Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
gire. Rû dibe rîh. Ji cênîkekî heta yê din hemû çenge, heta hinarikan<br />
hemû rû, rîh e. Rîh mîna palikekê bi rû ve dizeliqe û wî vedigire. Rû di<br />
nav boþahiya rîh de winda dibe, rîh derdikeve pêþ. Di saraya Osmanî,<br />
Dolmabahçe û Çiraxanê de, hemû kesên ko karên dewletê digerandin,<br />
padîþah, wezîr, aqilmend, pispor, paþe, zabît, rîhpalik bûn. Saraya<br />
Osmanî, xizmên Celadet Beg jî tê de, derya rîhpalikan bû.<br />
Lê Celadet Beg bi wê celebê rîh bernedaye. Wî bi ûsila zane û têgihîþtiyên<br />
aleman û fransizan rîh berdaye; bi tenê li dora çengê, kin û bi<br />
qasî kulmekê. Li piþta wêna yanzdan a vê romanê, bi tîpên latînî û bi jimarên<br />
erebî cîh û tarîx hatine nivisîn. Bi tîpên latînî »Sham«, bi jimarên<br />
erebî jî hatiye nivisîn. Yanê tarîxa kiþandina vê fotografê 1932 ye. Yanê ji<br />
ser 1893-an re ko rûpelên pêþîn ên romana »Bîra Qederê« pê dest pê<br />
kiribû, sîh û neh sal bihurîne.<br />
Umrê ko li welatekî nû yê xerîbiyê, ketiye ser riyeke nû û ber bi salên<br />
xwe yên çilan dere, welê dixuye, rîh divê... Lê her çi be jî, ji ber çi sebebî<br />
be jî, rîh lê hatiye; rû pê ziravtir û bêtir lihevhatî dixuyê, rengekî alîm û<br />
zanayan pê dikeve. Rîh awayekî europé didiyê.<br />
Defter, kitab, rojname, kovar, pênûs û rîh... Li Þamê, navenda<br />
medeniyeta erebî, kurdekî zane û europé...<br />
Celadet Beg û masa ko ew li berê rûniþtiye, li kêleka çardaxek û bîrekê<br />
ne. Li paþ Celadet Beg, li milê rastê, dîwarê gulover ê bîrê dixuye. Bîr<br />
lêbûyî ye, bi dîwêr. Bi qasî mîtro û nîvekê, bilind bûye. Ji bo kiþandina<br />
avê, dolabek li dîwêr zêde bûye. Sitîleke ne ewçend mezin li ser dîwêr dixuye.<br />
Siya Celadet Beg û masê li dîwarê bîrê xistiye. Siya wî li ser dîwarê<br />
bîrê ye. Hema li nik bîrê, çardax, bi caxên fireh û paralel, bilind dibe.<br />
Çend mêw çardax rapêçane û di navbera çavên caxan re hildikiþin jor. Bîr<br />
û çardax aliyê paþ ê fotografa yanzdan tijî dikin.<br />
Rîh li Celadet Beg tê. Bîra lêkirî li »Bîra Qederê« tê...<br />
Meriv ji fotografên »Bîra Qederê« jî derdixe ko fotograf texlît bi texlît<br />
in. Hinên wan dipeyivin, taswîr dikin û salix didin. Hin diqîrin, diqîjin.<br />
Hin jî bêdeng û aram in. Fotografên bêdeng û aram bi tenê hene û li<br />
benda dîtin û nêrîna nêrevan in. Dewsa ko ew bipeyivin, hewcedariya<br />
wan bi gotin û nêrînên kesên ko li wan dinihêrin, heye.<br />
Ev fotograf jî i vê texlîdê ye; bêdengî û aramî jê hildibe, zelalî û ronahî<br />
tê de dixuye. Germahî tê de heye. Ev fotograf napeyive, ji ber ko Celadet<br />
Beg tê de dinivîse.<br />
Wî dest bi nivîsînê kiriye.<br />
180• BÎRA QEDERÊ E-POSTE: INFO@NEFEL.COM MALPER: WWW.NEFEL.COM