Bîra qederê - Nefel

demokrat kirin. Tevî zabitên fransizên aza û ingilîzan, ez, çendîn caran,
çûm aliyê Cizîrê, welatê kurdan û li wir me ji kurdan hêzên çekdar anîn pê
da ko bi alîkariya hêzên aza rabin. Ma þerê me kurdan ne ji bo demokrasiyê
bû? Ma daxwaz û doza me ne ji bo wê bû? Ma derd û belayên me yên sedsalan
hemî ne ji kêmanî û tunebûna demokrasiyê bûn?.. Piþtî ko dinya
hinekî li Sûriye û Lubnanê aram bû, min dest bi kovareke nû kir. Bi alîkariya
fransiz û ingilîezan. Ez ê paþê bêm ser alîkariya wan û sebebên wê, lê me
îmkan hebû ko me bikaribûya kovareke din jî derxista; gotinên kurdî ko
winda bûbûn, ji goristanê hatibûn derxistin, bi rengên keskesorê hatibûn
xemilandin, alfabeyeke hêsan û rewan bi cîh bûbû, xortên ko ji zimanê
xwe hez dikirin û pê dinivîsîn, êdî, bi hez û coþ, radihiþtin pênûsê... Li vir divê
ez navê wan bibêjim û keda wan jî berpêþî xwendevanên bi sebir ên
Bîra Qederê bikim. Kamuran, birayê min ê qederê, ji Parîsê hatibû û li
Bêrûdê bi cîh bûbû. Hema çi bigire her hefte me hevûdu didît. Zimanê wî
paqij û rewan, bîr û dîtinên wî kûr û balkêþ bûn. Wî ayetên dînê îslamê, yên
mîna »Tefsîra Quranê û Hedîsên Cenabê Pêxember«, bi zimanekî gelekî
xweþ, werdigerandin kurdî. Roger Lescot, dîplomat û orîyentalîstê fransiz
ko min jê re digot »Lezgîn Axa«, hebû. Ew gelekî dostê me bû û dilê wî
gelekî bi rewþa kambax a ziman û edebiyata kurdî diþewitî. Wî bi fransizî û
kurdî bendên hêja dinivîsîn û folklora kurdî vediguhezand ser kaxizan.
Rûþen, dotmama min a jînê, alîkara jîna min, kumandara mala min, hebû.
Wê, bi navê »Rewþen Bedirxan« li ser jina kurd bendên balkêþ dinivîsîn.
Benda wê »Kebanî û Mamoste« deng dabû. Osman Sebrî hebû, lawê
eþîran, maxrûr û bi xwe bawer. Ji herkesî bêtir, wî, bi zimanê xwe yê paqij,
pênûsa xwe ya zelal, alîkariya min dikir. Xortekî nûgihîþtî, Nuredîn Usif
hebû, birayê kiçik ê Dr. Nazîf, xortê çeleng ê bi bejn û bal, bi zar û ziman.
Nûredîn ko di pêþa min de sunet bûbû û gava kêr lêketibû, serê xwe zîvirandibû
û ji min re, bi ken, gotibû, »Mamo kirîv, ez natirsim«, gelekî serwext
û ziman û edebiyathez bû. Wî çîrokên gelekî xweþ dinivîsîn û loma jî
min jê re digot, »Çexovê kurdan...« Xortekî din hebû; Qedrî Can, derketiyê
Dêrika Mazî, þaîrê zimanê birîndar. Çend seyda û meleyên me hebûn;
Cegerxwîn, Mele Hesenê Hiþyar, Ehmedê Namî, Mele Enwer... Wan jî, bi þihîrên
xwe, rûpelên edebiyata kurdî yên neçar dewlemend dikirin. Seyda
Cîgerxwîn ko her carê bi qasî deh þiîran, bi destnivîsa xwe ya ko bi
xaçeriyên herî dijwar diþibiyan, diþandin, pênûsa xwe mîna þûr ji kalan
kiþandibû û bi kar dianî. Û niha navê wan nayê bîra min, lê hîn gelek kesên
din hebûn ko dihatin alîkariyê... Hîngê çima me dê dest bi kovareke din
E-POSTE: INFO@NEFEL.COM MALPER: WWW.NEFEL.COM
BÎRA QEDERÊ • 243