dosya indir - ankaratiphastaneleri
dosya indir - ankaratiphastaneleri
dosya indir - ankaratiphastaneleri
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Avrupa Resüsitasyon Konseyi 2005 Resüsitasyon K›lavuzu<br />
S137<br />
Özet<br />
Elektrolit anormallikleri kardiyak aritmilerin en s›k nedenleri<br />
aras›ndad›r. Hiperkalemi tüm elektrolit anormallikleri<br />
içinde en h›zl› ölümcül oland›r. Yüksek derecede<br />
klinik flüphe ve altta yatan anormalli¤in agresif tedavisi<br />
birçok hastay› kardiyak arreste gidiflten korur.<br />
7b. Zehirlenmeler<br />
Genel hususlar<br />
Zehirlenme kardiyak arrestin s›k olmayan bir nedenidir,<br />
ancak 40 yafltan küçük olanlarda önemli bir neden olmaya<br />
devam etmektedir. 9-12 Bu konudaki araflt›rmalar<br />
özellikle küçük olgu serileri, hayvan çal›flmalar› ve olgu<br />
sunumlar› fleklindedir.<br />
Hastaneye baflvurular›n ana nedeni, tedavi edici veya<br />
keyif verici ilaçlarla kiflilerin kendi kendini zehirlemesidir.<br />
‹laç toksisitesi, uygunsuz dozlar ve ilaç etkileflimleri<br />
nedeni ile de olabilir. Kaza ile zehirlenme çocuklarda<br />
s›kt›r. Öldürme amaçl› zehirleme s›k de¤ildir.<br />
Endüstriyel kazalar, savafl veya terörizm, insanlar› yo-<br />
¤un kimyasal maddelere veya radyasyona maruz b›rakabilir.<br />
Kitlesel ölümler için dekontaminasyon ve güvenlik<br />
yöntemleri bu k›lavuzda yer almamaktad›r.<br />
Resüsitasyon<br />
Kendi kendini zehirlemelerin (afl›r› doz) tedavisinde ilac›n<br />
eliminasyonu beklenirken kardiyorespiratuvar arrestin<br />
önlenmesinde ABCDE yaklafl›m› temel uygulamad›r.<br />
Bilinç düzeyinde bozulmaya ba¤l› olarak hava<br />
yolu obstrüksiyonu ve solunum arresti ölümün temel<br />
nedenidir. 13 Afl›r› alkol al›nmas› ile kendi kendini zehirleme<br />
s›kl›kla birliktedir.<br />
• Hava yolunun aç›lmas› ve temizlenmesinden sonra<br />
solunum ve nab›z kontrol edilmelidir. Siyanid, hidrojen<br />
sülfit, koroziv madde ve organik fosfor gibi<br />
toksinlerin varl›¤›nda a¤›z-a¤za resüsitasyondan kaç›n›lmal›d›r.<br />
Hasta bir cep maskesi veya balon-valfmaske<br />
kullanarak ve mümkün olan en yüksek konsantrasyonda<br />
oksijen ile ventile edilmelidir. Paraquat<br />
zehirlenmesinde dikkatli olunmal›d›r, yüksek oksijen<br />
kullan›m› pulmoner hasar› artt›rabilir. 14<br />
• Zehirlenme sonras›nda gastrik içeri¤in pulmoner<br />
aspirasyonu için yüksek risk vard›r. Hava yolu aç›kl›¤›n›<br />
koruyamayan bilinci kapal› hastalar aspirasyon<br />
riskini azaltmak için erken dönemde h›zl› indüksiyon<br />
ve krikoid bas› uygulanarak entübe edilmelidir<br />
(bak›n›z bölüm 4d). Bu ifllem deneyimli personel taraf›ndan<br />
yap›lmal›d›r.<br />
• Kardiyak arrest durumunda standart temel ve ileri<br />
yaflam deste¤i uygulanmal›d›r.<br />
• Torsades de pointes d›fl›nda yaflam› tehdit eden tafliaritmilerde<br />
kardiyoversiyon endikedir (bak›n›z bölüm<br />
4f)<br />
• Kendi kendini zehirleme olaylar›nda ilaça ba¤l› olarak<br />
geliflen hipotansiyon s›kt›r. Bu durum genellikle<br />
s›v› tedavisine yan›t verir, fakat nadiren inotropik<br />
destek gereklidir.<br />
• Resüsitasyon bafllad›¤›nda zehir ay›rt edilmeye çal›-<br />
fl›lmal›d›r. Akrabalar, arkadafllar ve ambulans görevlileri<br />
genellikle faydal› bilgiler sa¤larlar. Hastan›n<br />
muayenesi uzam›fl koma ile birlikte koku, i¤ne girifl<br />
deli¤i, nokta pupiller, tablet art›klar›, a¤›zda korozyon<br />
veya bofl blisterler tan›ya yönelik ipuçlar› verir.<br />
• Hastan›n vücut ›s›s› ölçülmelidir; afl›r› miktarda ilaç<br />
al›nmas› sonras›nda hipo veya hipertermi görülebilir<br />
(bölümler 7d ve 7e).<br />
• Zehirlenen hastan›n tedavisi için yerel veya ulusal<br />
zehir dan›flma merkezleri aranmal›d›r. 15,16 Dünya<br />
Sa¤l›k Örgütü web sayfas›nda zehir dan›flma merkezleri<br />
listesi bulunabilir:<br />
http://www.who.int/ipcs/poisons/centre/en/<br />
TÜRK‹YE ‹Ç‹N:<br />
Refik Saydam H›fz›ss›ha Merkezi<br />
Toksikoloji ve Zehir Dan›flma merkezi<br />
Cemal Gürsel Cad. No: 18 S›hhiye, 06100 Ankara<br />
Ücretsiz telefon: 114<br />
Ücretli telefonlar: 0 312 433 7001 ve 0 312 435<br />
5680/1292<br />
Fax: 0 312 433 7000<br />
e-mail: zehir@saglik.gov.tr<br />
http://www.rshm.saglik.gov.tr/bolumler/bolumdetaylari/zehir/danisma.html<br />
Spesifik tedavi önlemleri<br />
Zehirler için acil olarak faydal› olan birkaç spesifik tedavi<br />
vard›r. Öncelikli olan hipoksi, hipotansiyon ve asit<br />
baz ve elektrolit bozuklu¤unun düzeltilmesini de içeren<br />
yo¤un destek tedavisidir.<br />
Tedavi edici önlemler; al›nan zehirin absorbsiyonunu<br />
s›n›rlama, eliminasyonunu h›zland›rma, veya spesifik<br />
antidot kullan›m›n› içerir. A¤›r veya nadir görülen<br />
zehirlenmelerde, zehir dan›flma merkezinin güncellenmifl<br />
önerileri dikkate al›nmal›d›r.<br />
• Aktif kömür belirli ilaçlar› absorbe eder. Zehirin al›nmas›ndan<br />
sonra geçen zaman uzad›kça de¤eri azal›r.<br />
Aktif kömür al›nmas›n›n klinik sonuçlar› iyilefltirdi¤ini<br />
gösteren kesin kan›tlar yoktur. Gönüllü çal›flmalar›na<br />
göre, bir saat öncesine kadar aktif karbonun<br />
absorbe etti¤i bilinen ve potansiyel olarak toksik<br />
miktarda olan bir zehiri alan hastalarda tek doz