Ocak 2012 - Sayı: 162 (8603 KB) - İzmir - TMMOB İnşaat ...
13.06.2015 • Views
Share Embed Flag

Ocak 2012 - Sayı: 162 (8603 KB) - İzmir - TMMOB İnşaat ...

Ocak 2012 - Sayı: 162 (8603 KB) - İzmir - TMMOB İnşaat ...

Ocak 2012 - Sayı: 162 (8603 KB) - İzmir - TMMOB İnşaat ...

SHOW MORE
SHOW LESS
ePAPER READ
DOWNLOAD ePAPER
izmir.imo.org.tr

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

START NOW

<strong>TMMOB</strong><br />

İNŞAAT MÜHENDİSLERİ ODASI<br />

İZMİR ŞUBESİ<br />

haber bülteni<br />

Yıl: 27 - Sayı: <strong>162</strong> - <strong>Ocak</strong> <strong>2012</strong><br />

İki ayda bir yayınlanmaktadır.<br />

Sahibi:<br />

İnşaat Mühendisleri Odası İzmir Şubesi adına<br />

İnş. Müh. Ayhan EMEKLİ<br />

Sorumlu Yazı İşleri Yönetmeni:<br />

İnşaat Mühendisleri Odası İzmir Şubesi adına<br />

İnş. Müh. Ali Fuat GÜNAK<br />

Yayın Kurulu<br />

Tahsin VERGİN (1949-2010)<br />

Ayhan EMEKLİ Jale ALEL<br />

A. Fuat GÜNAK Ahmet BAHAR<br />

Hülya ALTUN Ahmet ERMİN<br />

Necati ATICI Gülşen IŞIK<br />

Şefika SEYHAN HAS Arslan KESKİN<br />

Erhan ARSLAN Aydın NOGAY<br />

Ilgaz CANDEMİR S. Ruken SARIOĞLAN<br />

Vedat YORULMAZEL<br />

Yayın Koşuları:<br />

Gönderilen yazıların yayınlanıp yayınlanmamasına<br />

Yayın Kurulu karar verir. Yazılardaki görüşler<br />

yazarlarına aittir. Gönderilen yazılar geri verilmez.<br />

Yazılar yaygın kullanılan kelime işlem programlarından<br />

birinde yazılmış olarak CD ile veya imoizmir@imoizmir.org.tr<br />

adresine e-posta ekinde<br />

gönderilmelidir.<br />

İyi bir baskı kalitesi için yazılarda kullanılan fotoğraf,<br />

şema, tablo gibi görsel malzemeler tek sütun<br />

için en az 8 cm eninde, çift sütun için 16,5 cm<br />

eninde ve en az 300 dpi çözünürlükte olmalıdır.<br />

Bültenimizin bir sayfasında görsel malzeme bulunmayan<br />

yazılar yaklaşık 580 kelime (4.500 boşluklu<br />

karakter) içermektedir. Yazıların sayfa düzeni<br />

yeniden yapıldığı için yazar tarafından bültene<br />

uygun bir sayfa düzeni yapılmasına gerek yoktur.<br />

Yönetim Yeri:<br />

Anadolu Cad. Tepekule İş Merkezi,<br />

No: 40, Kat: 1 Bayraklı/İZMİR<br />

Telefon : 232 462 56 55 - Faks: 232 462 11 67<br />

web: www.imoizmir.org.tr<br />

e-posta: imoizmir@imoizmir.org.tr<br />

Dizgi ve Sayfa Düzenleme:<br />

İnşaat Mühendisleri Odası İzmir Şubesi<br />

Bu sayı 6000 adet basılmıştır.<br />

Şube üyelerine ücretsiz dağıtılır.<br />

Yayın Türü: Mesleki, Yerel, Süreli Yayın<br />

Baskı: Altındağ Grafik Matbaacılık<br />

2839 Sokak No: 28<br />

1. Sanayi Sitesi / İZMİR<br />

Tel: 0 232 457 58 33 - Fax: 0 232 457 89 99<br />

Basım Tarihi: 24 <strong>Ocak</strong> <strong>2012</strong><br />

BAŞYAZI<br />

Başyazı 2<br />

YAYIN KURULUNDAN<br />

Merhaba 3<br />

ŞUBEDEN<br />

Aralık 2011 Etkinliklerimiz 5<br />

Duyurular 9<br />

İMO’dan 11<br />

<strong>TMMOB</strong>’den 13<br />

İNCELEMELER<br />

Su Yapılarına İlişkin Bir Restorasyon Örneği Olarak Yatağan<br />

Belediyesi Ata Sarnıcı 26<br />

Yapılar Canlılara Benzer 21<br />

Van Depreminde Gözlenen Duvar Hasarları ve<br />

Tuğla Sandviç Duvarlar 21<br />

İŞÇİ SAĞLIĞI VE İŞ GÜVENLİĞİ<br />

3. İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Sempozyumu Sonuç Bildirgesi 26<br />

VERGİ<br />

Yap Sat İşlerinde Maliyet ve KDV İşlemleri 28<br />

HUKUK<br />

Yapı Denetim Kuruluşlarının Hukuki Sorumlulukları (2) 30<br />

ÜYELERİMİZDEN<br />

<strong>TMMOB</strong> 2. Kadın Kurultayı 33<br />

genç-İMO<br />

Aralık <strong>2012</strong> genç-İMO İzmir Etkinlikleri 36<br />

Şehircilik Ayıbı 38<br />

Hopa’dan Ankara’ya 39<br />

KÜLTÜR ve SANAT<br />

Kitaplar Arasında 41<br />

Tarihte Bugün 42<br />

Mizah 43<br />

OYUN<br />

Bulmaca 44

Başyazı<br />

Ayhan EMEKLİ<br />

İMO İzmir Şube Başkanı<br />

Değerli Meslektaşlarım;<br />

17 Ağustos 1999 Körfez Depreminden sonra zorunlu deprem<br />

sigortası (DASK) uygulaması başlatıldı. Onbir yıldan<br />

beri uygulanıyor. Bu süre içinde memleketimizin ne kadarında<br />

kaç bina sigortalandı, bilen var mı? Devlet kendi<br />

başlattığı uygulamanın arkasında durmadı. Uygulamanın<br />

yaygınlaşması için hiçbir çaba harcamadı. Van depreminden<br />

sonra DASK bir anda yeniden gündeme geldi.<br />

Körfez Depreminden önce ülkemizde sigorta yaptırarak<br />

deprem teminatı alan konut sayısı üçyüz bindi. Ülkemizde<br />

yaklaşık 13.600.000 konut mevcut. 1999’dan önce<br />

ülkemizdeki sigortalı konut % 0,22 idi. Bu durum bizim<br />

sigorta bilincimizin neredeyse sıfır olduğunun göstergesidir.<br />

Bugün 3.6000.000 konut deprem sigortası teminatı<br />

altındadır. Yani konutlarımızın yüzde 27’si sigortalanmış<br />

durumdadır. Esasında bu artış küçümsenmeyecek bir<br />

atılımdır. Hatta başarıdır. Ancak bu başarının gerçekten<br />

bilinçli olarak elde edilip edilemediğine bakmak gerekir.<br />

Tapu dairelerinde alım satım işlerinde DASK mecburiyeti<br />

aranmasaydı sigortalı konut sayısı % 27 oranına ulaşabilir<br />

miydi? Bugüne kadar meydana gelen depremlerde siyasiler<br />

“devlet yanınızda, yaralarınız en kısa zamanda sarılacaktır”<br />

söylemini devam ettirdiler. Üstelik DASK uygulaması<br />

başladıktan sonra sigortayı teşvik etmek amacıyla<br />

yasa değiştirilerek sigortasız konutlar devlet yardımından<br />

yararlanamaz haline getirildi, ama kısa zaman içinde bu<br />

madde yürürlükten kaldırıldı. Devlet Afet Yasasının arkasında<br />

durmadı demem bu sebepledir.<br />

Başbakan “iktidarı kaybetme pahasına da olsa yıkacağız”<br />

diyerek kentsel dönüşümün hızlandırılması gerektiğini<br />

vurguladı. Bu konuda çalışmaların başladığı da biliniyor.<br />

Ancak konu meslek odaları ile henüz paylaşılmadı. Toplu<br />

kentsel dönüşümün hem hukuksal hem de teknik açıdan<br />

aşılması gereken önemli zorlukları var. Kentsel dönüşüm<br />

ile Van Depremi sonrası yeniden yapılandırılması istenen<br />

Yapı Denetim sistemine ilişkin konularda inşaat mühendisleri<br />

olarak bizlerin görüş ve katkıları bugüne kadar<br />

alınmamıştır. Söz konusu mevzuat düzenleme çalışmalarını<br />

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı müteahhit kuruluşlarıyla<br />

yürütmüş, İMO’nun birikimleri ve kongre, sempozyum vb.<br />

etkinliklerin sonuçları görmezden gelinmiştir. İMO olarak<br />

yasa taslağı çalışmalarında etkin olarak katkıda bulunmamız<br />

bizlerin kamusal ve mesleki sorumluluğumuzdur.<br />

01.01.<strong>2012</strong> tarihi itibari ile Balbay’ın tutuklanması 1.000<br />

günü, tek kişilik hücreye konması 300 günü geçmiş olacak.<br />

“Geciken adalet, adalet değildir” ilkesi adaletin temel ilkesi<br />

değil midir? Bir insanın hakkında mahkumiyet kararı olmadan<br />

bu kadar uzun süre özgürlüğünden mahrum kalması<br />

hangi demokratik hukuk devletinde vardır. Tutukluluk<br />

süresinin bu kadar uzaması tutukluluğun artık bir cezaya<br />

dönüşmüş olması değil midir? Davada halen ilk tur savunmalar<br />

yapılmamaktadır. Silivri’deki bir duruşma salonunda<br />

Ergenekon 1, Ergenekon 2, Balyoz ve İnternet Andıcı davası<br />

dönüşümlü olarak yürütülüyor. Bugünkü uygulamaya<br />

göre haftada dört gün duruşma yapılıyor. Davada 108 sanık<br />

var. Bugüne kadar sanıkların yaklaşık yarısı savunmasını<br />

yine yaklaşık 150 celsede yaptı. İkinci Ergenekon davasının<br />

ilk duruşması Temmuz 2009’da yapıldı. Davanın başlamasından<br />

bugüne iki buçuk sene geçmiş. Yani bir ayda dört<br />

celse yapılabiliyor. Eğer yeni bir duruşma salonu devreye<br />

girmezse ve dava aynı hızla devam ederse, ilk savunmaların<br />

tamamlanması için 2,5 yıl daha geçecek. Daha sonra<br />

delillerin değerlendirilmesi aşamasına geçilecek, belki ek<br />

deliller devreye girecek, bilirkişi incelemeleri olabilecek,<br />

bilirkişi raporlarına itiraz olabilecek ve tanık ifadelerine<br />

başvurulabilecektir. Davayı izleyen avukatların tahminine<br />

göre bu sürecin en iyimser tahmin ile 2-3 yıl, en kötümser<br />

tahmin ile 5-6 yıl süreceği söyleniyor. Sonra üçüncü aşamada<br />

savcılık makamı esas hakkında mütalaa yazacak. Dördüncü<br />

aşamada sanıkların son savunma turları başlayacak.<br />

Bu süreç ilk savunma süreci kadar olursa yaklaşık beş yıl<br />

sürebilir. Bu tablo 2020’li yıllarda bile davanın devam edeceğini<br />

gösteriyor. Türkiye demokratik hukuk devletidir. Bu<br />

davanın seyrinin böyle devam edemeyeceği mutlaka görülecektir.<br />

Yeni duruşma salonlarının devreye girmesiyle<br />

duruşma sürecinin kısalacağına inanıyorum.<br />

Hükümet Türkiye Bilimler Akademisini (TÜBA) kendi yöneteceği<br />

ve kendi emrine sokacağı şekilde kanun hakkında<br />

kararname yayınlaması sonucu bu kurul üyeliğinden<br />

önemli sayıda bilim adamı istifa etti. TÜBA’dan istifa eden<br />

bu bilim adamları bir araya gelerek bir “Bilimler Akademisi<br />

Derneği” kurmaya karar vermişler. Devletin maddi imkanları<br />

ile desteklenen 1993 yılında kurulan TÜBA zamanla<br />

iktidar politikasının etkisi altında kalmıştır. Bu kadar kısa<br />

zamanda yüzyıllara dayanan Fransız Bilim Akademisi gibi<br />

gelenekleri oluşmamıştır. Şimdi sivil bir bilim akademisi<br />

kurulma çalışmaları başlamış. Geçmişteki hatalar tekrarlanmazsa,<br />

üye seçiminde bilimsel ölçütler iyi kullanılırsa,<br />

şimdilik korsan gibi görünen ama birkaç kuşak sonra kurucularının<br />

saygıyla anılacağı bir bilim akademimiz olabilir.<br />

Devletin TÜBA’sı karşısında alternatif olarak böyle sivil,<br />

saygın bir bilim akademimizin olması mümkün ama<br />

mevcut hukuksal düzenimizin yerine başka alternatifimiz<br />

bulunmamaktadır. Demokratik hukuk düzenimizi yıpratmadan<br />

iyi bir şekilde korumak zorundayız. Çünkü hukuk<br />

hepimize bir gün lazım olacaktır.<br />

İnsanlık düşmanı ABD Emperyalistlerinin insansız hava<br />

araçları ve termal kameralarla tespit ettiği kaçak mazot ve<br />

sigarayı katırlarla Türkiye sınırına getiren 35 köylüyü jetlerle<br />

bombalayıp yakarak öldürdüler. Yıllardır yaşadıkları,<br />

geçimlerini sağlamak için başka çarelerinin olmadığı bir<br />

düzende, çoğunluğu gençlerin oluşturduğu ve üniversite<br />

harçlarını, giderlerini karşılamak amacıyla yapmak zorunda<br />

kaldıkları ve devlet görevlerinin de bildiği sınır kaçakçılığında<br />

Uludere’de doğup büyüdükleri yaşam alanlarında<br />

katledildiler.<br />

Bu katliamın sorumluları hangi makam ve kıdemde olurlarsa<br />

olsunlar yargı önünde en ağır biçimde hesabını vermelidir.<br />

Bu işte sorumluluğu olan iktidar yetkilileri de an<br />

geçirmeksizin istifa etmelidir.<br />

2<br />

<strong>Ocak</strong> <strong>2012</strong> - <strong>162</strong>

Yayın Kurulundan<br />

Merhaba,<br />

Yeni bir yılın ilk sayısında; açlıktan insanların ölmediği,<br />

savaşların olmadığı, her türlü şiddet ve baskıdan<br />

arınmış, eşit hakça bir paylaşım düzeninin hakim olduğu,<br />

insan odaklı yönetimlerin iş başında bulunduğu<br />

bir dünya dileklerimizle merhaba diyoruz.<br />

Geçen yıl ve bir dönem boyunca İzmir Şube olarak;<br />

mühendislerin bilim adamı, aydın kimliği nedeniyle<br />

yaşamında, yaptığı işlerde bilime olduğu kadar toplumsal<br />

sorumluluklarına da yer vermelidir bilinci içerisinde,<br />

kökleşmiş meslek odası ilkelerimizin ışığında<br />

çalışma, etkinlik, faaliyet gibi iş ve işlemler yaparak<br />

Bülten sayfalarından sizlere duyurmuştuk. O nedenle<br />

Bültenin bu sayısında;<br />

<strong>TMMOB</strong>, İMO olarak yüzlerce kurultay, kongre, sempozyum,<br />

panel söyleşi, çalıştaylarla mesleklerimizin<br />

sektörlerin, çalışanların, halkın, ülkenin sorunlarının<br />

çözümlerine yönelik bilimsel çözüm arayışlarından,<br />

araştırma ve katkılardan söz etmeyeceğiz,<br />

Mesleğimizi ve bizleri doğrudan ilgilendiren ekonomik,<br />

toplumsal, siyasal, kültürel, uluslararası ilişkiler<br />

tüm sorunlara yönelik elimizi taşın altına koymak adına<br />

müdahil olduğumuz yanlış, eksik yasa yönetmelik<br />

ve uygulamalarının düzeltilmesi için yapılan çalışmalardan<br />

da bahsetmeyeceğiz.<br />

“Haklarımız, geleceğimiz, halkımız, ülkemiz için söyleyecek<br />

sözümüz var” çağrısıyla meydanlarda olduğumuz<br />

gibi; halkın, tüm emekçi ve çalışanların hak<br />

talepleri içinde meydanlarda olduğumuzdan da bahsetmeyeceğiz.<br />

Çağdaş ve çoğulcu demokratik yaşamın gelişmesinin<br />

yolu meslek örgütlerinin oluşumlara katılmasından<br />

geçmesine rağmen, bu hususlar göz ardı edilerek<br />

meslek odaları da dahil kamu yararına yapılacak işlerde<br />

toplumun tüm kesimlerinin yönetime katılmasının<br />

yolları kapatılarak KHK ile ülke halk ve bizler için<br />

uygulamalar yapıla geldiğinden bahsetmeyeceğiz.<br />

Ülkeyi istediği biçimde yöneten siyasi iktidarın son<br />

dönemlerde 6 ayda çıkarttığı 35 adet K.H.Kararname<br />

ile bakanlıklar kurup kapatırken yada alakasız yasaların<br />

arkasına eklenen maddelerle çıkartılan yasaların<br />

gizli yada açık amaçlarının içinde kamu yönetiminde<br />

emperyalizmin istediği biçimde istediği dizaynları<br />

yapmak olduğu kadar yeni dünya düzenine eklemlenme<br />

doğrultusunda mesleğimizi, meslek odamızı<br />

hedef aldığından ve buna karşı yaptığımız iş ve eylemlerden<br />

de bahsetmeyeceğiz.<br />

Ülke bütününde yaşayan insanları, mesleğimizi ve<br />

bizleri çok yönlü olarak doğrudan etkileyen, doğal<br />

olay olması gerekirken afete dönüşen, deprem sel,<br />

çığ gibi tabiat olayları karşısında ülkenin ve insanların<br />

düşürüldüğü durumun aslında bir yönetememe sorunu<br />

olduğundan da bahsetmeyeceğiz.<br />

Daha önceki sayılarımızda bahsettiğimiz için; dünyada<br />

uygulana gelen ekonomik siyasi politikaların<br />

sonucunda bizim gibi ülkelerde meslek alanları, mühendislik<br />

alanları ve mühendisliğin; uluslararası sermayenin<br />

değişen aç gözlü talepleri üzerinden yapılandırılmaya<br />

çalışıldığından bahsetmeyeceğiz. Yine<br />

bu talepler doğrultusunda ve kapsamında <strong>TMMOB</strong><br />

ve benzeri meslek odalarının da yeniden düzenlenmesi<br />

için altyapı oluşturulmaya çalışıldığından da<br />

bahsetmeyeceğiz.<br />

Siyasi iktidarın bir taraftan devleti küçültmekten dem<br />

vururken öte yandan denetlemeye kapatılan TOKİ<br />

uygulamaları ile müteahhitlik yaptığından, 2010 yılında<br />

yapılan referandumla kabul ettirilen anayasa<br />

ile ileri demokrasiye geçildiği belirtilirken, torba yasa<br />

olarak bilinen yasal düzenleme ile kamu çalışanlarının<br />

haklarının ortadan kaldırıldığından, böylece<br />

anayasanın sosyal devlet ilkesinin yok sayıldığından,<br />

“kamu hizmeti” anlayışının yok edildiğinden hiç bahsetmeyeceğiz.<br />

Tüm yeraltı ve yerüstü doğal zenginliklerimizin metalaştırılmasından,<br />

yaşam kaynağı her türlü su kaynakları<br />

üzerinden yaşam alanlarına ve yaşam tarzlarına<br />

yapılan müdahalelerden, kentlerin rant alanlarına dönüştürülmesinden,<br />

bütün bu işlemelerin keyfi, plansız<br />

uygulamalar olduğundan ve dolayısıyla bu yollarla<br />

geleceğimizin elimizden alınarak satıldığından da<br />

bahsetmeyeceğiz. Ayrıca, enerji ve nükleer enerjide,<br />

sağlıkta, eğitimde, sosyal güvenlikte ortaya konulanlara<br />

hiç değinmeyeceğiz. Çünkü kendini istediği<br />

her yerde, istediği her zamanda istediği her şeyi<br />

yapma kudretinde gören aynı siyasi iktidar; yukarda<br />

bir nebze değindiğimiz konuların böyle olduğunun<br />

söylenmesine bile tahammül gösterememektedir.<br />

Kimi zaman Avrupa Birliği kriterlerine uyum, kimi zaman<br />

insan hakları adına, kimi zaman demokrasi ve<br />

demokratikleşme adı altında yapmaya çalıştığı uluslararası<br />

sermeyenin daha rahat dolaşımı, emperyalist<br />

güçler için ülkemizde dikensiz gül bahçesi hazırlama-<br />

İMO İzmir Şubesi Bülteni - www.imoizmir.org.tr <strong>Ocak</strong> <strong>2012</strong> - <strong>162</strong> 3

Yayın Kurulundan<br />

ya yönelik bir tür tasfiye girişiminden başka bir şey<br />

olmadığı hususlarına da değinmeyeceğiz.<br />

Bir yandan ülke siyasi ve ekonomik yaşamda böyle<br />

karmaşık süreçleri yaşarken, kendi örgütsel çalışmalarımız<br />

da devam etmektedir. <strong>TMMOB</strong>’nin işlevsizleştirilmesi<br />

ve yetkilerine karşı yapılan saldırılar meslek<br />

alanlarımızı yakından ilgilendiren “Yabancı Mühendislerin<br />

Çalışma Yasası” başta olmak üzere diğer mesleki<br />

düzenlemeler adı altında somutlandırıldığını halen<br />

unutmuş değiliz.<br />

Tüm bu olayları yaşayarak geçirdiğimiz bir dönem<br />

sonunda <strong>TMMOB</strong> ve İMO da seçim dönemine gelinmiştir.<br />

O nedenle gelin hep beraber nelerin nasıl yapılabilirine<br />

bakalım.<br />

Her türlü engellere rağmen ödün vermeden, doğruları<br />

savunmaktan geri durmayan, birikimlerini toplumun<br />

yararına kullanma ilkesini yaşama geçirme<br />

hedefinden sapmayan “demokrasi ve toplum için bir<br />

ses, mesleğimiz ve meslektaşımız için bir nefes” olmayı<br />

başarabilen bir örgüt için, Ülkemiz, mesleğimiz<br />

ve meslektaşımız için daha etkin, daha üretken, daha<br />

dinamik çalışmak gerekliliği önümüzde bir görev olarak<br />

durmaktadır.<br />

Emperyalizme bağımlılık temelinde, sosyal devleti<br />

tamamen yok eden, tüm değerleri yok sayarak her<br />

şeyi rant üzerinden kurgulayanlar, bilmelidir ki; Örgütümüzün<br />

yetkilerini kısıtlamaya, meslek alanlarımızı<br />

yeniden yapılandırmaya yönelik düzenlemeleri hiçbir<br />

şekilde kabul etmeyeceğiz. Her türlü engellere rağmen<br />

ödün vermeden, doğruları savunmaktan geri<br />

durmayan, birikimlerini toplumun yararına kullanma<br />

şiarını yaşama geçirme hedefinden sapmayan “demokrasi<br />

ve toplum için bir ses, mesleğimiz ve meslektaşımız<br />

için bir nefes” olmayı başarabilen bir örgüt<br />

için, Ülkemiz, mesleğimiz ve meslektaşımız için daha<br />

etkin, daha üretken, daha dinamik çalışmak gerekliliği<br />

önümüzde bir görev olarak durmaktadır.<br />

Siyasi iktidar tarafından yapılan ve yapılmak istenilen<br />

dönüşüm, girişim ve oluşumlara karşı durmanın toplumun<br />

en geniş kesimini kapsayan emperyalizmin<br />

yok etme hedefinde yer alan güçlerin ortak siyasi<br />

ekonomik ve toplumsal mücadelesi ile olanaklı olduğunu<br />

da unutmamak gerekmektedir.<br />

Bu nedenle; mesleki ve meslektaş sorun ve çıkarlarının,<br />

toplumsal sorun ve halkın çıkarlarından ayrı olmadığı<br />

bilinciyle, bağımsız, demokratik barış yanlısı<br />

bir ülke için, toplumsal muhalefette yer almaya, söz<br />

söylemeye kısaca ses çıkarmaya devam etmeliyiz hep<br />

birlikte.<br />

Mesleğini bilen, onu halkın hizmetinde kullanan inşaat<br />

mühendislerinden, ülkesinin her işini yapabilecek<br />

nicel ve nitel gücü bulunan teknik elemana, kalkınmamızın<br />

ve gelişmemizin denetiminden meslek düzeyimizin<br />

geliştirilmesine, ülke meslek ve meslektaş<br />

sorunlarının çözümüne kadar amaç, iş ve eylemleri<br />

gerçekleştirme hedefinde hepimiz; haklarımız için,<br />

geleceğimiz için, halkımız için, ülkemiz için her birimiz<br />

hep birlikte hepimiz birer alev olmasını bilmeliyiz.<br />

Sevgilerimizle...<br />

Yeni Dönemde,<br />

yeni hedefleri,<br />

yeni projeleri<br />

hayata geçirmek için<br />

hep söylediğimiz gibi<br />

Sensiz bir eksiğiz...<br />

Genel Kurulumuza ve oy<br />

kullanmaya tüm üyelerimizi<br />

bekliyoruz.<br />

<strong>TMMOB</strong><br />

İnşaat Mühendisleri Odası<br />

İzmir Şubesi<br />

42. Dönem Yönetim Kurulu<br />

Çoğunluk aranmaksızın yapılacak Genel Kurul ve Seçimlerimiz<br />

GENEL KURUL<br />

Tarih : 3 Mart <strong>2012</strong> Cumartesi<br />

Saat : 10.00-17.00<br />

Yer : Tepekule Kongre Merkezi<br />

Anadolu Cad. No: 40 Bayraklı/İZMİR<br />

SEÇİMLER<br />

Tarih : 4 Mart <strong>2012</strong> Pazar<br />

Saat : 09.00-17.00<br />

Yer : Tepekule Kongre Merkezi<br />

Anadolu Cad. No: 40 Bayraklı/İZMİR<br />

4<br />

<strong>Ocak</strong> <strong>2012</strong> - <strong>162</strong>

Şubeden<br />

Enerji Kimlik Belgesi Uzmanlığı Eğitimi<br />

1-2 Aralık 2011<br />

Şubemiz Enerji Kimlik Belgesi Uzmanı Eğitmenleri Elçin<br />

Oray Karadeniz ile Rahmi Alper’in vermiş olduğu<br />

iki günlük eğitim sonucunda 27 üyemiz Enerji Kimlik<br />

Belgesi Uzmanı Belgesi aldı.<br />

4. Geoteknik Sempozyumu<br />

1-2 Aralık 2011<br />

İnşaat Mühendisleri Odası Adana Şubesi tarafından<br />

Çukurova Üniversitesi’nde düzenlenen 4. Geoteknik<br />

Sempozyumu’na katıldık.<br />

<strong>TMMOB</strong> Manisa Kent Sempozyumu<br />

2 Aralık 2011<br />

<strong>TMMOB</strong> Manisa Kent Sempozyumunda Şube Yönetim<br />

Kurulu Sekreter Üyemiz A. Fuat Günak Gebze-İzmir<br />

Otoyolu konusunda, üyemiz Doç. Dr. Serhan Tanyel<br />

kavşaklar konusunda bir sunum yaptı.<br />

Meslekte 50, 40 ve 25. Yıl Plaket töreni<br />

13 Aralık 2011<br />

Tepekule Kongre Merkezi’nde düzenlenen törenle,<br />

mesleğinde 50, 40 ve 25. yılını dolduran üyelerimize<br />

plaketleri verildi.<br />

Tören Şube Başkanımız Ayhan EMEKLİ’nin açılış konuşmasıyla<br />

başladı. 50. Yılda 50 Eser sunumunun<br />

ardından meslekte 50, 40 ve 25. yılını dolduran üyelerimize<br />

plaket ve onur belgeleri verildi. Törenin ardından<br />

üyemiz İnşaat Mühendisi İnci GÜN tarafından<br />

hazırlanan resim sergisinin açılışı gerçekleştirildi.<br />

Mesleğinde 50, 40 ve 25. yılını dolduran Üyelerimizi<br />

kutlar, sağlıklı nice yıllar dileriz.<br />

“Betonarme Yapılarda Kalıcılık” Semineri<br />

8 Aralık 2011<br />

Şubemiz Konferans Salonun’da gerçekleşen seminer<br />

Doç. Dr. Halit Yazıcı tarafından sunuldu.<br />

İMO İzmir Şubesi Bülteni - www.imoizmir.org.tr <strong>Ocak</strong> <strong>2012</strong> - <strong>162</strong> 5

Şubeden<br />

Aliağa Termik Santral Toplantısı<br />

14 Aralık 2011<br />

Bakırçay bölgesinde yapılacak olan Termik santrallerle<br />

ilgili olarak Aliağa Belediyesi’nde yapılan toplantıya<br />

Şube Başkanımız Ayhan Emekli katıldı.<br />

<strong>TMMOB</strong> İKK İzmir Büyükşehir Belediyesi<br />

Açıklaması<br />

16 Aralık 2011<br />

<strong>TMMOB</strong> İzmir İl Koordinasyon Kurulu, Büyükşehir Belediyesine<br />

yönelik operasyon kapsamında aralarında<br />

HKMO İzmir Şube Başkanının da bulunduğu <strong>TMMOB</strong><br />

üyesi mimar ve mühendislerin tutuklanması üzerine<br />

16 Aralık 2011 tarihinde bir basın açıklaması yaptı.<br />

Basın açıklamasına HKMO Başkanı Ali Fahri Özten de<br />

katıldı.<br />

<strong>TMMOB</strong> 2. Kadın Kurultayı<br />

17-18 Aralık 2011<br />

<strong>TMMOB</strong> üyesi mühendis ve mimar kadınların sorunlarını<br />

ve çözüm önerilerini tartıştıkları <strong>TMMOB</strong> 2. Kadın<br />

Kurultayı Ankara’da 17-18 Aralık 2011 tarihlerinde<br />

gerçekleştirildi. İki gün süren kurultayda, 18 ilde düzenlenen<br />

yerel kurultaylarda kabul edilen önergeler<br />

“Kapitalizm ve Kadın”, “Toplumsal Cinsiyet Rolleri”,<br />

“Kadına Yönelik Şiddet” ve “<strong>TMMOB</strong>’de Kadın Örgütlenmesi”<br />

başlıklarında 4 oturumda oylandı. 252 kadın<br />

delege ile kadın örgütlerinden ve çeşitli kurumlardan<br />

58 konuğun katıldığı kurultaya Şubemizden üyelerimiz<br />

Jale Alel, Fatma Ceylan ve Sibel Tatar katıldılar.<br />

“ABD İnşaat Sektöründe İşçi Sağlığı ve İş Güvenliğindeki<br />

İyileşmeleri Etkileyen Faktörler” Semineri<br />

16 Aralık 2011<br />

Prof. Dr. Mümtaz Üsmen ABD’de İşçi sağlığı iş güvenliği<br />

konularında son yıllarda yaşanan iyileşmeleri ve<br />

bu iyileşmeleri etkileyen faktörleri anlattığı seminer<br />

ABD ile ülkemiz arasında yapılan bir karşılaştırmayla<br />

son buldu.<br />

Kamulaştırma Bilirkişiliği Kura Çekimi<br />

21 Aralık 2011<br />

<strong>2012</strong> yılı kamulaştırma bilirkişiliği için odamıza başvuran<br />

üyelerimiz arasında kura çekimi yapıldı. Kura ile<br />

belirlenen Şubemiz <strong>2012</strong> yılı Kamulaştırma Bilirkişileri<br />

listesi Bültenimizin Duyurular bölümündedir.<br />

“Yapı Denetim Sistemi Sorunları ve Çözüm<br />

Önerileri” Paneli<br />

21 Aralık 2011<br />

İnşaat, Elektrik, Makina Mühendisleri ve Mimarlar<br />

Odası İzmir Şubelerinin birlikte düzenlediği panel,<br />

Tepekule Kongre Merkezi’nde gerçekleştirildi.<br />

200 yapı denetçisi mühendis ve mimarın katıldığı paneli<br />

Elektrik Mühendisleri Odası İzmir Şubesi Başkanı<br />

Sedat Gülşen yönetti. İki bölümde düzenlenen panelin<br />

ilk bölümünde Mehmet Hepzarif (EMO), Mehmet<br />

Kocagözoğlu (İMO), Atila Dinçer (MMO), Alev Ağrı<br />

6<br />

<strong>Ocak</strong> <strong>2012</strong> - <strong>162</strong>

Şubeden<br />

(MO), ikinci bölümünde Yusuf Ersel Tanrıöver (Karşıyaka<br />

Belediyesi), M. Osman Akbaşak (Yapı Denetim<br />

Kuruluşları Birliği) konuşmacı olarak yer aldılar.<br />

KESK ve TTB’nin Yaptığı İş Bırakma Eylemine<br />

Destek<br />

21 Aralık 2011<br />

Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu (KESK)<br />

ile Türk Tabipler Birliği (TTB)’nin birlikte gerçekleştirdiği<br />

bir günlük iş bırakma eylemine Türk-İş ve DİSK’e<br />

bağlı bazı sendikalarla birlikte <strong>TMMOB</strong> de destek<br />

verdi. İzmir’de Konak Meydanı’nda yapılan eyleme<br />

<strong>TMMOB</strong> İzmir İl Koordinasyonu ile birlikte katılarak<br />

destek verdik.<br />

Kent Konseyleri Birliği’nde İzmir Tünelleri Brifingi<br />

22 Aralık 2011<br />

Şube Yönetim Kurulu Sekreter Üyemiz A. Fuat Günak<br />

Kent Konseyleri Birliği toplantısına katılarak İzmir Tünelleri<br />

hakkında brifing verdi.<br />

“Türkiye’de İş Güvenliği Manzaraları” Semineri<br />

23 Aralık 2011<br />

Şubemiz Konferans Salonunda sunulan seminerde<br />

İş Güvenliği Uzmanı Turgut Durmaz İzmir’de özel<br />

bir hastane inşaatı aşamalarında iş güvenliği konusunda<br />

alınan önlemleri ve iş güvenliği uygulamalarını<br />

anlattı. Ardından Doğu Karadeniz’de yapılan bir<br />

hidroelektrik santrali inşaatı kapsamında iş güvenliği<br />

uygulamalarını aktararak, HES projelerinin genel bir<br />

değerlendirmesini yaptı.<br />

Tepekule İş Merkezi Afet Bilinci Eğitimi<br />

21 Aralık 2011<br />

Tepekule İş Merkezi çalışanlarına yönelik düzenlenen<br />

Afet Bilinci Eğitimi Tepekule Kongre Merkezi Akdeniz<br />

Salonu’nda gerçekleştirildi. Eğitimde Prof. Dr. Atilla<br />

Uluğ, Şubemizden İnşaat Mühendisi Abdullah İncir,<br />

İzmir Afet İl Müdürlüğü’nden Mustafa Karagöz sunum<br />

yaptılar.<br />

<strong>TMMOB</strong> Engelli Mühendis Mimar Şehir Plancıları<br />

Çalıştayı<br />

24 Aralık 2011<br />

<strong>TMMOB</strong> Engelli Mühendis Mimar Şehir Plancıları Çalıştayı<br />

24 Aralık 2011 tarihinde Çankaya Belediyesi<br />

Çağdaş Sanatlar Merkezi’nde düzenlendi. Çalıştay<br />

kapsamında gerçekleştirilen 3 oturumda engellilerin<br />

karşılaştıkları sorunlar ele alındı. Çalıştaya Şubemizden<br />

üyemiz Ayşe Baysal katıldı.<br />

İMO İzmir Şubesi Bülteni - www.imoizmir.org.tr <strong>Ocak</strong> <strong>2012</strong> - <strong>162</strong> 7

<strong>TMMOB</strong> İKK’dan<br />

ANILARLA SEVGİLİ<br />

İZAK KAYA<br />

Kaya Ailesinin İzmir’in sosyal yaşamında saygın bir<br />

yere sahip olduğu biline gelirdi. Bizden önceki kuşaklardan<br />

da muteber Kaya ailesi mensupları İzmir yaşamında<br />

bilinen kişiler olarak yer alırlardı. 1940’ların ve<br />

50’lerin İzmir çocuğu olacak ben, Jak Kaya’yı çok iyi<br />

tanırım, dostluğumuzun hala sürüyor oluşundan haz<br />

duyuyorum.<br />

Sevgili gençlik dostum Jak’ın birkaç yaş küçüğü olarak<br />

İzak Kaya’yla tanışmamız biraz zaman aldı. ABD’deki<br />

parlak eğitim ve bilimsel çalışma döneminden sonra<br />

Türkiye’ye döndüğünde Ankara’da Orta Doğu Teknik<br />

Üniversitesi camiasına katılmıştı. Benim ODTÜ İnşaat<br />

Mühendisliği bölümünde bir süre başkanlık da yaparak<br />

aktif olduğum bir dönemdi. İzak’ın gelişiyle birlikte<br />

ders programlarına en son yenilikler taşıyan bilimsel<br />

izler düşürme cesaretini bulmuştuk. O dönemlerde<br />

Orta Doğu Teknik Üniversitesi’nde rastlantısal olarak<br />

benim de katkımla geliştirilmiş olan yapı mekaniği ve<br />

teorisi derslerinin yükünü yıllarca sevgili İzak taşıdı.<br />

Çok başarılı bir deneme olduğunu üzerinden onlarca<br />

yıl geçmiş olduğu halde hala keyifle hatırlıyoruz. Öte<br />

yandan üniversitenin insan ilişkileri yönünden güçlü<br />

bir dönemiydi. İzak olağanüstü kibar ve güngörmüş<br />

insan yapısıyla bu ilişkilerde önemli yer tutardı. Ayrıca<br />

sakin görünüşünden hiç beklenmeyecek şekilde ince<br />

esprilerle ortalığı kırıp geçirebilen bir mizah duygusuna<br />

sahipti.<br />

Ankara- ODTÜ’lü dostluk yıllarımız belki çok uzun sürmedi<br />

ama ikimiz üzerinde de kuvvetli izler bırakmıştı.<br />

Bunun sonucu olarak İzak’ın sevgili İzmir’ine ve Ege<br />

Üniversite’sine transferiyle başlayan coğrafi ayrılığa<br />

rağmen ilk dostluğumuzu kuvvetle sürdürdük. İzak’ın<br />

eğitsel programların üst düzeye çıkarılması konusunda<br />

İzmir’deki akademik yaşamı boyunca çok büyük<br />

katkılarda bulunduğunu ayrıntılı haberlerle alıp, hep<br />

bir zevkle izledik. Bazı mesleki ve teknik kurumlaşmalarda<br />

ve konferanslarda işbirliği yaptığımız oldu ve her<br />

seferinde İzak’ın zekâsının ve bilgisinin olağanüstü ölçülü<br />

karakterinin takdirkârı olarak yanından ayrıldım.<br />

Son yıllardaki temaslarımız İzak’ın sağlık sorunları dolayısıyla<br />

artık çoğunlukla ev ziyaretlerine indirgenmiş<br />

bulunuyordu. Çok verimli çağında kaybettiğimiz bir<br />

diğer ortak dost Mehmet Uluçaylı ile birlikte İzakların<br />

evinde epeyce bir kereler buluştuk. İzak’ın geçici<br />

olarak kendini daha iyi hissettiği dönemlerdeki bir<br />

buluşmamızda İzmir akademik yaşamından çok sevdiği<br />

öğrencisi Ömer hocanın da motive etmesiyle hep<br />

birlikte İzak’ı da alarak dışarıda İzmir’e özgü bol balıklı<br />

bir akşam yemeği planlamıştık. Bunu maalesef gerçekleştiremedik.<br />

Benim yeniden İzmir’e uğrayıp kendisini<br />

bir aramamı bekleyemeden İzak bizlerden ayrıldı. Çok<br />

değişik ve olağanüstü niteliklere sahip bir sevgili dostun<br />

anısını içimizde hep taşıyacağız.<br />

Erhan Karaesmen<br />

HOCAMIZI KAYBETTİK<br />

Ne yazık ki Prof. Dr. İzak Kaya hocamızı çok erken kaybettik.<br />

1992 yılında üç gün ara ile iki kez üst üste geçirdiği<br />

felç onu çok genç yaşta aramızdan uzaklaştırdı.<br />

Hastalığından bir süre sonra haftada bir veya iki gün<br />

okula gelmeye çalışıyordu. Ama hiçbir şey üretememek<br />

onu çok üzüyordu. Hem idari görev yapan, hem<br />

lisans dersi veren, hem de diploma çalışması, yüksek<br />

lisans ve doktora tezi yöneten o verimli üstün bilim<br />

adamı okuldan yavaş yavaş uzaklaşarak, köşesine çekildi.<br />

Onun bilim adamlığını ölçmek benim haddim<br />

olamaz. Ancak bu kadar değerli ve son derece alçak<br />

gönüllü, hoşgörülü, nazik bir bilim adamı camiamızda<br />

nadirdir. Bana iyi bir insan örneği göster deseniz<br />

aklıma ilk gelen isim İzak Hoca olur. İzak Hoca olaylara<br />

hep olumlu taraftan bakardı. İzak Hoca’nın bir<br />

kimseye kızdığını ve yüksek sesle konuştuğunu hiç<br />

görmedim. Kızsa bile o söz dudakları arasından çıkmazdı.<br />

Kendisi kızarır, alnında birkaç damla ter oluşur,<br />

tansiyonu yükselir, ama yine de susar, kendisine zarar<br />

verir, karşısındakini hiçbir şekilde üzmezdi. Okulda<br />

yirmi yıl İzak Hoca’yla çalıştım. Bir kez dahi sükûnetini<br />

bozduğunu görmedim.<br />

Dostları iyilik timsali bir insanı kaybetti. Ama ben hem<br />

iyi bir insanı, hem de İzak Hocamı kaybettim.<br />

Ömer Zafer Alku<br />

8<br />

<strong>Ocak</strong> <strong>2012</strong> - <strong>162</strong>

Şubeden<br />

ARALIK 2011 - OCAK <strong>2012</strong>’DE YAYINLANAN<br />

YASA VE YÖNETMELİKLER<br />

1. Sayıştay Başkanlığından: BELGELERİN SAYIŞ-<br />

TAYA GÖNDERİLMESİ, İADESİ, SAKLANMASI VE<br />

YOK EDİLMESİNE İLİŞKİN YÖNETMELİK (17 Aralık<br />

2011 tarih ve 28145 s. R.G.)<br />

2. Sayıştay Başkanlığından: SAYIŞTAY DAİRELERİNİN<br />

ÇALIŞMA USUL VE ESASLARI (17 Aralık 2011 tarih ve<br />

28145 s. R.G.)<br />

3. Başkanlığından: SAYIŞTAY DENETÇİLERİNİN MES-<br />

LEKİ ETİK KURALLARINA İLİŞKİN USUL VE ESAS-<br />

LAR (17 Aralık 2011 tarih ve 28145 s. R.G.)<br />

4. Sayıştay Başkanlığından: SAYIŞTAY DENETİM YÖNET-<br />

MELİĞİ (17 Aralık 2011 tarih ve 28145 s. R.G.)<br />

5. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığından: HAY-<br />

VAN HASTANELERİ YÖNETMELİĞİ (21 Aralık 2011<br />

tarih ve 28149 s. R.G.)<br />

6. İçişleri Bakanlığından: BÜYÜK ŞEHİR BELEDİYELE-<br />

RİNİN YÖNETİMİ HAKKINDA 3030 SAYILI KANUNUN<br />

UYGULANMASI İLE İLGİLİ YÖNETMELİĞİN YÜRÜR-<br />

LÜKTEN KALDIRILMASINA DAİR YÖNETMELİK(21<br />

Aralık 2011 tarih ve 28149 s. R.G.)<br />

7. Başbakanlıktan: Kayıt Dışı Ekonomiyle Mücadele<br />

Stratejisi Eylem Plânı (2011-2013) ile İlgili<br />

2011/21 Sayılı Başbakanlık Genelgesi 2011/21<br />

(21 Aralık 2011 tarih ve 28149 s. R.G.)<br />

8. Çevre ve Şehircilik Bakanlığından: ÇEVRE KANUNUN-<br />

CA ALINMASI GEREKEN İZİN VE LİSANSLAR HAKKIN-<br />

DA YÖNETMELİKTE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR<br />

YÖNETMELİK (31 Aralık 2011 tarih ve 28159 s. R.G.)<br />

9. Özelleştirme İdaresi Başkanlığından: İzmir<br />

Limanı’na ilişkin İmar Planı Değişikliği Tebliği (7<br />

<strong>Ocak</strong> <strong>2012</strong> tarih ve 28166) (Ayrıntıları ektedir)<br />

10. Maliye Bakanlığından: KAMU SOSYAL TESİSLERİNE<br />

İLİŞKİN TEBLİĞ (SAYI: <strong>2012</strong>-8) (8 <strong>Ocak</strong> <strong>2012</strong> tarih ve<br />

28167 s. R.G.)<br />

11. İçişleri Bakanlığından: BELEDİYE İTFAİYE YÖNET-<br />

MELİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖ-<br />

NETMELİK (9 <strong>Ocak</strong> <strong>2012</strong> tarih ve 28168 s. R.G.)<br />

12. Çevre ve Şehircilik Bakanlığından: 2872 SAYILI ÇEVRE<br />

KANUNU UYARINCA VERİLECEK İDARİ PARA CEZALA-<br />

RINA İLİŞKİN TEBLİĞ (<strong>2012</strong>/1) (10 <strong>Ocak</strong> <strong>2012</strong> tarih<br />

ve 28169 s. R.G.)<br />

13. Çevre ve Şehircilik Bakanlığından: YAPI MALZE-<br />

MELERİNİN TABİ OLACAĞI KRİTERLER HAKKINDA<br />

YÖNETMELİK KAPSAMINDA TÜRK STANDARDLA-<br />

RI ENSTİTÜSÜ’NÜN (TSE) GERÇEKLEŞTİRECEĞİ<br />

ULUSAL TEKNİK ONAY UYGUNLUK DEĞERLEN-<br />

DİRME FAALİYETLERİ VE YAPI MALZEMELERİ YÖ-<br />

NETMELİĞİ KAPSAMINDA AVRUPA TEKNİK ONAY<br />

FAALİYETLERİ HAKKINDA TEBLİĞ (TEBLİĞ NO:<br />

MHG/<strong>2012</strong>-01) (10 <strong>Ocak</strong> <strong>2012</strong> tarih ve 28169 s.<br />

R.G.)<br />

14. Çevre ve Şehircilik Bakanlığından: 2872 SAYILI ÇEVRE<br />

KANUNU UYARINCA VERİLECEK İDARİ PARA CEZA-<br />

LARINA İLİŞKİN TEBLİĞDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA<br />

DAİR TEBLİĞ (<strong>2012</strong>/2) 12 <strong>Ocak</strong> <strong>2012</strong> tarih ve 281719<br />

s. R.G.)<br />

15. 15- Kültür ve Turizm Bakanlığının Doğrudan Merkeze<br />

Bağlı Taşra Teşkilatı Olarak İzmir İlinde İzmir<br />

Yenileme Alanı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge<br />

Kurulu Müdürlüğü Kurulması Hakkında Bakanlar<br />

Kurulu Kararı-2011/2596 (17 <strong>Ocak</strong> <strong>2012</strong> tarih ve<br />

28176 s.R.G)<br />

Özelleştirme İdaresi Başkanlığından:<br />

ÖZELLEŞTİRME YÜKSEK KURULU KARARI<br />

Tarih : 4/1/<strong>2012</strong><br />

Karar No : <strong>2012</strong>/01<br />

Konu : İmar Planı.<br />

Özelleştirme Yüksek Kurulu’nca;<br />

Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’nın 19/12/2011 tarih<br />

ve 7297 sayılı yazısına istinaden;<br />

1 – Kurulumuzun 30/12/2004 tarih ve 2004/128 sayılı<br />

Kararı ile özelleştirme programına alınan İzmir Limanı<br />

alanının “yolcu limanı” ve “yük limanı” olarak faaliyet<br />

gösterecek şekilde yeniden yapılandırılmasına<br />

ilişkin Kurulumuzun 25/10/2010 tarih ve 2010/89 sayılı<br />

Kararına istinaden Kruvaziyer Liman Alanına yönelik<br />

“Kruvaziyer Liman Alanı” (E:1,35; hmax:30,50),<br />

“Liman Hizmet Alanı” (E:2,50; hmax: 30.50 m.), “Resmi<br />

Kurum Alanı” (Emsal:2,20; hmax:30.50 m), “Otopark<br />

Alanı”, “Yol”, “Park Alanı” kararları getirilmesine ilişkin<br />

Özelleştirme İdaresi Başkanlığınca hazırlanan 5 (beş)<br />

paftadan oluşan 1/1.000 ölçekli uygulama imar planı<br />

değişikliği, 3 (üç) paftadan oluşan 1/5.000 ölçekli nazım<br />

imar planı değişikliği ve 1(bir) paftadan oluşan<br />

1/25.000 ölçekli nazım plan değişikliğinin onaylanmasına,<br />

2 – Onaylanan imar planlarının Resmî Gazete’de<br />

yayımlanmasını müteakip, bilgi ve gereği için İzmir<br />

Büyükşehir Belediye Başkanlığı ve Konak Belediye<br />

Başkanlığı’na gönderilmesine,<br />

karar verilmiştir.<br />

Not: İmar Planları ektedir. İmar Planı detaylarını görmek<br />

için 7 <strong>Ocak</strong> <strong>2012</strong> tarih ve 28166 sayılı Resmi Gazeteye<br />

bakınız.<br />

İMO İzmir Şubesi Bülteni - www.imoizmir.org.tr <strong>Ocak</strong> <strong>2012</strong> - <strong>162</strong> 9

<strong>TMMOB</strong>’den<br />

10<br />

<strong>Ocak</strong> <strong>2012</strong> - <strong>162</strong>

MESLEĞİMİZİN İTİBARINI KORUMAK<br />

HEPİMİZİN ORTAK GÖREVİDİR<br />

İMO’dan<br />

Danıştay’ın, Odamız tarafından uygulamaya konulan SİM Uygulama Esasları’nın bazı maddeleri hakkında yürütmeyi<br />

durdurma kararı vermesi nedeniyle İnşaat Mühendisleri Odası tarafından yapılan basın açıklaması. 14 Aralık 2011<br />

Danıştay 8. Dairesi 07 Ekim 2011 tarihinde aldığı kararla,<br />

İnşaat Mühendisleri Odası`nın “Serbest inşaat Mühendisliği<br />

Hizmetleri Uygulama, Tescil, Denetim ve Belgelendirme<br />

Yönetmeliği” kapsamında yayımlamış olduğu<br />

Uygulama Esaslarının önemi bazı maddelerinin yürütmesini<br />

durdurmuştur.<br />

Bir meslek odasının kendi alanını düzenlemek üzere hazırladığı<br />

bir Yönetmeliğin yürütmesinin durdurulması<br />

konusunda neden bir basın açıklaması düzenleme gereği<br />

duyduğu merak edilebilir.<br />

Aşağıda bunun nedenleri ayrıntılı olarak açıklanmaya<br />

çalışılacaktır.<br />

Bugün artık sokaktaki vatandaşın dahi bildiği bir gerçek<br />

Türkiye`nin deprem gerçeğidir. Ülkemiz, yeryüzünün en<br />

aktif deprem kuşaklarından birisinin üzerinde bulunmakta<br />

olup topraklarının % 96`sı farklı oranlarda deprem<br />

tehlikesine sahiptir ve nüfusumuzun % 98`i de bu<br />

bölgelerde yaşamaktadır.<br />

Ülkemizde hemen hemen her on yılda bir 7 ve üzerinde<br />

büyüklükte yüzlerce hatta binlerce insanın yaşamını<br />

yok eden depremler meydana gelmektedir. Dahası orta<br />

büyüklükteki depremlerde bile ne yazık ki yapılarımız yıkılmakta<br />

ve onlarca insanımız yaşamını kaybetmektedir.<br />

En son Van`da meydana gelen 5,6 büyüklüğündeki depremde<br />

onlarca yapının yıkılması sonucu 44 kişi yaşamını<br />

kaybetmiştir.<br />

Bu yıkımların nedenleri araştırıldığında; seçilen taşıyıcı<br />

sistemlerin hem tasarım hem de imalat açısından<br />

depreme dayanıklı yapı tasarımı ilkelerine uymadığı,<br />

kullanılan beton ve çelik yapı malzemelerinin “Deprem<br />

Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik”te<br />

öngörülen nitelikte olmadığı, imalat sürecinin denetlenmemesi<br />

nedeniyle bilinen en basit kuralların dahi<br />

uygulanmadığı görülmüştür.<br />

Tüm bu olumsuzlukları tek bir cümlede özetlemek<br />

mümkündür; “Yıkılan ya da ağır hasar gören binalar kaçak<br />

veya nitelikli mühendislik hizmeti almamış binalardır.”<br />

Van depreminden sonra kamuoyunda ve medyada<br />

Meslek Odalarının da bu konudaki sorumluluğundan<br />

söz edilmeye başlanmıştır. Ancak kamuoyu meslek Odalarının<br />

sorumluluklarının gereğini yerine getirebilecek<br />

düzeyde yetkiye sahip olmadığını bilmemektedir.<br />

Bu noktada bir kanundan söz etmek gerekiyor. 1938 yılında<br />

yürürlüğe giren 3458 sayılı “Mühendislik ve Mimarlık<br />

Hakkında Kanun” …<br />

Bu Kanunun 1. Maddesinde; “Türkiye Cumhuriyeti hudutları<br />

dâhilinde mühendislik ve mimarlık unvan ve salahiyeti<br />

ile sanat icra etmek isteyenlerin, mühendislik veya<br />

mimarlık tahsilini gösteren Türk yüksek mekteplerinden<br />

verilen diplomaya haiz olmaları şarttır.”denmektedir.<br />

Yani, ülkemizde mühendislik hizmetleri yapabilme yeterliliğine<br />

haiz olmanın ölçütü olarak diploma sahibi olmak<br />

yeterlidir. Bir başka deyişle, Mühendis ya da mimar<br />

unvanlı bir kişinin o konuda eğitim almış olduğunu gösteren<br />

diploma, aynı zamanda o alandaki işi yetkinlikle<br />

yapabilmesinin de göstergesi sayılmaktadır.<br />

3458 sayılı Mühendislik ve Mimarlık Hakkında Kanun`un<br />

kabul edildiği dönem ile günümüz koşulları, ülkemizdeki<br />

mühendis sayısı, mühendislik okullarının durumu,<br />

uygulanan teknoloji ve benzeri konularda karşılaştırıldığında,<br />

diplomanın belgelediği eğitimin, her ne kadar<br />

çok önemli ve gerekliyse de, bir işi layıkıyla yapabilmenin<br />

tek ölçütü olarak kabul edilmesi mümkün değildir.<br />

Bu bağlamda, imar ve inşaat faaliyetlerinde görev alan<br />

mühendislerin meslek yaşamları boyunca edinmeleri<br />

gereken bilgi ve deneyimlere ilişkin normların ve süreçlerin<br />

çağdaş gelişmelere uygun şekilde belirlenip<br />

düzenlenmesi önem taşımaktadır. Mühendislik hizmetlerinde<br />

sağlanacak iyileşme, kamunun hizmet alımında<br />

kaliteyi yükselteceği gibi, kaynakların verimli kullanılması<br />

suretiyle daha fazla hizmet ve katma değer elde<br />

edilmesini sağlayacaktır.<br />

İnşaat Mühendisleri Odası, işte bu gerçeklikten hareket<br />

ederek meslek alanını düzenlemeye çalışmaktadır ve<br />

Danıştay tarafından yürütmesi durdurulan “Serbest inşaat<br />

Mühendisliği Hizmetleri Uygulama, Tescil, Denetim<br />

ve Belgelendirme Yönetmeliği Uygulama Esasları” bu<br />

anlayışın ürünüdür.<br />

Odamız mevzuat çalışmalarını yürütürken İnşaat Mühendisleri<br />

Odası`nın tüm karar organlarıyla birlikte hareket<br />

etmektedir. Yönetmeliklerimiz Danışma Kurulu<br />

Toplantılarımızda Şubeler arası ortak toplantılarımızda,<br />

Şube Başkanları Toplantılarımızda tartışılıp değerlendirildikten<br />

sonra son şeklini almakta ve Genel Kurullarımızdan<br />

geçirilerek yürürlüğe girmektedir. Nitekim diğer<br />

pek çok yönetmeliklerimiz gibi SİM Yönetmeliğimiz de,<br />

Yetkin Mühendislik Yönetmeliğimiz de bu süreçlerden<br />

geçerek uygulamaya alınmıştır.<br />

Danıştay 8. Dairesi söz konusu karar ile; Yönetmeliğin,<br />

serbest inşaat mühendisliği faaliyetini sürdürebilmek<br />

için iki yıllık periyotlarda asgari düzeyde katılımı zorunlu<br />

tutulan meslek içi eğitimlere ilişkin hükümlerinin yürütmesini<br />

durdurmuştur.<br />

İMO İzmir Şubesi Bülteni - www.imoizmir.org.tr <strong>Ocak</strong> <strong>2012</strong> - <strong>162</strong> 11

İMO’dan<br />

Bunun anlamı, bir inşaat mühendisi meslek hayatı boyunca<br />

kendini geliştirmek adına hiçbir çabası olmasa<br />

dahi mesleğini yapma hakkına sahip olabilecektir.<br />

Her ne kadar Odamızın <strong>TMMOB</strong> yasası ve Anayasanın<br />

124. maddesi çerçevesinde “mesleğin, meslektaşın ve<br />

kamunun yararına mevzuat oluşturma” yetkisi olsada<br />

Danıştay`ın mevcut yasalar çerçevesinde bu kararı aldığını<br />

biliyoruz. Nitekim Danıştay kararında “……Meslek<br />

odalarının Anayasada ve yasalarda belirlenen amaçlarını<br />

gerçekleştirmek üzere meslek mensuplarına yönelik eğitim<br />

ve etkinlik düzenlemesi mümkündür. Ancak bu çerçevede<br />

İnşaat Mühendisleri Odasınca serbest inşaat mühendisi<br />

belgesinde uzmanlık alanına yer verilerek bu alanın<br />

doldurulabilmesi için; meslek içi eğitime devam edilmesi,<br />

akademik unvan ve belli sayıda işin yapılması gibi<br />

kıstaslar ile belirlenecek puanlama uyarınca yasalarla tanınan<br />

serbest mühendislik yapma hakkını dolaylı da<br />

olsa engelleyecek düzenlemelerin yapılması hukuken<br />

mümkün olmadığından…” denmesi de bir zorunluluğu<br />

işaret etmektedir.<br />

Bir yanda gerekli alt yapı oluşturulmadan açılan mühendislik<br />

fakülteleri ve her yıl aramıza katılan binlerce<br />

meslektaşımız, diğer yanda bilgi ve teknolojideki hızlı<br />

değişimler; bir yanda ülkemizin deprem gerçeği, yıkılan<br />

binalar, yaşanan can kayıpları, diğer yanda kamusal sorumluluklarımız…<br />

Anayasa, <strong>TMMOB</strong> Yasası, İmar Yasası, Yapı Denetimi<br />

Hakkında Yasa vb. İnşaat Mühendisleri Odası`na birçok<br />

görev yüklemektedir. Ancak Danıştay 8. dairesinin karar<br />

gerekçesinden anlaşılacağı gibi bu görevlerin layıkıyla<br />

yerine getirilmesi için Odamız yetkilendirilmemiştir.<br />

İnşaat Mühendisleri Odası; mesleki alanının insan hayatını<br />

doğrudan ilgilendiren bir alan olması sebebiyle,<br />

üyelerinin sadece kimlik bilgilerinin sicilini tutmakla<br />

kalmayıp mesleki değerlendirmeye esas sicillerini de tutarak<br />

mühendis hatalarını en aza indirgemeyi amaçlamıştır.<br />

Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği 01 <strong>Ocak</strong> 2006 tarihinden<br />

bu güne kadar gerek şube ve temsilciliklerimizce gerekse<br />

Oda merkezi tarafından yaklaşık 2600 adet kurs,<br />

seminer benzeri meslek içi eğitim etkinliği düzenlenmiş<br />

olup bu eğitimlere katılım 138.000 kişi civarındadır.<br />

Bu noktada bir yanlış anlamayı önlemek için ifade etmek<br />

zorundayız ki, İnşaat mühendisleri Odasının üniversitelerin<br />

yerini alma gibi bir niyeti yoktur. Düzenlemekte olduğumuz<br />

eğitimler “mesleğin kazanılmasından sonraki<br />

süreçleri” kapsamakta olup, bu eğitimle inşaat mühendisliği<br />

eğitimi karıştırılmamalıdır.<br />

Meslek içi eğitimlerimize katılma oranının yüksekliğinden<br />

de anlaşılacağı üzere üyelerimizin büyük çoğunluğu<br />

uygulamalarımızı içselleştirmiştir. Ne var ki her<br />

meslekte olduğu gibi bizim mesleğimizde de yüklendiği<br />

sorumluluğun farkında olan, mesleğini doğru icra<br />

etmek isteyen üyelerimiz olduğu gibi, edindiği diploma<br />

ile her şeyi yapmaya muktedir olduğunu varsayan, uygulamalarımızdan<br />

rahatsızlık duyan meslektaşlarımız da<br />

olabilmektedir.<br />

Nitekim geçmiş yıllarda SİM Yönetmeliği`nin benzer<br />

maddeleri, yetkin Mühendislik Yönetmeliğimiz ve nihayetinde<br />

bugün SİM Yönetmeliği Uygulama Esasları bu<br />

anlayıştaki üyelerimizin açtığı davalar sonucunda iptal<br />

edilmiş ya da yürütmesi durdurulmuştur.<br />

Sonuç olarak;<br />

Mesleğimizin itibarını korumanın kurumsal olarak bize;<br />

bireysel olarak da üyelerimize ve meslektaşlarımıza ait<br />

olduğunu hatırlatıyor ve yönetmelik hazırlamaktaki<br />

amacımızın keyfi olmadığını, üyelerimize zorluk çıkarmak<br />

hiç olmadığını, aksine yaşam hakkına ve mesleğimizin<br />

saygınlığını korumaya dönük bir çaba olduğunu<br />

kamuoyunun ve üyelerimizin bilgisine sunuyoruz.<br />

GÖNÜLLÜ<br />

MÜHENDİSLERİMİZE<br />

TEŞEKKÜR EDİYORUZ<br />

Van`da meydana gelen depremlerin ardından, İnşaat<br />

Mühendisleri Odasının, gönüllü mühendislerden<br />

oluşan uzman kadrosu 28.11.2011 tarihinden<br />

itibaren çalışmalarına başlamış, üç hafta boyunca<br />

birer haftalık gruplar halinde çalışmalarını<br />

sürdürmüşlerdir.<br />

Odamızın, insanı odağına alan anlayışına yakışır bir<br />

çaba ve emek ile sürdürülen çalışmalar 19.12.2011<br />

tarihi itibariyle sona ermiştir.<br />

Gönüllü mühendislerimiz, üç hafta boyunca mesleki<br />

bilgi ve deneyimlerimizi halkımızın hizmetine<br />

sunmaya yönelik çalışmalarımıza katkı koydular.<br />

İnşaat Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu olarak,<br />

İnsanca bir yaşam herkesin hakkıdır diyen, emeğini<br />

ve bilimini daha yaşanabilir bir ülke için sarf eden<br />

değerli meslektaşlarımıza teşekkürü bir borç<br />

biliyoruz.<br />

Nice dayanışma örneklerinde, yan yana geleceğimiz<br />

güzel günlerde birlikte olmak umuduyla..<br />

Büyük insanlığın toprağında gölge yok<br />

sokağında fener<br />

penceresinde cam<br />

ama umudu var büyük insanlığın<br />

umutsuz yaşanmıyor<br />

Nazım HİKMET<br />

İnşaat Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu<br />

12<br />

<strong>Ocak</strong> <strong>2012</strong> - <strong>162</strong>

<strong>TMMOB</strong>’den<br />

GENEL KURULLAR SÜRECİNE YÖNELİK OLARAK<br />

<strong>TMMOB</strong> ÖRGÜTLÜLÜĞÜNE<br />

<strong>TMMOB</strong> Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Soğancı, <strong>TMMOB</strong> örgütlülüğüne yönelik olarak 6 <strong>Ocak</strong> 2011 tarihinde<br />

Genel Kurullar süreci üzerine bir mesaj yayımladı.<br />

Gün o gün değil,<br />

Derlenip dürülmesin bayraklar,<br />

Duyduğunuz çakalların ulumasıdır,<br />

Safları sıklaştırın çocuklar<br />

Sevgili Arkadaşlar,<br />

Emekten ve insandan yana olan her şeyin üzerine bir<br />

karabasan gibi çöken olumsuzlukların giderek arttığı bir<br />

dönemdeyiz. Emperyalizmin her yanı kan ve barut kokan<br />

sömürü politikaları dünyamızı bir cehenneme çevirmeye<br />

devam ediyor. Kuzey Afrika ülkeleri ve Ortadoğu<br />

boyunca yaşanan isyan dalgalarını fırsata çevirip kendi<br />

lehine sonuçlar üretecek bir mecraya sokan emperyalizm,<br />

Türkiye‘yi de taşeronluk görevi ile bölgeye sürüyor.<br />

Libya işgalinde alınan rol, Suriye tartışmaları, füze kalkanı<br />

kurulumu gibi birçok konuya baktığımızda açık bir<br />

biçimde görülüyor: “Yeni Türkiye”nin iktidar yapısı tüm<br />

hücreleri ile uluslararası sermayeye ve emperyalist politikalara<br />

büyük bir uyum sağladı. “Piyasacılıkla bütünleşmiş<br />

demokratik İslamcı” bir model olarak Ortadoğu‘ya<br />

sunulan “Yeni Türkiye”, ülkemiz ve bölge halklarının geleceği<br />

açısından da büyük bir tehlike oluşturuyor.<br />

<strong>TMMOB</strong>; bu çalışma döneminde de emperyalizme ve<br />

onun uygulamalarına karşı altıncı filoyu denize dökenlerin<br />

gördüğü gerçeğin bugün ulaştığı boyutunu ifade etmede<br />

ve buna karşı tutum almada asla tereddüt etmedi.<br />

Dünyanın bugününde; bugünü anlamlandırmada rehberimiz<br />

olan geleneğimizdeki damarın kesilip atılmasına<br />

da asla izin vermedi. Bu anlayışımızın örgütümüzde<br />

yeni ya da yeniden sorumluluk alacak olan arkadaşlarımızın<br />

omuzlarında geleceğe taşınacağına inancım tam.<br />

Sevgili Arkadaşlar,<br />

ABD merkezli kriz dünya çapında yayılmaya ve etkisini<br />

göstermeye devam ederken, “tarihin sonu geldi” safsataları<br />

ile ilan edilen kapitalizmin mutlak iktidarının<br />

temellerinin de sarsıldığı bir dönemi yaşıyoruz. Servet<br />

ve gelir dağılımındaki uçurumu giderek büyüten, yapısı<br />

gereği krizleri ve işsizlik sorununu sürekli üreten neoliberal<br />

yönelimin duvara çarptığına ve sistemin merkezinde<br />

büyük bir çatlak oluşturduğuna tanıklık ediyoruz.<br />

Krizi aşma çabaları olarak emekçi sınıflara ve kazanımlarına<br />

yönelen saldırının giderek yoğunluk kazanması,<br />

finans merkezleri de dahil olmak üzere dünya çapında<br />

kitlesel tepkilerin ortaya çıkmasına neden oluyor. Kapitalizmin<br />

sonunun tartışıldığı bir sürecin, tüm dünyayı<br />

etkisi altına alan bir değişim dalgasına gebe olduğu gerçeği,<br />

başka bir dünyanın mümkün olduğunu yeniden<br />

büyük kitlelere hatırlatıyor.<br />

<strong>TMMOB</strong>, bu döneminde de kapitalizmin dünyasına karşı,<br />

başka bir dünyanın ve başka bir Türkiye‘nin mümkün<br />

olduğunu bilimsel bir gerçek olarak savundu. <strong>TMMOB</strong>,<br />

sömürü ve baskının tavan yaptığı, sınıfın siyasal belirleyiciliğinin<br />

silikleştiği, kitlesel tepkilerin geri çekildiği,<br />

“meydanın” zorbalara kaldığı bir dönemde dahi aklın<br />

ve bilimin, özgürlüğün ve eşitliğin yol göstericiliğinde<br />

“başka bir yaşam mümkün” dedi. <strong>TMMOB</strong>‘nin tarihsel serüveninde<br />

bu çizgimizi koruyan ve sürekli güncelleyerek<br />

güçlendiren arkadaşlarımızın cesaretlerini ve kararlılıklarını,<br />

inanıyorum ki tarih de not etmiştir.<br />

Sevgili Arkadaşlar,<br />

Son dönemlerde ülkemizde yaşanan gelişmelere bakıldığında,<br />

analitik bir düzlemde çözümleme dahi yapılması<br />

gerek görülmeyecek kadar açık ve görünür olan<br />

olumsuzlukların yaşamın etrafında bir abluka misali dizildiklerini<br />

görüyoruz.<br />

2011 yılının son günlerinde yaşanan Uludere katliamı<br />

ile yeniden öldük, öldürüldük. Kardeşliğin ve barışın<br />

birer boş lafa dönüştüğü, yaşamın ölüm karşısında diz<br />

çöktüğü bir anı yaşadık. Kürt sorununda savaş ve imha<br />

politikaları ile gidilebilecek yolun son noktasına gözyaşları<br />

eşliğinde baktık, dilimiz tutuldu, mantığımız dondu.<br />

Sonrasında yaşanan gelişmeler ise adeta yaramızı dağladı.<br />

Akla, mantığa ve vicdana sığmayacak gerekçeler<br />

ile katliam meşrulaştırılmaya ve sorumluları aklanmaya<br />

çalışıldı.<br />

Gören gözlere mil çekildiği, konuşan dillerin koparıldığı<br />

bir coğrafyada gelecekten söz etmek safdilliktir.<br />

<strong>TMMOB</strong>; bu döneminde de Kürt sorununun çözümü<br />

yolunda, insanlık adına, barış ve kardeşlik içerisinde bir<br />

arada yaşamı savundu ve bu cesareti göstermekten de<br />

asla vazgeçmedi. Ölüm karşısında yaşamın savunulması<br />

cesaret ister. Bilimin özünden ve geçmişimizden aldığımız<br />

cesaret <strong>TMMOB</strong>‘ye yetmektedir, bundan sonra da<br />

yetecektir. Bunun gereğini bu dönemde de yerine getiren<br />

bütün arkadaşlarıma çok teşekkür ediyorum.<br />

Sevgili Arkadaşlar,<br />

Bu ülkede, ekonomik alanın neoliberal politikalarla, toplumsal<br />

yaşamın cemaat ağları ile kuşatıldığı, iktidar yapısının<br />

uluslararası sermayenin ve emperyalizmin yönelimleri<br />

ile birebir örtüştüğü bir yönetim anlayışının sonuçları,<br />

baskı ve sömürünün giderek artmasını sağladı.<br />

Gazetecilerden öğrencilere, bilim insanlarından seçilmiş<br />

yöneticilere kadar uzayıp giden baskı ve sindirme<br />

operasyonlarına hukukun siyasal iktidar lehine sonuçlar<br />

İMO İzmir Şubesi Bülteni - www.imoizmir.org.tr <strong>Ocak</strong> <strong>2012</strong> - <strong>162</strong> 13

<strong>TMMOB</strong>’den<br />

üreten bir araç haline getirilmiş olması da eklendiğinde<br />

ortaya çıkan sonuç ülkemizin bir açık cezaevine dönüşmüş<br />

olmasıdır.<br />

Yaşamak, düşünmek ya da düşünceyi eyleme dönüştürmek<br />

elbette serbesttir. Ancak, burada oldukça belirgin<br />

bir kıstas vardır ki o da, şu ya da bu gerekçe ile iktidarın<br />

karşısında olup olmama halidir. İktidarın karşısında<br />

olmak, muhalif olmak başlı başına bir imha edilme gerekçesi<br />

olmuş durumdadır. Bu koşullar altında düşünce<br />

ve onu tamamlayan fiiller, iktidarın baskı ve zor gücü ile<br />

tehdit altına alınmış durumdadır.<br />

<strong>TMMOB</strong>; bu dönemde, özgürlüğü, adaleti, demokrasiyi<br />

gerçek manada eşitlik ile harmanlayarak savunmuştur.<br />

İktidar gücünün baskısı karşısında düşünce ve ifade özgürlüğünün<br />

sağlanması için mücadele etmiş, üzerine<br />

düşen sorumluluğu yerine getirmiştir. <strong>TMMOB</strong>, yeri geldiğinde<br />

karanlığın karşısında aydınlığı temsil etmekten<br />

geri durmamıştır. <strong>TMMOB</strong>‘nin kadrolarının önümüzdeki<br />

dönemde de, bu sorumluluklarını yerine getirerek güzel<br />

günlerin hâkim kılındığı bir ülkenin yaratılması için çaba<br />

harcayacağına yürekten inanıyorum.<br />

Sevgili Arkadaşlar,<br />

Çokça söylediğimiz gibi bütün bu olumsuzluk cenderesinden<br />

meslek alanlarımız ve örgütümüz <strong>TMMOB</strong> de<br />

nasibini fazlasıyla aldı. Neoliberal politikaların sonucu<br />

olarak piyasalaştırma süreçlerinde kamu idari yapısında<br />

gerçekleştirilen dönüşümün bir alt başlığı olarak örgütümüz<br />

<strong>TMMOB</strong>‘ye de bir “ayar” verilmek istendi. Birbiri<br />

ardına kontrolsüzce ve Meclis baypas edilerek çıkarılan<br />

KHK‘lar ile <strong>TMMOB</strong>‘nin işlevsizleşmesi için Çevre ve Şehircilik<br />

Bakanlığı bünyesinde kurulan Meslek Hizmetleri<br />

Genel Müdürlüğü‘ne yetkiler verildi.<br />

Mesleğimize ve örgütümüze sahip çıkıyoruz diyerek<br />

19 Eylül‘de sözümüzü söyledik, gücümüzü sokaklarda<br />

gösterdik. <strong>TMMOB</strong>‘ye karşı girişilen “ustalık dönemi” saldırılarını<br />

boşa çıkaracağımızı haykırdık. Üyelerimizden<br />

aldığımız güçle, mesleki demokratik bir kitle örgütü<br />

olmanın gereklerini, bilimin ve tekniğin halkın hizmetine<br />

sunulması ekseninde üretmeye ve yerine getirmeye<br />

çalıştık. Bu çabalarımızı baltalama girişimlerine karşı da<br />

omuz omuza direneceğimizi dosta düşmana hep birlikte<br />

gösterdik. 15 Mayıs ve yol arkadaşımız örgütlerle gerçekleşen<br />

8 Ekim mitinglerimiz bu dönem örgütümüzün<br />

gücünü herkese göstermeye yetti.<br />

Sevgili Arkadaşlar,<br />

Böylesi bir ülkede bu ülkenin, bu ülke insanının<br />

<strong>TMMOB</strong>‘ye ihtiyacı var. Bu ülkenin görebilen gözlere, konuşabilen<br />

ağızlara, duyabilen kulaklara ihtiyacı var. “Kral<br />

çıplak” diyenlere ihtiyacı var. Yani kısaca, <strong>TMMOB</strong>‘ye ihtiyaç<br />

var.<br />

<strong>TMMOB</strong>‘nin de; geleneğimizi oluşturan anlayışın yönetimler<br />

de dahil her kademede vücut bulabilmesine<br />

ihtiyacı var. Yani kısaca, devrimci, demokrat, ilerici, yurtsever<br />

mühendis, mimar ve şehir plancılarının omuzları<br />

arasındaki mesafenin azaltılmasına ve ortak aklımızın,<br />

kolektif yapımızın kendisini yeniden üretmesine ve<br />

daha fazla güçlenmesine ihtiyaç var.<br />

<strong>TMMOB</strong>‘yi <strong>TMMOB</strong> yapan, şimdiye kadar ayakta tutan,<br />

savrulmasına ve diz çökmesine asla izin vermeyen arkadaşlarımızın<br />

çalışma tarzına, inançlarına ve kararlılıklarına<br />

şimdi bir kez daha ve yeniden ihtiyaç var. Önümüzdeki<br />

dönem örgütümüzün bu ihtiyacı karşılayacağına çok<br />

inanıyorum.<br />

Sevgili Arkadaşlar,<br />

Genel Kurullar sürecimiz ülkemizin geleceğini de değiştirecek<br />

bir güce sahiptir. Çünkü emeğin, eşitliğin, özgürlüğün,<br />

barışın, adaletin yani insandan yana olan her<br />

fikrin ve fiilin içinde ve özünde olan bir <strong>TMMOB</strong>; ülkemiz,<br />

halkımız ve mesleğimiz için çölde bulunan ve hayat<br />

taşıyan bir nehir gibidir.<br />

<strong>TMMOB</strong> Genel Kurullar sürecinde atacağımız her adım,<br />

yaşanacak her değişim sadece <strong>TMMOB</strong> için değil toplumsal<br />

geleceğimiz için de bir belirleyen olacaktır.<br />

Gelecek güzel günler için,<br />

Masmavi gökyüzü altında birikmiş kara bulutların dağılması<br />

için,<br />

Gökyüzünün ve yeryüzünün bütün renklerinin özgürlüğü<br />

için,<br />

Bilim ve teknolojinin halkımızın hizmetine sunulması, mesleğimizin<br />

tüm güzelliklerinin hayatı yaşanabilir kılması için,<br />

Gericiliğe ve karanlığa karşı aydınlığın yaratılması için,<br />

Emperyalizme, gericiliğe, neoliberal politikalara karşı<br />

insanca bir yaşam, özgür, demokratik ve bağımsız bir<br />

Türkiye için,<br />

Şimdi bize düşen görev; örgütümüze sahip çıkmak, örgütümüzü<br />

güçlendirmek, inanç, kararlılık ve emek ile<br />

<strong>TMMOB</strong>‘yi geçmişin ayak izlerinden geleceğe doğru<br />

omuzlarımızda taşımaktır.<br />

Bu dönem içerisinde örgütümüzün ilkeleri doğrultusunda<br />

görevini gereği gibi yapan oda yönetim, onur ve denetleme<br />

kurulu üyesi arkadaşlarıma, şube yönetim kurulu<br />

üyesi ve temsilciliklerde görev alan arkadaşlarıma,<br />

omuz omuza emek harcadığımız odalarımızın örgütlü<br />

üyelerine, çalışma gruplarında görev alan arkadaşlarımızın<br />

hepsine, <strong>TMMOB</strong> ve oda çalışanı arkadaşlarıma, büyük<br />

bir inançla örgütümüze verdikleri katkılardan dolayı<br />

Yönetim Kurulumuz adına teşekkür ediyorum.<br />

<strong>TMMOB</strong> Genel Kurullar sürecinin; mühendis, mimar ve<br />

şehir plancılarının hünerli elleri ile bir demokrasi şölenine<br />

dönüşeceğine duyduğum inançla, aklımızın ve<br />

umudumuzun yolu açık olsun diyor, hepimize kolaylıklar<br />

diliyorum.<br />

Mehmet Soğancı<br />

<strong>TMMOB</strong> Yönetim Kurulu Başkanı<br />

14<br />

<strong>Ocak</strong> <strong>2012</strong> - <strong>162</strong>

<strong>TMMOB</strong>’den<br />

SU YAPILARI<br />

DENETİM HİZMETLERİ<br />

YÖNETMELİĞİ’NİN<br />

YÜRÜTMESİ DURDURULDU<br />

Danıştay 10. Daire <strong>TMMOB</strong>’nin açtığı dava sonucunda<br />

Su Yapıları Denetim Hizmetleri Yönetmeliği’nin<br />

yürütmesinin durdurulmasına ve yönetmelik dayanağını<br />

oluşturan Elektrik Piyasası Kanunu`nun geçici<br />

maddesinin Anayasa’ya aykırılık iddiası ile Anayasa<br />

Mahkemesi’ne gönderilmesine karar verdi.<br />

<strong>TMMOB</strong>, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü‘nün<br />

13.05.2011 tarih ve 27933 sayılı Resmî Gazete‘de<br />

yayımlanan “Su Yapıları Denetim Hizmetleri<br />

Yönetmeliği”nin iptali ve yürütülmesinin durdurulması<br />

ile dava konusu yönetmeliğin dayanağını<br />

oluşturan 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu‘na,<br />

25.02.2011 tarih ve 27846 sayılı Mükerrer Resmî<br />

Gazete‘de yayımlanan 6111 sayılı Bazı Alacakların Yeniden<br />

Yapılandırılması ile Sosyal Sigortalar ve Genel<br />

Sağlık Sigortası Kanunu ve Diğer Bazı Kanun ve Kanun<br />

Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması<br />

Hakkında Kanun‘un 204. maddesiyle eklenen Geçici<br />

14. maddesinin 1. fıkrasının (f) bendinin Anayasa‘ya<br />

aykırılığı nedeniyle Anayasa Mahkemesi‘ne taşınması<br />

istemiyle Danıştay‘a başvurmuştu.<br />

<strong>TMMOB</strong> 2. KADIN KURULTAYI<br />

SONUÇ BİLDİRGESİ<br />

YAYIMLANDI<br />

Ankara`da 17-18 Aralık 2011 tarihlerinde gerçekleştirilen<br />

<strong>TMMOB</strong> 2. Kadın Kurultayı sonuç bildirgesi yayımlandı.<br />

Kurultay kararları ve sonuç bildirgesine <strong>TMMOB</strong> internet<br />

sitesinden ulaşılabilir.<br />

3. İŞÇİ SAĞLIĞI VE İŞ<br />

GÜVENLİĞİ SEMPOZYUMU<br />

SONUÇ BİLDİRGESİ<br />

YAYIMLANDI<br />

İnşaat Mühendisleri Odası Çanakkale Şubesi tarafından<br />

düzenlenen 21-23 Ekim 2011 tarihlerinde Çanakkale`de<br />

gerçekleştirilen 3. İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Sempozyumu<br />

sonuç bildirgesi yayımlandı.<br />

Sonuç Bildirgesi Bültenimizin İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği<br />

bölümündee yer almaktadır.<br />

İŞ GÜVENLİĞİ UZMANLARI<br />

YÖNETMELİĞİNE KISMİ<br />

DURDURMA<br />

İş Güvenliği Uzmanlarının Görev, Yetki, Sorumluluk<br />

ve Eğitimleri Hakkında Yönetmeliğin 25. maddesinin<br />

(b) bendi ile Geçici 1., Geçici 3. ve Geçici 4. maddelerinin<br />

yürütmesi durduruldu.<br />

Danıştay 10. Daire, <strong>TMMOB</strong>‘nin 27.11.2010 tarih ve<br />

27768 sayılı Resmi Gazete‘de yayımlanan İş Güvenliği<br />

Uzmanlarının Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri<br />

Hakkında Yönetmeliğin yetki yönünden tamamının ve<br />

bazı maddelerinin iptali ve yürütmesinin durdurulması<br />

istemiyle açtığı davada, yönetmeliğin 25. maddesinin<br />

(b) bendi ile Geçici 1., Geçici 3. ve Geçici 4. maddelerinin<br />

yürütmesinin durdurulmasına karar verdi.<br />

Yürütmesi durdurulan maddeler şöyle:<br />

Belge alma ve vize işlemleri<br />

MADDE 25 - (1) Belge almak veya vize işlemlerini yaptırmak<br />

isteyen kişi ve kuruluşların;<br />

b) Bakanlıkça belirlenen belge veya vize ücretini ödemeleri<br />

gereklidir.<br />

Bir üst sınıfta çalışma<br />

GEÇİCİ MADDE 1 - (1) Bu Yönetmeliğin yayımından<br />

itibaren, (C) sınıfı iş güvenliği uzmanlığı belgesine<br />

sahip olanlar üç yıl süreyle tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde,<br />

(B) sınıfı iş güvenliği uzmanlığı belgesine<br />

sahip olanlar dört yıl süreyle çok tehlikeli sınıfta yer<br />

alan işyerinde iş güvenliği uzmanı olarak görevlendirilebilirler.<br />

Vizesi dolmuş iş güvenliği uzmanlığı belgeleri<br />

GEÇİCİ MADDE 3 - (1) Belge alma tarihine göre vize<br />

süresi dolmuş olan iş güvenliği uzmanlarının belgeleri<br />

bu Yönetmeliğin yayımı tarihinden itibaren altı<br />

ay süreyle geçerlidir. Bu sürenin sonunda yenileme<br />

eğitimini tamamlamayanların yetki belgelerinin geçerliliği<br />

söz konusu eğitimi alana kadar askıya alınır.<br />

Eğitimi tamamlayanlar<br />

GEÇİCİ MADDE 4 - (1) 15/8/2009 tarihli ve 27320 sayılı<br />

Resmî Gazete‘de yayımlanan İşyeri Sağlık ve Güvenlik<br />

Birimleri ile Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimleri Hakkında<br />

Yönetmelik kapsamında yetkilendirilmiş eğitim<br />

kurumlarınca düzenlenen iş güvenliği uzmanlığı<br />

eğitim programlarını tamamlayanlar bu Yönetmelik<br />

kapsamında yer alan iş güvenliği uzmanlığı eğitimlerini<br />

tamamlamış sayılırlar ve düzenlenecek sınavlara<br />

katılmaya hak kazanırlar.<br />

İMO İzmir Şubesi Bülteni - www.imoizmir.org.tr <strong>Ocak</strong> <strong>2012</strong> - <strong>162</strong> 15

İncelemeler<br />

İncelemeler<br />

SU YAPILARINA İLİŞKİN BİR RESTORASYON ÖRNEĞİ<br />

OLARAK YATAĞAN BELEDİYESİ ATA SARNICI<br />

Muammer Dalgıç- İnşaat Mühendisi<br />

Meral Oğuz- Yüksek Mimar<br />

Geçmişten geleceğe aktarılmak üzere emanet almış<br />

bulunduğumuz kültürel varlıkların geleceğe güvenle<br />

aktarılmasını sağlamak üzere izlenecek işlem sırası<br />

sade, basit, anlaşılır bir şekilde olmak üzere aşağıdaki<br />

işlem sırasını takip etmelidir.<br />

1. Rölöve çalışması: Yapının veya mimari objenin<br />

halihazır konumdaki durumu, belli ölçeklerde ve<br />

detay sıralamasına uygun olarak rölöve çizimleri<br />

çıkarılır. (1/200, 1/100, 1/50, 1/20, 1/10)<br />

2. Restitüsyon Projesi: Yapının özgün konumundan,<br />

yapıldığı tarihten itibaren günümüze kadar<br />

geçen süreçte bünyesine ilave edilmiş değişik<br />

dönemlere ait eklerle bünyeden kaybedilmiş eksilmeleri<br />

tanımlayan çizimlerdir. Ayrıca restitüsyon<br />

çizimine veri tabanı oluşturan esaslı çevresel,<br />

yöresel, araştırma raporları ile desteklenmelidir.<br />

3. Restorasyon Projesi: Yapının özgün konumuna<br />

kavuşmasını sağlayıcı her türlü rehabilite uygulamalarını<br />

içeren fiziksel, güçlendirme aşamalarını<br />

yansıtan detayların kağıt üzerinde ayrıntılı bir şekilde,<br />

mahalleri ile birlikte malzeme, yapım tekniği<br />

aşamalarını ayrıntılı olarak belgeleyen, gerektiğinde<br />

yeni işlevlendirmeyi de içeren detayların<br />

oluşturulduğu, çizimler ve rapor ile desteklenen<br />

çalışmaları içermelidir. Bu üç aşamaya “yapının<br />

bugünü, dünü ve yarını” diyebiliriz kısaca. Yapının<br />

bugünkü durumunu belgeleyip geçmişini<br />

okuyup, bu veriler doğrultusunda yarınına karar<br />

vermek de diyebiliriz.<br />

Günümüzde uygulaması bulunmayan 16.yüzyıl su<br />

yapılarından ilginç örnekleri içeren Muğla Yatağan<br />

İlçesindeki sarnıcın çok amaçlı kültürel işlevlerde kullanımını<br />

gerçekleştirmek üzere yapılan uygulamanın<br />

örnekleri, değişik meslek disiplinlerinin birlikte gerçekleştirdikleri<br />

ve Muğla Kültür Varlıklarını Koruma<br />

Bölge Kurulu’ndan onaylanarak uygulama aşamasına<br />

gelmiş bulunan çalışmadan örnekler bilgi için aşağıda<br />

sunulmaktadır.<br />

Bu işlemlerin yapımı sırasında 2863 sayılı Kültür ve Tabiat<br />

Varlıklarını Koruma Yasasının günümüzde revize<br />

edilmiş 5226 sayılı yasa ile Kültür ve Tabiat Varlıklarını<br />

Koruma Yüksek Kurulunun 660 sayılı ilke kararına<br />

uyulması gerekmektedir.<br />

16<br />

<strong>Ocak</strong> <strong>2012</strong> - <strong>162</strong><br />

İMO İzmir Şubesi Bülteni - www.imoizmir.org.tr Eylül 2011 - 160 1

İncelemeler<br />

İncelemeler<br />

MUĞLA İLİ, YATAĞAN İLÇESİ, YENİ MAHALLE MEVKİİNDE,<br />

“ATA SARNICI” OLARAK ANILAN<br />

TAŞINMAZ KÜLTÜR VARLIĞI SARNIÇ YAPISININ<br />

RESTORASYONU HAKKINDA GEREKÇE RAPORU<br />

PROJE KAPSAMI VE GEREKÇELER<br />

Doğal Kültürel ve tarihi zenginliklerle dolu yöremizde<br />

Turizm hareketlerinin çeşitlendirilmesi, sezonun uzatılması<br />

ve 12 aya yayılması günümüzde önemli hale<br />

gelmiştir. Bunun için modern yapılar yerine yörenin<br />

mimari, sanatsal, estetik değerlerini üzerinde barındıran,<br />

yaşadığı devrin sosyal, ekonomik, mimari özelliklerini<br />

yansıtan, bilimsel ve kültürel açıdan özgün değer<br />

taşıyan yapıların turizm amaçlı değerlendirmesi<br />

ve çevresine de örnek olması amaçlanmaktadır.<br />

Bir yapının veya kent dokusunun onarılıp sağlıklaştırılması<br />

ancak onun insan sıcaklığına kavuşmasıyla<br />

olanaklıdır. Bu da ona çağdaş, ekonomik açıdan geçerli<br />

bir işlev verebilmek demektir. Geleneksel Kent<br />

Alanı silueti içinde çevresiyle birlikte korunmuş bir<br />

bütünlük arz eden söz konusu yapı için; bu anlamda<br />

yakınındaki Hacı Ömerler Evinin de restorasyonu ile<br />

birlikte “Sosyal, kültürel ve turistik” fonksiyonlar öngörülmüş<br />

olup “Kültür Nitelikli Turizm”e katkı vermesi<br />

hedeflenmektedir. Gezi, küçük dinleti, hediyelik eşya<br />

satışı gibi verilecek fonksiyonlar ile Eski Eserin (Taşınmaz<br />

Kültür Varlığının) korunması, yaşatılması, geleceğe<br />

güvenle aktarılmasının da büyük yarar sağlayacağı<br />

düşünülmektedir.<br />

Yapının Restorasyon gerekçelerini aşağıdaki şekilde<br />

özetleyebiliriz.<br />

• Yapının fiziksel yorgunluğu ve bozulması,<br />

• Günümüzde işlevini yitiren yapının değişik<br />

amaçla kullanılma ihtiyacının ortaya çıkması.<br />

• Yörenin kültürel-otantik zenginliklerinin korunması<br />

yaşatılması ve geleceğe aktarılması,<br />

• Turizm hareketlerinin çeşitlendirilmesi,<br />

• Kültür turizmine kazandırılması,<br />

• Bölgenin tarihi kültürel dokusundan bir kesitin<br />

bu yapıda izleyenlere tanıtılması sağlanarak yaşatılması,<br />

RÖLÖVE ÇALIŞMASI<br />

GİRİŞ<br />

Bu çalışmanın amacı;<br />

Eski adı Ahiköy olan Yatağan İlçesi içinde mimari ve<br />

sanat tarihi değeri açısından, önemli bir yeri olan<br />

Korunması Gerekli Kültür Varlığı olarak tescilli sarnıç<br />

yapısının, döneminin yaşam kültürünü yansıtarak geleceğe<br />

güvenle aktarılmasının sağlanmasıdır.<br />

1. TAMIMLAR<br />

1.1. SARNIÇLAR HAKKINDA GENEL BİLGİ<br />

Yağmur sularının toplandığı, su ihtiyacını karşılamada<br />

kullanılan sarnıçlar bölgemizde oldukça yaygın<br />

bir şekilde görülmektedir. Bir kısmı bu amaçla halen<br />

kullanılmakla birlikte, birçoğunun güvenlik önlemi<br />

olarak kapılarının örüldüğü veya demir parmaklık ile<br />

kilit altına alındığı görülmektedir. Derin kuyu pompaları<br />

icat olunca sarnıçlar da işlevlerini büyük ölçüde<br />

yitirmeye başlamıştır denebilir. Bir çoğu hayır amaçlı<br />

olarak zamanın ileri gelenleri tarafından kendi adlarına<br />

inşa edilmişlerdir.<br />

Çok yaygın olarak rastlanmasa da bazı sarnıçların giriş<br />

kapısının üzerinde kim tarafından, hangi yıl yaptırıldığı<br />

gibi bilgileri içeren kitabeleri bulunur. Mühendislik<br />

bakımından söylemek gerekirse; sarnıçlar birer sanat<br />

yapısıdırlar. Sarnıçlar, üstte bir kubbe ve altta suyun<br />

toplandığı bir mekândan ibarettir.<br />

Önlerinde hayvanların sulanabilmeleri için bir yalak<br />

bulunur. Yalaklar, genellikle taş ya da ağaç gövdesi<br />

oyularak, daha yakın zamanda yapılanları ise güncel<br />

yapı teknikleri kullanılarak yapılmışlardır.<br />

Sarnıç duvarlarının yapılışını belli aşamalardan geçiren<br />

Vitrivius “Bu tür yapılar suyu birinden diğerine<br />

süzdürme yoluyla temizliğin sağlanması için iki veya<br />

üç bölmeli olmalıdır; Bu şekilde su çok daha sağlıklı<br />

ve tatlı olacaktır. Çünkü çamurun çökebileceği bir<br />

yer olduğundan su berraklaşarak, kokusuz olacak ve<br />

tadını koruyacaktır. Aksi durumda ise tuz katılarak temizlenmesi<br />

gerekecektir” demektedir.<br />

1.2. YAPININ BULUNDUĞU YATAĞAN KENTİNİN<br />

TARİHÇESİ VE KİMLİĞİ<br />

1.3. YAPININ KONUMU<br />

Rölövesi hazırlanan söz konusu tescilli yapı Muğla İli,<br />

Yatağan İlçesi, Yeni Mahalle, 26-27 EC pafta, 82 ada,<br />

1 parsel üzerinde bulunmaktadır. Parselin hemen doğusunda<br />

Hacı Ömerler Evi olarak bilinen önemli bir<br />

eski eser yer almaktadır. Yapı kitlesi, parselin tamamını<br />

kaplar konumda dairesel formlu olup yol kotundan<br />

ortama 5-6 metre arası değişen yüksekliktedir.<br />

Giriş kapısı kuzey batı yönündendir. Çevresi kısmen<br />

yeni yapılarla kısmen de yöresel mimari oluşumu barındıran<br />

yapılar ile çevrilidir.<br />

2<br />

İMO<br />

Eylül<br />

İzmir<br />

2011<br />

Şubesi<br />

- 160<br />

Bülteni - www.imoizmir.org.tr <strong>Ocak</strong> <strong>2012</strong> - <strong>162</strong> 17

İncelemeler<br />

Şekil 1. Korunması gerekli Kültür Varlığı yapının Yatağan<br />

İmar Planındaki yeri<br />

1.4. YAPININ TARİHÇESİ<br />

Tarafımızdan yapılan incelemelerde yapının yapım<br />

yılı ve yaptıranı kesin olarak bilinmemekle birlikte 19.<br />

Yy sonu 20 yy başı olabileceği tahmin edilmektedir.<br />

1.5. RÖLÖVENİN HAZIRLANMASINDAKİ ÇALIŞMA<br />

YÖNTEMİ<br />

Çalışmalar 2010 yılı Haziran ayının ikinci haftasında<br />

yapının yerinde incelenmesi ve ölçümleri ile başlamıştır.<br />

Ölçümler geleneksel ölçüm yöntemleri ile güncel<br />

teknolojik ölçüm teknikleri birleştirilerek bilimsel<br />

bir şekilde yapılmak istenmiştir. Plan, kesit, cephe ve<br />

vaziyet planı ölçümlerinde geleneksel ölçüm aletleri<br />

ve sistemlerinin yanı sıra yapının formu ve kütlesinden<br />

ötürü ağırlıklı olarak lazer total station denilen<br />

ölçüm aletinin kullanılması tercih edilmiştir.<br />

1.6. YAPININ MİMARİ TANIMI VE İNCELENMESİ<br />

1.6.1. MİMARİ İNCELEME<br />

Yapı kitlesi parselin tamamını kaplar konumda Atatürk<br />

Caddesi ile ilişkili olarak konumlanmaktadır.<br />

Sarnıçlar genellikle dairesel formlu Kümbetler şeklinde<br />

yapılmışlardır. Ancak az sayıda da olsa, küçük bir<br />

tüneli andıran tonoz üst örtülü ve dikdörtgen temel<br />

üzerine oturtulanlarına da rastlanır. Çalışma konusu<br />

sarnıç dairesel formlu plan şemasına haizdir. Gövdesi<br />

kayrak ve dere taşlarından yöresel kireç ve çamur harç<br />

bağlayıcılı, yığma kâgir duvar tekniği ile örülüdür. Dış<br />

yüzeylerde yer yer sıva ve badana gözlenmemektedir.<br />

Sarnıcın iç cephesi adeta sırlı bir yüzey oluşturan<br />

sızdırmazlığı sağlayıcı horasan harcı ile sıvanmıştır.<br />

Bu sıva içinde gözle görülür büyüklükte tuğla pirinci<br />

vardır. Tuğla pirinci suyu tutan özelliği ile sıvanın çatlamamasını<br />

sağlamaktadır. Bazı sarnıçların kubbe kısımlarının<br />

dıştan sıvalı olduğu gözlemlenebilir. Ancak<br />

çalışma konusu sarnıcın kubbesinde sıva kalıntısına<br />

rastlanmamıştır.<br />

Sarnıçtan su almak, bir küçük portal niteliğindeki giriş<br />

kapısının devamında yer alan ve sarnıç zeminine<br />

kadar inen taş merdivenler vasıtasıyla gerçekleşir.<br />

İncelemeler<br />

1.6.1.1. ÜST ÖRTÜ SİSTEMİ<br />

Sarnıcın kubbe üst örtüsü kayrak ve dere taşları kullanarak,<br />

kireç bağlayıcılı harç ile örülüdür. Kubbe formun<br />

su toplama avantajı ve suyun kullanımı hakıkında<br />

ise şunları söyleyebilriz;<br />

Sarnıçların kubbesine düşen yağmur damlaları, kubbeden<br />

süzülerek yerden bir metre kadar yükseklikte,<br />

30-40 cm kadar genişlikte ve içe meyilli olan kısma<br />

gelerek buradan, belli aralıklarla yerleştirilmiş olan<br />

deliklerden sarnıcın içine akarlar. Bu delikler aynı zamanda<br />

sarnıcın içinin havalanması işlevini de yerine<br />

getirirler. Ortalama bir sarnıcın çapı 7-8 m. civarındadır.<br />

Bu da yaklaşık 38-40 m2 bir taban alanı oluşturur.<br />

Kapı hizasına kadarki derinliği ise 2-2,5 m kadardır.<br />

Böylece 75 m3 civarında bir su toplama ve depolama<br />

haznesi oluşmuş olur. Yöreye düşen ortalama yıllık<br />

yağış miktarı 650 mm olduğuna göre demek oluyor<br />

ki, kubbe kısmına düşen yağıştan toplanan miktar;<br />

38 m2 x 0.65 m = 24.7 m3 Geriye kalan miktar ise<br />

topraktan girer içeriye. Toprakta suyun akış yönüne<br />

dikkat edilerek açılan kanallardan gelen su, toprak<br />

seviyesindeki delikten sarnıcın içine dolar. Sarnıç suyla<br />

dolu olduğunda, kapısından suyu almak kolaydır.<br />

Su azaldıkça, içeride aşağıya doğru yapılmış olan bir<br />

merdivenden inilerek su alınır.<br />

1.6.1.2. CEPHE ÖZELLİKLERİ<br />

Yapının giriş kapısı kuzeybatı yönündedir. Bu da yapıya<br />

yaklaşımın daha çok eski kent dokusu tarafından<br />

yani kuzeyden olduğunu düşündürebilir. Sarnıcın<br />

gövdesinde yağmur sularının toplanmasını sağlan<br />

savak adı verilen kareye yakın formda açıklıklar bulunmaktadır.<br />

Fazla suyun atılmasını sağlayan da taşma<br />

delikleri bulunur. Ayrıca içeriye doğal aydınlatma<br />

sağlamak için kubbe üzerinde savak deliklerinden<br />

başka çok büyük olmayan iki adet ve sonradan kapatılmış<br />

pencere açıklıkları da bulunmaktadır.<br />

Resim 4: Giriş porteli<br />

1.6.2. DEĞİŞMİŞLİK VE KAYIPLAR<br />

Mekânsal olarak bir değişmişlik gözlenmemektedir.<br />

Giriş kapısı kaybolmuş olup genel olarak yapının<br />

özgün niteliği korunmuştur.<br />

1.6.3.YAPININ<br />

YAPIM TEKNİĞİ VE<br />

MALZEME<br />

KULLANIMI<br />

Yöresel kayrak ve benzeri<br />

taşlarla ve taş aralarında,<br />

bileşiminde<br />

iri taneli Çine kumu<br />

ve tuğla pirinci kullanılan<br />

horasan harcı ile<br />

inşa edilmiştir. Kubbelerinin<br />

yapımında,<br />

harcın bağlayıcılığını<br />

arttırmak için harcının<br />

içine keçi kılı kullanılmıştır. Tam malzeme analizlerine<br />

ulaşabilmek için restorasyon uygulama sürecine<br />

18 İMO <strong>Ocak</strong> İzmir <strong>2012</strong> Şubesi - <strong>162</strong> Bülteni - www.imoizmir.org.tr Eylül 2011 - 160 3

İncelemeler<br />

geçilmeden önde mutlaka uzman bir konservasyon<br />

laboratuarında sıvanın ve taş aralarındaki bağlayıcı<br />

harcın analizi yapılmalıdır.<br />

2. SORUNLAR<br />

Genel olarak yapının bozulma sorunları taşıyıcı sistemi<br />

kısmen etkiler hale gelmiş olup yerinde enjeksiyon<br />

dikiş atma vb. yöntemler sayesinde bu sorunlar<br />

baş edilebilecek boyuttadır. Su toplama yüzeyinin<br />

büyük ölçüde dağılması ve taşlarının eksilmesi sonucu<br />

sarnıç su toplayamaz hale gelmiştir. Yapı metruk<br />

olduğundan restorasyon süreci başlayana kadar koruma<br />

altına alınması yararlı olacaktır. İç cephelerde<br />

yer yer sıvadaki dökülmeler de yapı duvarlarındaki<br />

yağmura bağlı bozulma sorunlarını arttırmaktadır.<br />

Restorasyona geçmeden önce mutlaka sıva analizleri<br />

İncelemeler<br />

konusunda uzman konservasyon laboratuvarlarından<br />

birinde yaptırılmalı, özgün sıvaya en yakın karışım<br />

hazırlanarak uygulamaya geçilmelidir.<br />

3. SONUÇ<br />

Sonuç olarak Türk Mimarisinde önemli bir su yapısı<br />

olarak bilinen sarnıçlar, Yatağan ve çevresinde kubbeli<br />

ve dairesel formları ile özgün bir mimari olarak<br />

karşımıza çıkmaktadır. Söz konusu Ata sarnıcı ile birlikte<br />

yakın çevrede 8 adet sarnıç bulunmaktadır. Bu<br />

sarnıçlardan bazıları bakımsızlıktan yıkılmış, bir kısmı<br />

da yıkılmaya yüz tutmuştur. Acil önlemler alınmaz ise<br />

kısa zamanda bu kültürel varlıklarımız da yok olma<br />

tehlikesi ile karşı karşıya kalacaklardır.<br />

RESTORASYON RAPORU<br />

Bu çalışmanın amacı;<br />

Eski adı Ahiköy olan Yatağan İlçesi içinde mimari ve<br />

sanat tarihi değeri açısından, önemli bir yeri olan<br />

Korunması Gerekli Kültür Varlığı olarak tescilli sarnıç<br />

yapısının, döneminin yaşam kültürünü yansıtarak geleceğe<br />

güvenle aktarılmasının sağlanmasıdır.<br />

GENEL TANIMLAMA<br />

Günümüzde yol durakları olarak nitelendirilen sarnıçlar,<br />

Anadolu’da antik çağlardan bu yana yağmur<br />

sularını depolamak amacıyla inşa edilen bir yapı türüdür.<br />

Kalelerde, yerleşim alanlarında, yol boylarında<br />

ve tarımsal alanlarda, bazen kayalara oyularak bazen<br />

de taşlarla örülerek inşa edilen sarnıçlar, hem içme<br />

suyu gereksinimini karşılamak için hem de tarımsal<br />

faaliyetlerde kullanılırdı.<br />

16. yy da özellikle Kanuni Sultan Süleyman’ın Rodos<br />

seferi sırasında yöremizde çok sayıda sarnıç inşa edildiği<br />

bilinmektedir.<br />

Muğla sınırlarında en çok rastlanan sarnıç türü, daire<br />

planlı kubbeyle örtülü bir kurguya sahiptir. Kubbe<br />

başlangıcı seviyesinde yağmur sularının sarnıçta toplanmasını<br />

sağlayan su olukları bulunmaktadır. Sarnıçtan<br />

hem su alınabilmesini sağlayan hem de suyun<br />

kontrolünü ve temizliğinde kullanılan merdivenler<br />

bu yapıları tamamlayan diğer unsurlardır.<br />

İncelenen örnekler ve yapılan araştırmalar sonucunda<br />

sarnıçların su havzaları ve doğal suyolları üzerinde<br />

yapılmış olduğu bilgisine ulaşılmıştır. Yağmur suyu<br />

bir kaynak olmasının yanı sıra, doğal yer altı su yoları<br />

üzerinden gelen sular da önemli bir kaynaktır. Aşağıda<br />

incelenen örneklerden birinde yer altı suyunu toplayan<br />

delik net olarak gözlenmiştir.<br />

Resim: Milas Bodrum karayolu üzerindeki sulak zemin<br />

üzerinde bulunan sarnıç örneği sarnıcın arka cephesinden<br />

çekilen fotoğrafta hem yağmur suyu savakları hem<br />

de zemindeki su toplama kanalı görülmektedir. Sarnıç<br />

kubbesi restorasyon projesini hazırladığımız sarnıçta<br />

olduğu gibi sıvasızdır.<br />

Ancak restorasyon projesini hazırladığımız sarnıç<br />

muhtemelen sadece yağmur suyunu toplamıştır. O<br />

nedenledir ki taşların yıkılması sonucu bozulan savaklar<br />

nedeniyle içinde su birikintisine rastlanmamıştır.<br />

4<br />

İMO Eylül İzmir 2011 Şubesi - 160 Bülteni - www.imoizmir.org.tr <strong>Ocak</strong> <strong>2012</strong> - <strong>162</strong> 19

İncelemeler<br />

GENEL TASARIM, ONARIM KULLANIM İLKELERİ:<br />

Sarnıç içinde bulunduğu çevrenin tarımsal niteliğini<br />

de yitirmesi sonucu işlevsiz kalarak terk edilmiş olduğundan,<br />

yapının günümüzde işlev kazandırılması<br />

suretiyle yaşatılması amaçlanmıştır.<br />

Sarnıcın restorasyonunda prensip olarak en az müdahale<br />

ile konservasyonu ve işlev kazandırmaya yönelik<br />

restorasyonu amaçlanmıştır. Sarnıcın beden duvarlarının<br />

geleceğe güvenle aktarılmasını sağlayacak olan<br />

çevre drenajı yapılacaktır.<br />

Derz temizliği sonrası önemli bir yapısal çatlağa rastlanırsa<br />

yerinde değerlendirilerek epoksi enjeksiyon<br />

ile konservasyon sağlanacak, mevcut moloz taş duvar<br />

dokusunun eksik kısımları tamamlanarak kireç<br />

bağlayıcılı horasan harcı ile derzlenecektir.<br />

Yitirilmiş olan kapı masif ahşap malzeme ile çizimdeki<br />

şekliyle tamamlanacaktır.<br />

Mevcut zemin üzerine herhangi bir müdahalede bulunmadan<br />

ahşap kadronlama sistemi ile terazisi bozuk<br />

olan yüzey üzerine ip çekilerek terazisinde ahşap<br />

yüzer döşeme yapılacaktır.<br />

Bu çok amaçlı ahşap platform zaman zaman ilçede<br />

yapılan festivaller sırasında sergi, satış, şiir dinletisi<br />

vb. etkinliklere zemin oluşturacak ve zemindeki sızdırmazlık<br />

sağlayıcı horasan harcı orijinal haliyle korunacaktır.<br />

Prensip olarak kazandırılacak olan işlev nedeniyle<br />

sarnıcın su toplaması; içindeki suyun temizliği ve<br />

havalandırılması sorunları oluşması açısından istenmediğinden<br />

sarnıçların orijinalinde nasıl çalıştığı ve<br />

kullanıldığını anlatan bilgi panosu yapı dışına uygun<br />

bir yere bina beden duvarına yapıştırılmadan, kendi<br />

ayakları üzerinde duracak şekilde konacak ve içinde<br />

su tutulmayan mevcut hali, su tutulmayacak şekilde<br />

korunacaktır.<br />

Aydınlatma yükseltilmiş döşeme altından dolaşacak<br />

kablo kanalı vasıtası ile ahşap zemine monte elemanlarla<br />

sağlanacaktır. Kurul onaylı projesinden sonra<br />

aydınlatma projesi de hazırlanacaktır. Mevcut merdiven<br />

basamakları yaşlı ve çocuk ziyaretçiler için uygun<br />

yüksekte olmadığından alternatif bir ahşap merdiven<br />

kendi ayakları üzerinde duracak, zemine herhangi bir<br />

müdahalede bulunmayacak şekilde tasarlanmıştır.<br />

Kubbe yüzeyinde ve eteğinde taş aralarındaki özgün<br />

derzlerin yitirilmesi sonucu oluşan bitki örtüsü mekanik<br />

yollarla temizlenecektir.<br />

Kapı çevresi ve üzerindeki taşlar ile kubbe eteğinde<br />

yitirilmiş taşlar civardan temin edilerek benzer dokuda<br />

tamamlama yapılacaktır.<br />

Yapının Restorasyon yaklaşık maliyetleri de hazırlan-<br />

İncelemeler<br />

mış olup, Muğla Valiliği İl özel idaresi bünyesindeki<br />

eski eserlerin restorasyonuna yönelik katkı payından,<br />

keşif bedelinin % 75 inin Yatağan Belediyesine<br />

aktarılması suretiyle birim fiyat esasına göre ihaleye<br />

çıkarılarak yakın zamanda restorasyon uygulamasına<br />

geçilebilecektir.<br />

Proje Yüklenicisi:<br />

ASAR ANI, SANAT, ARAŞTIRMA, RESTORASYON, Mİ-<br />

MARLIK, İNŞAAT LTD. ŞTİ.<br />

Proje Çalışma Grubu:<br />

Meral OĞUZ / Yüksek Mimar- Proje Müellifi, Zeynep<br />

TEKET / Yüksek Mimar, Muammer DALGIÇ / İnşaat<br />

mühendisi, Gökser GÖKÇAY / Tarihçi, Güven ÖZCAN<br />

/ Harita Mühendisi, Alican KILINÇ / Harita Teknikeri,<br />

Volkan KANAT / Harita Teknisyeni, İsmail ALPER / Harita<br />

Teknisyeni, Şermin Öztürk / Büro asistanı, Tarcan<br />

OĞUZ / Yerel Tarih Araştırmacısı.<br />

Yararlanılan Kaynaklar:<br />

1. Muğla Sarnıçları / Yüksek Lisans tezi / Nacide ÖTER<br />

/ Selçuk Üniversitesi / 2008<br />

2. Tarcan OĞUZ ve Yatağan Belediyesi Basın bürosu<br />

arşivi.<br />

3. Muğla Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Arşivi<br />

20 <strong>Ocak</strong> <strong>2012</strong> - <strong>162</strong><br />

İMO İzmir Şubesi Bülteni - www.imoizmir.org.tr Eylül 2011 - 160 5

İncelemeler<br />

YAPILAR CANLILARA BENZER<br />

Arslan KESKİN<br />

İnşaat Y. Mühendisi<br />

“Yapılar, canlılara benzer”. İskelet sistemi ve eklem yerleri<br />

sağlıklı olmayan bir canlı nasıl dış etkilere karşı dayanıksız<br />

ve ayakta durmakta zorlanıyorsa, aynı durum<br />

tüm yapılar için de söz konusudur. İnşaat mühendisi<br />

tarafından doğru taşıyıcı sistemi (kolon, kiriş, perde,<br />

döşeme ve temel) oluşturulmayan yapılar başta depremler,<br />

tsunamiler gibi güçlü dinamik etkilere karşı<br />

ayakta durmakta zorlanırlar.<br />

Bir canlı durağan haldeyken iskelet sistemi onu ayakta<br />

tutabilir. Fakat hareketlendiği zaman sadece iskelet<br />

sistemi yeterli olmayıp özel donanımlı kas ve eklem<br />

yerleri devreye girer. İşte bir yapıda da benzer durum<br />

söz konusudur. Bir yapıyı sadece düşey yükler altında<br />

betonarme iskelet (Şekil 1a) ayakta tutsa da yapı hareketliğinde<br />

(deprem ve diğer dinamik yükler altında)<br />

bu taşıyıcılar yeterli olmaz. Bu hareketlenmelere karşı<br />

yapının kas ve eklem yerleri oluşturulmalıdır. Yapının<br />

kas ve eklem yerlerinin teşkili ancak doğru boyutlandırılmış<br />

beton içine gerekli donatının yerleştirilmesi ve<br />

birleşim bölgelerinde gevrek davranış görülmemesi<br />

için özel olarak donatılmasıyla mümkündür. Dolayısıyla<br />

beton miktarı, donatı miktarı, çapı, diziliş biçimi,<br />

bağlantı şekilleri, aralıkları yapı için hayati önem taşır.<br />

Diğer taraftan deprem bölgelerindeki yapıların sahip<br />

olması gereken en önemli özellikler sistemin yeterince<br />

rijit ve sünek olmasıdır. Betonarme taşıyıcı sistemin<br />

gevrek davranmaması veya sünek davranması için inşaat<br />

mühendisliği bilinci ile projelendirilmesi gereklidir.<br />

Bu uygulamanın ana kılavuzu deprem yönetmeliği<br />

olsa dahi deneyim ve tecrübeden yoksun bir şekilde<br />

icra edildiğinde yine bir anlam ifade etmez. Dolayısıyla<br />

mühendislik bilincinden yoksun olarak tatbik edilen<br />

taşıyıcılar ve donatılar, sistemi daha da gevrekleştirerek<br />

depreme karşı dayanıksız konuma getirebilir. Şekil<br />

1b’de deprem yönetmeliğine göre donatı yerleşim detayı<br />

(kas sistemi) verilmiştir.<br />

Ayrıca Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında<br />

Yönetmeliğin (2007) öngördüğü kuşatılmış ve kuşatılmamış<br />

birleşimler ve bununla ilgili alınan tedbirler<br />

yapının birleşim (eklem) yerlerinin önemini ortaya koymaktadır<br />

(Şekil 1c). Ayrıca tasarım yapan mühendisin<br />

en fazla zorlandığı ve zaman harcadığı husus da yine<br />

yapının birleşim bölgeleridir.<br />

Beton ve donatının birlikte çalışması ancak aderansın<br />

sağlanmasıyla mümkündür. Dolayısıyla beton kesit içine<br />

donatının detayına uygun yerleştirilmedikçe betonarme<br />

bir eleman (yük taşıma özelliği olan) oluşmaz.<br />

Önemli olan beton ve donatının inşaat mühendislik<br />

kurallarına göre tasarlanarak yapıya yerleştirilmesidir.<br />

Diğer yandan taşıcıcı sistemin büyük boyutlara sahip<br />

olması, sağlam yapı yapıldığı anlamına da gelmez. Asıl<br />

önemli olan deprem yüklerinin elemanlara uyum içinde<br />

dağılmasını sağlayacak ve bu yüklere karşı doğru<br />

direnci oluşturacak taşıyıcı sistem oluşturulmasıdır.<br />

Güçlendirilen yapılar için de benzer durum söz konusudur.<br />

Depremden sonra güçlendirilmesi gereken<br />

yapılar üzerinde detaylı bir çalışma yapılarak hasar<br />

nedenleri sistematik olarak ortaya konulmalı ve buna<br />

göre güçlendirilmelidir. Aksi takdirde bir doktorun hastasına<br />

yanlış teşhis koyduğu gibi yanlış güçlendirilen<br />

yapı daha da tehlikeli bir durumla karşı karşıya kalabilir.<br />

19 Mayıs Simav depremi ve 23 Ekim Van Depreminden<br />

sonra bu bölgelerdeki birçok yapının orta ve ağır hasarlı<br />

duruma gelmesindeki en büyük etken mühendislik<br />

hizmetinden yoksun olarak projelendirilmesi ve inşa<br />

edilmesidir. Sadece Simav ve Van’da değil Türkiye’nin<br />

birçok bölgesinde teknikten uzak yapıların sayısının<br />

oldukça fazla olduğu aşikardır. Mühendislik hizmeti<br />

sadece proje ile sınırlı değildir. Yerinde de fen ve sanat<br />

kurallarına göre uygulanması da mühendislik hizmetinin<br />

bir parçasıdır.<br />

(a)<br />

(b)<br />

Şekil 1. a) Üç boyutlu statik perspektif (İskelet sistemi), b) donatı yerleşim detayı (kas sistemi), c) kolon-kiriş birleşim bölgesi<br />

(eklem yerleri)<br />

(c)<br />

İMO İzmir Şubesi Bülteni - www.imoizmir.org.tr <strong>Ocak</strong> <strong>2012</strong> - <strong>162</strong> 21

İncelemeler<br />

Diğer taraftan bilinçli mühendislik hizmeti almış yapılar<br />

hem depreme karşı dayanıklı olurlar hem de ekonomik<br />

olurlar.<br />

Unutulmamalıdır ki, yapılar yatay yükler altında yer<br />

değiştirme yaparlar. Yapının esnek olması enerjinin<br />

absorbe edilmesini sağlar. Ancak yapının fazla esnek<br />

olması sebebiyle deprem esnasında büyük yer değiştirmeler<br />

insan psikolojisini olumsuz etkiler. Bu nedenle<br />

deprem yönetmeliğinde ardışık katlar arasındaki göreli<br />

yer değiştirmeler sınırlandırılmıştır. Dolayısıyla taşıyıcı<br />

sistemin oluşturulması ancak doğru ve bilinçli mühendislik<br />

hizmetiyle mümkündür.<br />

Tarih/Yer Saat Etkinlik Adı Eğitmen<br />

12 <strong>Ocak</strong> <strong>2012</strong> Perşembe<br />

İMO İzmir Şubesi<br />

18:30<br />

Seminer<br />

Betonda Kalite Kontrol<br />

Yrd. Doç. Dr. Özge ANDİÇ ÇAKIR<br />

18 <strong>Ocak</strong> <strong>2012</strong> Çarşamba<br />

İMO İzmir Şubesi<br />

19 <strong>Ocak</strong> <strong>2012</strong> Perşembe<br />

Atatürk Kültür Merkezi<br />

9 Şubat <strong>2012</strong> Perşembe<br />

İMO İzmir Şubesi<br />

22 Şubat <strong>2012</strong> Çarşamba<br />

Tepekule Kongre Merkezi<br />

Akdeniz Salonu<br />

3-4 Mart <strong>2012</strong><br />

Cumartesi-Pazar<br />

Tepekule Kongre Merkezi<br />

18:30<br />

20.00<br />

18.30<br />

17.00<br />

Cts: 10.00<br />

Paz: 09.00<br />

Panel<br />

Van Depremi Sonrası Afet Çalışmaları<br />

- Arama Kurtarma Çalışmaları<br />

- “Depremler Kader Olmasın” Belgesel<br />

Gösterimi<br />

- Hasar Tespit Çalışmaları<br />

İMO İzmir Şubesi<br />

Türk Sanat Müziği Korosu Konseri<br />

Seminer:<br />

Çok Katlı Betonarme Yapılarda<br />

Deprem Performansının Belirlenmesi<br />

ve Güçlendirme Önerileri<br />

Hocalarımızla Buluşma Günü<br />

(Meslekte 25 yılını aşmış üyelerimiz<br />

katılacak)<br />

İMO İzmir Şubesi 43. Dönem Olağan<br />

Genel Kurul ve Seçimleri<br />

22 Mart <strong>2012</strong> Perşembe - Dünya Su Günü Etkinlikleri<br />

Nasuh Mahruki - AKUT Başkanı<br />

Ömer Karaca - AKUT İzmir Şb. Bşk.<br />

Ahmet Gürel - İnşaat Mühendisi<br />

İbrahim İlhan - İnşaat Y. Mühendisi<br />

Yöneten:<br />

Selim ÖZTAŞ<br />

Solist:<br />

Güldehen TERÜN<br />

İnş. Y. Müh. Fatih Ünveren<br />

-<br />

-<br />

<strong>2012</strong> KAMULAŞTIRMA BİLİRKİŞİLİĞİ KURA ÇEKİMİ SONUÇLARI<br />

<strong>2012</strong> yılı kamulaştırma bilirkişiliği için odamıza başvuran üyelerimiz arasında yapılan kura çekimi ile belirlenen<br />

<strong>2012</strong> Kamulaştırma Bilirkişileri listesi aşağıdadır.<br />

SİCİL NO ADI SOYADI<br />

7208 HÜSEYİN ÖZER HORZUM<br />

7422 SERVET ÖZCAN<br />

8374 OSMAN MELİH ALKAN<br />

9574 MEHMET ÖMER ERŞAN<br />

9693 ALİ İHSAN DERELİ<br />

11275 TEVFİK ATASELİM<br />

12309 SADIK SEYHAN<br />

14075 TURGUT KAYA<br />

22796 YAKUP TENDİRİÇ<br />

23551 SELMA NALBANTOĞLU<br />

SİCİL NO ADI SOYADI<br />

26346 ABDULLAH ACARLI<br />

28701 SEVAL TATLI NAVARO<br />

29458 BESİM ÜNER<br />

29914 SÜLEYMAN ÖZMEN<br />

32406 ERAY YILMAZ<br />

35684 ERAY DAĞ<br />

41475 ADEM AKIN<br />

43589 HÜSEYİN ÖZSARAÇLAR<br />

46499 EROL KARADAVUT<br />

49219 CENK ERCEM<br />

SİCİL NO ADI SOYADI<br />

59387 AYŞEN KURTULUŞ<br />

64924 SAMİ ERDAL ÖZBERK<br />

71523 HAKAN ÖZEL<br />

72651 ENGİN TOPAL<br />

74669 SERKAN ŞENSOYLAR<br />

22<br />

<strong>Ocak</strong> <strong>2012</strong> - <strong>162</strong>

İncelemeler<br />

VAN DEPREMİNDE GÖZLENEN<br />

DUVAR HASARLARI ve TUĞLA SANDVİÇ DUVARLAR<br />

İbrahim İLHAN<br />

İnşaat Y. Mühendisi<br />

1. Giriş<br />

“Tuğla binalar depremde hep hasar gördü. Artık tuğla<br />

kullanılmaz Van’da.” Bu sözleri bolca duyduk Van’da.<br />

Bu her ne kadar fazla genelleştirilmiş bir yargı da olsa,<br />

Vanlılar için bir kanıdır artık ve bina yapımında işçilik<br />

ve uygulama sorunlarından birini anlatır: Duvar nasıl<br />

örülür, sandviç tuğla duvar örmek doğru bir uygulama<br />

mıdır?<br />

Van’da en yaygın olarak bims (pomza) blok (Vanlılar<br />

briket diyor) kullanılır. Tuğla duvar sadece betonarme<br />

karkas binalarda kullanılır. Bu yüzden “tuğla binalar”<br />

dedikleri şehir merkezinde yıkılan ve hasar gören betonarme<br />

karkas tipi yapılardır.<br />

Van’da yığma yapı çok yaygındır. Depremde yığma yapılar<br />

da yaygın olarak hasar görmüş hatta göçmüştür.<br />

Ancak göçen bir yığma yapı ile göçen bir betonarme<br />

karkas yapının halk üzerindeki psikolojik etkisi çok<br />

farklıdır. Böylece yeni bir olgu ile karşılaşıyoruz: yapı<br />

hasarının psikolojik etkisi.<br />

2. Yapı hasarının psikolojik etkisi<br />

Özellikle 9 kasım 2011 tarihli ikinci deprem ile şehir<br />

nüfusunun neredeyse yarısı başka illere göç etmişler,<br />

geride Van’da kalanlar ise artık evlerine girmez olmuşlardır.<br />

Şehrin tamamı ev dışında çadır ve konteynırlarda<br />

zor koşullarda kalmaktadırlar. Bu bir korku durumudur<br />

ve deprem travmasının sonucudur.<br />

Mühendislik açısından tuğla bölme duvarlar yapısal<br />

olmayan elamanlardır ve deprem hesabında modellemeye<br />

katılmaz. Deprem yönetmeliğinin ilk sayfasındaki<br />

genel ilkeler bölümünde; “orta şiddetteki depremlerde<br />

yapısal ve yapısal olmayan elemanlarda<br />

oluşabilecek hasarın sınırlı ve onarılabilir kalması”<br />

ibaresi yer almaktadır. Yani ilke olarak, orta şiddetteki<br />

depremlerde ve şiddetli depremlerde bölme duvar<br />

hasarı normal sayılmaktadır.<br />

Bu ilke, binaların inşaat maliyetlerini -güvenlik seviyesinden<br />

ödün vermeden- ekonomik bir bölgede<br />

tutmak içindir ve mühendislik kaideleri bakımından<br />

doğrudur. Ancak yapılardaki gözle görünen hasarın,<br />

deprem travmasını tetiklediği, psikolojik olarak uyarıcı-hatırlatıcı<br />

bir etmen olduğu, insanlar üzerindeki korkunun<br />

ve travmanın devam etmesine neden olduğu<br />

gerçektir.<br />

Örnek olarak Van’ı terkeden dolayısıyla deprem bölgesinden<br />

uzaklaşmış, etrafında hasarlı (uyarıcı) binalar<br />

görmeyen insanlar evlerde kalabilirken, Van’da kalıp<br />

hergün hasarlı binalar ve yıkık duvarlar arasında yaşayanlar<br />

evlerine girememektedirler. Bu psikolojik sorunun<br />

çözümü psikologların ilgi alanına girmektedir.<br />

Fakat biz mühendisleri ilgilendiren bir kısmı da içinde<br />

barındırmaktadır: Dayanıklı ve güvenli bir duvar nasıl<br />

örülür?<br />

3. Bölme duvar hasarının nedenleri<br />

Karkas yapıların bölme duvarları depremde hasar<br />

görebilir. Bu normaldir ve beklenen bir davranıştır.<br />

Van’daki incelemeler sırasında bazı binaların bölme<br />

duvarlarının ileri düzeyde hasar gördüğü, tamamen<br />

parçalandığı buna rağmen kolon-kiriş gibi taşıyıcı sisteminde<br />

hiçbir çatlak olmadığı görülmüştür.<br />

Ev sahipleri ve maalesef bazı meslektaşlarımız böyle<br />

binaları ağır hasarlı olarak görmektedir. Oysa duvar<br />

hasarı tek başına yapının taşıyıcılığını etkilemez, önemi<br />

yoktur. Dolayısıyla bu tip binalar duvar hasarı bakımından<br />

ağır, taşıyıcı sistem bakımından hasarsız olduklarından<br />

genel değerlendirmede hafif (yerine göre<br />

orta hasar) olarak kabul edilmelidir.<br />

Duvarlardaki hasar yapının kendisinden (mesela fazla<br />

esnek olmasından), kullanılan duvar malzemesinden<br />

veya duvar örme şeklinden kaynaklanabilir. Çok sık<br />

karşılaşılan hasar tipleri ve nedenleri şunlardır.<br />

İMO İzmir Şubesi Bülteni - www.imoizmir.org.tr <strong>Ocak</strong> <strong>2012</strong> - <strong>162</strong> 23

İncelemeler<br />

3.1. Tuğla sandviç duvar hasarı<br />

Yanyana dizilmiş iki sıra tuğla duvar arasına (EPS) strafor<br />

koyularak yapılan sandviç duvarlar en çok hasar<br />

gören duvar tipidir. Van depremi bu uygulamanın hatalı<br />

yapıldığını, ciddi bir şekilde sorgulanması gerektiğini<br />

ortaya koymuştur.<br />

Kataloglarda bu duvarların Z-bağlantı demirleri ile<br />

çeşitli şekillerde birbirlerine bağlanmaları gerektiği<br />

söylensede bu detay gözardı edilmekte, hemen<br />

hemen hiçbir şantiyede uygulanmamaktadır. Ayrıca<br />

uygulamada dıştaki tuğla duvar kolon mantoloması<br />

yüzünden 3-5cm bina dışına kaydırılmakta ve duvarın<br />

bu kısmı boşta kalmaktadır. Bu durum zaten birbirine<br />

bağlanmamış olan sandviç tipi duvarları iyice tehlikeli<br />

hale getirmektedir.<br />

Van depreminde dış duvarlarda görülen hasarının neredeyse<br />

tamamı sandviç duvar hasarıdır. Bu tarz duvarlarda,<br />

dışta kalan tuğla duvar, genellikle devrilmiş,<br />

yollara saçılmış, yaralanmalara sebep olmuş ve düştüğü<br />

yerdeki araba gibi eşyalara zarar vererek maddi<br />

kayıplara yol açmıştır. İşte insanları korkutan, “tuğla binalar<br />

depremde hep hasar gördü” dedirten bu sandviç<br />

duvarlardır.<br />

3.2. Yapı sisteminden kaynaklanan hasarlar<br />

1. Bazı yapılar kolon/perde ebatlarının küçük seçilmesinden<br />

dolayı yeterli rijitliğe sahip değildirler. Bu tip<br />

binalar fazla yanal deplasman yaparlar. Bölme duvarlar<br />

(hesaplarda yer almamasına rağmen) çerçeveden<br />

üzerlerine deprem yükü alarak bir perde elemanı gibi<br />

çekme ve basınca çalışırlar. Duvarlar gevrek ve çekme<br />

dayanımı az olduğundan kolayca çatlar, ileri durumlarda<br />

dökülmeler olur.<br />

2. Duvarlarından da bir ataleti vardır. Bu yüzden depremin<br />

ilk saniyelerinde bina daha rijittir ve periyodu<br />

kısadır. Bu anlarda bölme duvarlar üzerlerine deprem<br />

yükü alırlar. Fakat betonarme sisteme göre rijitlikleri<br />

daha az olduklarından duvarlar hemen çatlar ve binanın<br />

rijitliği ani olarak düşer dolayısıyla periyodu uzar.<br />

Çatlama nedeniyle bölme duvarlar devre dışı kaldığında<br />

yatay yükün tamamını çerçeveler karşılamak durumunda<br />

kalır. İşte bu durum birçok binadaki taşıyıcı<br />

sistem hasarının nedenidir.<br />

3. Kolonlar arasına alınmadan örülmüş, yada yanlardan<br />

yine duvarlara mesnetlenmiş duvarlar, düzlemleri<br />

dışına çıkmaya çalışarak hasar görürür veya devrilir.<br />

4. Zayıf konsollar, depremde beklenenden fazla salınım<br />

yapabilirler. Bu yüzden konsol uçlarına oturtulan<br />

duvarlarda çatlaklar oluşabilir veya düzlem dışına çıkarak<br />

devrilebilirler.<br />

5. Yapısal bir hata olan ve muhakkak engellenmesi<br />

gereken yumuşak kat veya zayıf kat davranışı gösteren<br />

katlardaki duvarlarda ciddi hasar oluşur.<br />

6. Çatılarda bulunan ve yatay ve düşey betonarme<br />

hatıllar arasına alınmamış parapet ve kalkan duvarlar<br />

genelde devrilmiş ciddi yaralanmalara ve maddi kayıplara<br />

neden olmuştur.<br />

3.3. Malzeme nedenli hasarlar<br />

Standart ve yönetmeliklere uygun imal edilmemiş kalitesiz<br />

ve düşük dayanımlı malzemeler kolayca hasar<br />

görebilmektedir. Öyleki bazı tuğlalar daha şantiyede<br />

kamyondan indirilirken kırılmaktadır.<br />

Pomza blok yalıtım özelliğiyle öne çıkan ve hafif olması<br />

gereken bir malzemedir. Ancak pomza malzeme<br />

diye satılan birçok malzemenin pomza blok olmadığı<br />

da çok açıktır. Bu standartdışı ve ağır malzemeler binalarda<br />

hesaba katılmamış ilave yüklere sebep olarak<br />

risk yaratmaktadır.<br />

Aynı duvarda veya aynı yapıda farklı malzemelerin<br />

(tuğla, pomza, gazbeton) birarada kullanılması da sakıncalıdır.<br />

Farklı özelliklerdeki malzemeler farklı davranışlar<br />

sergileyeceklerinden bu tip duvarlar küçük depremlerde<br />

bile kolayca çatlarlar.<br />

Uygun olmayan derz malzemeleri de hasara neden<br />

olmaktadır. Az çimento kullanımı, yetersiz veya fazla<br />

derz yükseklikleri çok sık rastlanan hatalardandır.<br />

Hafif olması ve yalıtım özelliklerinden dolayı bir mucize<br />

gibi öne çıkarılan ve daha ekonomik olduğu için<br />

ince kum yerine kullanılan perlitli harçlar hakkında da<br />

kapsamlı çalışmalar yapılmalı ve uygulayıcılar ile paylaşılmalıdır.<br />

24<br />

<strong>Ocak</strong> <strong>2012</strong> - <strong>162</strong>

İncelemeler<br />

Ülkemizde kontrol sistemi pek gelişmediğinden standart<br />

dışı malzemeler hemen her yerde satılmaktadır.<br />

Maalesef müteahhitlerimiz de -daha ucuz diye- bu tip<br />

malzemeyi talep etmektedir.<br />

3.4. Duvar örme şeklinden kaynaklanan hasarlar<br />

Farklı açılardan gelerek kesişen duvarlar dişli örülerek<br />

birbilerine kilitlenmelidir. Uygulamada daha hızlı olduğu<br />

için bu kilitlenme yapılmamakta her duvar bir<br />

diğerinden bağımsız örülmektedir. Bu tip bağımsız<br />

duvarlar deprem karşısında çaresiz kalarak hasar görmektedir.<br />

Duvarların kolon ve kirişlerle kesiştiği yerler depremlerde<br />

çizgisel olarak çatlamaktadırlar. Bu çatlaklardan<br />

kolonların ve kirişlerin yerleri kolayca belirlenebilir. Bu<br />

betonarme ile duvarın farklı elastisite modüllerine sahip<br />

olmasından kaynaklanır.<br />

Bunun önlenmesi için tuğla duvarlar çerçevelere özel<br />

metal ankrajlar ile bağlanmalı ve bu bölgelerde özel<br />

elastik dolgu malzemeler kullanılmalıdır. Bu tarz uygulamalar<br />

-çok yaygın olmasa da- yıllardan beri ülkemizde<br />

kullanılmaktadır.<br />

Birçok binada kiriş bölme duvarı arasına ahşap kamalar<br />

çakılarak duvar sabitlenmeye çalışılmaktadır. Deprem<br />

gibi muazzam bir yük karşısında bu kamalar tek başına<br />

yeterli olabilecek midir? Ayrıca kiriş ve duvar arasındaki<br />

yatay düzlem harç ile tamamen doldurulamamakta,<br />

sadece yüzeysel dolgu ve sıva yapılmaktadır.<br />

Birçok yapıda duvar malzemesinin türüne göre ister<br />

harç, isterse hazır yapıştırıcı olsun sadece yatay düzlemde<br />

kullanılmakta, düşey düzlemde iki blok arasına<br />

derz malzemesi konulmadan bloklar birbirine yaklaştırılmaktadır.<br />

Bu duvar örme hatalarına ülkemizin<br />

birçok şehrinde rastlandığı gibi Van’da da sık olarak<br />

rastlanılmıştır.<br />

4. Sonuç ve öneriler<br />

Depremde kolayca devrilen, insanları korkutan, “tuğla<br />

binalar depremde hep hasar gördü” dedirten, tuğla<br />

sandviç duvar konusunun, ivedilikle gözden geçirilmesi<br />

ve uygulama şekillerinin düzeltilmesi gerekmektedir.<br />

Dayanımı daha yüksek olan yalıtım tuğlalarının veya<br />

bloklarının kullanımı teşvik edilmelidir.<br />

Duvar örme teknikleri konusu pratik olarak uygulayıcılara<br />

öğretilmeli, sertifikalı ustalar yetiştirilmelidir.<br />

Yapılardaki gözle görünen hasarın, deprem travmasını<br />

tetiklediği, psikolojik olarak uyarıcı-hatırlatıcı bir etmen<br />

olduğu, insanlar üzerindeki korkunun ve travmanın<br />

devam etmesine neden olduğu düşünülerek duvar<br />

hasarını azaltıcı önlemlerin ivedilikle uygulanması<br />

sağlanmalıdır.<br />

Bu hususta duvar örme ile ilgili yönetmelik ve standartlar<br />

çıkarılmalıdır.<br />

İMO İzmir Şubesi Bülteni - www.imoizmir.org.tr <strong>Ocak</strong> <strong>2012</strong> - <strong>162</strong> 25

İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği<br />

3. İŞÇİ SAĞLIĞI VE İŞ GÜVENLİĞİ SEMPOZYUMU<br />

SONUÇ BİLDİRGESİ<br />

İnşaat Mühendisleri Odası Çanakkale Şubesi tarafından düzenlenen 21-23 Ekim 2011 tarihlerinde Çanakkale`de<br />

gerçekleştirilen 3. İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Sempozyumu Sonuç Bildirgesi aşağıdadır.<br />

<strong>TMMOB</strong> İnşaat Mühendisleri Odası Çanakkale Şubesi<br />

tarafından düzenlenen Sempozyum 21-23 Ekim 2011<br />

tarihlerinde Çanakkale Kolin Otel`de gerçekleştirilmiştir.<br />

Sempozyumda çağrılı konuşmacılar Prof. Dr.<br />

David ARDİTİ ve Prof. Dr. Mümtaz USMEN tarafından<br />

İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği (İSG) alanında eğitim ve<br />

ABD`de İSG alanındaki gelişmeleri etkileyen faktörler<br />

üzerine geniş kapsamlı 2, ve akademisyenler ve<br />

uygulamacılar tarafından hazırlanmış, bilim kurulu<br />

tarafından değerlendirilerek kabul edilmiş, 29 olmak<br />

üzere toplam 31 bildiri sunulmuştur. Sempozyuma,<br />

100`ü aşkın akademisyen, uzman ve uygulamacı katılmıştır.<br />

Sempozyum süresince inşaat sektöründe Türkiye ve<br />

Dünya`da İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği (İSG) konusu bilhassa<br />

mevzuat, eğitim, teknoloji ve uygulama alanlarında<br />

değerlendirilmiş ve tartışılmıştır. Sempozyum<br />

kapsamında dile getirilen görüşler ve saptamalar ana<br />

başlıkları ile aşağıda özetlenmiştir;<br />

• İnşaat sektörü, tüm sektörler arasında toplam iş kazası<br />

sayısı bakımından ön sıralarda ve ölümlü iş kazalarında<br />

ise ilk sırada yer almaktadır. İnşaat sektöründeki<br />

ölümle sonuçlanan kazalar tüm sektörlerdeki<br />

ölümlü kazaların %30`nu oluşturmaktadır.<br />

• Türkiye`de iş kazaları ile ilgili tutulan istatistikler sağlıklı<br />

değildir. Bilhassa çok sayıda yaralanma kayıtlara<br />

girilmediği için bu rakamlar istatistiklere yansımamaktadır.<br />

Ayrıca, SGK tarafından yıllık iş kazası istatistikleri,<br />

inşaat sektörüne özgü istatistiksel çalışma ve<br />

iş kazalarının nedenlerini anlamaya yönelik araştırma<br />

yapmak için yetersiz kalmaktadır. Bu eksiklik konu ile<br />

ilgili araştırma ve geliştirme faaliyetlerinin önünde<br />

ciddi bir darboğaz oluşturmaktadır. Diğer bir deyişle<br />

yeterli teşhis olmadan yeterli tedavi de geliştirilememektedir.<br />

• Mevcut İSG sistemi içinde otokontrol eksikliği vardır.<br />

İş kazası istatistiklerindeki eksiklik bunun ciddi bir<br />

göstergesidir.<br />

• İSG alanında denetim yetkisi verilen İş Teftiş Kurulu<br />

ve iş müfettişleri Türkiyede`deki işyerlerinin ancak<br />

%6`sını denetleyebilmektedir. Bu bağlamda ülkemizde<br />

iş müfettişi kadrolarını genişletme konusunda son<br />

yıllarda yapılan atılım ivmelenerek devam etmelidir.<br />

• İSG konusu bir sistem konusudur. Bu nedenle sadece<br />

bir yasadan ve o yasaya bağlı hazırlanmış şablon<br />

bir eğitim programından tüm sorunları çözmesi<br />

beklenemez. Bu bağlamda ilgili tüm yönetmelik,<br />

standart, uygulama şartnamelerinin yayınlanması ve<br />

uygulamaya geçirilmesi gerekir.<br />

• İş güvenliği uzmanlarının eğitimi için hazırlanmış<br />

program konuya sektörel açıdan yaklaşmamaktadır.<br />

Farklı eğitimler ve uzmanlık dallarından gelen<br />

mühendis, mimar ve teknik elemanların aynı eğitim<br />

programına tabi tutulması etkili bir çözüm değildir.<br />

Her sektörün ihtiyacına uygun iş güvenliği eğitimi<br />

verilmeli, bu eğitimi destekleyebilecek meslek odaları<br />

ve üniversiteler sisteme dahil edilmelidir.<br />

• İş güvenliği uzmanlarının görev, yetki, sorumluluk<br />

ve eğitimleri hakkında yönetmeliğin 4b maddesinde,<br />

iş güvenliği uzmanı “İş sağlığı ve güvenliği<br />

hizmetlerinde görevlendirilmek üzere Bakanlıkça<br />

belgelendirilmiş mühendis, mimar<br />

veya teknik eleman” olarak tanımlanarak<br />

mühendis, mimar ve teknik elemanlar aynı<br />

unvan altında birleştirilmekte ve bu kişiler iş<br />

güvenliği alanında aynı hak, yetki ve sorumlulukla<br />

donatılmaktadır. Gelişen fiziki koşullar,<br />

giderek daha fazla karmaşıklaşan üretim<br />

yöntem ve araçları, işçi sağlığı ve iş güvenliği<br />

çalışmalarında mühendislerin görev almalarını<br />

zorunlu kılmaktadır. Elbette İş güvenliği<br />

alanında mühendislere de, teknik elemanlara<br />

da ihtiyaç vardır, ancak bu ihtiyaç “iş güvenliği<br />

mühendisliği” ve “iş güvenliği teknik<br />

elemanı” olarak ayrı ayrı tanımlanmalı ve bu<br />

26<br />

<strong>Ocak</strong> <strong>2012</strong> - <strong>162</strong>

İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği<br />

yapı içerisinde görev, yetki ve sorumluluklar belirlenmelidir.<br />

• İş kazalarında başı çeken inşaat, maden ve tersane<br />

işleri için tıpkı yabancı ülkelerde olduğu gibi ayrı<br />

standartlar ve yönetmelikler geliştirilmelidir. Örneğin,<br />

inşaat sektörü için hazırlanmış “Yapı İşlerinde İş<br />

Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği” yetersiz kalmakta<br />

ve sektörün ihtiyaçlarını karşılayacak detaylar içermemektedir.<br />

Bu nedenle halen 1974 yılında yayınlanmış<br />

olan “Yapı İşlerinde İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü”<br />

bir çok kişi tarafından referans olarak kullanılmaktadır.<br />

Bu mevzuatın ivedilikle güncellenmesi gerekmektedir.<br />

• Mevzuatta, özellikle de iş sağlığı ve güvenliği hizmetleri<br />

ile iş güvenliği uzmanlarının eğitimi konularında,<br />

çok sık değişimler yaşanmaktadır. Bu durum<br />

hiç şüphesiz ki uygulamada karmaşaya yol açmakta<br />

ve çoğu kez “hele bir mevzuat otursun sonra bakarız”<br />

gibi beklentiler oluşmaktadır. Bu darboğaz ancak<br />

mevzuat çalışmalarında tüm tarafların yer almasıyla<br />

çözülebilecektir. Bu bağlamda bilhassa yönetmeliklerin<br />

oluşturulma süreçlerinde, ülkemizde İngiltere ve<br />

ABD gibi ülkelerde var olan Safety Council ve OSHA<br />

gibi bağımsız İSG kuruluşlarının olmaması nedeniyle,<br />

İSG yönetmeliklerinin hazırlanmasında Çalışma<br />

Bakanlığının koyacağı esaslar ve denetim dahilinde<br />

meslek kuruluşlarının öncülük etmesi bir çözüm olarak<br />

düşünülebilir.<br />

• Proje bazlı çalışmalar yapıldığı için risklerin sürekli<br />

değişkenlik gösterdiği, işçi sirkülasyonun fazla olduğu,<br />

kalifiye işgücünün azınlıkla olduğu ve bu yüzden<br />

iş güvenliğini sağlamanın oldukça güçleştiği inşaat<br />

işyerlerinde iş güvenliği uzmanına büyük görevler<br />

düşmektedir. Ancak, yürürlükte olan mevzuat, inşaat<br />

işyerlerinde 50 işçinin üzerinde çalışan olmadığı sürece<br />

tam süreli iş güvenliği uzmanı istihdamını zorunlu<br />

kılmamaktadır. Bu durum, inşaat sektörü gibi doğası<br />

gereği tehlikeli, proje bazlı sektörlerde, iş güvenliği<br />

uzmanı görevlendirilmesinde, sayı sınırlaması getirmek<br />

yerine, işin kapasitesi ve zorluk derecesi birlikte<br />

değerlendirilerek sorumlu mühendis veya mimar bulundurma<br />

zorunluluğu getirilerek düzeltilebilir.<br />

• 4857 sayılı İş Kanunu`nda yer alan ve İSG ile ilgili<br />

düzenlemelere büyük ölçüde engel koyan 50 işçi sayısı<br />

sınırı Çalışma Bakanlığı tarafından hazırlanmakta<br />

olan İş Sağlığı ve Güvenliği Kanun taslağında tekrar<br />

düzenlenmelidir. Rakamsal sınırlar yerine, işin kapsamı<br />

ve zorluk derecesi gibi ölçütler dikkate alınmalıdır.<br />

• İş kazalarında riskleri ortadan kaldırmak ya da asgari<br />

düzeye çekmek için, toplu koruma önlemlerine kişisel<br />

koruyuculardan daha fazla önem veren bir anlayış hakim<br />

kılınmalıdır.<br />

• İş kazalarının en aza indirilmesinde her seviyede eğitimin<br />

gereği ve önemi tartışılamaz bir gerçektir. İş güvenliği<br />

kültürünün ülke çapında gelişmesi ve benimsenmesi<br />

için özellikle işverenlerin ve üst seviyedeki<br />

yöneticilerin eğitilmesi ve bilinçlendirilmesi şarttır.<br />

• İş kazalarının önemli faktörlerinin başında işçilerin<br />

eğitimsizliği gelmektedir. İşçilerin çalışma hayatı öncesi<br />

genel eğitimlerinin zayıf olmasının yanısıra inşaat<br />

sektörünün birçok alt iş kolunda mesleki eğitim<br />

hemen hemen yok gibidir.<br />

• Diğer sektörlerde olduğu gibi inşaat sektöründe<br />

de meslek hastalıkları konusundaki araştırmalar ve<br />

koruma-önleme faaliyetleri çok düşük seviyededir.<br />

Ülkemizde halen 3 adet meslek hastalıkları hastanesi<br />

bulunmaktadır. Başta solunum yolu ve kanser olmak<br />

üzere, kas-iskelet hastalıkları ve diğer meslek hastalıkları<br />

konusunda araştırmalar yapılması için meslek<br />

hastalıkları hastanelerinin açılması bir elzemdir. Bu<br />

konuda yapılacak her türlü çalışmada halk sağlığı uzmanları,<br />

işyeri hekimleri ve inşaat mühendisleri ortak<br />

çalışmalıdır.<br />

• Türkiye`de inşaat mühendisliği bölümlerinden mezun<br />

olan mühendislerin, ileri ülkelerde örneklerinden<br />

farklı olarak, birçoğunun şantiyelerde görev almasına<br />

karşın üniveristelerimizde yapım yönetimi konusundaki<br />

ders adedi ve kapsamları etkin bir şantiye yönetimi<br />

için yetersizdir. Aynı bağlamda İSG konusunda<br />

ders veren kurum sayısı çok az ve kapsamlar yetersizdir.<br />

• Sağlıklı ve güvenli iş ortamlarının oluşması için mühendislik<br />

uygulamaları alanında iş yapım kültüründe<br />

değişim ve gelişme gerektiği açıktır. Bu bağlamda hazırlanacak<br />

tasarımlarda İSG konusu mutlaka yapıların<br />

ömür döngüleri dikkate alınarak ele alınmalı ve tasarımın<br />

anayasasını teşkil edecek olan tasarım kriterleri<br />

raporu tasarım süreci başlamadan hazırlanmalıdır.<br />

Benzer şekilde imalatlar başlamadan önce her imalat<br />

için imalat çizimi ve yöntem raporu hazırlanması kültürünün<br />

sektörde oluşturulması kazaların oluşmasını<br />

önleyici tedbirlerdir.<br />

• Sektörün her alanında sağlıklı ve kaliteli sonuçlar<br />

elde edilebilmesi için tecrübe ve bilgiye dayalı sertifikasyona<br />

gerek vardır. Günümüzde Türkiye`de çok<br />

sayıda üniversitede inşaat mühendisliği eğitimi veriliyor<br />

olması açısından oluşturulacak olan bir sertifikasyon<br />

uygulaması eğitimde ve uygulamada kalite artışı<br />

sağlayacaktır.<br />

• Konu ile ilgili araştırma ve geliştirme çalışmaları için<br />

kaynak ayrılması ve bilgi paylaşımı için gerekli ortamların<br />

arttırılması gereği vardır.<br />

İMO İzmir Şubesi Bülteni - www.imoizmir.org.tr <strong>Ocak</strong> <strong>2012</strong> - <strong>162</strong> 27

Vergi<br />

YAP SAT İŞLERİNDE MALİYET VE KDV İŞLEMLERİ<br />

Doğan ÖZTÜRK<br />

Serbest Muhasebeci Mali Müşavir<br />

(İMO İzmir Şubesi Mali Danışmanı)<br />

Bu sayımızda Yap / Sat işlerinde maliyet ile 3065 sayılı<br />

KDV kanunu ve ilgili tebliğler ile kat karşılığı yapılan<br />

YAP / SAT işlerinde arsa sahibine kesilen faturaların<br />

ne şekilde işleme tabi tutulacağını anlatacağım. 3065<br />

sayılı KDV kanunu maalesef İnşaat muhasebesine<br />

hak ettiği değeri verdiği söylenemez.<br />

Oysa özellikle yap sat işlerinde arsa temini hususu inşaat<br />

işinin özünü oluşturmakta ve yapılacak imalatın<br />

başlangıç noktasında bulunmaktadır.<br />

Yap Sat ya da diğer bir deyişle özel inşaat işlerinde<br />

arsa temini birden fazla şekilde olabilmektedir. Şirket<br />

yada gerçek kişi kendi iktisabında olduğu arsası üzerine<br />

inşa yapabildiği gibi, başkasına ait arsa üzerine<br />

de inşaat yapabilmektedir.<br />

Kat karşılığı arsa şeklinde yapılan işlerde maliyet saptaması;<br />

Müteahhit firmanın arsa sahibine belli sayıda bağımsız<br />

bölüm vermesinin yanı sıra bir miktar nakden ödeme<br />

yaptığı da görülmektedir. Bu durumda müteahhide<br />

kalan bağımsız bölümlere ait arsa maliyeti, arsa<br />

sahibine verilen bağımsız bölümlerin inşaat maliyeti<br />

ile nakden yapılan ödemelerin toplamı olur. Bu tutar<br />

müteahhit firmaya kalan bağımsız bölümlere metrekare<br />

itibariyle toplamlarına bölünüp , her bağımsız<br />

bölümün alanına isabet eden kısım bulunmak suretiyle<br />

dağıtılır.<br />

Bu şekilde hesaplama yapmak bir zorunluluk olmamakla<br />

birlikte maliyet saptamasında anlamlı ve<br />

gerçekçi bir ölçü olduğu için imalat muhasebesinde<br />

kabul edilmiş bir ölçüdür. Bunun yerine kat irtifakında<br />

görülen bağımsız bölümlerin arsa paylarının esas<br />

alınmasında mümkündür. Bu durumda toplam inşaat<br />

maliyeti varsa arsa sahibine ödenen tutar toplamı<br />

müteahhit firmada kalan bağımsız bölümlerin arsa<br />

payları toplamına bölünerek birim arsa payına düşen<br />

maliyet bulunup bu tutar da her bağımsız bölümün<br />

arsa payı ile çarpılarak arsa maliyetlerinin hesaplanması<br />

mümkündür.<br />

Yap / Sat işlerinin KDV vergisi işlemler ise oldukça<br />

özellik taşımaktadır. En çok yanılgıya düşülen konulardan<br />

biridir.<br />

Konu ile ilgili olarak KDV tebliğ ise aşağıdaki gibidir.<br />

Katma Değer Vergisi Genel Tebliği (Seri No: 30)<br />

Arsa karşılığı inşaat işinde katma değer vergisi uygulaması<br />

ile ilgili olarak bu Tebliğin yayım tarihinden<br />

itibaren aşağıdaki açıklamalara göre işlem yapılması<br />

uygun görülmüştür.<br />

Arsa karşılığı inşaat işinde iki ayrı teslim söz konusudur.<br />

Bunlardan birincisi, arsa sahibi tarafından müteahhide<br />

arsa teslimi; ikincisi ise müteahhit tarafından<br />

arsaya karşılık olarak arsa sahibine verilen konut veya<br />

işyeri teslimidir. Karşılıklı olarak gerçekleşen bu teslimlerin<br />

her birinin katma değer vergisi karşısındaki<br />

durumu aşağıda açıklanmıştır:<br />

Arsa Sahibi Tarafından Müteahhide Arsa Teslimi:<br />

Arsanın bir iktisadi işletmeye dahil olması veya arsa<br />

sahibinin arsa alım satımının mutad ve sürekli bir faaliyet<br />

olarak sürdürülmesi halinde, konut veya işyeri<br />

karşılığı müteahhide yapılan bu arsa teslimi katma<br />

değer vergisine tabidir.<br />

Burada bahsi geçen işlem arsa sahibinin arsa bedeline<br />

genel oran (%18) üzerinden KDV uygulamasıdır.<br />

Ancak arsa sahibinin, gerçek usulde mükellefiyetini<br />

gerektirmeyecek şekilde, arızi bir faaliyet olarak arsasını<br />

daire veya işleri karşılığında müteahhide tesliminde<br />

vergi uygulanmayacaktır.<br />

Yani vergi mükellefiyeti olmayanlar yapmış olduğu<br />

işlemlerde kanun koyucu KDV işlemi arsa bedeli üzerine<br />

yüklememekte çıplak arsa bedeli satış bedeli olarak<br />

kabul edilmektedir.<br />

Müteahhit Tarafından Arsa Sahibine Konut veya<br />

İşyeri Teslimi :<br />

Son yapılan düzenlemeler ile kat karşılığı işlerde müteahhitin<br />

arsa sahibine yaptığı konut teslimleri istisnanın<br />

kalktığı 1998 yılı itibari ile 150 m 2 altındakilerde<br />

% 1 KDV konu olmakta, 150 m 2 üstü ve işyeri teslimlerinde<br />

ise % 18 oranı kullanılmaktadır.<br />

Buna göre, müteahhit tarafından arsa sahibine, arsanın<br />

karşılığı olarak yapılan 150 m 2 ’ye kadar konut<br />

teslimlerinde % 1 katma değer vergisi uygulanacaktır.<br />

Müteahhit tarafından arsa sahibine yapılan işyeri<br />

veya 150 m 2 ’den büyük konut teslimlerinde ise emsal<br />

bedel üzerinden % 18 katma değer vergisi uygulanacaktır.<br />

Uygulamada sıkça görülen unsur ise Arsa sahibine<br />

kesilen faturaların ne şekilde kesileceğinin bilinmemesidir.<br />

Uygulamada yalnızca KDV’nin yazıldığı da<br />

görülmektedir. Yapılacak işlem faturanın normal kuralları<br />

içinde ve matrahlı şekilde kesilmesi şeklinde<br />

28<br />

<strong>Ocak</strong> <strong>2012</strong> - <strong>162</strong>

olmalıdır. Burada sistem olarak kesilen faturanın yalnızca<br />

KDV si ilave edilecek KDV sütununa yazılarak<br />

beyan edilmesi gerekliliğidir.<br />

Devir işlemlerindeki şekil bu olmakla beraber kat karşılığı<br />

olarak yapılan ve arsanın kat karşılığı olarak verildiği<br />

durumlarda imtina edilmesi gerekli hususlarda<br />

mevcuttur.<br />

Şöyle ki;<br />

Arsa sahibinin vergi mükellefi olduğu ve arsasını kat<br />

karşılığı olarak verildiği durumlarda ise arsa bedelinin<br />

tespiti şu şekilde hesaplanmaktadır. Kat karşılığı 5 E Z 5 E L Z E D L İ D B İ B M M<br />

4 B A 4 R B A K R A K E K T E T E<br />

işi alan müteahhit inşaatı imal etmekte işin bitiminde<br />

6<br />

6 T İ M<br />

T İ<br />

G<br />

M<br />

Ö<br />

G<br />

M<br />

Ö<br />

E<br />

M<br />

Ç<br />

E Ç<br />

oluşan toplam maliyeti, toplam arsa m 2 ’ine bölerek<br />

7 L İ S A N D E B<br />

arsa m 2 maliyetini bulmakta ve arsa sahibine isabet 7 L İ S A N D E B<br />

8 N İ E L E N İ K A<br />

eden m 2 ile çarparak arsa payı bedeli hesap edilmektedir.<br />

Burada KDV oranları 150 m 2 ’ye kadar olanlara %<br />

8 N İ E L N İ K A<br />

9 E K O N O M İ Ü N<br />

9 E<br />

1 KDV ilave ederek fiyatlandırmakta, 150 m 2 ve üstü<br />

10<br />

K O<br />

Y<br />

N<br />

A V<br />

M<br />

A N<br />

İ<br />

Ş<br />

Ü<br />

A<br />

N<br />

L T<br />

ile işyerlerine isabet edenleri ise % 18 KDV ilave ederek<br />

10 Y A V A N Ş A L T<br />

hesaplamaktadır.<br />

SUDOKU ÇÖZÜMLERİ ( kolay )<br />

Arsa sahibi ise müteahhide vermiş olduğu arsayı, müteahhit<br />

firmanın kendisine kesmiş olduğu fatura bedelini<br />

emsal alarak genel oran üzerinden (%18) fatura<br />

SUDOKU ( kolay )<br />

8 9 2 3 6 4 7 1 5<br />

1 6 4 8 7 5 3 2 9<br />

kesecektir. Bunun doğuracağı sonuç şudur ki, arsa sahibi<br />

işin sonucunda genel oran üzerinden arsa payını<br />

1 6 4 8 7 5 3 2 9<br />

8 9 2 3 6 4 7 1 5<br />

3 7 5 2 9 1 6 8 4<br />

KARE BULMACA VE SUDOKU ÇÖZÜMLERİ<br />

fatura etmekte müteahhit ise devir etmiş olduğu bağımsız<br />

bölümlerin m 2 dikkate alarak bu devir işlemini<br />

KOLAY 5 8 9 1 2 3 4 7 6<br />

6 3 7 9 4 8 2 5 1<br />

3 7 5 2 9 1 6 8 4<br />

6 3 7 SUDOKU 9 4 8 2 ( orta 5 )<br />

gerçekleştirerek değişik oranlarda KDV uygulaması<br />

4 2 1 6 5 7<br />

1<br />

8 9 3<br />

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10<br />

yapma durumunda kalmaktadır.<br />

5 8 9 71 5 2 8 34 43 79 61 6 2<br />

1 Ş Ü P H E L E N M E<br />

2 3 1 8 5 7 9 4 6<br />

KARE BULMACA VE SUDOKU ÇÖZÜMLERİ<br />

4 2 1 26 1 5 7 8 9 3<br />

Bu konu sektörde yıllarca ciddi sorunlar oluşturmuş<br />

9 36 57 84 61 92 45 78 3<br />

2 E L A R A B İ N<br />

8/8/2011 tarihinde çıkan 60 no’lu KDV sirkülerinin 1.8<br />

7 5 8 94 4 3 6 97 11 62 25 3 8<br />

3<br />

SUDOKU ( orta ) 8 5 4 9 6 3 2 7 1<br />

R B M İ K A A L<br />

1 2 kısmında 3 4 açıklanarak 5 6 7 sonuca 8 9 ulaştırılmaya 10<br />

çalışılmıştır.<br />

Sirkülerin<br />

2 1 3 5 3 8 1 62 96 47 74 8 5 9<br />

B<br />

ilgili<br />

A<br />

kısmı<br />

R A<br />

şu şekildedir.<br />

K K E T E<br />

1 Ş Ü P H E L E N M E<br />

2 39 14 86 57 47 1 9 264 556<br />

33 8 1 2 7<br />

5 Z L D İ B M<br />

9 6 7 4 1<br />

Arsanın bir iktisadi işletmeye dahil olması veya arsa<br />

52 75 8 23<br />

2 E L A R A B İ N<br />

9 1 6 3 4<br />

6 T İ M G Ö M E Ç<br />

sahibinin arsa alım satımını mutad ve sürekli bir faaliyet<br />

olarak 7 sürdürmesi L İ halinde, S vergiyi N doğuran D E Bolayın<br />

3 1 2 6 7 64 28 35 19<br />

4 5 7 9 8<br />

8 5 4 9 6 13 42 57 71<br />

3 R B M İ K A A L<br />

8 9 3 6 2<br />

4 B A R A K K E T E<br />

ORTA<br />

vuku bulduğu 8 N tarihte, İ müteahhide L N yapılan İ K bu A arsa 4 9 6 5 3 78 81 92 37<br />

2 6 4 1 5<br />

5 E Z teslimi E L nedeniyle D<br />

9 E K düzenlenecek İ B M<br />

O N O faturada İ arsa Ü Nkarşılı-<br />

ğı M alınan<br />

5 7 8 2 9 1 6 3 4<br />

6 T İ<br />

10<br />

bağımsız G Ö M birimlerin E Ç emsal bedeli (arsa payı<br />

Y A V A N Ş A L T<br />

1 4 5 7 8 9 3 6 2<br />

7 L dahil) İ üzerinden S A N genel D oranda E BKDV hesaplanması gerekmektedir.<br />

E L E N İ K A<br />

7 8 9 3 2 SUDOKU 6 4 1 ( 5 zor )<br />

6 2 3 1 4 5 7 9 8<br />

8 N İ<br />

9 E K - Arsa O N sahibinin, OSUDOKU M gerçek İ ( kolay usulde Ü N)<br />

mükellefiyetini gerektirmeyecek<br />

10 V A N şekilde Ş A arızi Lfaaliyet T olarak arsasını ba-<br />

6 9 1 2 3 5 4 7 8<br />

Y A<br />

ğımsız birimler 8 9 karşılığında 2 3 6 4 müteahhide 7 1 5 tesliminde<br />

3 8 2 4 7 1 9 6 5<br />

KDV uygulanmayacaktır.<br />

1 6 4 8 7 5 3 2 9<br />

SUDOKU ( zor ) 5 4 7 6 9 8 1 2 3<br />

SUDOKU 3 7 5 2 9 1 6 8 4<br />

Kanun ( koyucudan kolay ) beklentimiz inşaat işlerinde ortaya<br />

9 7 6 8 1 4 5 3 2<br />

çıkan bu tür 6 sorunların 3 7 9 üzerine 4 8 2 daha 5 1 ciddi eğilmesi 6 9 ZOR 1 2 3 58 42 75 89 6 3 7 1 4<br />

8 9 ve 2 teşvik 3 6 edici 45 olmasıdır. 78 19 51 Yoksa 2 3 % 4 18’lik 7 6 KDV oranı % 3 8 2 4 7 14 91 63 57 5 2 6 8 9<br />

1 620’lik 4 kurumlar 8 7 54 vergisi 32 21 96 oranı 5 ve 7 nerdeyse 8 9 3 % 40’ları bulan<br />

5 SSK 2 oranları 9 17 65 ile 8 işletmecilerin 4<br />

3 9 1 sorumlulukları 6 2 yeri-<br />

9 7 6 8 1 47 5 39 23 8 6 2 4 1<br />

5 4 7 6 9 81 13 24 35 2 7 8 9 6<br />

3 7<br />

6 3 ne 7 getirmesi 9 4 82 çok 21 zordur. 53 15 8 6 9 4 7<br />

8 2 5 9 6 32 76 18 41 4 9 3 5 7<br />

5 8 9 1 2 39 4 76 67 1 2 5 3 8<br />

4 1 3 7 5 2 6 8 9<br />

4 2 1 6 5 7 8 9 3<br />

1 3 4 5 2 7 8 9 6<br />

7 5 İMO 8 İzmir 4 Şubesi 3 Bülteni 9 1 - www.imoizmir.org.tr 6 2<br />

<strong>Ocak</strong> <strong>2012</strong> - <strong>162</strong> 29<br />

2 1 3 5 8 6 9 4 7<br />

9 4 6 7 1 2 5 3 8<br />

Vergi<br />

KARE BULMACA VE SUDOKU ÇÖZÜMLERİ<br />

KARE BULMACA VE SUDOKU ÇÖZÜMLERİ<br />

KARE BULMACA ÇÖZÜMÜ<br />

1 2 31 42 53 46 57 68 79 8109 10<br />

1 Ş Ü 1 P Ş H Ü EP H L E L N E M N E M E<br />

2 E 2 L E A RL A R A B İ B N İ N<br />

3 R B 3 R M B İ M K A İ K A L A L<br />

7 5 9 3 8 6 2 4 1<br />

2 6 8 1 4 9 3 5 7

Hukuk<br />

YAPI DENETİM KURULUŞLARININ HUKUKİ<br />

SORUMLULUKLARI (2)<br />

Hukuksal Sorumluluğun Koşulları<br />

1. Yapı Denetimi Hizmet Sözleşmesi<br />

Yapı denetim kuruluşlarının, yasadan kaynaklanan<br />

sorumluluklarının başlayabilmesi için taraflar arasında<br />

bir sözleşme ilişkisinin kurulması gereklidir. Yapı<br />

Denetimi Hakkında Yasanın 2. maddesinde; yapı denetim<br />

hizmeti; yapı denetim kuruluşu ile yapı sahibi<br />

veya vekili arasında imzalanan hizmet sözleşmesi hükümlerine<br />

göre yürütüleceği belirtilmiştir. Sözü edilen<br />

bu sözleşme taraflar arasındaki hukuksal ilişkinin<br />

kurucu/zorunlu unsurudur. Bu sözleşmede; taahhüt<br />

edilen hizmetin konusu, yeri, inşaat alanı, süresi, yapı<br />

sahibi ile yüklenici arasında imzalanan sözleşmede<br />

yer alan yapının fiziki özellikleri, yapı denetiminde<br />

görev alacak teknik personel listesi, yapı denetimi<br />

hizmet bedeli ve diğer yükümlülükler yer alacaktır.<br />

Bu sözleşme, borçlar hukuku anlamında karşılıklı tam<br />

iki tarafa borç yükleyen sözleşme niteliği taşımaktadır.<br />

Başka bir deyişle, yapı denetim şirketi sözleşme<br />

gereği, yapıyı denetlemeyi üstlenmekte/borçlanmakta,<br />

yapı sahibi de şirkete bu hizmet karşılığında belirli<br />

bir bedel/ücret ödemeyi kabul etmektedir.<br />

Borçlar Yasasının 313. maddesinde, “Hizmet akdi , bir<br />

mukaveledir ki, onunla işçi, muayyen veya gayrimuayyen<br />

bir zamanda hizmet görmeyi ve iş sahibi dahi<br />

ona bir ücret vermeyi taahhüt eder” biçiminde tanımlanmıştır.<br />

Yapı denetim hizmet sözleşmesinde şirketin<br />

üstlendiği denetim borcu yani; hizmet, yapının imar<br />

planlarına, projeye, fen, sanat ve sağlık kurallarına uygun<br />

yapılmasını sağlamaktır. Yapı denetim şirketinin<br />

tanımlanan bu borcu sözleşmenin kamusal bir nitelik<br />

taşıdığını da ortaya koymaktadır. Denetim kuruluşu<br />

ile yapı sahibi arasındaki hizmet sözleşmesi karşılıklı<br />

edimleri içeren bir sözleşme karakterine sahip ise de,<br />

özünde fenni sorumluluğu üstlenen denetim kuruluşunun<br />

yükümlülüğü öncelikle kamuya karşı olan bir<br />

yükümlülüktür. 1 Çünkü imar planlarına, ruhsat ve eklerine<br />

uygunluk denetimi özde kamusal bir işlemden<br />

ibarettir. İşte bu yönleriyle Borçlar Yasasındaki hizmet<br />

sözleşmesinden ayrılmakta ve kendine özgü/sui generis<br />

bir sözleşme niteliği taşımaktadır. Dolayısıyla,<br />

yapı denetim kuruluşu kamusal sorumluluğunu yerine<br />

getirdiği oranda, yapı sahibine karşı olan yükümlülüklerini<br />

de yerine getirmiş olmaktadır. 2<br />

Bu sözleşmenin ‘yazılı ‘ olması geçerlik koşuludur.<br />

Esasen Yasanın 5. maddesinde sözleşmenin bir örneğinin<br />

taahhütname ekinde ilgili idareye verileceği<br />

Avukat Baki OKAN<br />

belirtilmektedir. Sözleşmenin diğer bir unsuru bedel/<br />

ücrettir. Bedel konusu da tarafların özgür iradelerine<br />

bırakılmamış yasa ve ilgili yönetmelikle çerçevesi ve<br />

ödeme biçimi belirlenmiştir. Yasaya göre bu bedel,<br />

yapı yaklaşık maliyetinin % 1,5’inden az olamaz. Bu<br />

bedele, katma değer vergisi ile yapı denetim kuruluşu<br />

tarafından talep edilen ve taşıyıcı sisteme ilişkin<br />

olmayan malzeme ve imalâtlar konusunda yapı<br />

yüklenicisi tarafından yaptırılacak olan laboratuvar<br />

deneylerinin masrafları dâhil değildir.<br />

2. Yapının Ayıplı Olması<br />

4708 sayılı yasanın 3. maddesi; “yapının ruhsat ve eklerine,<br />

fen, sanat ve sağlık kurallarına aykırı, eksik, hatalı<br />

ve kusurlu yapılmış olması nedeniyle ortaya çıkan<br />

yapı hasarından dolayı” yapı denetim kuruluşunun<br />

sorumluluğunu düzenlemektedir. Buna göre, sorumluluğu<br />

doğuran olay, yapının yapım aşamasında uyulması<br />

gereken kurallara uyulmaması nedeniyle oluşan<br />

hasardır. Bu kurallar, yapının ruhsat ve ekleri ile fen,<br />

sanat ve sağlık kuralları olarak belirtilmiştir. Meslek,<br />

fen ve sanat kuralları yasa, yönetmelik vb. biçiminde<br />

yürürlüğe konulan çeşitli sektörlerle ve ürünlerle ilgili<br />

olarak teknik kuralları ifade etmektedir. Örneğin Plansız<br />

Alanlar Tip İmar Yönetmeliği, Plan Yapımına Ait<br />

Esaslara Dair Yönetmelik, Büyükşehir Belediyelerinin<br />

İmar Yönetmelikleri, Otopark Yönetmeliği gibi.<br />

Yasa koyucu fen, sanat ve sağlık kurallarının tarifini<br />

yapmamıştır. Bu sebeple, denetim kuruluşunun edim<br />

yükümlülüğünün belirlenebilmesi için, bu kavramların<br />

incelenmesi gerekir. Fen, sanat ve sağlık kurallarına<br />

aykırılık inşaatın kötü yapılması demektir. Bunun<br />

için, inşaatta benzer işler için uyulması gereken ve<br />

yapıldığı tarih itibariyle bilim, fen ve tekniğin elverdiği<br />

kural ve olanakların kullanılıp kullanılmadığına<br />

bakılacaktır. Sanat kurallarına aykırılık, yapının tarzından<br />

ve yapının özgülendiği amaca uygun yapılıp<br />

yapılmadığına bakılarak saptanabilir. 4<br />

Yapı hasarı belirtilen kurallara aykırılık sebebiyle oluşabileceği<br />

gibi, teknik yapı yöntemlerine uyulmaması;<br />

kötü ve eksik malzeme kullanılması, gerekli ölçülere<br />

uyulmaması vb. nedenlere dayalı olarak ortaya çıkabilir.<br />

Borçlar hukukunda ‘ayıp’ olarak tanımlanan bu<br />

aykırılıkların yapı hasarının ortaya çıkmasından sonra<br />

değerlendirileceği açıktır. Kuşkusuz bu noktada, yapının<br />

o güne dek varlığı bilinen teknik ve güvenlik<br />

kurallarına göre yapılıp yapılmadığının denetlenmesi<br />

önemlidir. Başka bir deyişle, yapım aşamasından<br />

30<br />

<strong>Ocak</strong> <strong>2012</strong> - <strong>162</strong>

Hukuk<br />

sonraki yeni teknik gelişmelere ve kurallara göre bir<br />

değerlendirme yapılarak sorumluluk tayin edilemez.<br />

Haksız eylem veya kusur sorumluluğu, sözleşme dışı,<br />

hukuka aykırı kusurlu bir davranışla bir kimseye verilen<br />

zararın giderilmesidir. Bu sorumluluğun kurucu<br />

unsurları davranış/eylem, zarar ve uygun nedensellik/illiyet<br />

bağıdır. Davranış, bir şey yapma, yani olumlu<br />

bir davranış şeklinde olabileceği gibi, bir şey yapmama,<br />

olumsuz bir davranış şeklinde de olabilir.<br />

Yapı hasarları bakımından yasada sorumlulara açıkça<br />

bağlanan bir davranış kuralı gösterilmemekle birlikte<br />

denetim borcuna aykırı eylem; denetimin hiç yapılmaması,<br />

eksik yapılması, yerinde ve zamanında<br />

yapılmaması, kötü yapılması yada özensiz yapılması<br />

şeklinde ortaya çıkabilir.<br />

3. Yapı Hasarının Oluşması/Zarar<br />

Yapı denetim kuruluşunun sözleşmeden kaynaklanan<br />

hizmet borcuna aykırı davranışı yada haksız eylemi,<br />

yani kusurlu olarak yaptığı iş nedeniyle yapıda bir<br />

zarar oluşmalıdır. Yasada yapı hasarı, yapı sahibinin<br />

yapıda hukuken korunan bir hak ve çıkarının bozulması<br />

ile zarara uğraması anlamında kullanılmaktadır.<br />

Yasanın 1. maddesinde yapı hasarı; kullanımdan doğan<br />

hasarlar hariç, yapının fen ve sanat kurallarına aykırı,<br />

eksik, hatalı ve kusurlu yapılması nedeniyle yapıda<br />

meydana gelen ve yapının kullanımını engelleyen<br />

veya yapıda değer kaybı oluşturan her türlü hasardır.<br />

Yapı denetim kuruluşunun veya mimar-mühendislerin<br />

kusurlu sorumluluklarının doğması için yapıda<br />

oluşan hasarın yapının kullanımını engellemesi yada<br />

yapıda değer kaybına sebep olması gerekir. Yasanın<br />

bu tanımından hasarın maddi zararı kapsadığı, bunun<br />

da yapı sahibinin iradesi dışında malvarlığında<br />

oluşan azalmaya karşılık geldiği anlaşılmaktadır.<br />

Özetle sorumluluk yapının yapımına ilişkin olup kullanımdan<br />

doğan zararları kapsamaz. Burada zararın<br />

kesin – olası değil- ve belirlenebilir olması önemlidir.<br />

4. Uygun Nedensellik Bağı<br />

Nedensellik bağı, sorumluluğun birincil koşulu, tazminat<br />

hukukunun an ilkelerinden biridir. Bu koşulun<br />

gerçekleşmemesi durumunda bir kişinin sorumluluğundan<br />

sözedilemez. Hukukta, gerçekleşen zararla<br />

sorumluluğun bağlandığı olay veya davranış arasındaki<br />

sebep-sonuç ilişkisine illiyet/nedensellik bağı<br />

denir. 5 Konumuz açısından uygun nedensellik bağı,<br />

yapı sahibinin zararı ile yapı denetim kuruluşunun<br />

yüklendiği borca aykırı eylemi arasında sebep-sonuç<br />

ilişkisidir. Başka bir deyişle, yapının ruhsat ve eklerine,<br />

fen, sanat ve sağlık kurallarına aykırı, eksik, hatalı<br />

ve kusurlu yapılmış olması nedeniyle yapıda hasarı/<br />

zararı doğurmuş olması gereklidir.<br />

5. Kusur<br />

Hukuk düzeninin kınadığı, hoşgörmediği hukuka aykırı<br />

davranış biçimine kusur denilmektedir. Bu nedenle,<br />

denetim kuruluşunun sorumlu tutulabilmesi için<br />

kusurlu olduğunun saptanması gerekir. Yapı denetim<br />

kuruluşu, hizmet sözleşmesi uyarınca yapı sahibine<br />

karşı denetim hizmetini yaparken özenle davranmak<br />

zorundadır. O nedenle denetçinin denetim kavramına<br />

giren bütün kusurları, hafifte olsa sorumluluğun<br />

unsuru olarak kabul edilmelidir. Yapı denetim kuruluşunun<br />

Yaptığı iş bakımından, denetim kuruluşunun<br />

tacir olması, yapı sahibine bağımlı çalışmaması, işin<br />

uzmanı olması da gözönüne alındığında sorumluluğu<br />

bir işçiye göre daha ağır kabul edilmektedir.<br />

Deprem Yönetmeliğinde küçük, orta ve büyük depremler<br />

bakımından oluşabilecek hasarın derecesi yönünden<br />

bir ayrım yapılmıştır. Buna göre, küçük-orta<br />

büyüklükteki depremlerde yapının hiç hasar görmemesi,<br />

orta büyüklükte depremlerde taşıyıcı sistemin<br />

hasar görmemesi, çok büyük depremler için taşıyıcı<br />

sistemin hasar görebileceği öngörülmüştür. Kurallara<br />

uymakla birlikte yönetmeliğe göre kabul edilebilir<br />

riskin ötesinde bir hasar oluşmuş ise yapı denetim<br />

kuruluşu bu hasarı ödemekle yükümlüdür.<br />

Sorumluluğa Bağlanan Hukuksal Sonuçlar<br />

Tazminat sorumluluğu açısından, denetim kuruluşunun<br />

denetim borcunu yerine getirmemesinin dolayısıyla,<br />

borcun gereği gibi yerine getirilmemesine<br />

bağlanan sonuçları üç grupta toplamak mümkündür.<br />

Bunlar; yerine getirme ve zorla icra, tazminat istemi<br />

ve sözleşmeden dönmedir. Yapı sahibi yerine getirme<br />

mümkün olduğu sürece denetim kuruluşundan<br />

denetim borcunun yerine getirilmesini isteyecektir.<br />

Ancak tamamlanmış bir yapıda yapının yeniden<br />

denetimi olanağı yoktur. Zira yapının yapım süreci<br />

içinde yapılması gereken denetim yapılmadığı için<br />

sonradan tamamlanması olanaksızdır. Geriye sözleşmeden<br />

dönme ve tazminat isteme yolu kalmaktadır.<br />

Bu aşamada sözleşmeden dönmenin de bir anlamı<br />

yoktur. Bu nedenle, yapı sahibi açısından başvurulacak<br />

yol tazminat istemektir.<br />

Tazminat istenirken zararın nasıl hesaplanacağı sorunu<br />

ortaya çıkmaktadır. Yasada hüküm bulunmaması<br />

nedeniyle zarar, sözleşmeye aykırılık nedeniyle<br />

doğan zararların tazmin edilmesine ilişkin genel bir<br />

hüküm niteliğinde olan BK.nun 96. maddesine göre<br />

hesaplanacaktır. Buna göre BK. nun 98. maddesince<br />

yapılan yollama nedeniyle haksız eylemlerdeki sorumluluğa<br />

ilişkin hükümler burada da aynen uygulama<br />

alanı bulacaktır. Dolayısıyla, BY. nın 42-44. madde<br />

hükümleri uygulanacaktır. Haksız eylemlerde olduğu<br />

gibi zararın varlığını ispat yükümlülüğü tazminat da-<br />

İMO İzmir Şubesi Bülteni - www.imoizmir.org.tr <strong>Ocak</strong> <strong>2012</strong> - <strong>162</strong> 31

Hukuk<br />

vasını açan yapı sahibine ait olacaktır. Denetim kuruluşunun<br />

kusurunun derecesi ki, kast, ağır ihmal veya<br />

hafif ihmal şeklinde ortaya çıkabilir, hükmedilecek<br />

tazminat miktarının takdirinde önem taşır.<br />

Sorumluluk bakımından yasanın 3. maddesi iki ayrı<br />

süre kabul etmiştir. Bu sorumluluğun süresi; Yapı<br />

kullanma izninin alındığı tarihten itibaren yapının taşıyıcı<br />

sisteminden dolayı on beş yıl, taşıyıcı olmayan<br />

diğer kısımlarda ise iki yıldır. Yapı denetim kuruluşunun<br />

denetim borcunu tam ve gereği gibi yerine getirmemesi<br />

hukuksal sorumluluğunun yanında aykırı<br />

davranışı ceza kuralları ile de yaptırıma bağlanmıştır.<br />

Yasanın 3. maddesinde sorumlu kişiler ve hangi durumlarda<br />

sorumluluk yükleneceği belirtilmiştir. Yapı<br />

denetim kuruluşları, denetçi mimar ve mühendisler,<br />

proje müellifleri, laboratuar görevlileri, yapı müteahhidi,<br />

yapı denetim kuruluşlarının yöneticileri, ortakları,<br />

denetçi mimar ve mühendisleri ile proje müellifleri,<br />

laboratuar görevlileri ve yapı müteahhidi bu yasanın<br />

uygulanmasından dolayı ortaya çıkan yapı hasarından<br />

sorumludur. Yapıda, yapı kullanma izni alındıktan<br />

sonra, ilgili yönetimden izin alınmadan yapılacak<br />

esaslı değişiklikten doğacak yapı hasarından, izinsiz<br />

değişiklik yapan sorumludur. Yapı denetim kuruluşu,<br />

yazılı uyarıya rağmen yapı sahibi tarafından önlemi<br />

alınmayan, parsel dışında meydana gelen ve yapıda<br />

hasar oluşturan yer kayması, çığ düşmesi, kaya düşmesi<br />

ve sel baskınından doğan hasarlardan sorumlu<br />

değildir.<br />

Yapı denetiminin denetim ilke ve kurallarına uygun<br />

yapılmaması, kuruluşların hem ilgili yönetime karşı<br />

hem de yapı sahibine karşı hukuksal sorumluluğunu<br />

doğurur. Yasanın 1. maddesinin tanımlara ilişkin b<br />

ve c bendlerinde gösterilmiştir. Yasada belirtilen ilgili<br />

yönetim; Belediye ve mücavir alan sınırları içindeki<br />

uygulamalar için büyükşehir belediyeleri ile diğer belediyeleri,<br />

bu alanlar dışında kalan alanlarda valilikleri,<br />

yapı ruhsatı ve kullanma izin belgesi verme yetkisine<br />

sahip diğer idareleri, yapı sahibi ise, yapı üzerinde<br />

mülkiyet hakkına sahip olan gerçek ve tüzel kişileri<br />

ifade etmektedir.<br />

Kaynakça<br />

1. Halil Yılmaz, Türkiye’de 1980’den Sonra Kent Planlaması<br />

Hizmetlerinin Özel Kesime Gördürülmesi Eğilimleri:<br />

Yapı Denetim Kuruluşları Örneği – Ankara, 2006<br />

2. Güney Dinç, “İmar Yasası’ndan 595 Sayılı KHK’ye Fenni<br />

Mes’uliyet”, İzmir Barosu Dergisi, Sayı:4, Ekim 2000<br />

3. Aydın Zevkliler, İmar Kurallarına Aykırı ve Zarar Verici<br />

İnşaat, AÜHF Yayınları No: 463, Ankara 1982<br />

4. M. Ali Erten, Türk Hukukunda Yapıların Neden Oldukları<br />

Zararlardan Dolayı Sorumluluk, Banka ve Ticaret Hukuku<br />

Araştırma Enstitüsü Yayınları, Ankara 2000<br />

5. Fikret Eren, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Beta Yayınları<br />

Tıpkı 7. baskı, İstanbul 2001<br />

32<br />

<strong>Ocak</strong> <strong>2012</strong> - <strong>162</strong>

Üyelerimizden<br />

<strong>TMMOB</strong> 2. KADIN KURULTAYI<br />

İMO İzmir Şubesi Kadın Çalışma Grubu<br />

<strong>TMMOB</strong>’nin kadın politikası oluşturmasını sağlamak,<br />

beşte birini oluşturan kadın üyelerin dayanışmasını,<br />

örgütlenmelerini ve temsil edilmelerini<br />

güçlendirmek, mesleki ve sosyal açıdan kendilerini<br />

ifade edebilecekleri mekanizmaları yaratabilmek<br />

için yapılan çalışmalar çerçevesinde Kadın Kurultayı<br />

düzenlenmesine karar verildi.<br />

İlk Kurultayımız; kendi sorunlarımız ekseninde, ayrımcılığın,<br />

ötekileştirmenin, ezilen cins konumunda<br />

kalmanın yarattığı tahribat ve edilgenlikten kurtulma<br />

ve kendimizi ifade etme amacıyla, binlerce<br />

yıldır biriken deneyim, kararlılık, mücadele ve değişme<br />

azmi ile <strong>TMMOB</strong> ekseninde bir araya gelerek,<br />

21-22 Kasım 2009 tarihinde İstanbul’da yapılmıştı.<br />

İkinci Kurultayımız; Tüm kadın üyelerimize bu süreçte<br />

aktif olarak yer alma çağrısıyla, 17-18 Aralık<br />

2011 tarihlerinde Ankara’da yapıldı.<br />

İkinci Kurultayın ana başlıkları;<br />

• Kapitalizm ve Kadınlar<br />

• Toplumsal Cinsiyet Rolleri<br />

• Kadına Yönelik şiddet<br />

• <strong>TMMOB</strong>’de Kadın Örgütlenmesi olarak belirlenmişti.<br />

Bu ana başlıklar altında, yerel ve bölgesel çalıştaylarda<br />

yapılan çalışmalar ve alınan kararlar Kurultayda<br />

değerlendirildi. <strong>TMMOB</strong> Genel Kuruluna sunulmak<br />

üzere önergeler belirlendi.<br />

Yolun başında olduğumuzun bilinciyle çalışmalarımızı<br />

yoğunlaştırmamız ve yaygınlaştırmamız<br />

gerektiğini biliyoruz. Bu çalışmalara zemin oluşturan<br />

etmenlerden birisi olan, ulusal ve uluslararası<br />

sosyo- ekonomik değişimlerin, bizim yaşam alanlarımızda<br />

yaptığı ve yapacağı yıkımların farkında<br />

olmamızın, daha etkili somut adımlar atmamızın<br />

önünü açacağını düşünüyoruz.<br />

Kapitalizmin ilk gelişiminin merkezinde de olan<br />

mülksüzleştirme ve işçileştirme, yaşam kaynakları<br />

ellerinden alınan insanları ancak emek güçlerini satarak<br />

yaşayacak hale getirdi. Yeni işçi kuşaklarının<br />

iyi yetişmesi için anneye, emeğin yeniden üretimi<br />

için aileye biçilen rolün önemi arttı. Ucuz işgücü ve<br />

yedek işçi ordusu ailede kendiliğinden masrafsız<br />

sağlandı Bugün yedek işgücü: her işi yapan, farklı<br />

işlere kayabilen, kurslarla kendisini piyasanın ihtiyaçlarına<br />

göre yenileyen vasıflı kesimi de kapsamakta.<br />

Mesleklerimiz kapitalizmin kıskacına sıkışmış<br />

durumda<br />

Ben herkesin kölesiyim.<br />

Kendini sadece sen kurtarabilirsin.<br />

Toplumsal cinsiyete dayalı iş bölümü, kadınların<br />

bakım emeği, ev işçiliği, sağlık, temizlik gibi ev işlerini<br />

hatırlatan işlerle işgücü piyasasına katılmasına,<br />

emek piyasasında da niteliksiz ve düşük ücretli olmasına<br />

yol açtı. Kadınların fiziksel ve zihinsel emekleri<br />

sevgi, şefkat gibi duygusal örtülerle kaplanarak<br />

görünmez kılındı. Kadınların savaş zamanlarında<br />

erkeklerin yaptığı tüm işleri yapmaları bu algıyı değiştirmedi.<br />

Özgürleşme mücadelesi, kadınların emekleri-bedenleri<br />

ve kimlikleri üzerindeki her türlü baskı ve<br />

sömürü mekanizmasına karşı hak mücadelelerinin<br />

politik, pratik ve ideolojik çizgisinin neoliberal ka-<br />

İMO İzmir Şubesi Bülteni - www.imoizmir.org.tr <strong>Ocak</strong> <strong>2012</strong> - <strong>162</strong> 33

Üyelerimizden<br />

pitalizmle birlikte Erkek Egemenliğini de ortadan<br />

kaldırmayı hedefleyen bir içerikle derinleşmesiyle<br />

mümkün olacak. Kültürel özgürlük yeterli değil…<br />

Günümüzde kamusal haklar ve üretken yurttaşlık<br />

hukukunun yerine yurttaşı “müşteriye ve tüketiciye”<br />

dönüştüren yeni bir yurttaşlık hukuku inşa ediliyor.<br />

Toplumsal olanın piyasaya açıldığı neoliberal dönemde,<br />

yaşam hakkı piyasada var olabilme ve piyasadaki<br />

güç ilişkileriyle belirlenmekte. Bu durumdan<br />

en fazla kamusal alandaki ve piyasadaki varoluşları<br />

eşitsizliklerle çevrelenmiş kadınlar etkilenmekte.<br />

Kamu hizmetlerinin piyasalaşması, küçük üreticiliğin<br />

tasfiyesi ve göçler kadınların yoksullaşmasına ve<br />

üretimden koparak eve kapanmalarına yol açıyor.<br />

Hizmetlerin kamusal olarak karşılanmaması, bu ihtiyaçların<br />

giderilmesi yükünü “aileye” yani kadın üzerine<br />

daha fazla yıkmakta.<br />

Neoliberal (teknoliberal) politikaların yaşantıları düzenlediği<br />

günümüzde artık ucuz işgücü de yetmemekte.<br />

Esnek çalışma, işe giriş ve atılma koşullarında<br />

kolaylıklar sağladığı için daha cazip durumda. Belirli<br />

konuda uzmanlaşma yerine, genel becerilerin fazla<br />

olması, farklı ürünlere ve bunlar için tanımlanacak<br />

üretim sürecine uyum sağlanabilmesi tercih edilmekte.<br />

Bu koşullara uygun kadın emeğinin 1980’lerde<br />

devreye girmesi kadın istihdamını arttırdı. Serbest<br />

çalışan kadınlar örgütü SEWA’ya göre Hindistan’da<br />

tam istihdamlı işlerde %97,5 erkek, taşerona bağlı<br />

işlerde %60 kadın çalışmakta. Pakistan’da kadınlar<br />

%25 tam zamanlı, % 80 kayıt dışı olarak çalışmakta.<br />

(Hacer Ansal, Yeni Teknolojiler ve Kadın İstihdamı,<br />

Kadın Araştırmaları Dergisi)<br />

İşçi sağlığı ve iş güvenliğini ortadan kaldıran, tatil,<br />

izin, emeklilik ve sendikalaşma haklarının devre dışı<br />

kaldığı “Kiralık İşçi Büroları” zaten devrede. ABD’de<br />

açılan ilk Mühendis/işçi kiralama şirketleri 1950’lerde<br />

Manpower-Kelley, 1980 sonrası Per-Temp (kalıcı<br />

geçicilik) uygulamasına geçilmiş. Polonya’da 2340<br />

kiralama şirketi bulunmakta. AB’de kiralık işçiler<br />

en çok 4,7 ay aynı şirkette kalıyor. Euro bölgesinde<br />

%17 kiralık işçi olarak çalışmakta. Almanya’da düzenli<br />

çalışanların %10’u kiralık işçi. Kanada’da %62<br />

oranındaki üretken olmayan emeği (kasiyer, polis…)<br />

üretime katarak krizden çıkma çözümleri aranmakta<br />

(Gaye Yılmaz, Mosoley)<br />

Kanun hükmünde kararnameler ile meslek odaları<br />

işlevsizleştirilmeye çalışılmakta. Türkiye’de kamu<br />

hizmeti ve sosyal sorunların çözümü kararnameler<br />

ile sivil toplum örgütlerine havale edilmiş durumda.<br />

Kadını dışlayan yaşamdan uzaklaşmış siyaset yerine<br />

yaşamı dönüştürme iradesi sağlayan yaşamla kucaklaşmış<br />

siyaset geliştirme başka bahara kaldı gibi<br />

görünüyor. Bize düşen rol şükreden, ihsan bekleyen<br />

bağımlı kul olmak.<br />

Verili durumu tersine çevirmek bilgi ve cesaret gerektiriyor.<br />

Öyleyse bizler, her türlü belirlenmişliği<br />

toplumsal cinsiyet rolleri ve bize yüklediği sorumlulukları<br />

ret ile başlamalıyız işe, kendimizi yeniden keşfedip<br />

özgürleşme yolunda yeniden yapılanmalıyız.<br />

İçimizdeki gizli üretken, yapıcı gücü açığa çıkarıp,<br />

otoriter ayrımcı egemen anlayışın geleneksel statüsüne<br />

benzemeden kendimizi aşmalıyız. Yeni değerler<br />

yaratmalıyız.<br />

Benim kim olduğum ne düşündüğümdür.<br />

Hepimiz biliyoruz ki, mühendislik ve mimarlık meslekleri<br />

insan odaklı olmalarından dolayı görev ve<br />

sorumlulukları fazla. Bir yandan yaşam ve çalışma<br />

alanlarını mekânsal olarak düzenlerken, bu yapılarla<br />

sosyal yapılar da düzenlenmekte. Sosyal dokuların<br />

oluşmasındaki belirleyiciliğimizin pek göz önünde<br />

bulundurulmaması aynı zamanda bizleri de olumsuz<br />

etkilemekte. Bilgi ve teknoloji piyasasında hem<br />

üreten hem tüketeniz.<br />

Sorunlarımızı ancak sorun yaşadığımız alanlarda çözebileceğimizin<br />

bilinciyle, kendi çıkarlarımız ve hedeflerimiz<br />

doğrultusunda kendimizi eğittiğimiz ve<br />

diğer emek örgütleriyle dayanışma içinde mücadele<br />

ettiğimiz sürece olumlu dönüşümler sağlayacağımızı<br />

biliyoruz.<br />

Güvencesiz ve esnek çalışmaya zorlanan kadınlar<br />

dünyanın değişik yerlerinde farklı örgütlenmeler<br />

içerisinde kadın politikalarını oluşturmak için kapsamlı<br />

çalışmalar yaptılar. Serbest bölgede NOVA-<br />

34<br />

<strong>Ocak</strong> <strong>2012</strong> - <strong>162</strong>

Üyelerimizden<br />

MED ve Hindistan’da 1972 yılında kurulan ve 1999<br />

yılında Türkiye toplantısı yapılan SEWA benzeri örgütler<br />

kadın ve emek hareketinin birlikteliğinin önünü<br />

açmakta.<br />

Rasyonellik, olanı kabul etmek, mantığa bürümek,<br />

duygulardan arınmadır. Olan, ikiye ayrılmış dünyadır.<br />

Düalistçe bölünmüş gerçekliktir. Kadın ve erkektir.<br />

Biz ve ötekidir. Düşünce ve duygudur. Devlet ve<br />

toplumdur. Doğa ve insandır. Bunlar, birbirinden ayrıksı<br />

varlıklar olarak ele alınır.<br />

Sorunu kadınların mağdurluğu değil, kendine yabancılaşması<br />

olarak değerlendiriyoruz. Rasyonellikten<br />

kurtulmak istiyoruz. Amacımız Italo Calvino’nun<br />

‘İkiye Bölünen Vikont’u gibi bölünmüşlüğümüzü tamamlama<br />

çabası.<br />

Venezuela’nın başkenti Caracas’ta 4-8 Mart tarihleri<br />

arasında düzenlenen Dünya Kadın Konferansı’nın<br />

sonuç bildirgesinde yer alan “ kadın hareketi birlikte<br />

çalışmalı, birleşmeli, iletişim kurmalı, arkadaş olmalı,<br />

birbirlerinden öğrenmeli ve birlikte mücadele etmelidir.”<br />

değerlendirmesi bizim için önemli bir mesaj.<br />

KAYBETTİKLERİMİZ<br />

Üyemiz Ahmet ZENGİZOR’un ablası<br />

Zeliha YÜKSEL<br />

4 Kasım 2011 tarihinde vefat etmiştir.<br />

Üyemiz Musa ÇAKIR’ın babası<br />

Mustafa ÇAKIR<br />

6 Kasım 2011 tarihinde vefat etmiştir.<br />

Üyemiz Kamil SOYDAN’ın babası<br />

Hüseyin SOYDAN<br />

2 Aralık 2011 tarihinde vefat etmiştir.<br />

Üyemiz Abdullah PINAR’ın eşi<br />

Dudu PINAR<br />

15 Aralık 2011 tarihinde vefat etmiştir.<br />

Üyemiz Bülent GENEVLİOĞLU’nun babası<br />

Yaşar GENEVLİOĞLU<br />

23 Aralık 2011 tarihinde vefat etmiştir.<br />

Üyemiz Süreyya ALPTEKİN’in babası<br />

İbrahim Hulusi ALPTEKİN<br />

3 <strong>Ocak</strong> <strong>2012</strong> tarihinde vefat etmiştir.<br />

Üyemiz Tayfun GÜCENMEZ’in babası<br />

Fevzi GÜCENMEZ<br />

16 <strong>Ocak</strong> <strong>2012</strong> tarihinde vefat etmiştir.<br />

Üyelerimizin ailelerine, dostlarına ve meslektaşlarımıza<br />

başsağlığı diliyoruz.<br />

Sen küçük ve sıradan bir adamsın.<br />

Neler olduğunu biliyoruz, ayrılıklar ne yapmalıyız<br />

sorusuyla başlıyor. Çözümün kendi yaşam politikalarımızı<br />

belirleme kendi varlığımıza ilişkin seçim yapabilme<br />

kapasitesinin gelişmesi ile olacağını düşünüyoruz.<br />

Bizim istediğimiz başka, adil bir dünya, çok<br />

sayıda toplumsal harekete, mücadeleye, tecrübeye<br />

ve örgütlenmeye bağlı olan.<br />

Biz de varız. Başka bir dünya mümkün diyoruz…<br />

<strong>2012</strong> AJANDALARIMIZIN DAĞITIMINA BAŞLANDI<br />

Şubemizin <strong>2012</strong> yılı Ajandalarımız hazırlanmıştır. Ajandalarınızı<br />

Şubemizden, İşyeri Temsilcilerimizden ve İlçe<br />

Temsilciliklerimizden temin edebilirsiniz.<br />

İMO İzmir Şubesi Bülteni - www.imoizmir.org.tr <strong>Ocak</strong> <strong>2012</strong> - <strong>162</strong> 35

genç-İMO<br />

29-30.11.2011 Dokuz Eylül Üniversitesi ve Ege Üniversitesi<br />

genç-İMO Sınıf ve Üniversite Temsilci Seçimleri<br />

İMO Öğrenci Üye Yönetmeliği gereği 29-30 Kasım 2011 tarihlerinde Dokuz Eylül Üniversitesi ve Ege<br />

Üniversitesi’nde genç-İMO sınıf ve Üniversite temsilci seçimleri yapılmıştır.<br />

29.11.2011 Dokuz Eylül Üniversitesi genç-İMO Sınıf ve Üniversite<br />

Temsilciliği Seçim Sonuçları<br />

Temsilcilik Ad Soyad Oy Seçilen Temsilci<br />

1. Sınıf Temsilciliği (Ö.Ö.)<br />

Aycan GÜNDÜZ 44<br />

Sercan TEKELİOĞLU 29<br />

Aycan GÜNDÜZ<br />

1. Sınıf Temsilciliği (İ.Ö.) Aday Yok** - -<br />

2. Sınıf Temsilciliği (Ö.Ö.) Nazlı Seda BİRCAN Tek Aday* Nazlı Seda BİRCAN<br />

2. Sınıf Temsilciliği (İ.Ö.) Alican TABEL Tek Aday* Alican TABEL<br />

3. Sınıf Temsilciliği (Ö.Ö.) Halil KÜPÇÜ Tek Aday* Halil KÜPÇÜ<br />

3. Sınıf Temsilciliği (İ.Ö.) Hazal CANPOLAT Tek Aday* Hazal CANPOLAT<br />

4. Sınıf Temsilciliği (Ö.Ö.) Cem KAPANCI Tek Aday* Cem KAPANCI<br />

4. Sınıf Temsilciliği (İ.Ö.) Kemal Erdem ÜREK Tek Aday* Kemal Erdem ÜREK<br />

Üniversite Temsilciliği Ali Kemal ÖZTÜRK Tek Aday* Ali Kemal ÖZTÜRK<br />

* Tek aday çıkan temsilcilikler için oylama yapılmamıştır.<br />

** Aday çıkmayan temsilcilik için atama yapılmıştır. Atama sonucunda Cemre ÖZBULDAN temsilci<br />

seçilmiştir.<br />

Dokuz Eylül Üniversitesi genç-İMO Sınıf ve Üniversite Temsilci Seçimleri<br />

36<br />

<strong>Ocak</strong> <strong>2012</strong> - <strong>162</strong>

genç-İMO<br />

30.11.2011 Ege Üniversitesi genç-İMO Sınıf ve Üniversite Temsilciliği<br />

Seçim Sonuçları<br />

Temsilcilik Ad Soyad Oy Seçilen Temsilci<br />

1. Sınıf Temsilciliği<br />

2. Sınıf Temsilciliği<br />

Kayhan ÖLMEZ 33<br />

İlyas PEHLİVAN 11<br />

Aykut LEVENT 27<br />

Erkan AKPINAR 19<br />

Kayhan ÖLMEZ<br />

Aykut LEVENT<br />

3. Sınıf Temsilciliği Aday Yok** - -<br />

4. Sınıf Temsilciliği Engin ÇIRALI Tek Aday* Engin ÇIRALI<br />

Üniversite Temsilciliği<br />

Cihan DEMİRCİ 84<br />

Davut NÜRLÜGE 37<br />

Göksun ATMACA 24<br />

Cihan DEMİRCİ<br />

* Tek aday çıkan temsilcilikler için oylama yapılmamıştır.<br />

** Aday çıkmayan temsilcilik için atama yapılmıştır. Atama sonucunda Özgür GİRGİN temsilci<br />

seçilmiştir.<br />

Ege Üniversitesi genç-İMO Sınıf ve Üniversite Temsilci Seçimleri<br />

genç-İMO İzmir Bayraklı Tower Teknik Gezisi ve Klaros ören Yeri Sosyal Gezisi<br />

24.12.2011<br />

Bayraklı Tower Teknik Gezisi ve Klaros ören Yeri<br />

Sosyal Gezisi yaklaşık 120 genç-İMO üyesinin<br />

katılımıyla 24 Aralık 2011 tarihinde gerçekleşti.<br />

Gruplar halinde yapmış olduğumuz gezimizde<br />

öğrenci arkadaşlarımıza Bayraklı Tower’daki şantiye<br />

uygulamaları ve proje detayları ile ilgili detaylı<br />

bilgiler aktarıldı. Daha sonra Ahmetbeyli’de bulunan<br />

12 İon kentinden biri olan Kolophon’a ait bir<br />

kehanet merkezi, Klaros Ören yeri gezildi. Burada<br />

engin bilgilerini bizden esirgemeyen Üyemiz İnşaat<br />

Mühendisi Muammer DALGIÇ’a teşekkürlerimizi<br />

sunarız.<br />

İMO İzmir Şubesi Bülteni - www.imoizmir.org.tr <strong>Ocak</strong> <strong>2012</strong> - <strong>162</strong> 37

genç-İMO<br />

ŞEHİRCİLİK AYIBI<br />

Gökhan DOĞAN<br />

Ege Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü<br />

Şehirleşme, insanın toplu yaşama geçmesiyle başlamış<br />

geniş bir olgu. Çağlara sığmaz yapılardan,büyük<br />

felaketlerden, efsanelerden yani yaşamdan ayrı düşünülemez<br />

bir insanlık tarihi…<br />

Bu olguyu antik yunandan başlayıp ele almak, kavramın<br />

gerçeğiyle bizi en iyi biçimde buluşturacaktır<br />

belki de. Bugün üzerinden yaşadığımız Anadolu topraklarında,<br />

tarihin en iyi şehircilik anlayışları geliştirilmişti.<br />

Antik tiyatroları, su yolları, kaleleri ve agoralarıyla<br />

muazzam bir uygarlıktı Anadolu medeniyeti.<br />

Nüfus öyle bugünkü gibi milyonlar da değildi. Ama<br />

onlar becerebilmişlerdi. Herkes hakettiği şekilde yönetilirdi<br />

ve onlar en iyisini hakettiklerini düşünmüşlerdi.<br />

Hava temiz, doğa temiz. Yani, o dönemler, insanlar<br />

yaşamak için yaşıyor. Altlarında bir yere yetişmek<br />

için stres yaşadıkları arabaları yok, sokaklar öyle<br />

kafa yoran binbir renkli reklam panolarıyla da dolu<br />

değil,kişisel tatmin için televizyon dizilerine bel bağlanmayan<br />

dönemlerden bahsediyorum. Şehir, antik<br />

tiyatrolarla, tartışma alanlarıyla, sanat ve bilimle kuşatılırdı<br />

iki bin yıl önce, bu topraklarda.<br />

Farkına varmak geçmişin… Yaşamak uygarca…Daha<br />

iyiye, doğruya, medeniyete kucak açmak…İnsanların<br />

özel mülklerinde dört duvar arasına hapsolmalarıyla<br />

sağlanabilir mi bu istekler. Kendi şehrinde para harcamak<br />

dışında bir olanağı bırakılmayan insandan bu<br />

beklenebilir mi? Faal halk tiyatrolarımız ,sanat köşelerimiz<br />

, bilim alanlarımız yok. Şu yaşamda tek görevimiz<br />

var çalışmak, o da yeni bir şey üretmek için<br />

çalışmak değil. Yıllardır örülen duvarı yeniden örmek,<br />

hep yapılan köseleden bin tane daha yapmak için,<br />

yani makineleşmek için. Yani sorgulamamak için.<br />

Bizi biz eden düşünme yetisini köreltmek, at gözlüklerini<br />

daha sıkı tutturmak için sorgulamamak… Belki<br />

bir kaza geçirip mahkum olacağımız bir şehircilik anlayışını<br />

hiç eleştirmemek için sorgulamamak…<br />

Engeli olmayan insanların dahi yürüyemediği; kaldırımlarımızı<br />

engellilerin nasıl kullanacağını dert edinen<br />

kaç insan var? Şu bir gerçek ki onlar engellerinin<br />

değil ; bu engelleri , her sokağa çıktıklarında, her kütüphaneye<br />

gitmek istediklerinde, her devlet kurumuna<br />

işleri düştüğünde hatırlatan bencil bir şehircilik<br />

anlayışının esiri durumundalar. Bu öyle sosyal duyarlılık<br />

zırvaları ile geçiştirilecek bir konu da değil üstelik.Ülke<br />

nüfusunun yüzde onunu geçen bir rakamdan<br />

bahsediyorum. Evet hani o çaresizliğe mahkum<br />

edilen engelli yurttaşların evlerinden 8,5 milyonluk<br />

dev bir hapishane yaratmayı başarmışız. Onlar tutsak,<br />

birileri ise gardiyan olmuş anlayacağınız. Onların<br />

yaşam hakkını engelleri değil , bu şehirleşme ayıbını<br />

kader kabul eden herkes kısıtlamış.<br />

Yememiş içmemiş kötü binalar yapmış, çarpık yollar<br />

oluşturmuş da değiliz. Bunları yaparken genelde yiyip<br />

içimişiz aslında. Hem yiyip içip hem yangın merdiveni<br />

olmayan bina projesine izin vermişiz. Kaldırımı<br />

yalnızca taştan, yollarıysa asfalttan ibaret işlevsiz bir<br />

ihale aracı olarak görmüşüz. Kaç kaldırım var ki engelli<br />

arabaları üstünde rahat hareket edebilsin, yardım<br />

almadan insanlarımız işlerini halledebilsin. Kaç<br />

devlet binası asansör sistemine sahip? Ya da yollar<br />

da karşıdan karşıya geçişlerde engelli süresi diye bir<br />

keşfimiz var mı? Her şehirde görme engelliler için navigasyon<br />

(yer bulma) sitemleri mevcut mu?<br />

Şehri tüm bireylerinin en rahat şekilde kullanabileceği<br />

yapıya büründürmek zor bir çalışma olmasa gerek.<br />

Beş yıl içinde elektrik çalışmalarıyla başlayıp, su, elektirik<br />

ve doğalgaz çalışmalarıyla önü alınmayan altyapı<br />

kargaşası için heba olan milyonlarca liralık kaynak<br />

değerlendirilebilse sorunlar halledilmiş olacak aslında.<br />

Her fırsatta ülkenin ve teknolojinin geliştiğinden<br />

dem vurulan sevgili yurdumda, arada bir de olsa zülfü<br />

yare dokunulmaması ne acı…Bahsedilen bu gelişmeleri<br />

yalnızca makam araçlarındaki yeniliklerden takip<br />

edebilmek de ayrı bir ironi vesilesi. Peki şimdi biz<br />

ne yapmalıyız.. Henüz onaltısında yahut sekseninde,<br />

hiç farketmez. Bir şey mi yapmalı yoksa dört duvara<br />

hapsolup antik yunan ütopyası kurmaya devam mı<br />

etmeli… Ne dersiniz?<br />

38<br />

<strong>Ocak</strong> <strong>2012</strong> - <strong>162</strong>

genç-İMO<br />

HOPA’DAN ANKARA’YA!<br />

Kubilay TUNA<br />

Dokuz Eylül Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Öğrencisi<br />

Bir insanın özgürlüğünden mahrum edilebilmesi için<br />

dikenli tellerle çevrili bir yerleşke ve demir parmaklıklı<br />

bir koğuş yeterli midir?<br />

Eğer özgürlüğü dar anlamda ele almıyorsak bahsettiğimizden<br />

daha kapsamlı bir hapishane kapsamına ihtiyacımız<br />

var demektir. İnsanın özgürlüğünden mahrum<br />

kalmasını, elleri ve ayaklarıyla beraber aklının ve ruhunun<br />

da prangalanması olarak anlıyorsak, hapishanenin<br />

bizler için farklı bir anlamı olur.<br />

Hapishane; insanın onu insan yapan bütün imkân, hak<br />

ve değerlerden uzak tutulduğu yeri anlatır bizlere. İnsanın,<br />

insan olarak kalamadığı her yer onun hücresidir.<br />

Ülkemize bu bahsettiklerimizin doğrultusunda baktığımızda,<br />

milyonlarca genç insan için ‘içerde’ olmakla ‘dışarıda’<br />

olmak arasındaki farkın her gün biraz daha silikleştiği,<br />

inşaat halinde bir hapishaneyi rahatlıkla görebiliriz.<br />

Ülkemiz ‘insan olan’ için günden güne bir hapishaneye<br />

dönüşüyor. Gazetelerde ve televizyonlarda ellerine<br />

kelepçe vurulan yüzlerce öğrenciyi görüp haline şükreden<br />

milyonlarca gencin, özgürlüğü de aynı zamanda<br />

eriyip kayboluyor. Aklımıza ve ruhumuza vurulan her<br />

bir pranga bu inşaata eklenen yeni bir tuğla oluyor. Ve<br />

inşaat ilerliyor.<br />

Bu inşaata biraz daha yakından bakalım…<br />

HES’ler, Muhalifler, Hopa…<br />

31 Mayıs 2011 tarihinde Başbakan’ın Hopa mitingi<br />

öncesinde çıkan olaylarda emekli öğretmen Metin<br />

Lokumcu polis müdahalesi sonucu hayatını kaybetti,<br />

olaylar aynı gün İstanbul, Ankara ve Bursa’da protesto<br />

edildi. Ankara’daki protestoya katılan altı kişi ‘Toplantı<br />

ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’na muhalefet ve mala zarar<br />

verme’ suçlarından tutuklanarak Sincan Cezaevi’ne<br />

konuldu.<br />

Özel yetkili savcılık, mahkemenin “Terör örgütü bağlantısı<br />

yok” tespitine rağmen ‘terör örgütü adına faaliyette<br />

bulunmak’ suçundan sürdürdüğü soruşturmayı<br />

derinleştirdi. Çok sayıda kişi hakkında yakalama kararı<br />

çıkarıldı.<br />

Ekim ayında, Ankara Özel Yetkili Cumhuriyet Başsavcılığı’nın<br />

hazırladığı iddianame Ankara 11. Ağır Ceza Mahkemesi<br />

tarafından kabul edildi. İddianameye göre 28<br />

kişi ‘’silahlı terör örgütüne üye olmak, terör örgütünün<br />

propagandasını yapmak, görevli memuru kasten yaralama,<br />

kamu malına zarar verme, Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri<br />

Kanununa muhalefet, kamu görevlisine karşı<br />

görevini yaptırmamak için direnme ve 6136 sayılı yasaya<br />

muhalefet’’ etmek suçlamalarından yargılanıyordu.<br />

İddianamede açıkça görülen; bu davanın aslında muhalifleri,<br />

tepki gösterdikleri konudan bağımsız olarak<br />

cezalandırma ve sindirme hatta olabildiğince kriminalize<br />

etme ‘hak etmişler’ dedirtebilme kaygısıydı. Zira<br />

Hopa’da gerçekleştirilen: başbakanın mitingi, HES’ler<br />

gibi tartışmanın çıktığı asıl noktalar ikincil planda kalmıştı.<br />

Gene bilindik tablolardan biri karşımızdaydı.‘Birileri<br />

gençlere eylem yaptırtıyor, gençleri zehirliyor. Bu<br />

karanlık güç merkezleri, siz var ya siz şu adamları bi rahat<br />

bırakmadınız gitti’.<br />

Evet, aslında bütün mesele şu adamları rahat bırakmak<br />

ve bırakmamak… Gençlerin haklı taleplerini, seslerini<br />

duyurabilmelerini toplum tarafından hissedilebilmelerini,<br />

anlaşılabilmelerini engellemekti ama yapamadılar.<br />

Çünkü bazen mızrak çuvala sığmaz…<br />

İddianamenin suç delilleri…<br />

Hopa davasının ilk duruşması 9 Aralık günü Ankara<br />

Adliyesi’nde görüldü. Tutuklu öğrencilere arkadaşlarının,<br />

aydınların, sanatçıların, akademisyenlerin desteği<br />

büyüdükçe büyüdü. İddianamede belirtilen «suç delilleri»<br />

ise uzun yıllar unutulmayacak türdendi…<br />

Öğrencilerin tutuklanmasında kitap, şemsiye, not defteri,<br />

‹90x90 ebadında puşi›, yumurta, plastik boru, kısa<br />

saçlı fotoğraf, kitap listesi, mont, çizgi film cd’leri, su<br />

faturaları, bayrak gibi materyaller suç delili olarak farklı<br />

farklı iddianamelerde yer aldılar.<br />

Hopa tutuklamaları sırasında yaklaşık 30 eve yapılan<br />

baskınlarda evlerden toplanan meyve bıçağı, kitap, kırık<br />

şemsiye gibi şeyler suç delili olarak tespit edildi.<br />

Hopa tutuklusu Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler<br />

Fakültesi’nde öğrenci olan Ozan Gündoğdu’ya destek<br />

amacıyla gönderilen bir fotoğraf üç öğrencinin tutuklanma<br />

gerekçesi için «suç delili» sayıldı. Cezaevinde saçı<br />

kesilen Gündoğdu’ya destek için arkadaşları saçlarını<br />

kestirmişti.<br />

Galatasaray Üniversitesi Endüstri Mühendisliği Fakültesi<br />

öğrencisi Cihan Kırmızıgül, 45 yıl hapis cezası<br />

istemiyle tutuklu yargılanıyor. Davasının suç delili ise<br />

Kırmızıgül’ün puşi takması.<br />

Ve Hopa savunmaları başlar…<br />

Bizde 8 Aralık günü bu davada aslında yargılananın bu<br />

ülkenin kamucu, aydınlanmacı, halkçı değerleri ve muhalifleri<br />

olduğunu göstermek aynı zamanda sesimizin<br />

daha gür çıkmasını sağlamak için İzmir’ den yola çıktık.<br />

Ve davanın başlangıcını beklemeye koyulduk. Adliye<br />

sarayı önünde arkadaşlarımıza destek için gelen kalabalık<br />

soğuğa, kışa rağmen arttı. Çok sayıda örgüt, sen-<br />

İMO İzmir Şubesi Bülteni - www.imoizmir.org.tr <strong>Ocak</strong> <strong>2012</strong> - <strong>162</strong> 39

genç-İMO<br />

dika temsilcileri, aydınlar ve sanatçılar sabahın erken<br />

saatlerinden itibaren Adliye önünde davanın sonuçlanmasını<br />

bekledi. Hep birlikte Saraydan adalet gelmesini<br />

bekliyorduk…<br />

Hopa davasında yargılanan 22 kişi mahkemede yaptıkları<br />

savunmalarda bu davayla asıl yargılananın AKP karşıtlığı<br />

olduğunu ifade ettiler.<br />

Öğrencilerin tümü Hopa’da yaşanan olayları protesto<br />

ettiklerini ve evlerinde “delil” gösterilen kitapların bulunduğunu<br />

kabul etti. Ancak tüm bunların suç kabul<br />

edilmesinin hukuksuzluk olduğuna dikkat çektiler<br />

Öğrenciler yaptıkları savunmalarla mahkeme salonunu<br />

adeta sermaye ve AKP egemenliğine karşı bir kürsüye<br />

çevirdiler. İfadelerinde, protesto etmenin bir hak olduğunu,<br />

bu ülkenin gerçek sahiplerinin haksızlıklara, hukuksuzluklara<br />

karşı mücadele etmesinden doğal bir şey<br />

olmadığını vurguladılar.<br />

Gene savunmalarda iktidarın, kendisine muhalif olan<br />

herkesin türlü şekillerde cezalandırıldığı dile getirildi.<br />

Mahir Mansuroğlu savunmasında “Anlaşılan şudur ki<br />

her muhalif, sanık sandalyesinin arkasına geçme potansiyelini<br />

taşımaktadır” dedi.<br />

Öğrenciler ifadelerinde ülkede estirilmeye çalışılan baskı<br />

ve korku rüzgârına karşı başkaldırmanın yargılanma<br />

sebebi olamayacağını vurguladı. Sanıklardan Başak Eylül<br />

Şan “Burada asıl yargılanması gereken en ufak bir ses<br />

çıkarmaya korkan üniversitelilerin düşürüldüğü acınası<br />

durumdur” diyerek AKP iktidarının gençleri sindirmeye<br />

yönelik müdahalelerine dikkat çekti. Uğur Uzunpınar<br />

da “Bir annenin sözünü duymuştum : ‘Bundan sonra<br />

analar evlatlarını kör sağır doğursunlar.’ Üniversiteliler<br />

böyle olsun isteniyor” dedi<br />

Gene başka bir savunmada bencil olmamak yargılanıyor.<br />

Ömür Çağdaş Ersoy “Üniversitelilerin bir kısmı yazın<br />

boş gezerken, biz tek suçu yoksulluk olan insanlara gönüllü<br />

eğitim veriyoruz. Dünyanın hangi ülkesindeki terörist<br />

bunu yapar? Dünyaya tamamen sorumsuzlaşmış,<br />

bencilleşmiş bir üniversite öğrencisi değilim, bununla<br />

da gurur duyuyorum<br />

“Ben bencil bir öğrenci olsaydım piyasacı bir inşaat mühendisi<br />

olur, Van’daki gibi binalar yapar, para derdinde<br />

olurdum. Ama ben bencil olmadığımdan, dışarıda olsam,<br />

Van’a enkaz kaldırmaya gidecektim” diyen Çağdaş,<br />

“bu davada yargılanan bencil olmayan öğrenciliktir»<br />

diye ekledi.<br />

Kendi isteğiyle savcılığa gidip ifade verdiği halde kaçma<br />

şüphesi olduğu gerekçesiyle tutuklanan Özgür Atmaca<br />

da doğal yaşamı ve yaşama hakkını savunduğu<br />

için HES karşıtı eylemlere katıldığını söyledi. Özgür,<br />

“Bundan sonra da hak gaspına yönelik her türlü eyleme<br />

yine katılırım” diyerek yaptıklarının arkasında durduğunu<br />

gösterdi.<br />

Nuri Özçelik de “Ben HES’lerin, nükleer ve termik santrallerin<br />

doğada yaptığı tahribatı biliyorum” diyerek bunları<br />

protesto etmenin, doğal yaşamı savunmanın suç sayılamayacağını<br />

vurguladı. Başka bir savunma ise iktidarın<br />

timsah gözyaşlarına gönderme yapıyordu. “Başbakan<br />

Necdet Adalı ve Erdal Eren’e ağladı, bana da ağlamasın<br />

diye tahliyemi ve beraatımı istiyorum. 12 Eylül’den hesap<br />

soracağını söylemişti ama 12 Eylül yargılamalarının<br />

hesabını tarih kesti. Bizi 52 yılla yargılayanları da tarih<br />

yargılayacak” diyordu.<br />

Ve nihai olarak 9 Aralık, saat 22.00 civarında mahkeme<br />

kararını açıkladı ve bir kişi hariç tüm sanıklar tahliye<br />

edildi. Adliye sarayı önündeki Kalabalık büyük bir<br />

coşku içinde önce Sıhhiye Meydanı, oradan da Sakarya<br />

Meydanı’na doğru yürüyüşe geçti.<br />

Bu dava biter mi…<br />

Bu davanın muhalifleri sindirme davası olduğunu sanık<br />

sandalyesindeki ilerici öğrenciler bir kez daha gösterdiler.<br />

Ve savunmalarını dışarıdan gelen seslerle, destekle<br />

daha çok perçinlediler, gürleştirdiler. Savunmaları mahkeme<br />

içinden de dışından da karşılık buldu. Haklı olanlar<br />

örgütlü olarak ve doğrudan vazgeçmeyerek, boyun<br />

eğmeyerek bize tekrar bu ülkenin solunun, devrimcisinin<br />

susturulamayacağını dosta düşmana gösterdiler.<br />

Bu dava aslında bir oyunu bozmuştur.<br />

İktidar teslim alamamış olduğu kesimlere hep daha büyük<br />

bir öfkeyle saldırıyor. Boyun eğmeyenleri yalnızlaştırmaya,<br />

toplumla bağlarını koparmaya çalışıyor. Herkese<br />

terörist yaftası yapıştırarak, direnmeyi, direneni<br />

desteklemeyi suç olarak göstermeye çalışıyor. Bugüne<br />

kadar böyle oldu ve iktidarın gücünün her şeye kadir<br />

olduğu zannedildi.<br />

9 Aralık günü Ankara halkı arkadaşlarımızı yalnız bırakmamış,<br />

binlerce kişi saatlerce “Adliye Sarayı”nın önünü<br />

kürsüye çevirmiş, on binlercesi de gönülleriyle arkadaşlarımızı<br />

desteklemişlerdir. İktidarın hukuku, halkın hukuku<br />

önünde mahkûm olmuştur.<br />

İktidarın sistematik saldırılarına karşı verilen örgütlü<br />

tepkilerin sonuç alabileceği görülmüştür. Evet, iktidar<br />

bir hayli güçlüdür, ama durdurulamaz değildir. Tahliyelerin<br />

gösterdiği, AKP kamuoyunda meşruiyet kaybetmekten<br />

korkmuştur. Kendi savcısını “ortada bırakmıştır”.<br />

Özel Yetkili Savcı, yazdığı mizah dergilerine konu olan<br />

iddianamesiyle komik duruma düşmüştür…<br />

Bizde Van depremi örneğinde arkadaşımızın dediği gibi<br />

piyasacı bencil inşaat mühendisleri mi olacağız yoksa<br />

doğru bildiklerimizden vazgeçmeyerek, bencil olmayarak<br />

halkımıza karşı sorumlu birer toplumcu mühendis<br />

olup sermaye iktidarına, doğanın talanına ve yoksulluğu<br />

bir kader olarak gören anlayışa karşı örgütlenecek<br />

miyiz? Onu da hep birlikte tartışmak dileğiyle…<br />

40<br />

<strong>Ocak</strong> <strong>2012</strong> - <strong>162</strong>

Kültür ve Sanat<br />

İnş. Müh. Alim ŞADAN<br />

DEPREM YALITIMLI<br />

YAPILARIN<br />

TASARIMI<br />

Ferzad NAEIM<br />

James M. KELLY<br />

İMO İstanbul Şubesi Yayını<br />

Tüm dünyada depreme<br />

verilen değerli canların<br />

anısına<br />

Kitap 10 bölüm ve eklerinden<br />

oluşmaktadır.<br />

1. Dünya Genelinde Deprem<br />

Yalıtımının Gelişimi<br />

2. Deprem Yalıtımının Teorik Temeli<br />

3. Yalıtım Sistemi Bileşenleri<br />

4. Yalıtım Yönetmelikleri<br />

5. Yalıtıcıların Mekanik Özellikleri ve Modellenmesi<br />

6. Burkulma ve Kauçuk Yalıtıcıların Kararlılığı<br />

7. Tasarım Depremi Yer Hareketleri<br />

8. Tasarım Örnekleri<br />

9. Bilgisayar Uygulamaları<br />

10. Yalıtıcıların Tasarımı, Üretimi ve Testi İçin Şartnameler<br />

EK: Yardımcı Yayılım ve Deprem Veri Kütükleri<br />

Deprem Yalıtımı, deprem hasar potansiyelini azaltma veya<br />

indirgemeye yönelik basit bir yapısal tasarım yaklaşımı.<br />

Günümüzde karmaşık yönetmelik gerekliliklerinden dolayı,<br />

deprem yalıtımlı yapıların analizi, tasarımı ve uygulaması<br />

zordur. Kitap profesyonel tasarımcıların yönetmelik<br />

gerekliliklerini sağlarken bu yeni teknolojinin maliyet verimliliği<br />

hasar kontrolü ve diğer olumlu yaklaşım koruması<br />

için bir çatı oluşturmaktadır.<br />

Geçtiğimiz çeyrek yüzyılda deprem yalıtımının kuramsal<br />

temelleri iyice yerleşmiş ve teknoloji Kapsamlı deneysel<br />

çalışmalarla doğrulanmıştır. Bu kitap bu bilgilerin<br />

bir çoğunu mühendislik mesleğine sunmaktadır. Ayrıca<br />

yazarlar, birçok deprem yalıtımı projesinden, tasarımcı<br />

danışman ve kontrol olarak uzun yıllarda kazandıkları deneyimleri<br />

de kitaba eklemişlerdir.<br />

Kitabın basılmasını sağlayan İMO İstanbul Şubesine ve<br />

Değerli Başkanı Cemal Gökçek’e teşekkür ederiz.<br />

Ayrıca kitabın çevirisinin yapılmasını sağlayan Prof. Dr.<br />

Muzaffer İpek ve Kerem Özdoğan’a teşekkür ediyoruz. İlk<br />

kapsamlı yayın olan bu çeviride önce bir İngilizce-Türkçe<br />

terim çalışması yapılmış, kitabın indeksi de iki dilde hazırlanmıştır.<br />

YAPI MÜHENDİSLİĞİNE<br />

GİRİŞ<br />

YAPISAL ÇÖZÜMLEME<br />

Faruk Karadoğan, Sumru Pala,<br />

Ercan Yüksel, Yavuz Durgun<br />

Birsen Yayınevi<br />

Birbirini bütünler nitelikte iki ciltten<br />

oluşan bu kitapta sekiz bölüm<br />

bulunmaktadır. Giriş kapsamındaki<br />

iki bölümden sonra Dış<br />

Etkiler gözden geçirilmekte, bu bölümü eklerde yer alan bilgiler<br />

zenginleştirmektedir. İzostatik-tam bağlı ve hiperstatik<br />

fazla bağlı sistemlerin ele alındığı Dördüncü ve Beşinci bölümler<br />

uygulamadan seçilmekte olan ve kitap sonunda yer<br />

alan çözümlü örnekler ve alıştırmalarla tamamlanmaktadır.<br />

Hiperstatik sistemlerin çözümünde kuvvet yöntemi ve yer<br />

değiştirme yöntemleri üzerinde durulmakla birlikte, moment<br />

dağıtma yöntemine de (cross) Beşinci Bölümde ayrıca<br />

yer verilmektedir. Matris yer değiştirme yöntemi de beşinci<br />

bölüm kapsamında yer almaktadır.<br />

Yapı Mühendisliğindeki deneysel çalışmalar konusunda özet<br />

bilginin yer aldığı Altıncı bölümden sonra Yedinci bölümde<br />

Bilgisayar kullanımına giriş üzerinde durulmakta, iki boyutlu<br />

çubuk sistemleri için geliştirilen ve çeşitli uygulamalarda yararı<br />

olacağı düşünülen iki program tanıtılmaktadır.<br />

Kitabın son bölümü ön boyutlama konusundaki ilk düşüncelere<br />

ayrılmış ve seçilen bazı projeler esas alınarak örnekleme<br />

yapılmıştır.<br />

Amaç öğrenciye okuyarak kendisini geliştirebileceği kaynakları<br />

sunmak, Kitap böyle bir amaca yönelik olarak tasarlanmıştır.<br />

Öğretim-Öğrenim döneminin başladığı bir çağda<br />

başvuru kaynaklarının oluşturulması da önem kazanmıştır.<br />

Bu kaynakların insanın en kolay algılayabileceği kendi dilinde<br />

yazılmış olması da ayrıca önemlidir. Bu özellik bilginin<br />

özümsenmesi ve daha sonra etkin bir biçimde kullanılabilmesi<br />

açısından büyük bir önem taşımaktadır.<br />

Çağdaş mühendislik ortamında yer bulabilmek için hesaplarda<br />

kullanılmaya başlayan yeni araç ve gereçlerin, yine<br />

mühendislerce tasarlanıp geliştirilmiş olduğu düşünülecek<br />

olursa konunun çeşitli yönleri ile öğrenilerek farklı uygulamalarla<br />

deneyim kazanılmasının başarı için kaçınılmaz olduğu<br />

anlaşılır.<br />

Sadece hızlı toplama-çıkarma yapabilmekte olan bilgisayarların<br />

proglanması ve çıktılarının kullanılabilirliğine karar verilmesi,<br />

ancak konusunu iyi öğrenmiş ve deneyim kazanmış,<br />

yapı statiğini öğrenirken, bir düzen içinde çalışmayı benimsemiş<br />

kuşkuculuğu içselleştirebilmiş Yapı Mühendislerinin<br />

işi olacaktır.Bu yayının ortaya çıkmasını sağlayan, hazırlayan<br />

Sayın, Prof. Dr. Faruk Karadoğan, Prof.Dr. Sumru Pala, Yrd.<br />

Doç. Dr. Ercan Yüksel, ve Yavuz Durgun’a teşekkür ederiz.<br />

İMO İzmir Şubesi Bülteni - www.imoizmir.org.tr <strong>Ocak</strong> <strong>2012</strong> - <strong>162</strong> 41

Kültür ve Sanat<br />

Madencinin Feneri<br />

Türkiye’yi Aydınlatmaya<br />

Devam Ediyor…<br />

‘Birileri girdiğiniz tünel karanlık ve uzun bir tüneldir<br />

çıkışı yoktur diyorlardı. Ama bilmiyorlardı ki madenci<br />

karanlık ve uzun tünellere alışıktır.’<br />

4-8 <strong>Ocak</strong> 1991 büyük madenci yürüyüşü gerçekleştirildi.<br />

Yıldırım Akbulut’un Başbakan olduğu hükümet, kamu<br />

açıklarını kapatma gerekçesiyle madenlerdeki kamu<br />

işletmelerini, özelleştirme politikaları aracılığıyla tasfiye<br />

etmeyi hedefliyordu. 1988’de Kilimli, İhsaniye, Çaydamar<br />

ve Dilaver maden ocakları kapatılmıştı. Hükümetin<br />

işçi ücretleri konusundaki tutumu da Zonguldak’taki<br />

tepkiyi büyüttü ve kamuoyunda büyük tartışmalara yol<br />

açtı.<br />

Toplu sözleşme gündeminin olduğu 1991 yılı başında,<br />

Türk-İş’in genel merkezinden bağımsız olarak, Genel<br />

Maden-İş sendikası bir dizi protesto eylemi gerçekleştiriyordu.<br />

Sendikanın başkanı olan Şemsi Denizer, Zonguldak’taki<br />

işçi kitlesi tarafından çok sevilen, onların<br />

güvenini kazanan bir liderdi. Yürüyüşe katılan işçilerin<br />

en çok attıkları ‘Silkele Başkan Düşüyor’ ve ‘Başkan Seninle<br />

Ölüme de Gideriz’ sloganları<br />

da işçilerin ona olan güveninin bir<br />

simgesiydi.<br />

Bu sloganlar boş değildi. İşçiler<br />

Şemsi Denizer’in hükümeti düşüreceğine<br />

inanmışlardı. Buna Şemsi<br />

Denizer de inanmıştı. Kendisiyle<br />

büyük madenci yürüyüşünden bir<br />

yıl sonra yapılan röportajda, ‘benim<br />

amacım anti-demokratik bulduğum<br />

ANAP iktidarını düşürmekti’<br />

diyerek eylemdeki asıl amacının<br />

tüm Türkiye’yi değiştirmek olduğunu<br />

ifşa etmişti.<br />

30 Kasım’da greve başlayan Genel Maden-İş sendikasının<br />

amacı, 20 gün süren bir eylemlilik sonunda, tüm<br />

Türkiye’de Türk-İş sendikasını süresiz bir genel greve<br />

sokmaktı. Bu 20 günlük grev sonunda tüm Zonguldak<br />

halkı ve Genel Maden-İş sendikası greve hazır gelir. Fakat<br />

Türk-İş’in isteksiz tavrı sonucunda, genel grev kararı<br />

alınmaz.<br />

Burada Şemsi Denizer gidip Türk-İş toplantısında konuşmanın<br />

bir anlamı kalmadığını düşünür. Yapılması gereken<br />

şeyi yaparak, Türk-İş içindeki diğer kesimleri peşinden<br />

sürüklemeyi hedefler.<br />

Şemsi Denizer, sendikası ve tüm Zonguldak halkıyla<br />

birlikte Ankara’da eylem yapma kararı alır. Otobüslere<br />

binerek Ankara’ya gitmek isteyen kitlenin, araçlarına<br />

güvenlik güçleri el koymuştur. Şemsi Denizer kitleye<br />

meşhur konuşmasını yapar: ‘Ama ayaklarımız var ya!<br />

Yürüyerek Ankara’ya gidebiliriz. 10 senedir bizden aldıklarına<br />

artık yeter diyebiliriz’ diyerek kitleye seslenir. Böylelikle<br />

Ankara’ya doğru büyük madenci yürüyüşü başlar.<br />

Şemsi Denizer’in daha sonra anlattıklarına göre her şey<br />

spontane gelişmektedir bu süreçte.<br />

Zonguldak ile Ankara arası yaklaşık olarak 270 km.’lik bir<br />

mesafedir. Zonguldak’tan Mengen’e kadar yaklaşık 80<br />

km. mesafede herhangi bir sıkıntı yaşamadan gelen madenciler<br />

ilk barikatı Dorukhan Tünel’inde görürler. Burada<br />

binlerce güvenlik görevlisinin gaz<br />

bombaları ile yaptığı saldırıyı aşarlar.<br />

Mengen’de daha büyük bir barikat ile<br />

karşılaşırlar. Onbinlerce insan; sokaklarda,<br />

dağlarda ve yollarda doğanın<br />

acımasızlığı ile karşı karşıya bırakılmıştır.<br />

Şemsi Denizer Mengen’deki barikatın<br />

önünden tüm Türkiye’ye seslenerek<br />

yardım ister. Şemsi Denizer için burada<br />

mesele barikatı aşmak değildi. Barikatı<br />

aşmak o büyüklükteki bir kitlenin yapabileceği<br />

bir şeydi. Mesele barikatın<br />

arkasında tüm bir Türkiye’nin toplanmasıydı.<br />

Fakat beklendiği kadar büyük bir kitle barikatın<br />

arkasında toplanmadığı için yürüyüş, toplu sözleşmenin<br />

istedikleri şartlarda yapılması koşuluyla sonlandırılır.<br />

Hükümeti devirememişlerdir.<br />

Kim kazandı sorusuna Şemsi Denizer tabii ki biz kazandık<br />

der ve şöyle devam eder: ‘Gösteri yürüyüşü kanunu,<br />

çalışma hayatını düzenleyen yasalar, anayasa değişti.<br />

Bunlar kâğıt üzerinde değil ama kafalarda değişti.’<br />

Günümüzde ülke başbakanı tarafından madencinin<br />

ölümünün ‘kader’ diye açıklandığı şu günlerde Büyük<br />

Madenci Yürüyüşünün Feneri Türkiye’yi aydınlatmaya<br />

devam ediyor.<br />

42<br />

<strong>Ocak</strong> <strong>2012</strong> - <strong>162</strong>

Kültür ve Sanat<br />

İnş. Müh. Tuğrul BAŞTAN<br />

İMO İzmir Şubesi Bülteni - www.imoizmir.org.tr <strong>Ocak</strong> <strong>2012</strong> - <strong>162</strong> 43

ARGIT 3 4 5 6 7 8 9 10<br />

ENDİSİ<br />

ULMACA<br />

Oyun<br />

3 4 ALİ 5 İHSAN 6 7 ARGIT 8 9 10<br />

İNŞAAT MÜHENDİSİ<br />

MACA<br />

4 5<br />

KARE<br />

6<br />

BULMACA<br />

7 8 9 10<br />

KARE BULMACA<br />

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10<br />

1<br />

2<br />

3<br />

4<br />

5<br />

6<br />

7<br />

8<br />

SAĞA<br />

9<br />

kulanma. 102 – Antalya da bir plaj ad –<br />

SAĞA 3 – Rubidium’un simgesi – Evrenpulu<br />

k. 4 – Bir cins tüylü av köpeği – Yağl,<br />

SOLDAN SAĞA<br />

kulanma. veya mayasz<br />

SOLDAN 2 – Antalya hamurdan<br />

SAĞA<br />

bir plaj yaplan ad –<br />

3 – – Öncesiz Rubidium’un 1 zaman – Kuşkulanma. simgesi süresi – 2 Son Evrenpulu<br />

– Antalya ksm, da bir plaj ad –<br />

k. ĞA – 4 – Belirli Bir 1 – cins Kuşkulanma. Bir bir say. tüylü 3 iş av – 2 Rubidium’un – köpeği veya Antalya da – hizmeti Yağl, bir simgesi plaj adı –– Evrenpulu Bir sayı. 3 –<br />

ilecek veya mayasz Rubidium’un güçteki – Bir renk. hamurdan simgesi 4 küçük – Bir – Evrenpulu cins birlik tüylü yaplan – av Bir – köpeği renk. 4 – Yağl, Bir cins<br />

mayal veya mayasz hamurdan yaplan<br />

anma. r’in – Öncesiz ilçesi. 2 tüylü – 7 Antalya zaman av – Dil köpeği süresi –<br />

çörek. 5 –<br />

da – Adet, Yağlı,<br />

Öncesiz<br />

bir – mayalı plaj Son Tören.<br />

zaman<br />

ad ksm, veya 8<br />

süresi<br />

– mayasız – hamurdan<br />

– Son ksm,<br />

simgesi yapılan çörek. 5 – Öncesiz zaman süresi – Son kısım, kıç.<br />

Rubidium’un – Belirli – Modern bir<br />

kç. simgesi iş Yunanca. veya<br />

6 – Belirli – Evrenpulu hizmeti 9 –<br />

6 Belirli bir iş veya hizmeti<br />

bir<br />

başarabilecek<br />

iş veya<br />

güçteki<br />

hizmeti<br />

en<br />

4 ilecek asarruf – Bir cins güçteki – Herkesçe başarabilecek güçteki en küçük birlik –<br />

küçük<br />

tüylü en<br />

birlik –<br />

av<br />

Balıkesir’in<br />

köpeği bilinme, küçük<br />

ilçesi.<br />

– birlik tannma Yağl, –<br />

7 – Dil Adet, Tören. 8 –<br />

r’in .<br />

ya<br />

10 ilçesi. mayasz<br />

– Tatsz 7 Balkesir’in – Dil tuzsuz ilçesi. 7 – Dil – Adet, Tören. 8 –<br />

Nikel’in simgesi hamurdan – Adet, – Elektrikte Tören.<br />

– Modern Yunanca. yaplan 8 bir –<br />

9 – İktisat, Tasarruf<br />

blo simgesi Nikel’in simgesi – Modern Yunanca. 9 –<br />

ncesiz<br />

malzemesine<br />

– zaman Herkesçe – Modern bilinme, tanınma durumu. 10 – Tatsız tuzsuz<br />

İktisat,<br />

süresi<br />

verilen Yunanca.<br />

Tasarruf<br />

–<br />

isim.<br />

Son<br />

– Herkesçe<br />

ksm,<br />

9 –<br />

asarruf bilinme, tannma<br />

Belirli – Elektrikte Herkesçe<br />

durumu. bir iş bir<br />

10<br />

gurup bilinme,<br />

veya Tatsz<br />

tablo hizmeti malzemesine tannma<br />

tuzsuz – Elektrikte<br />

verilen isim.<br />

bir<br />

AN 10 AŞAĞI – Tatsz<br />

gurup<br />

tuzsuz<br />

tablo malzemesine<br />

– Elektrikte<br />

verilen<br />

bir<br />

ek güçteki en küçük birlik – isim.<br />

blo malzemesine YUKARIDAN verilen AŞAĞI isim.<br />

ilçesi. 7 – Dil – Adet, Tören. 8 –<br />

eyan köküyle YUKARIDAN yaplan AŞAĞI Antep bölgesi<br />

–<br />

gesi<br />

AN Üflemeli<br />

– Modern<br />

AŞAĞI 1 – Meyan bir çalg<br />

Yunanca.<br />

köküyle aleti. yapılan 2<br />

9<br />

Antep –<br />

–<br />

Kral bölgesi içeceği –<br />

3<br />

arruf<br />

– Polonya’nn<br />

– Herkesçe<br />

Üflemeli<br />

1 –<br />

bir<br />

Meyan uluslararas<br />

bilinme,<br />

çalgı aleti.<br />

köküyle tannma<br />

2 – ülke Kral<br />

yaplan<br />

sarayı. kodu 3<br />

Antep<br />

– Polonya’nın<br />

bölgesi<br />

uluslararası<br />

içeceği<br />

ülke<br />

– Üflemeli<br />

kodu – Bir<br />

bir<br />

iskambil<br />

çalg aleti.<br />

oyunu –<br />

2<br />

Rusların<br />

– Kral<br />

eyan kambil Tatsz<br />

köküyle oyunu tuzsuz –<br />

saray. yaplan Ruslarn – Elektrikte<br />

3 – Polonya’nn Antep soyadlarnda bölgesi<br />

bir<br />

uluslararas ülke kodu<br />

ğ –<br />

malzemesine<br />

Üflemeli ek. 4 soyadlarında – kullandığı ek. 4 Yük taşıyan kişi – Övme<br />

– bir Yük verilen<br />

Bir çalg iskambil taşyan aleti.<br />

isim.<br />

oyunu kişi 2 – Ruslarn – Övme Kral soyadlarnda<br />

sözü. 5 – İlkbahar meyvesi. – Yaklaşık dört buçuk litrelik<br />

3 – İlkbahar Polonya’nn kullandğ meyvesi. uluslararas ek. – 4 Yaklaşk – Yük ülke taşyan kodu dört kişi – Övme<br />

bir tür ölçü birimi.<br />

sözü. 5 – İlkbahar<br />

6 Uzak Doğu’da<br />

meyvesi.<br />

yetişen<br />

– Yaklaşk<br />

bir bitkiden<br />

litrelik kambil AŞAĞI bir oyunu dört<br />

çıkan<br />

tür<br />

buçuk<br />

zamk – ölçü Ruslarn<br />

litrelik<br />

–<br />

birimi.<br />

Belli<br />

bir<br />

özellikleri soyadlarnda 6 –<br />

tür ölçü<br />

olan<br />

Uzak<br />

birimi.<br />

zaman<br />

6 –<br />

parçası,<br />

Uzak<br />

ğ yetişen ek. 4 periyot. bir – Yük bitkiden<br />

Doğu'da 7 – taşyan Kısır, çkan<br />

yetişen verimsiz, kişi zamk –<br />

bir bitkiden döl Övme – veremeyen Belli<br />

çkan zamk – – Duvar Belli<br />

ri n – olan köküyle İlkbahar içinde zaman özellikleri meyvesi. bırakılan yaplan parças, oyuk. Antep<br />

olan – 8 zaman Yaklaşk – periyot. Niobium’un bölgesi<br />

parças, dört 7 simgesi – periyot. – Sonsuz, 7 –<br />

erimsiz, itrelik Üflemeli bir ölümsüz. döl bir tür Ksr, veremeyen çalg ölçü 9 verimsiz, – Bir birimi. aleti. şeyin – döl kullanım Duvar 2 veremeyen 6 – süresi Kral içinde Uzak –– Şakül. Duvar 10 içinde – Yer<br />

n yetişen Polonya’nn oyuk. yuvarlağı bir 8 braklan bitkiden – uluslararas üzerinde Niobium’un oyuk. çkan herhangi 8 zamk ülke – simgesi bir Niobium’un kodu noktadan – Belli – geçen simgesi paralel –<br />

, ile Ekvator Sonsuz, arasındaki ölümsüz. yay 9 parçasının – Bir şeyin açısal kullanm değeri, süresi arz<br />

ri bil ölümsüz. olan oyunu zaman 9 – Ruslarn Bir parças, şeyin soyadlarnda<br />

kullanm periyot. süresi 7 –<br />

derecesi – Şakül. – Yapılış 10 – özelliğine Yer yuvarlağ göre sarma, üzerinde yapıştırma herhangi vb.<br />

. ek. rimsiz, 10 – 4 – Yer döl Yük yuvarlağ veremeyen taşyan üzerinde kişi – Duvar – herhangi Övme içinde<br />

işlerde bir kullanılan noktadan düz, ensiz, geçen yassı paralel bağ. ile Ekvator<br />

ktadan İlkbahar oyuk. geçen 8 meyvesi. arasndaki – Niobium’un paralel – yay Yaklaşk parçasnn ile simgesi Ekvator dört açsal – değeri, arz<br />

, aki lik ölümsüz. bir yay tür parçasnn 9 derecesi ölçü – Bir birimi. şeyin – açsal Yaplş kullanm 6 değeri, – özelliğine Uzak süresi arz göre sarma,<br />

. i tişen 10 –– Yaplş bir Yer bitkiden yuvarlağ yapştrma özelliğine çkan üzerinde vb. zamk işlerde göre herhangi – kullanlan sarma, Belli düz, ensiz,<br />

ktadan ma olan vb. zaman işlerde geçen yass<br />

parças,<br />

bağ. kullanlan paralel periyot. ile düz, Ekvator 7 ensiz, –<br />

aki ğ. siz, yay döl parçasnn veremeyen açsal – Duvar değeri, içinde arz<br />

i yuk. – 44 Yaplş 8 <strong>Ocak</strong> – <strong>2012</strong> Niobium’un özelliğine - <strong>162</strong> göre simgesi sarma, –<br />

ümsüz. a vb. 9 işlerde – Bir şeyin kullanlan kullanm düz, süresi ensiz,<br />

ğ.<br />

– Yer yuvarlağ üzerinde herhangi<br />

SUDOKU (kolay)<br />

SUDOKU (kolay)<br />

8 2 3 6 7<br />

Bulmaca köşesi<br />

Bulmaca köşesi<br />

4 8 3 9<br />

İnş. Müh. Ali İhsan Bulmaca ARGITköşesi<br />

SUDOKU 8 7 (kolay) 2 3 6 1 7 8<br />

6<br />

SUDOKU (kolay) SUDOKU 4 8 8<br />

(kolay) 32 5 9<br />

7 9 1 1 4 8<br />

8<br />

6 2<br />

2<br />

1<br />

3 6<br />

5 87 7<br />

2 5 3<br />

4<br />

8<br />

8<br />

2 3 63 7<br />

9<br />

5 9 14 4 8 4 63 9<br />

2<br />

7<br />

2 13 1<br />

7 5 76 9<br />

8<br />

1 38<br />

6<br />

5 6 4 1 82 25 8 5<br />

62 85<br />

9 1 9 1 4 4<br />

2 3 6 9<br />

2 1 5 7 3<br />

2 1<br />

6<br />

5<br />

1<br />

7<br />

2 5 8<br />

3<br />

5 4 6<br />

SUDOKU<br />

5<br />

( orta<br />

4 6<br />

2 ) 3 6 9<br />

2 3 6 6 19<br />

2 5 8<br />

6 1 2 5 8<br />

SUDOKU ( orta )<br />

3 5 9<br />

SUDOKU 9 ( orta SUDOKU ) ( 1 orta 2 ) 8<br />

3<br />

5<br />

5<br />

3<br />

9<br />

2<br />

SUDOKU ( orta )<br />

9 63 1 2 5 85<br />

9<br />

4 5 9 38 12<br />

2 78<br />

7 5 3 2<br />

3 6 5 9 5<br />

6 5<br />

4 5 7<br />

4 8 6<br />

9 1 2 8 8 7 7<br />

72 1 4 8<br />

5 7 3 2<br />

5<br />

9<br />

7 52 7 6<br />

1 6<br />

6 5<br />

2 1 4 8<br />

4 2 1 4 8<br />

9<br />

8<br />

2<br />

71<br />

7<br />

9 2 1<br />

SUDOKU ( zor )<br />

5 7 6<br />

SUDOKU ( zor )<br />

2 SUDOKU 1 ( 4 zor ) 8<br />

SUDOKU<br />

6<br />

( 9 zor<br />

2<br />

) 2 1<br />

8 6 2 6<br />

8 6<br />

7 9 3<br />

6 2 7 9 3<br />

SUDOKU<br />

9<br />

8 ( zor 9 )<br />

4 5 4 65<br />

2<br />

7 2 9<br />

1<br />

31<br />

3 7 3 7 9 9<br />

9 4 5<br />

61 1 2 8<br />

2<br />

2 2 8<br />

5<br />

1<br />

4<br />

85 3 7 64<br />

9 9 7<br />

1<br />

7 9 9<br />

2 8<br />

37<br />

9 5 4 5 4<br />

2 Çözümleri 9 sayfa 1 7…….. da<br />

3 7 9<br />

1 2 8<br />

Çözümleri sayfa sayfa 29’da …….. da

logo

Ürünler

Kaynaklar

Şirketler

Terms of service
Privacy policy
Cookie policy
Cookie settings
Imprint
Change language
Made with love in Switzerland
© 2024 Yumpu.com all rights reserved

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!