dosya indir - ankaratiphastaneleri

S116
D. Blarent ve ark.
sitasyon ihtiyac›n› tahmin etmek s›kl›kla mümkün olmas›na
ra¤men, bu her zaman geçerli de¤ildir. Bu sebeple,
yenido¤an yaflam deste¤i konusunda e¤itimli
personele her do¤umda kolayca ulafl›labilmeli, resüsitasyon
için ihtiyaç oldu¤unda orada olmal›, bebe¤in
bak›m› sadece onlar›n sorumlulu¤u alt›nda olmal›d›r.
Normal düflük riskli do¤umlar için, yenido¤an›n trakeal
entübasyonunda deneyimli bir kifliye kolayca ulafl›lmal›d›r.
‹deal olan›, neonatal resüsitasyon aç›s›ndan
yüksek risk tafl›yan do¤umlara bu personelin refakat etmesidir.
Güncel prati¤e ve klinik kontrole dayal› olarak,
do¤umlara kimin refakat etmesi gerekti¤ini belirleyen
lokal prensipler gelifltirilmelidir.
Bu sebeple, do¤um yapt›r›lan herhangi bir kuruluflta,
yenido¤an›n resüsitasyonu için gereksinim duyulan
deneyim ve standartlar› içeren, organize edilmifl bir
e¤itim program› gereklidir.
Planl› evde do¤umlar
Planl› bir evde do¤uma kimin efllik edece¤i konusundaki
düflünceler ülkeden ülkeye farkl›l›k arz eder, fakat
t›bbi personel ve ebe taraf›ndan kararlaflt›r›lm›fl planl›
evde do¤um karar›, do¤umda resüsitasyon standard›n›
bozmamal›d›r. Daha fazla yard›m alma olana¤› bulunamayaca¤›
için evde yenido¤mufl bebe¤in resüsitasyonunda
kaç›n›lmaz olarak baz› s›n›rlamalar olacakt›r. Bu
durum evde do¤um plan› yap›l›rken anneye aç›k bir flekilde
anlat›lmal›d›r. ‹deal olarak, tüm evde do¤umlarda
iki e¤itimli profesyonel sa¤l›k personeli bulunmal›-
d›r, 269 bunlardan birisi yenido¤anda maske ile ventilasyon
sa¤lanmas› ve gö¤üs kompresyonu uygulanmas›
konusunda iyi e¤itim alm›fl ve deneyim kazanm›fl olmal›d›r.
Araçlar ve çevre
Do¤umda resüsitasyon s›kl›kla önceden tahmin edilen
bir olayd›r. Bu nedenle, çevreyi ve araç-gereci bebe¤in
do¤umundan önce haz›rlamak, eriflkin resüsitasyonunda
yap›lacak haz›rl›klara göre daha kolayd›r. Resüsitasyon
ideal olarak s›cak, iyi ayd›nlat›lm›fl, hava ak›m› olmayan
bir alanda, radyan bir ›s›t›c›n›n alt›nda bulunan
düz bir zeminde gerçeklefltirilir ve di¤er resüsitasyon
cihazlar› hemen haz›rda bulunmal›d›r. Tüm araçlar her
gün kontrol edilmelidir.
Do¤um, do¤um odas›nda yap›lm›yorsa, tavsiye
edilen minimum araç seti, güvenli asiste akci¤er ventilasyonu
için yenido¤ana uygun boyutta cihaz›, s›cak
kuru havlu ve battaniyeleri, umblikal kordu kesmek için
steril bir enstrüman› ve do¤uma refakat eden kifli için
temiz eldivenleri içerir. Uygun büyüklükte aspirasyon
kateteri ile bir aspiratörün ve dil basaca¤›n›n (veya laringoskop)
bulunmas›, orofarinksin kontrolünü sa¤lamada
yard›mc› olacakt›r.
Is› kontrolü
Eriflkinlerin s›cak hissetti¤i bir odada, ç›plak ve ›slak yenido¤an
bebekler vücut ›s›lar›n› koruyamazlar. Tehlike
alt›ndaki bebekler özellikle zarar görebilir. 270 Yenido-
¤an›n so¤uk stresine maruz kalmas› arteriyel oksijen
bas›nc›n› azalt›r 271 ve metabolik asidozu art›r›r. 272 Is›
kayb›n› flu yöntemler ile önleyin;
• Bebe¤i hava ak›m›ndan koruyun
• Do¤um odas›n› s›cak tutun
• Bebe¤i do¤umdan hemen sonra kurulay›n. Bebe¤in
yüzü d›fl›nda bafl ve gövdesini, daha fazla ›s› kayb›-
n› önlemek için ›l›k bir havlu ile sar›n veya bebek ve
annenin cilt-cilde temas›n› sa¤lay›n ve her ikisini de
havlu ile sar›n.
• Resüsitasyona gerek duyuluyorsa, bebe¤i radyan
›s›t›c›n›n alt›ndaki s›cak yüzeye yerlefltirin.
Prematür bebeklerde (özellikle 28. gestasyonel haftan›n
alt›nda), kurulama ve sarmalama yeterince efektif
olmayabilir. Bu bebekleri s›cak tutman›n daha etkili bir
yolu, bebe¤i kurulamadan bafl›n› (yüzü d›fl›nda) ve vücudunu,
g›dalar için kullan›lan fleffaf plastik (strech film)
ile sarmak ve sonra iyice sar›lm›fl bebe¤i radyan ›s›t›c›-
n›n alt›na koymakt›r.
‹lk de¤erlendirme
Apgar skorlama sistemi, bebeklerin prospektif olarak
resüsitasyon ihtiyac›n› de¤erlendirmek için ortaya konmam›flt›r.
273 Baz› çal›flmalar, bu skorlama sisteminin
çok subjektif bir de¤erlendirme oldu¤unu göstermifltir.
274 Bununla birlikte, skorun içeri¤i yani solunum say›s›,
kalp h›z› ve renk, e¤er h›zl›ca de¤erlendirilirse, resüsitasyon
ihtiyac› 275 olan bebekleri belirleyebilir. Ayr›ca
bu komponentlerin tekrar de¤erlendirilmesi, bebe-
¤in yan›t verip vermedi¤ini veya baflka giriflimlere ihtiyaç
olup olmad›¤›n› gösterir.
Solunum aktivitesi
Bebe¤in soluyup solumad›¤›n› kontrol ediniz. Solunumu
varsa; say›s›, derinli¤i ve gö¤üs kafesinin simetrik
olarak solunuma kat›l›p kat›lmad›¤›n›, h›r›lt›l› veya gasping
gibi herhangi bir anormal solunum düzeni olup
olmad›¤›n› de¤erlendiriniz.