Bîra qederê - Nefel
Bîra qederê - Nefel Bîra qederê - Nefel
Ez niha çi bibêjim? Min diviya li ser Bavo, jîn û tecrubên wî, pêwendiya min û wî gelek tiþt binivîsanda. Ne niha di nav van rûpelên Bîra Qederê de, lê heye ko di nav romaneke din de ko li dora jîna Bavo bihata hûnandin. Lê mîna pir tiþtên din, min ev yeka hanê jî nekir. Min ne ew wext û quwet, ne jî îmkan û destek hebû. Min ê Bavo û jîna wî ji kê re, çawan û li ko binivîsa? Lê eger min kitaba Bavo binivîsa, min dizanîbû, min ê çawan dest pê bikira. Destpêk ê, kêm-zêde, weha bûya; Bavo, mamostayê jîna min, hosteyê riya qedera min. Bavo, lawê sirgûnê, kurê Mîrê sirgûnkirî, bavê zarokên li sirgûnê bûyî. Bavo, nobedarê roja yekemîn a umrê min, stêrka çirûsî ya zaroktiya min. Bavo, hevalê xeyalên min, þirîkê pênûsa min, siya rêzên min, hêza gavên min, hêviya þevên min. Bavo, lawê asîl, bavê serbilind, dostê ziravbihîstiyar. Bavo, bavê min... – Em divê li rê û riyan bigerin, weha nabe, weha nikare dewam bike, Memduh Selîm Beg dibêje û dest bi axaftina xwe ya dirêj dike. Axaftina wî li ser rewþa Turkiyê û kurdan, serhildana 1925-an a kurdan, encamên serhildanê û rewþa wî bi xwe ye. Mîna ko ew li gotina bigere û wan hilçîne, ew hêdî hêdî, gotin bi gotin, dipeyive. Berî ko ew gotina xwe xelas bike, bi qasî bîskekê, ew radiweste û li hevalên xwe dinihêre, paþê dîsan bi pênûsa destê xwe li ser kaxizê li berê çend xêzan dikiþîne û gotina xwe temam dike, – Ji Awrûpa, Iraq û deverên din gelek xeber û name ji min re tên da ko kurd kirasê çavpahniyê li xwe nekin, perda nizmahiyê nekiþînin ser xwe, çavên xwe negirin, bêdeng nemînin û dest bi tevgereke nû bikin... Êdî gotin ya we ye. Piþtî ko Memduh Beg gotina xwe xelas dike, Celadet ji cîhê xwe radibe, – Spas Memduh Beg, ew dibêje, gotinên te sedî sed rast in. Roj, roja þixul û xebatê ye. Cîhan li hêviya dengê me ye, herkes li benda tevgerê ye. Qet nebe, divê em nîþan bidin ka em kî ne... 5Tu kî yî, xanima delal? Celadet ji keçika ko derdikeve ber derî dipirse. – Ez Rûþen im, keçik dibêje. – Rûþen, keça Mihemed Salih Beg? – Belê, keça Mihemed Salih Begê Bedirxanî... E-POSTE: INFO@NEFEL.COM MALPER: WWW.NEFEL.COM BÎRA QEDERÊ • 157
– Tu dizanî ka ez kî me? Keçik, bi qasî bîskekê, bi dîqet, li Celadet dinihêre û paþê serê xwe di mana »na« de, dihejîne. Keçik wî nas nake. – Ez Celadet im, kurmamê te Celadet... – Celadet Amca! keçik, bi nîda, bi tirkî, dibêje û serê xwe dizîvirîne aliyê hundir û gazî diya xwe dike; Yadê, Celadet Amca hatiye, were... Belê, eynî welê bû. Ji bo hin civîn û hevûdudîtinan, ez çûbûm Þamê. Gava ez li Þamê peya bûm, min berê xwe da taxa Salihiyê, Cisirî Abdî, nik Hemama Efîf, mala Salih Beg, kurê mamê min Mehmûd. Ji mêj ve bû ko Salih Beg wefat kiribû, lê mala wî, jina wî Samiye Xanim, ko dotmama min bû û keça wî Rûþen, li Þamê dijiyan. Min navnîþana wan ji mamê xwe Xelîl Ramî Beg wergirtibû. Rojeke germ a havîna welatê Sûriyê bû. Xwîdan ji min diçû. Min çaketê xwe yê reþ ji xwe kiribû, qumçika stû yê gomlegê vekiribû û qirawata belek sist kiribû. Hema çi bigire, min hîç bi erebî nizanîbû. Min Þam û axa welatê Sûriyê nas nedikir. Me dest bi xebatê kiribû, roj bi roj, diyartir dibû ka me çi dixwest û em ê biketina pey çi. Dijmin û kes û hêzên nedost li dora me bûn. Em diviya bi tevdîr bûna. Loma min xwest ko ez pêþî herim mala Salih Beg wan. Min Rûþen di zaroktiya wê de carekê, li Stembolê dîtibû. Gava min li deriyê mala wan xist û ew derket ber derî, hingî min cara yekemîn ew mîna keçeke xama dît. Keçikeke hufde–hîjde salî, kin, qut, zirav û eger ez rastiyê bibêjim, nexweþik, derketibû ber derî. Porê wê kurt, çavên wê biçûk, lêvên wê zirav, stûyê wê kurt û destên wê biçûk bûn. Lê poz û eniya wê nîþan dida ko ew Bedirxanî bû. Welê dixuya ko ew li diya xwe çûbû. Ji ber ko bavê wê, Salih Beg ko min ji salên 1910-an, ji Stembolê dinasî, dirêj, girs û lihevhatî bû. Salih Beg ko hingî li Stembolê sernivîskarê kovara Rojî Kurd bû, bi çelengiya xwe nav dabû û çavên gelek ji metên min li serê bûn. Lê ew li Stembolê nema û çû. Paþê, eger ez ne þaþ bim, sala 1915-an, me bihîst ko Salih Beg li Þamê wefat kiriye. Wî dil hebûye, bi dizî, vegere Cizîra Botan, welatê bav û kalan. Lê berî çûyina xwe, wî wefat kiriye. Agahî û zanînên min ên li ser Salih Beg û mala wî, bi tenê, ji van çend rêzan dihate pê. Ne zêde... Lê wê roja leylanên welatê ereban, di nav xwîdanê de mayî, bîhnçikyayî, ez li ber deriyê wan bûm. Û Rûþen ko ji jinên ko min nas kiribûn, Þehrîban, Saadet Abla, Canan, Monika, pir cihê bû, li ber derî, li hember min bû. Pêlên felekê, yan jî em bibêjin qederê, îcar jî ez 158• BÎRA QEDERÊ E-POSTE: INFO@NEFEL.COM MALPER: WWW.NEFEL.COM
- Page 107 and 108: Welê dixuye ko ev halê mirov û m
- Page 109 and 110: im... çavvekirî, bi vê hesreta k
- Page 111 and 112: erî ba û bahozê bûn... - Heke b
- Page 113 and 114: xwe ya fotografê, li hêviya me b
- Page 115 and 116: û nedîtî bikiþînim. Eger we ic
- Page 117 and 118: ev fotografa yekemîn be ko tê de
- Page 119 and 120: Hîkmet hinekî din jî xwe nêzîk
- Page 121 and 122: ê xwe, bajarê bi bîranînên ebe
- Page 123 and 124: Min ev rêz li ko nivîsîn? Te beh
- Page 125 and 126: mabûn. Min û Kamuran, cêwiyê si
- Page 127 and 128: Pira Siratê di navbera jîn û vej
- Page 129 and 130: kiribûn...Vê yekê jîna me, bi c
- Page 131 and 132: 130• BÎRA QEDERÊ E-POSTE: INFO@
- Page 133 and 134: hilweþînê nereviyane. Mîna ko m
- Page 135 and 136: - Kamuran, birayê min ê hîstenik
- Page 137 and 138: ajarê mezin, lez û beza jiyana ba
- Page 139 and 140: carî wergerên weþiyayî, þiîr
- Page 141 and 142: lat e û desthilatî bi zimanê xwe
- Page 143 and 144: dibîne. Kamuran tevî xwendevanan
- Page 145 and 146: na ecêb jar û fikra ecêb xurt, m
- Page 147 and 148: dixwest bavê xwe bibîne, li kêle
- Page 149 and 150: 148• BÎRA QEDERÊ E-POSTE: INFO@
- Page 151 and 152: eþiyan, hez dikir. Bi alîkariya d
- Page 153 and 154: Bavo ji portakal û mandarînan hez
- Page 155 and 156: dilê te be... - Bê þik. - Mîrê
- Page 157: Di rewþeke evçend kambax û zîz
- Page 161 and 162: qeder biguhere? Partî, Xoybûn div
- Page 163 and 164: (Min pir dixwest biçûma ser gora
- Page 165 and 166: Ekrem Beg û mohra li ser masê. Be
- Page 167 and 168: dinivîsîn. Wê rojê jî welê b
- Page 169 and 170: di navbera odeyan û mitbaxê de de
- Page 171 and 172: ceza tê birîn. Kurd, eþîrên ku
- Page 173 and 174: me, tevî ko navê me mezin bû, pi
- Page 175 and 176: amade ne, lê çekên wan nîn in.
- Page 177 and 178: je, li Hotel Baronê çend dostên
- Page 179 and 180: kir... Min ê çi bigota? Bi tenê
- Page 181 and 182: gire. Rû dibe rîh. Ji cênîkekî
- Page 183 and 184: her û her derkeve û bi wî awayî
- Page 185 and 186: eba gotin û zimandirêjiyê û em
- Page 187 and 188: Celadet Beg, cixare di nav tiliyan
- Page 189 and 190: dikirîn û bi wan fransiz eciz dik
- Page 191 and 192: Celadet Beg piþta xwe daye dîwêr
- Page 193 and 194: - Bavê min, kalikê pîrika min, E
- Page 195 and 196: Rêzkirina rûpelên kovarê gelek
- Page 197 and 198: 196• BÎRA QEDERÊ E-POSTE: INFO@
- Page 199 and 200: Celadet Beg, merivê xwediyê jiyan
- Page 201 and 202: Gava min çavên te yên ko mîna h
- Page 203 and 204: eriya min bi pêþeroja me hebû. M
- Page 205 and 206: dan, xwarina Þengê jê kêm nedik
- Page 207 and 208: serê zinaran / Guhdarên te ne! /
– Tu dizanî ka ez kî me?<br />
Keçik, bi qasî bîskekê, bi dîqet, li Celadet dinihêre û paþê serê xwe di<br />
mana »na« de, dihejîne. Keçik wî nas nake.<br />
– Ez Celadet im, kurmamê te Celadet...<br />
– Celadet Amca! keçik, bi nîda, bi tirkî, dibêje û serê xwe dizîvirîne<br />
aliyê hundir û gazî diya xwe dike; Yadê, Celadet Amca hatiye, were...<br />
Belê, eynî welê bû. Ji bo hin civîn û hevûdudîtinan, ez çûbûm Þamê. Gava<br />
ez li Þamê peya bûm, min berê xwe da taxa Salihiyê, Cisirî Abdî, nik<br />
Hemama Efîf, mala Salih Beg, kurê mamê min Mehmûd. Ji mêj ve bû ko<br />
Salih Beg wefat kiribû, lê mala wî, jina wî Samiye Xanim, ko dotmama min<br />
bû û keça wî Rûþen, li Þamê dijiyan. Min navnîþana wan ji mamê xwe Xelîl<br />
Ramî Beg wergirtibû.<br />
Rojeke germ a havîna welatê Sûriyê bû. Xwîdan ji min diçû. Min çaketê<br />
xwe yê reþ ji xwe kiribû, qumçika stû yê gomlegê vekiribû û qirawata<br />
belek sist kiribû. Hema çi bigire, min hîç bi erebî nizanîbû. Min Þam û axa<br />
welatê Sûriyê nas nedikir. Me dest bi xebatê kiribû, roj bi roj, diyartir dibû<br />
ka me çi dixwest û em ê biketina pey çi. Dijmin û kes û hêzên nedost li dora<br />
me bûn. Em diviya bi tevdîr bûna. Loma min xwest ko ez pêþî herim<br />
mala Salih Beg wan.<br />
Min Rûþen di zaroktiya wê de carekê, li Stembolê dîtibû. Gava min li deriyê<br />
mala wan xist û ew derket ber derî, hingî min cara yekemîn ew mîna<br />
keçeke xama dît. Keçikeke hufde–hîjde salî, kin, qut, zirav û eger ez rastiyê<br />
bibêjim, nexweþik, derketibû ber derî. Porê wê kurt, çavên wê biçûk, lêvên<br />
wê zirav, stûyê wê kurt û destên wê biçûk bûn. Lê poz û eniya wê nîþan dida<br />
ko ew Bedirxanî bû. Welê dixuya ko ew li diya xwe çûbû. Ji ber ko bavê<br />
wê, Salih Beg ko min ji salên 1910-an, ji Stembolê dinasî, dirêj, girs û lihevhatî<br />
bû. Salih Beg ko hingî li Stembolê sernivîskarê kovara Rojî Kurd<br />
bû, bi çelengiya xwe nav dabû û çavên gelek ji metên min li serê bûn. Lê<br />
ew li Stembolê nema û çû. Paþê, eger ez ne þaþ bim, sala 1915-an, me bihîst<br />
ko Salih Beg li Þamê wefat kiriye. Wî dil hebûye, bi dizî, vegere Cizîra<br />
Botan, welatê bav û kalan. Lê berî çûyina xwe, wî wefat kiriye.<br />
Agahî û zanînên min ên li ser Salih Beg û mala wî, bi tenê, ji van çend<br />
rêzan dihate pê. Ne zêde... Lê wê roja leylanên welatê ereban, di nav xwîdanê<br />
de mayî, bîhnçikyayî, ez li ber deriyê wan bûm. Û Rûþen ko ji jinên ko<br />
min nas kiribûn, Þehrîban, Saadet Abla, Canan, Monika, pir cihê bû, li ber<br />
derî, li hember min bû. Pêlên felekê, yan jî em bibêjin qederê, îcar jî ez<br />
158• BÎRA QEDERÊ E-POSTE: INFO@NEFEL.COM MALPER: WWW.NEFEL.COM
Change language