dosya indir - ankaratiphastaneleri
dosya indir - ankaratiphastaneleri
dosya indir - ankaratiphastaneleri
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
S90<br />
H.R. Arntz ve ark.<br />
Asetilsalisilik asit<br />
Pekçok büyük randomize kontrollü çal›flma hastane<br />
içinde AKS hastalar›na 75-325 mg Asetil salisilik asit<br />
(ASA) verildi¤inde mortalitenin azald›¤›n› göstermifltir.<br />
17,18 Birkaç çal›flmada ASA'in daha erken verildi¤inde<br />
mortaliteyi azaltt›¤› bildirilmektedir. 19 Dolay›s›yla,<br />
AKS düflünülen tüm hastalara, bilinen gerçek allerjisi<br />
yoksa mümkün oldu¤u kadar erken ASA verin. ASA'in<br />
bafllang›ç çi¤neme dozu 160-325 mg'd›r. ASA'in di¤er<br />
formlar› (çözünebilir, ‹V) da çi¤neme tabletleri kadar<br />
etkili olabilir. 20<br />
Reperfüzyon tedavisi<br />
Reperfüzyon tedavisi AM‹ tedavisinde son 20 y›ldaki<br />
en önemli ilerlemedir. Büyük klinik çal›flmalar fibrinolitik<br />
tedavinin STEMI veya semptomlar›n bafllang›c›ndan<br />
itibaren ilk 12 saat içerisinde baflvuran, yeni olan veya<br />
yeni oldu¤u varsay›lan, Sol Dal Blo¤u (SDB) olan, AKS<br />
hastalar›nda uygulanmas›n›n, hem k›sa hem de uzun<br />
dönem mortaliteyi azaltt›¤›n› kan›tlam›flt›r. 17,21-23 Fibrinolitik<br />
tedavi ile elde edilen yarar büyük oranda tedaviye<br />
bafllama zaman›na ba¤l›d›r; özellikle semptomlar›n<br />
bafllang›c›ndan itibaren ilk 3 saat içinde verilmesi<br />
daha etkilidir. 17,21,22,24 Primer PKG'nin etkinli¤i de fibrinolitik<br />
tedaviye göre daha az olmakla beraber uygulama<br />
zaman›na ba¤l›d›r. 25<br />
Hastane öncesi fibrinolizis<br />
6434 hastay› kapsayan 6 çal›flman›n meta-analizi hastane<br />
d›fl› fibrinolizin hastane içindeki uygulamas›na k›-<br />
yasla mortaliteyi % 17 oran›nda düflürdü¤ünü kan›tlad›.<br />
26 Hastane öncesi fibrinolizle ortalama zaman kazanc›<br />
60 dakikayd› ve sonuçlar tedaviyi uygulayanlar›n<br />
tecrübesinden ba¤›ms›zd›. Dolay›s›yla STEM‹ veya yeni<br />
olufltu¤u varsay›lan Sol Dal Blo¤u ile birlikte AKS belirti<br />
ve semptomlar› olan hastalarda hastane öncesi fibrinolitiklerin<br />
verilmesi yararl›d›r. Fibrinolitik tedavi, e¤itilmifl<br />
paramedikler, hemflireler veya hekimler taraf›ndan<br />
belirli bir protokol kullanarak güvenli flekilde uygulanabilir.<br />
27-29 Tedavinin etkinli¤i semptomlar›n bafllang›-<br />
c›ndan sonraki ilk 3 saatte en fazlad›r. Hastane öncesi<br />
trombolitik tedavi için etkin ve güvenli bir sistem, STE-<br />
M‹'nin tan›, tedavi ve komplikasyonlar› için yeterli imkanlar›n<br />
olmas›n› gerektirir. En ideali, deneyimli hastane<br />
doktorlar›yla (ör. Acil hekimleri veya kardiyologlar)<br />
iletiflim imkan› olmas›d›r.<br />
Do¤rudan acil servise ulaflan AKS semptomlar› ve<br />
AM‹'nin EKG bulgular› (veya yeni ortaya ç›kan SDB veya<br />
gerçek posterior infarktüs) olan hastalara 90 dakika<br />
içerisinde primer PKG uygulama imkan› yok ise en k›sa<br />
sürede fibrinolitik tedavi verilmelidir.<br />
Fibrinolitik tedavinin riskleri<br />
Fibrinolitik tedaviyi uygulayacak olan sa¤l›k ekibi trombolitik<br />
tedavinin kontrendikasyonlar›n› ve risklerini bilmelidir<br />
(Tablo 5.1). Genifl infarktüs alan› (örne¤in belirgin<br />
EKG de¤iflikli¤i bulunmas›) olan hastalar fibrinolitik<br />
tedaviden daha çok yararlan›r gibi görünmektedir. Fibrinolitik<br />
tedaviden sa¤lan›lan yarar inferior duvar infarktüslerinde<br />
ön yüz infarktüslerine göre daha az etkileyicidir.<br />
Yafll› hastalarda infarktüse ba¤l› ölüm riski kesinlikle<br />
daha yüksektir, ancak fibrinolitik tedavi aç›s›ndan<br />
mutlak yarar genç hastalardakine benzerdir. Ancak 75<br />
yafl üzeri hastalarda fibrinoliti¤e ba¤l› kafa içi kanama<br />
riski daha fazlad›r; bu yüzden, trombolizin mutlak yarar›<br />
bu komplikasyon yüzünden azalmaktad›r. 30 Sistolik<br />
kan bas›nc› 180 mmHg'nin üzerinde olan hastalarda<br />
kafa içi kanama riski artmaktad›r; bu seviyede olan hipertansiyon<br />
fibrinolitik tedavi için rölatif kontrendikasyondur.<br />
Ayr›ca, intrakraniyal kanama riski k›smen kullan›lan<br />
fibrinolitik ajana ba¤l›d›r; total mortalite fibrine<br />
spesifik trombolitiklerde (alteplase, tenecteplase, reteplase)<br />
daha düflüktür, ancak streptokinazla intrakraniyal<br />
kanama riski daha düflüktür. Kafa içi kanama riski<br />
özellikle heparin gibi anti-trombotik tedavi ile artar.<br />
Tablo 5.1. Trombolizisin kontrendikasyonlar›.*<br />
Mutlak kontrendikasyonlar<br />
Herhangi bir zamanda hemorajik strok veya sebebi bilinmeyen<br />
strok<br />
Son 6 ay içerisinde iskemik strok<br />
Santral sinir sistemi hasar› veya neoplazmalar›<br />
Yak›n dönemde geçirilmifl major travma/cerrahi/kafa yaralanmalar›<br />
(son 3 hafta içinde)<br />
Son bir ay içerisinde gastro-intestinal kanama<br />
Bilinen kanama diyatezi<br />
Aort disseksiyonu<br />
Göreceli kontrendikasyonlar<br />
Son 6 ay içerisinde geçici iskemik atak<br />
Oral antikoagulan tedavi<br />
Gebeli¤in bir haftal›k post partum dönemi<br />
Kompresyon uygulanamayan ponksiyonlar<br />
Travmatik resüsitasyon<br />
Dirençli hipertansiyon (sistolik kan bas›nc›>180 mmHg)<br />
‹leri karaci¤er hastal›¤›<br />
‹nfektif endokardit<br />
Aktif peptik ülser<br />
*Avrupa Kardiyoloji Derne¤i (European Society of Cardiology) rehberlerine göre.<br />
Primer perkütan giriflim<br />
Pekçok çal›flma ve meta-analizlerde, STEM‹ hastalar›nda<br />
tek bafl›na veya stent implantasyonu ile birlikte ko-