Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Elektrik ticaretine “rekabetçi” bakış<br />
DOSYA<br />
yanında, fiyat sinyallerinin<br />
oluşturulması ve etkin risk<br />
yönetiminin kolaylaştırılması<br />
gibi hususlarda önemli rolü<br />
olan likit bir ikili anlaşmalar<br />
piyasasının kurulmasının<br />
önemine vurgu yapılıyor. Ancak<br />
kısa süreli giriş çıkışlarla<br />
perakende satış seviyesinde<br />
oluşacak “aşırı” rekabetçi yapının<br />
piyasanın kısa döneme<br />
odaklanarak etkin bir ikili<br />
anlaşmalar piyasası oluşumu<br />
sürecine zarar verebileceği<br />
vurgulanıyor.<br />
Perakende satış piyasası<br />
Çalışmanın bir diğer değerli<br />
tarafı da yerleşik dağıtım<br />
ve tedarik şirketlerinin davranış<br />
ve uygulamalarına ilişkin<br />
olarak Rekabet Kurumu’na<br />
yapılan şikâyetler de dikkate<br />
alınarak, geçiş maliyetlerine<br />
(işlem, araştırma, sözleşmeden<br />
doğan ve psikolojik<br />
maliyetler), yerleşik şirket<br />
olmaktan kaynaklı rekabetçi<br />
avantajlara ve tüketicilerin<br />
sağlayıcı değiştirme sürecinde<br />
yaşanan zorluklara değinilmiş<br />
olması.<br />
Bu kapsamda, serbestleşme<br />
sürecinin en önemli<br />
aşamalarından biri olan<br />
hukuki ayrıştırmanın, tüzel<br />
kişilik ayrıştırmasından ibaret<br />
kalmaması ve etkin şekilde<br />
uygulanması için; organizasyonel<br />
yapının ayrıştırılması<br />
ve yönetimsel bağımsızlığın<br />
sağlanması, insan kaynaklarının<br />
ve finansal kaynakların<br />
ayrıştırılması ile şeffaflık ve<br />
bilgi değişimi konularında<br />
elektrik piyasası mevzuatında<br />
alınması gerektiği düşünülen<br />
tedbirlere yer veriliyor.<br />
“AB üyesi ülkelerdeki<br />
uygulamalara benzer şekilde<br />
ülkemizde de hukuki ayrıştırmanın<br />
etkin biçimde hayata<br />
geçirilmesini sağlamaya yönelik<br />
olarak ‘uyum programları’<br />
yürütülmesinin, sürecin takibi<br />
için yararlı olacağı” değerlendiriliyor.<br />
İzleyen bölümlerde,<br />
tüketici farkındalığının<br />
sağlanması ve tüketicinin<br />
güçlendirilmesiyle sağlayıcı<br />
değiştirmenin kolaylaştırılması<br />
başlıkları altında sektörel<br />
düzenlemeler çerçevesinde<br />
getirilebilecek çözüm ve<br />
önerilere yer veriliyor.<br />
SON KAYNAK<br />
TARIFELERINE GEÇIŞ<br />
YAPILMALI<br />
Türkiye’deki nihai tüketici tarifelerinin büyük ölçüde<br />
Yİ-YİD santrallarından kaynaklanan ve 2018-<br />
2019 döneminde sona erecek olan alım yükümlülükleri<br />
çerçevesinde belirlendiği; Türkiye’de<br />
sağlıklı bir rekabet ortamının sağlanabilmesinin,<br />
söz konusu alım yükümlülüklerinin sona ermesine,<br />
üretim özelleştirmelerinin tamamlanmasına<br />
ve likit bir toptan satış piyasasının oluşturulmasına<br />
bağlı. Nihai tüketici tarifelerinin terk edilmesine<br />
ilişkin yol haritası oluşturulurken tüm bu<br />
unsurların dikkate alınması gerekiyor.<br />
Yeterli sayıda piyasa oyuncusunun yer aldığı ve<br />
buna bağlı olarak işleyebilir rekabetin söz konusu<br />
olduğu bir piyasa ortamı sağlanıncaya kadar<br />
sürecek olan geçiş döneminde, varsayılan tedarik<br />
olarak kabul edilebilecek olan nihai tüketicilere<br />
yönelik mevcut fiyat tarifelerinin büyük tüketicilerden<br />
başlanarak terk edilmesi ve bunların<br />
yerini, acil ve arızi durumlarda tüketicilerin arz<br />
güvenliğinin sağlanabilmesi amacına yönelik<br />
olarak piyasanın kalıcı bir unsuru olan son kaynak<br />
tarifelerinin alması gerekir.<br />
Fiyat düzenlemesinin devam edeceği geçiş süreci<br />
boyunca, tarifelerin hangi sıklıkla güncellenmesi<br />
gerektiği, ‘piyasayla rekabet etme’, ‘tüketiciyi koruma’<br />
ya da ‘tüketiciyi piyasaya geçmeye teşvik<br />
etme’ amaçlarından hangisinin uygulanacağı<br />
gibi hususların farklı tüketici gruplarına göre ayrı<br />
ayrı belirlenmesi yerinde bir yaklaşım olacaktır.<br />
Piyasada yeterli rekabet seviyesine ve yeterli sayıda<br />
alternatif tedarikçiye ulaşılana kadar, serbest<br />
piyasaya geçiş yapan tüketicilerin tarifelere geri<br />
dönüş hakkı korunmalıdır.<br />
Şubat <strong>2015</strong><strong>Enerji</strong><strong>Panorama</strong> 57