Bîra qederê - Nefel

vêdixist û li kalikê xwe yê ko min tu carî nedîtibû, lê hertim bihîstibû, dinihêrî.
Tirba Mîr bûbû mala min a diduyan. Herwekî ko hatiye gotin, di kalîtiyê
de, ling mirovan dibin gor û goristanan. Lingên min jî ez dibirim nik bapîrê
min. Jê pê ve, cîhê ko ez biçûma nîn bû. Ji wan carên pir pêwist pê ve, ez
danediketim bajêr. Hem pere nîn bû hem jî xeter bû. Hem jî ma min ê li bajêr
kî bidîta? Der û dora min, dîsan vala bûbû. Þer bi milyonan kuþtî, bi milyonan
sêwî, bi hezaran gundên kavil, bi sedan bajarên þewitî, Austwich,
Nagazakî, Hîroþîma li pey xwe hîþtibû û xelas bûbû. Hîtler, Musolînî, nazist,
faþist çûbûn. Dewletên hevalbend û Yekitiya Sowyetê bi ser ketibûn.
Belê, þer xelas bûbû, lê em jî xelas bûbûn. Êdî hew hewcedarî bi me
hebû. Kurd dîsan ketibûn ber lingan. Êdî ew ne eskerên lîstika setrencê
bûn jî. Kela þorbê çûbû, bihayê heskê bûbû perekê... Dinya dîsan, ji nû ve,
par dibû. Lê dîsan ji bo kurdan tu cîh û war, di vê parkirina nû de, nîn bû.
Dîsan Tirkiyê nêzîkî li serdestan, ingilîz û fransizan, kiribû. Pêwendiyên
wan dîsan baþ bûbûn û kurd ji bîr bûbûn. Min ji tecruban dizanîbû; jibîrbûyin
mirin bû. Mirinê dîsan dor li kurdan girtibû. Li Iraqê ingilîzan, bi tanq
û balafiran, dirêjî kurdan kiribûn û ew þikandibûn. Li Îranê, ingilîz û rûs li
hev hatibûn, piþtgirtiya rejîmê kiribûn da ko rejîm komara biçûk a kurdan
ko li der û dorên bajarê Mihabadê hatibû pê, biþkîne. Rejîmê komar
þikandibû, gelek kes kuþtibûn û serekên komarê jî bi dar ve kiribûn. Li
Tirkiyê jî bi tenê tirs û tarîtî hebû. Tu kesî nikarîbû behsa kurdan û mafên
wan bikira.
Heçî em, welatê Sûriyê û kurd bûn, mirin, tirs û tarîtiyê bi ser me de jî
girtibû. Fransiz çûbûn. Wan qewlê xwe yê 1941-an bi cîh anîbûn û îstîqlal
dabûn Lubnan û Sûriyê. Hêzeke biçûk a siwîl û çekdar mabû, lê yên din,
her tiþtên fransizî, çûbûn. Hukim ketibû destê ereban, ordiyeke milî ya bi
quwet dihate pê. Bîr û baweriyên nasyonalist yên Michel Eflak, filîsofekî
ereb ko bi eslê xwe file bû, fireh dibû. Cîh li kurdan, roj bo roj, teng dibû.
Rewþa min? Ez nizanim ka ez çi bibêjim...Tu dizanî, sîh û sê kilamên hirçê
hene, hemû li ser dara hirmê ne. Çîrokên min jî welê bûn; hemû li ser
neçarî û bêgaviyê bûn. Ez mîr bûm, law û neviyên mîran bûm, lê her û her
neçar û bêgav bûm. Herwekî kurdan, cîh li min jî teng dibû. Piþtî ko ingiliz,
fransiz û tirk nêzîkî hev bûbûn, hew me dikarîbû weþanên xwe bidomandina.
Îmkan nemabûn û rê li me hatibû girtin. Bi dilekî þikestî û bi hêstirên
çavan ko tu carî bi gotinan nayê îzeh kirin, me deriyên Hawar, Ronahî û
Roja Nû girtibûn. Me ew danîbûn ser refan. Radyo jî hatibû girtin. Û bira,
E-POSTE: INFO@NEFEL.COM MALPER: WWW.NEFEL.COM
BÎRA QEDERÊ • 257