dosya indir - ankaratiphastaneleri
dosya indir - ankaratiphastaneleri
dosya indir - ankaratiphastaneleri
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
S156<br />
J. Soar ve ark.<br />
¤erlendirmeden sonra apneik ve nab›zs›z bulunan<br />
penetran travma hastalar›<br />
Yak›n zamanda yap›lan, retrospektif bir çal›flma bu<br />
önerileri sorgulam›flt›r: 184 TKRA ma¤durunun oldu¤u<br />
bir seride kurtulanlardan baz›lar› resüsitasyon yapmama<br />
kriterlerine uymamaktad›r. 221<br />
Tedavi<br />
TKRA'da sa¤ kal›m CPR süresi ve hastane öncesi zamanla<br />
iliflkilidir. 205,222-226 Uzam›fl CPR'›n sonuçlar› kötüdür,<br />
olumlu sonuç ile iliflkili maksimum CPR zaman›<br />
16 dakikad›r. 205,222-224 Hastane öncesi giriflimin düzeyi<br />
yerel AYS elemanlar›n›n becerisine ba¤l›d›r, ancak<br />
olay yerinde tedavi kaliteli TYD ve ‹YD uygulanmas› ve<br />
geri döndürülebilir nedenlerin tedavisine odaklanmal›-<br />
d›r. Travma olay›n› a¤›rlaflt›rabilecek t›bbi durumlar›<br />
aray›n›z ve tedavi ediniz. Olay yerinde sadece gerekli<br />
yaflam kurtar›c› giriflimleri yap›n›z ve hastada yaflam<br />
bulgular› varsa uygun ve en yak›n hastaneye h›zl› bir<br />
flekilde naklediniz. Uygun hastalar için olay yerinde torakostomi<br />
olas›l›¤›n› göz önünde bulundurunuz. 227,228<br />
Omurgan›n immobilize edilmesi gibi kan›tlanmam›fl<br />
giriflimler için vakit kaybetmeyiniz. 229<br />
Resüsitatif torakotomi<br />
Hastane öncesinde. Hastane d›fl›ndaki zaman 30 dakikay›<br />
aflt›¤›nda resüsitatif torakotominin yarar sa¤lamad›¤›<br />
bildirilmifltir; 225 baz› otoriteler ise hastane öncesinde<br />
5 dakikadan uzun CPR ihtiyac› olan künt travma<br />
ve 15 dakikadan daha uzun CPR ihtiyac› olan penetran<br />
travma hastalar›nda torakotominin yarars›z oldu¤unu<br />
düflünmektedirler. 226 Bu zaman s›n›rlamalar› ak›lda<br />
olacak flekilde, ‹ngiltere’deki bir kurulufl, penetran gö-<br />
¤üs yaralanmas› olan hastalarda nab›z›n al›namamas›ndan<br />
sonraki 10 dakika içinde cerrahi giriflim yap›lamayacaksa<br />
olay yerinde torakotominin düflünülmesini<br />
önermektedir. 227 Bu yaklafl›m› takiben olay yerinde torakotomiye<br />
giden 39 hastan›n 4'ü kurtar›lm›fl ve bunlar›n<br />
üçünde iyi bir nörolojik sonuç elde edilmifltir.<br />
Hastanede. Yak›n zamanda resüsitatif torakotomi için<br />
oldukça basit bir teknik tan›mlanm›flt›r. 228,230 Amerikan<br />
Cerrahlar Birli¤i Acil serviste torakotomi (AST) uygulanan<br />
7035 olguyu içeren 42 çal›flman›n sonuçlar›n›n<br />
meta-analizine istinaden, AST için bir uygulama k›lavuzu<br />
yay›nlam›flt›r. 231 Genel sa¤ kal›m oran› % 7.8'dir ve<br />
sa¤ kalan 226 (% 5) olgunun sadece 34'ü (% 15) nörolojik<br />
defisit göstermifltir. Araflt›rmac›lar afla¤›daki sonuçlar›<br />
ç›kartm›fllard›r:<br />
• Künt travma sonras› AST, acil servise geldi¤i s›rada<br />
yaflamsal bulgular› olan tan›k olunan kardiyak arrest<br />
ile s›n›rland›r›lmal›d›r (tahmini sa¤ kal›m oran› %<br />
1.6)<br />
• Acil serviste torakotomi olay yerinde kalma ve nakil<br />
süresi çok k›sa olup travma merkezine getirilen,<br />
yaflam bulgular› ve EKG aktivitesi bulundu¤una tan›k<br />
olunan, penetran kalp yaralanmas› olan hastalar<br />
için en iyi flekilde uygulan›r (tahmini sa¤ kal›m oran›<br />
% 31)<br />
• Acil serviste torakotomi, hayatta kalma oran› az olmas›na<br />
ra¤men, kalp d›fl› penetran gö¤üs yaralanmas›<br />
olan hastalar için de uygulanabilir.<br />
• Acil serviste torakotomi, sa¤ kal›m oran› düflük olmas›na<br />
ra¤men, kar›n bölgesinde çok miktarda kanayan<br />
damar yaralanmas› olan hastalar için uygulanabilir.<br />
Bu giriflim kar›n bölgesindeki damar yaralanmalar›n›n<br />
tam olarak onar›lmas›na ek bir giriflim olarak<br />
yap›lmal›d›r.<br />
Hava yolunun idamesi<br />
A¤›r travma geçiren kazazedelerde oksijenizasyonu<br />
sa¤lamak için hava yolunun etkin bir flekilde idamesi<br />
esast›r. Bir çal›flmada, olay yerinde entübasyon TKRA'l›<br />
hastalarda CPR'un tolere edilebilme süresini iki kat art›rm›flt›r,<br />
örn. alanda entübe edilip sa¤ kalanlarda ortalama<br />
CPR süresi 9.1 dakika iken, entübe edilmeyenlerde<br />
4.2 dakika olarak bulunmufltur. 224<br />
Travma hastalar›nda trakeal entübasyon zor bir giriflimdir,<br />
deneyimi az olan sa¤l›k çal›flanlar› taraf›ndan<br />
uyguland›¤›nda, baflar›s›zl›k oran› yüksek olur. 232-235<br />
Trakeal entübasyon hemen baflar›lamayacaksa, oksijenizasyonu<br />
sa¤lamak için temel hava yolu açma manevralar›n›<br />
ve alternatif hava yolu araçlar›n› kullanmak gerekir.<br />
Bu önlemler baflar›s›z oluyorsa cerrahi hava yolu<br />
aç›lma endikasyonu vard›r.<br />
Ventilasyon<br />
Kalp debisinin düflük oldu¤u durumlarda pozitif bas›nçl›<br />
ventilasyon, daha fazla dolafl›m depresyonuna<br />
veya hatta kalbe venöz dönüflü engelleyerek kardiyak<br />
arreste neden olur. 236 Ventilasyon kapnometre ile monitörize<br />
edilmeli ve normokapniyi elde etmek için<br />
ayarlanmal›d›r. Bu yavafl solunum h›zlar› ve düflük tidal<br />
volümlere imkan verir ve transpulmoner bas›nçtaki<br />
düflme ile venöz dönüfl ve kardiyak debiyi art›rabilir.<br />
Gö¤üs dekompresyonu<br />
Tansiyon pnömotoraksta etkin dekompresyon h›zl›ca<br />
lateral torakostomi uygulanarak sa¤lanabilir, bu giriflim<br />
i¤ne torakostomiden daha etkin olup, gö¤üs tüpü tak›lmas›ndan<br />
daha h›zl›d›r. 237