Bîra qederê - Nefel
Bîra qederê - Nefel Bîra qederê - Nefel
an giran, digerin. Bedena Monika ko bi bîhna hez û xwîdanê, bi hêdîka, dilive, xwe, bi hemû comerdiya xwe, teslîmî tiliyên girs û mûyên sert dike. Li gora simbêl û lêvan, beden radibe û dadikeve, mîna ko beden jî guh dide musîkê û bi ahenga wê xwe dilivîne. - Av, dikarî hinekî av bidî min, ez tî bûm, Monika dibêje. Piþtî bîhnekê, Celadet xwe ji bedena nerm dide alî, ji ser cîhan radibe û ber bi masa biçûk ko li kêleka pencerê rawestaye, dere. Stîleke biçûk tijî av ko Celadet ji bîra bexçê kiþandiye û tasek li ser masê ye. Celadet dere ber pencerê, hinekî rûyê xwe ber bi Monika ko serrû dirêj bûye, dizîvirîne û li wê û bedena wê dinihêre. Bi qasî kêliyekê, ew welê lê dinihêre, bi dû re, ji pencera vekirî, li bexçê, bîrê û çiyayên bilind ên hember dinihêre. Bayekî henik rû, sîng û xwîdana ser pirçên sînga wî mist dide. 6Bayekî hûnik rûyê Celadet mist dide. Keþtî bi hêdîka xwe dilivîne û bi rê dikeve. Celadet, cara dawîn, li ser keþtiyê, li Trieste-yê, bajarê Îtalî, bajarê dawîn ê Awrûpayê dinihêre. Celadet, tevî biraziyê xwe, lawê kekê wî Sureya, Heqî, Awrûpa terk dike û dere Misirê, nik kekê xwe, bav û diya xwe, nik xwiþka xwe ya dengþalûr. – Bi xatirê te Awrûpa, Celadet dibêje, ji bo vê carê evçend xizanî têr dike. Yezdanê pak ji careke din re kerîm e... heta careke din, di xweþiyê de bimîne. Îro, rojeke xweþ, 22-ê gulana 1925-an e. Bi qasî sê salên Celadet li vî aliyê dinê derbas bûn. Niha ew rûyê xwe dide aliyekî din ê dinê. Ev aliyê dinê, Awrûpa, mîna hêlekaneke bêserî, di nav aloziyan de dere û tê. Awrûpa avis e, guherînên nû dê, li her alî, biqewimin. Li Alemanyayê Hitler û hevalbendên wî þikesteke mezin xwarin, lê ew ji nû ve xwe didin hev da ko hikum bi dest xînin. Li aliyên din ên Awrûpayê jî tevgerên weha, roj bi roj. xurttir dibin. Ev alî weha, lê aliyê dinê ko Celadet niha ber bê dere? Hema çi bigire, Celadet tiþtekî nizane. Digel ko ew berê jî çûbû Misirê, haya wî ji guherînên dawîn ên Misirê nîn e. Wî esas dil hebû, mîna birayê xwe Tewfîk, vegeriya Stembolê, bajarê xwe yê qedîm ko her xewnên wî dineqiþandin. Lê veger îro ne mumkin bû. Jê re, ji Stembolê weha nivîsîbûn; vegera te, mirina te ye. Loma ew niha berê xwe dide aliyekî din ê dinê. Lê wî pir bêriya bav û diya xwe yên pîr jî kiriye. Kekê wî Sureya di nama xwe ya dawîn de jê re behsa nexweþiya bavê wî jî kiribû. Nexweþiya ko Sureya Beg bi »intérmatterce parsuit d-arteras chlorose origine cardiaque« bi nav dikir, roj bi roj, xirabtir dibû. Celadet E-POSTE: INFO@NEFEL.COM MALPER: WWW.NEFEL.COM BÎRA QEDERÊ • 145
dixwest bavê xwe bibîne, li kêleka wî rûne, li rîh û rûyê wî binihêre, li dengê wî yê kûr û gotinên wî yên kîbar guhdarî bike. Dinya ronî û germ e. Rojê çavên xwe vekirine, ro bi qasî çend bihustan hilhatiye. Celadet serê xwe hinekî radike û li bajêr dinihêre; xaniyên reþ û boz li piþta hev siwar bûne, esman bi keskahiyeke vekirî çend ewrên spî hembêz kirine û bi nazdarî li jêr dinihêre. – Ewrûpa, bi xatirê te, Celadet dîsan dibêje. Hevalên rê yên Celadet û Heqî, hema çi bigire, hemû cihû ne. Cihûyên Rûsyayê ko koç dikin û derin Filistînê. Em rêwîyên bêwar û welat, ketî û derketiyên cîhanê, kurd û cihû, di keþtiyekê de gihîþtibûn hev. Ez ji welatê xwe yê xewnan hinekî din bi dûr diketim, ew ber bi welatê xwe yê xewnan diçûn. Ew ji Rûsyayê dihatin, li Warþowayê, Yekitiya Derketiyên Cihûyan ew werdigirtin û bi 2.5 lîrayê îngilizî, bi keþtî, ew diþandin Filistînê. Cihûyan ji ders û tecrubên xwe derdixistin ko cîhan dîsan li wan teng dibû. Ew li pey stariyekê, warekî bi huzûr û axake rehmetê bûn. Heçî ez bûm, mîna pêlên ko keþtiya me li pey xwe danîn pê, ber bi jor û ber bi jêr bûm. Ji bo roj û dewrên bê, ne fikreke min, ne jî zanîneke min hebû. Gerçî min plan û projeyên siyasî, çandî û edebî hebûn. Lê kengî, li kû û çawan?.. Min bi van yekan nizanîbû. Ewrûpa ko ez jê gelek tiþtên nû hîn bûm, êdî li pey min dima. Ewrûpayê ez fêrî tenêtiyê û birçîbûnê kirim. Ez ko ji bo her tiþtî, her, hewcedarê kesan û tiþtan bûm, bi xêra Ewrûpayê, fêrî xweseriyê bûm. Min êdî bi xwe dikarîbû qîma xwe bi xwe bianiya. Ez hew hewcedarê qerwaþ û berdestan bûm, hew li pey xizmet û xizmetkaran bûm. Ez fêrî ders û tecrubên germenî, rabûn û rûniþtina wan, edet û ûsilên wan bûm. Li edet û ûsilên kevn ên kurdî, mîr û mîrîtî, osmanî, bîr û baweriyên þoreþgerî yên fransizî, Rousseau, Voltaire, Diderot, yên alemanî zêde bûn. Lê di wê roja xweþ a gulanê de, bayê felekê ez ber bi deverên din dibirim. Heqî, biraziyê min ê ko pir li bavê xwe diþibû, bi min re bû. Ew ji bo xwendinê hatibû Alemanyayê. Lê xwendin êdî ji Alemanyayê bi dûr ketibû. Safter, roniya çavên min, Pelikan, Monika ko min jê re þiîrên Omer Xeyam û çîrokên Þehrezada Hezar û Þevekê bi fransizî dixwendin, oda min a biçûk a tarî û bêhawa, kartolên min ên çelmisî, þûþeyên vala yên bîrayên Bayernê, qelûn û xwelîdanka min, derpiyên min ên pînekirî, êdî li pey diman... Lê min deftera biçûk a yadîgara yara Stembolê ko winda 146• BÎRA QEDERÊ E-POSTE: INFO@NEFEL.COM MALPER: WWW.NEFEL.COM
- Page 95 and 96: 6Celadet ji xeweke giran hiþyar di
- Page 97 and 98: Ittîhatçiyan xwîn rijandibû û
- Page 99 and 100: wênekêþan, di rêzê de ne. Miri
- Page 101 and 102: piþtî þer û qiyametê tên. Dig
- Page 103 and 104: dinasî, min her alî, tiþt û mil
- Page 105 and 106: nivîskarên din ên þoreþên Fra
- Page 107 and 108: Welê dixuye ko ev halê mirov û m
- Page 109 and 110: im... çavvekirî, bi vê hesreta k
- Page 111 and 112: erî ba û bahozê bûn... - Heke b
- Page 113 and 114: xwe ya fotografê, li hêviya me b
- Page 115 and 116: û nedîtî bikiþînim. Eger we ic
- Page 117 and 118: ev fotografa yekemîn be ko tê de
- Page 119 and 120: Hîkmet hinekî din jî xwe nêzîk
- Page 121 and 122: ê xwe, bajarê bi bîranînên ebe
- Page 123 and 124: Min ev rêz li ko nivîsîn? Te beh
- Page 125 and 126: mabûn. Min û Kamuran, cêwiyê si
- Page 127 and 128: Pira Siratê di navbera jîn û vej
- Page 129 and 130: kiribûn...Vê yekê jîna me, bi c
- Page 131 and 132: 130• BÎRA QEDERÊ E-POSTE: INFO@
- Page 133 and 134: hilweþînê nereviyane. Mîna ko m
- Page 135 and 136: - Kamuran, birayê min ê hîstenik
- Page 137 and 138: ajarê mezin, lez û beza jiyana ba
- Page 139 and 140: carî wergerên weþiyayî, þiîr
- Page 141 and 142: lat e û desthilatî bi zimanê xwe
- Page 143 and 144: dibîne. Kamuran tevî xwendevanan
- Page 145: na ecêb jar û fikra ecêb xurt, m
- Page 149 and 150: 148• BÎRA QEDERÊ E-POSTE: INFO@
- Page 151 and 152: eþiyan, hez dikir. Bi alîkariya d
- Page 153 and 154: Bavo ji portakal û mandarînan hez
- Page 155 and 156: dilê te be... - Bê þik. - Mîrê
- Page 157 and 158: Di rewþeke evçend kambax û zîz
- Page 159 and 160: - Tu dizanî ka ez kî me? Keçik,
- Page 161 and 162: qeder biguhere? Partî, Xoybûn div
- Page 163 and 164: (Min pir dixwest biçûma ser gora
- Page 165 and 166: Ekrem Beg û mohra li ser masê. Be
- Page 167 and 168: dinivîsîn. Wê rojê jî welê b
- Page 169 and 170: di navbera odeyan û mitbaxê de de
- Page 171 and 172: ceza tê birîn. Kurd, eþîrên ku
- Page 173 and 174: me, tevî ko navê me mezin bû, pi
- Page 175 and 176: amade ne, lê çekên wan nîn in.
- Page 177 and 178: je, li Hotel Baronê çend dostên
- Page 179 and 180: kir... Min ê çi bigota? Bi tenê
- Page 181 and 182: gire. Rû dibe rîh. Ji cênîkekî
- Page 183 and 184: her û her derkeve û bi wî awayî
- Page 185 and 186: eba gotin û zimandirêjiyê û em
- Page 187 and 188: Celadet Beg, cixare di nav tiliyan
- Page 189 and 190: dikirîn û bi wan fransiz eciz dik
- Page 191 and 192: Celadet Beg piþta xwe daye dîwêr
- Page 193 and 194: - Bavê min, kalikê pîrika min, E
- Page 195 and 196: Rêzkirina rûpelên kovarê gelek
dixwest bavê xwe bibîne, li kêleka wî rûne, li rîh û rûyê wî binihêre, li<br />
dengê wî yê kûr û gotinên wî yên kîbar guhdarî bike.<br />
Dinya ronî û germ e. Rojê çavên xwe vekirine, ro bi qasî çend bihustan<br />
hilhatiye. Celadet serê xwe hinekî radike û li bajêr dinihêre; xaniyên reþ û<br />
boz li piþta hev siwar bûne, esman bi keskahiyeke vekirî çend ewrên spî<br />
hembêz kirine û bi nazdarî li jêr dinihêre.<br />
– Ewrûpa, bi xatirê te, Celadet dîsan dibêje.<br />
Hevalên rê yên Celadet û Heqî, hema çi bigire, hemû cihû ne. Cihûyên<br />
Rûsyayê ko koç dikin û derin Filistînê.<br />
Em rêwîyên bêwar û welat, ketî û derketiyên cîhanê, kurd û cihû, di<br />
keþtiyekê de gihîþtibûn hev. Ez ji welatê xwe yê xewnan hinekî din bi dûr<br />
diketim, ew ber bi welatê xwe yê xewnan diçûn. Ew ji Rûsyayê dihatin, li<br />
Warþowayê, Yekitiya Derketiyên Cihûyan ew werdigirtin û bi 2.5 lîrayê<br />
îngilizî, bi keþtî, ew diþandin Filistînê. Cihûyan ji ders û tecrubên xwe<br />
derdixistin ko cîhan dîsan li wan teng dibû. Ew li pey stariyekê, warekî bi<br />
huzûr û axake rehmetê bûn.<br />
Heçî ez bûm, mîna pêlên ko keþtiya me li pey xwe danîn pê, ber bi jor û<br />
ber bi jêr bûm. Ji bo roj û dewrên bê, ne fikreke min, ne jî zanîneke min<br />
hebû. Gerçî min plan û projeyên siyasî, çandî û edebî hebûn. Lê kengî, li kû<br />
û çawan?.. Min bi van yekan nizanîbû. Ewrûpa ko ez jê gelek tiþtên nû hîn<br />
bûm, êdî li pey min dima. Ewrûpayê ez fêrî tenêtiyê û birçîbûnê kirim. Ez<br />
ko ji bo her tiþtî, her, hewcedarê kesan û tiþtan bûm, bi xêra Ewrûpayê, fêrî<br />
xweseriyê bûm. Min êdî bi xwe dikarîbû qîma xwe bi xwe bianiya. Ez hew<br />
hewcedarê qerwaþ û berdestan bûm, hew li pey xizmet û xizmetkaran<br />
bûm. Ez fêrî ders û tecrubên germenî, rabûn û rûniþtina wan, edet û ûsilên<br />
wan bûm. Li edet û ûsilên kevn ên kurdî, mîr û mîrîtî, osmanî, bîr û baweriyên<br />
þoreþgerî yên fransizî, Rousseau, Voltaire, Diderot, yên alemanî<br />
zêde bûn.<br />
Lê di wê roja xweþ a gulanê de, bayê felekê ez ber bi deverên din dibirim.<br />
Heqî, biraziyê min ê ko pir li bavê xwe diþibû, bi min re bû. Ew ji bo<br />
xwendinê hatibû Alemanyayê. Lê xwendin êdî ji Alemanyayê bi dûr<br />
ketibû. Safter, roniya çavên min, Pelikan, Monika ko min jê re þiîrên Omer<br />
Xeyam û çîrokên Þehrezada Hezar û Þevekê bi fransizî dixwendin, oda<br />
min a biçûk a tarî û bêhawa, kartolên min ên çelmisî, þûþeyên vala yên<br />
bîrayên Bayernê, qelûn û xwelîdanka min, derpiyên min ên pînekirî, êdî li<br />
pey diman... Lê min deftera biçûk a yadîgara yara Stembolê ko winda<br />
146• BÎRA QEDERÊ E-POSTE: INFO@NEFEL.COM MALPER: WWW.NEFEL.COM
Change language