Bîra qederê - Nefel

e. Gelo tarîx dubare dibe, bi guherîna wext û dewranê, tarîx vedijê? Di vê
fotografa ko Malik Tahir kiþandiye de, mîna ko Celadet Beg ketiye
dewsa bavê xwe Emîn Alî Beg û Cemþîd jî ketiye dewsa bavê xwe Celadet
Beg. Di fotografên Mr. Xandemian de, Celadet Beg zarok bû û li ser
ajnûya bavê xwe rûdiniþt, lê di fotografên Malik Tahir de, ew bav e û lawê
wî li ser ajnû rûdine.
Stembol, Kadiköy. Þam, Muhacirîn... Du qonaxên qederekê ko bi
rengên cihê hatine hûnandin. Stembol, Kadiköy; konaxa yekemîn. Þam,
Muhacirîn; konaxa çendan? Ya dawîn?
2– Qonaxa çendan? Ya dawîn? Na, Celadet Beg dibêje, ne qonaxa
dawîn, lê qonaxa diduyan... Jixwe di vê hejmara destpêkê de, min
bendek bi navê »Sê tarîxên Hawar-ê« nivîsiye û tê de qala vê yekê
dikim. Qonaxa yekemîn Hawar bû, weþandina wê û alfaba latînî bû. Me
qayideyên nivîsîna kurdî, ji nû ve, anîn pê, xwendin û nivîsîna kurdî,
hêsan kir, ziman sivik kir, gencineyên zimanê kurdî weþandin. Niha jî, di
vê qonaxa diduyan de em ê van þixulên xwe yên bingehîn firehtir û kûrtir
bikin. Jixwe min di benda xwe de jî nivîsiye; hîmê zimanekî li ser sê
hêmanê bingehîn sekiniye: Alfabe, gramer û ferheng. Alfabe temam, niha
dora gramer û ferhengê ye. Heçî xwendevan e, qonaxa nû, jê re weha
dibêje; hîn bin, hîn bin, hîn bin, hîn kin, hîn kin hîn kin...
– Prins Bedir-Khan, min artîkila we, bi leza kêliyekê, xwend, Roger
Lescot, yek ji dîplomatên navdartirîn ê fransizan, bi kurdî, dibêje. We
Hawar baþ presente kiriye. Beþê fransizî jî ne xirab e. Ez we pîroz dikim û
umrekî dirêj, ji Hawara nû re, dixwazim...
Dîsan bihar e, bihara 1941-an. Gulên sor ên hewþa Celadet Beg û
Rûþen Xanimê, bi rengekî xwînî, biþkovîne. Hechecîk, dîsan, hatine.
Bajarî, kurdên Þam û Helebê haziriya zozanan dikin. Dîsan hewþa
Celadet Beg e. Lê ya mala nû ya Taxa Muhacirînê. Dîsan heval û dostên
wî civiyane, - li kêleka bîrê. Lê bîra mala nû. Hawar dîsan, ji nû ve, derketiye.
Hejmara yekê, na, ne hejmara yekê, hejmara 27-an, îro, 15-ê
nîsana 1941-an, nû ji çapê derketiye. Du þagirtên çapxana Sebatê, bi lez,
çend tomar kovar, anîne malê. Ew li kovara ko hê jê bîhna çap û çapxanê
difûre, dinihêrin. Kesên ko hatine, dîsan, yên berê ne. Rûþen Xanim, Elî
Axayê Zilfo, Mihemed Axayê Zirkî, Emer Axayê Þemdîn, Silêman
Efendiyê Qotreþî, Arif Ebas Beg, Husnî Berazî Beg, Muhsîn Berazî Beg,
Memduh Selîm Beg, Nîzametîn Kubar Beg, Osman Sebrî, Dr. Nazîf
E-POSTE: INFO@NEFEL.COM MALPER: WWW.NEFEL.COM
BÎRA QEDERÊ • 235