Bîra qederê - Nefel

FOTOGRAF 12: Evîn; xewna abadîn, bihuþta ruh,
lê dûr û nediyar...
1Sal 1935 e. Li piþta fotografa donzdan a Bîra Qederê, bi jimarên
erebî, hatiye nivisîn; Belê, sal 1935, ji mehan sibat, ji rojan yekþemî
ye.
Sal diqulipin, umrê Celadet Alî Bedirxan û rûpelên romana Bîra
Qederê, mîna her umrê têkel û kozmopolît, carina bi lez, carina aram,
digihîjin navenda salên sîhan.
Salên sîhan; heyamên nû, gavên nû, hêviyên nû û derd û keserên nû.
Salên sîhan; dirêjahiya þevên reþ, bêdengiya tariya þevê, karkeriya gotinên
mirî û windabûyî yên kurdî.
Û tenêtî... di nav xelk, þênî û xisman de tenêtî...
Salên sîhan; biryarên bingehîn ên jiyanê.
Di fotografa duwanzdemîn a Bîra Qederê de du kes hene; Celadet Alî
Bedirxan û dotmama wî Rûþen. Herdu, li kêleka hevûdu, li ser riyekê
sekinîne. Celadet Beg, cixare di destan de, li dûr dinihêre. Rûþen Xanim
jî, bi ken, li wî. Dunya sar û seqem e. Ji ber ko hema li pey wan, tiþtekî ko
zû bi zû li Rohilata Navîn nayê dîtin, berf dixuyê. Belê, berf... Ew li kêleka
rê sekinîne. Rê reþ e, lê li pey rê, hemû hawirdor spî ye.
Berfê hawirdor vegirtiye. Tevî ko dinya sar e, ronahiya berfê germahiyekê
reþandiye ser fotografê. Ronahî û germahî ji fotografê dixuyin.
Lê rûyê Celadet Beg tu tiþtî nabêje. Ew bi awirê xwe yê ko êdî ji bo
xwendevanên Bîra Qederê nas e, li dûr dinihêre. Vala û kûr. Û hinekî jî
pojinî. Ew li çi dinihêre? Li çi difikire? Çi hîs dike? Bêguman, eger zimanê
wênê hebûya, wê dê bersîva van pirsan bida. Lê fotograf, mixabin,
bê zar û ziman e. Celadet Beg rawestaye, di nav pêçiyên destê rastê de
cixareyeke vêxistî, destê wî yê din di berîka pantolê wî de, hinekî stûyê
xwe, mîna piraniya caran, xwar kiriye û li dûr dinihêre. Heye ko þaþ be,
lê meriv ji rawest, awir û nêrîna wî dikare derxe ko hîsên wî têkel in. Ew
difikire, lê ne li tiþtekî, li pir tiþtan.
E-POSTE: INFO@NEFEL.COM MALPER: WWW.NEFEL.COM
BÎRA QEDERÊ • 197