Bîra qederê - Nefel

FOTOGRAF 6: »Jeladet Alî; he suffers from the inevitable
effects of long residence and training in
constantinople, but he has the makings of a good
man...«
1Þer, þerê cîhanê ê mezin, careke din, qayida xwe ya esasî diyarî însan
û însaniyetê kir; merivên ko rê û rêçûna xwe li gora mirin û
kuþtinê bi rê dixînin, di nav xwîna xwe de digivizîn. Dûzan û ahenga
cîhanê, ji binî ve guherî, dewletên biserketî, Ingilîstan, Franse û Italya,
niha, dûzaneke nû, li gora armanc, hedef û xwestekên xwe, didin cîhanê.
Alemanya, Rûsya, Dewleta Osmanî û alîgirên wan têk çûne, dûzana wan
hilweþiyaye, ax û tixûbên wan ji hev ketine. Nalîna þînê û bîhna dû û dûmanê
ji wan radibe.
Di nav vê agir û þewatê, dû û dûmanê de, qîmeta fotograf û wêneyan,
yekcar zêde bûye. Pevçûn û þer, mirin û windabûnê, yekcar, fotograf
kirine tiþtekî esasî yê jiyana civakî. Bi hezaran, deh hezaran, sed hezaran
û milyonan meriv di þerê bêhempa de, di berî û deþtan, newal û geliyan,
kort û kozikan de, di çiya û dahlan de, bê gor û goristan, bê kefen, mirin
û hatin kuþtin. Ew bê nav û nîþan, bê þop û þûv, bê wêne û foto çûn. »Qet
nebûya, hin wêneyên wan hebûna...« Bi dû þer re, însaniyetê ji sed
hezaran malên xwedî mirî û kuþtî qîrîn û nalînên weha bihîstin. »Qet
nebûya hin fotoyên wan hebûna, ew li ser dîwar, mase û refên kitêban li
yên mayî binihêrtina... Yên mayî jî li wan binihêrtina û bigotina, bavê
me, mêrê me, birayê me, mamê me, xalê me ev e... ew weha bû, jiya û
mir...«
Mirinê nemiriya fotografê bi bîr aniye. Însan û însaniyetê niha baþ bîr
pê biriye ku, fotograf vejandina miriyan e, herwekî ko filîsofekî fransiz
gotiye, vegera miriyan e. Fotograf di navbera herdu cîhana de çûyin û
hatin e, hem bîr bi nemiriyê, hem bi mirinê birin e. Fotograf rawestandina
wextê, dewr û dewranê ye, li dijî dem û wextê þerekî bêhempa ye.
Loma jî, niha, meriv li her aliyê dinê, li ber deriyên studyoyên
E-POSTE: INFO@NEFEL.COM MALPER: WWW.NEFEL.COM
BÎRA QEDERÊ • 97