dosya indir - ankaratiphastaneleri

S134
J. Soar ve ark.
Tan›m. Yayg›n bir tan›mlama yoktur. Hiperkalemi, serum
potasyum konsantrasyonunun 5,5 mmol l -1 'nin
üzerinde olmas›d›r, pratikte hiperkalemi süregelen bir
durumdur. Potasyum konsantrasyonu bu de¤erin üzerine
ç›kt›¤› zaman istenmeyen olaylar›n görülme riski
ve acil tedavi gereksinimi artar. A¤›r hiperkalemi serum
potasyum konsantrasyonunun 6,5 mmol l -1 'den
yüksek olmas› fleklinde tan›mlanm›flt›r.
Nedenler. Hiperkalemi için renal yetmezlik, ilaçlar (anjiotensin
konverting enzim inhibitörleri (ACE-I), anjiotensin
II reseptör antagonistleri (ARA), potasyum tutucu
diüretikler, non-steroid antiinflamatuvar ilaçlar
(NSAIDs), beta blokörler, trimetoprim, doku y›k›m›
(rabdomiyolizis, tümör lizisi, hemoliz), metabolik asidoz,
endokrin hastal›klar (Addison hastal›¤›), hiperkalemik
periyodik paralizi veya diyeti de içeren birçok
neden vard›r. Anormal eritrositler veya trombositozis
yalanc› yüksek potasyum konsantrasyonuna neden olabilir.
Hiperkalemi riski ACE-I ve NSAIDs veya potasyum
tutucu diüretiklerin birlikte kullan›m› gibi faktörler
biraraya geldi¤inde daha fazlad›r.
Hiperkaleminin tan›nmas›. Aritmi veya kardiyak arrest
olgular›nda hiperkalemi ekarte edilmelidir. 2 Hastalar
flask paraliziye giden güçsüzlük, parestezi veya deprese
derin tendon refleksleri gösterebilirler. Hiperkaleminin
ilk belirtisi EKG anormallikleri, aritmiler, kardiyopulmoner
arrest veya ani ölüm olabilir. EKG'de hiperkalemi
etkisi serum potasyum düzeyine ve ayn› zamanda
art›fl h›z›na ba¤l›d›r. Serum potasyum düzeyi 6,7 mmol
l -1 'den yüksek birçok hastada EKG anormallikleri görülecektir.
3 Hiperkaleminin EKG görüntüleri genellikle
ilerleyicidir ve flunlar› içerir:
• I. derece kalp blo¤u (PR aral›¤›nda uzama) > 0.2 sn
• P dalgas›nda düzleflme veya kaybolma
• uzun, sivri T dalgalar›; birden fazla derivasyonda R
dalgas›ndan büyük
• ST segment depresyonu
• S ve T dalgalar›n›n birbiri içine girmesi
• QRS'de geniflleme, > 0.12 sn
• ventriküler taflikardi (VT)
• bradikardi
• kardiyak arrest, örn: nab›zs›z elektriksel aktivite
(NEA), ventriküler fibrilasyon (VF), asistoli
Hiperkaleminin tedavisi. Hiperkalemi tedavisinde befl
anahtar basamak flunlard›r:
1. hiperkaleminin etkilerini antagonize ederek kardiyak
korunma
2. potasyumu hücre içine sokma
3. potasyumu vücuttan atma
4. rebound hiperkalemi için serum potasyum monitörizasyonu
5. hiperkaleminin tekrar›n›n önlenmesi
Hiperkalemiden fliddetle flüphelenildi¤i zaman örn.
EKG de¤ifliklikleri varl›¤›nda, laboratuar sonuçlar› ç›kmadan
bile yaflam› koruyucu tedaviler bafllanmal›d›r.
Hiperkalemi yönetimi son zamanlardaki bir Cochrane
derlemesinin konusu olmufltur. 4
Kardiyak arrest olmayan hasta. Hasta kardiyak arrest
halinde de¤ilse, s›v› durumu de¤erlendirilmeli, idrar
potasyum at›l›m›n› artt›ran s›v›lar verilmelidir. S›n›flama
için de¤erler tahmini bir yol göstericidir. Il›ml›
yükselme durumunda (5,6-6 mmol l -1 ) potasyum vücuttan
afla¤›dakiler ile uzaklaflt›r›l›r:
• potasyum de¤ifltirici reçineler; örn kalsiyum resonyum
15-30 g veya sodyum polysitren sulfonat (Kayekselat)
50-100 ml % 20 sorbitol içinde 15-30 g,
oral ya da lavman yolu ile (etki bafllang›c› 1-3 saat,
maksimum etki 6 saat)
• diüretikler; örn: furosemid 1 mg kg -1 ‹V yavafl
• diyaliz; potasyumun at›lmas›nda hemodiyaliz peritoneal
diyalizden daha etkilidir (h›zl› bafllang›ç, hemodiyaliz
ile 25-30 mmol saat -1 potasyum çekilebilir).
Orta dereceli yükselmelerde (6-6,5 mmol l -1 ) EKG
de¤iflikli¤i görülmez, potasyum afla¤›dakiler ile hücre
içine yönlendirilir:
• dekstroz/insülin: 10 ünite k›sa etkili insülin ve ‹V 50
gram glukoz 15-30 dk boyunca verilir (15-30 dk
içerisinde etki bafllar, maksimum etki 30-60 dk içerisinde
görülür, kan glukozu monitörize edilmelidir).
Yukar›daki yöntemlere ilave olarak kullan›l›r.
EKG de¤iflikli¤i olmaks›z›n ciddi yükselmelerde
(≥6,5 mmol l -1 ) potasyum afla¤›dakiler ile hücre içine
yönlendirilebilir:
• salbutamol 5 mg nebulizasyon yap›l›r. Birkaç doz
gerekebilir (15-30 dk içerisinde bafllang›ç)
• metabolik asidoz mevcut ise 5 dk sürede 50 mmol
‹V sodyum bikarbonat (bafllang›ç 15-30 dk içerisinde).
Bikarbonat tek bafl›na kullan›ld›¤›nda glukoz/insülin
veya nebulize salbutamolden daha az
etkilidir. Bu ilaçlar ile birlikte kullan›lmas› en iyi çözümdür.
5,6
• birçok yer de¤ifltirici ajan yukar›daki uzaklaflt›rma
yöntemlerine ilave olarak kullan›lmal›d›r.
Toksik EKG de¤ifliklikleri ile birlikte afl›r› yüksek durumlar
(≥6,5 mmol l -1 ) için öncelikle kalp korunmal›d›r:
• miyokard hücre membran›nda hiperkaleminin toksik
etkilerini antagonize etmek için kalsiyum klorid,