ne zaman bafllanaca¤›<br />
ve hangi s›v›lar›n verilece¤i konusunda fikir birli¤i<br />
yoktur. 240 S›n›rl› kan›tlar ve genel fikir birli¤i, cerrahi<br />
kanama kontrolü sa¤lan›ncaya kadar permisif hipotansiyon<br />
ile intravenöz s›v› infüzyonu için daha konservatif<br />
bir yaklafl›m› desteklemektedir. 241,242 ‹ngiltere’deki<br />
Ulusal Klinik Mükemmellik Enstitüsü (National Institute<br />
for Clinical Excellence, NICE) travmada hastane öncesi<br />
s›v› replasman› ile ilgili k›lavuzlar yay›nlam›flt›r. 243<br />
Önerilen; radiyal nab›z sa¤lan›ncaya kadar 250 ml'lik<br />
kristaloid solüsyonlar›n bolus olarak verilmesi ve olay<br />
yerinde s›v› infüzyonu yapmak için travma hastalar›n›n<br />
naklinin geciktirilmemesi flekildedir. Hastane öncesi s›-<br />
v› tedavisinin uzam›fl araç içinde s›k›flmalarda rolü olabilir<br />
ama bunun için güvenilir kan›t yoktur. 244,245<br />
Ultrason<br />
Ultrason, travma geçirmifl kazazedelerin de¤erlendirilmesi<br />
için yararl› bir araçt›r. Hatta hastane öncesinde bile<br />
hemoperitoneum, hemo veya pnömotoraks ve kardiyak<br />
tamponad bile dakikalar içinde güvenli bir flekilde<br />
tespit edilebilir. 246 Travma bak›m›nda sonografinin<br />
kullan›lmaya bafllamas›ndan sonra, tan› koymak amac›yla;<br />
peritoneal lavaj ve i¤ne parikardiyosentezi klinik<br />
uygulamalardan ç›km›flt›r. Henüz faydalar› kan›tlanmam›flsa<br />
da hastane öncesi için imal edilmifl ultrason cihazlar›<br />
mevcuttur.<br />
Vazopresörler<br />
Travma resüsitasyonunda vazopresörlerin (örn. vazopresin)<br />
olas› rolü aç›k de¤ildir ve temel olarak olgu sunumlar›na<br />
dayanmaktad›r. 247<br />
7J. Gebelik ile birlikte olan kardiyak<br />
arrest<br />
Girifl<br />
Geliflmifl ülkelerde gebeli¤e ba¤l› mortalite nadirdir,<br />
tahminen 1:30 000 do¤umda meydana gelir. 248 Gebe<br />
kad›nda kötü bir kardiyovasküler olay oldu¤unda fetusun<br />
durumu daima dikkate al›nmal›d›r. Gebelik için resüsitasyon<br />
rehberleri vaka serileri ve bilimsel mant›¤a<br />
dayan›r. Birçok raporlar geliflmifl ülkelerdeki nedenleri<br />
gösterir, ancak gebeli¤e ba¤l› ölümlerin ço¤u geliflmekte<br />
olan ülkelerde meydana gelir.<br />
Gebelik esnas›nda belirgin fizyolojik de¤iflikler<br />
meydana gelir, örne¤in kardiyak debi, kan volümü, dakika<br />
ventilasyonu ve oksijen tüketimi artar. Ayr›ca anne<br />
supin pozisyonda iken gebe uterus iliyak ve abdominal<br />
damarlara bas› yaparak kardiyak debide azalma<br />
ve hipotansiyona yol açar.<br />
Nedenler<br />
Gebe kad›nlarda kardiyak arrestin birçok nedeni vard›r.<br />
‹ngiltere'de iki milyon gebeli¤i inceleyen bir derlemede<br />
maternal ölümlerin flu faktörlerle iliflkili oldu¤u gösterilmifltir:<br />
248<br />
• Önceden mevcut olan kardiyak hastal›k<br />
• Tromboembolizm<br />
• ‹ntihar<br />
• Gebeli¤in hipertansif hastal›¤›<br />
• Sepsis<br />
• Ektopik gebelik<br />
• Hemoraji<br />
• Amnion s›v›s› embolisi<br />
Gebe kad›n ayn› zamanda kendi yafl grubundaki kad›nlar›n<br />
kardiyak arrest nedenlerine de maruz kalabilir.