dosya indir - ankaratiphastaneleri
dosya indir - ankaratiphastaneleri
dosya indir - ankaratiphastaneleri
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Avrupa Resüsitasyon Konseyi 2005 Resüsitasyon K›lavuzu<br />
S149<br />
Resüsitasyon sonras› bak›m<br />
Afla¤›dakiler SDGD'nden sonra rutin bak›ma ilave edilmelidir:<br />
• Bronkospazm›n t›bbi tedavisi en iyi duruma getirilmelidir.<br />
• Permisif hiperkapni kullan›labilir. A¤›r bronkospazml›<br />
bir hastada normal oksijenasyon ve ventilasyonu<br />
sa¤lamak mümkün olmayabilir. Normal arteriyal<br />
kan gaz› de¤erleri elde etme çabalar› akci¤er<br />
hasar›n› artt›rabilir. Barotravma riskini azaltan ›l›ml›<br />
hipoventilasyon ve hiperkapni genellikle iyi tolere<br />
edilir. 163 Düflük arteryal oksijen satürasyonlar› (örn<br />
% 90) hedeflenmelidir.<br />
• Sedasyon (kas paralizisine ihtiyaç var ise) ve kontrollü<br />
ventilasyon sa¤lanabilir. Kesin kan›tlar›n yoklu¤una<br />
ra¤men, ventilasyonu güç olan ast›ml› hastalarda<br />
ketamin ve inhalasyon anesteziklerin bronkodilatatör<br />
özellikleri yararl› olabilir.<br />
• K›demli yo¤un bak›m doktoru erken aflamada tedaviye<br />
kat›lmal›d›r.<br />
7g. Anafilaksi<br />
Girifl<br />
Anafilaksi nadir, ancak geri döndürülmesi mümkün<br />
olan kardiyak arrest nedenlerinden birisidir. Anafilaksiye<br />
sekonder olarak geliflen kardiyak arrestin genel tedavi<br />
prensipleri bu rehberin baflka bir k›sm›nda tan›mlanmas›na<br />
ra¤men, anafilaksi s›ras›nda meydana gelen<br />
fizyopatolojik durumlar özel tedavilerin ilave edilmesini<br />
gerektirebilir.<br />
Anafilaksi ve anafilaktoid reaksiyonlar›n evrensel<br />
olarak kabul edilmifl tan›mlar› yoktur. Anafilaksi terimi<br />
genel olarak immunoglobulin E'nin (Ig E) arac›l›k etti¤i<br />
hipersensitivite reaksiyonlar› için kullan›l›r. Anafilaktoid<br />
reaksiyonlar benzerdir, ancak hipersensitiviteye ba¤l›<br />
de¤ildir. Anlat›m› kolaylaflt›rmak için, önemli bir ay›r›m<br />
yap›lmas› gerekmedikçe her iki tip reaksiyon için anafilaksi<br />
terimi kullan›lacakt›r. Bulgular ve tedavileri benzerdir,<br />
bu nedenle ay›r›c› tan› sadece ileri tedavi düflünüldü¤ünde<br />
önem kazan›r. Anafilaktik reaksiyon, genel<br />
olarak birçok sistemin kat›l›m› ile karakterli, bir sistemik<br />
allerjik reaksiyon gibi tan›mlan›r; hava yolu, vasküler<br />
sistem, gastrointestinal yol ve deriyi içerebilir. A¤›r olgular<br />
laringeal ödeme sekonder tam hava yolu t›kan›kl›¤›,<br />
bronkospazm, hipotansiyon, kardiyovasküler kollaps<br />
ve ölüme neden olabilir. Di¤er semptomlar rinit,<br />
konjuktivit, kar›n a¤r›s›, kusma ve ishali içerir. Genellikle<br />
belirgin renk de¤iflikli¤i de vard›r; hasta ya k›rm›z› ya<br />
da soluktur. Anafilaktik reaksiyonlar›n fliddeti de¤iflik<br />
olabilir, ilerlemesi yavafl, h›zl› veya (al›fl›lmad›k) iki fazl›<br />
olabilir. Nadiren, belirtiler gecikebilir (lateks alerjisinde<br />
oldu¤u gibi) veya 24 saatten fazla sürebilir.<br />
Patofizyoloji<br />
Allerjen ile ilk kez karfl›lafl›ld›¤›nda bafllat›lan immun<br />
yan›t vücudu bundan sonraki karfl›laflmalarda duyarl›<br />
hale getirir. Bu duyarl›l›k mast hücreleri ve bazofillerin<br />
hücre membran›na antijen-spesifik IgE ba¤lanmas› ile<br />
sonuçlan›r. Yineleyen karfl›laflmalarda IgE taraf›ndan<br />
ba¤lanan antijen histamin, lökotrien, prostaglandin,<br />
tromboksan ve bradikininleri içeren bir seri inflamatuvar<br />
mediyatör sal›n›m›n› bafllat›r. Bu mediyatörler sistemik<br />
aktivite gösterir, müköz membran sekresyonunda<br />
ve kapiller permeabilitede artma ile vasküler düz kas<br />
tonusunda belirgin azalmaya neden olurlar. Bunlar; anjiyo<br />
ödem ve havayolunda fliflme, bronkospazm, hipotansiyon<br />
ve kardiyovasküler kollaps›n klinik belirtilerine<br />
neden olurlar.<br />
Anafilaksi IgE'nin arac›l›k etti¤i reaksiyona yan›t olarak<br />
mast hücreleri ve bazofillerden sal›nan histamin,<br />
serotonin ve di¤er vazoaktif maddelerin yapt›¤› hipersensitivite<br />
reaksiyonundan kaynaklan›r. Allerjene ilk<br />
kez maruz kald›ktan sonra antijen-spesifik immunoglobulinler<br />
oluflturulur. Allerjenler ile ard›fl›k karfl›laflmalar<br />
anafilaktik reaksiyonlara neden olurken; birçok anafilaktik<br />
reaksiyon da önceden allerjene maruz kalmaks›z›n<br />
meydana gelmektedir.<br />
Etiyoloji<br />
Anafilaksi nispeten s›k olmas›na karfl›n, hayat› tehdit<br />
eden reaksiyonlara kadar ilerlemesi nadirdir. IgE'yi aktive<br />
etme kapasitesindeki herhangi bir antijen teorik<br />
olarak anafilaksiyi bafllatabilir. Hayat› tehdit eden reaksiyonlar›n<br />
en s›k nedenleri ilaçlar, böcek sokmalar› ve<br />
yiyeceklerdir. Olgular›n % 5 kadar›nda anafilaksiyi bafllatan<br />
antijen belirlenememifltir.<br />
‹laçlar<br />
‹laç kaynakl› anafilaksinin en s›k tetikleyicileri nöromuskuler<br />
ilaçlar (özellikle süksametonyum) ve antibiyotiklerdir.<br />
164 Aspirin, non-steroid antiinflamatuvar ilaçlar<br />
ve ‹V kontrast ajanlar da hayat› tehdit eden anafilaksinin<br />
s›k karfl›lafl›lan nedenleridir.<br />
Lateks<br />
Lateks, veya do¤al lastik; s›k olarak lateks ürünlerinin<br />
kullan›ld›¤› giriflimler ve operasyonlardan dolay› hastaneye<br />
yatan hastalar aras›nda anafilaksinin belirgin bir<br />
tetikleyicisidir. 165 Temastan kaç›n›lmas› tek etkin teda-