Bîra qederê - Nefel
Bîra qederê - Nefel Bîra qederê - Nefel
Ew rojên me yên peþîn ên Munîxê, rojên xwarin û vexwarin, konser û restoranan, bûbûn xewneke mijdar. Wê þeva ko ez heta sibê rûniþtim, min þûþeyeke þarabeke nexweþ a sor peyda kiribû. Heta sibê, min ew hêdî hêdî, dilop bi dilop, vexwar. Lê min tu tiþt ji bîr nekirin, ji bervajiyê, tiþtên nexweþ ko min ji bîr kiribûn, hatin bîra min. Þarabê ez ji derd û keseran rizgar nekiribûm, bîlakîs, ez kiribûm girtî û dîlê wan. Min hal û hewalê xwe yê zîz, roj bi roj, carina bi kitekitan, derbasî wê deftera ko Cananê dabû min, dikir. Ew çend rêzên biçûk ên wê defterê têra salixdana wan rojên dûjehê dikirin. Min debara xwe bi çi dikir? Min hin bendên biçûk dinivîsîn, carina heftê saetek-du saetan dersên zimanê kurdî û tirkî didan, tevî Kamuran, ji Stembolê mehfûr û xalîçe didan anîn û ew difirotin. Ez rojnamevan bûm, dilê min pê re bû û li Alemanyayê tê de, herçî ne zêde bû jî, qezenc hebû. Ji bo kovar û rojnameyên alemanî, min carina li ser çîrokên Mele Nesredîn, tarîxa kurdan, edet û ûsilên wan ên kevn, neçîr û nêçîrvaniya wan, bendin dinîvîsîn. Li vir ez serpêhatiyeke xwe jî bibêjim; di wan rojan de, carekê, ez bûm milyoner jî. Na, ne milyoner, milyarder. Na, ne milyarder jî, bilyoner... Saadet Abla û nasekî min ê din çend dolar ji min re þandibûn û piþtî xebateke dijwar, min ew dolar wergirtibûn û qulipandibûn ser markê. Û ew çend dolarên min bûbûn çend bilyon! Ez bûbûm bilyoner, lê bilyonerekî neçar û xizan! Deriyê oda Celadet, bi hêdîka, du caran, lêdikeve. Kî ye? Di vê destê sibê de, kî tê oda wî? Safter? Kamuran? Monika? Ew derî vedike. Hevalekî wî yê aleman, di destan de rojnameyekê, bi heyecan, li ber derî rawestaye. Hevalê wî dibêje, »gotten morgen«, rojnama destê xwe dide Celadet û derbasî hundir dibe. Celadet li rojnamê dinihêre. Xebereke tarîxî, bi tîpên germenî, nîvê rûpelê dagirtiye; Hîtler hikumeta alemanî hilweþandiye û hikumeteke nû ya neteweyî ava kiriye. Celadet, bi heyecan, xeberê dixwîne. Hitler, demançe di destan de, alîgirên wî li pey, bi darê zorê, meclîs û hikumet têk biriye û desthilatiya xwe îlan kiriye. Alemanya dikele. Celadet û hevalê wî ji odê derdikevin. Di rojeke weha de Celadet ê di oda teng de çi bike? Celadet dere unîwersîtê. Unîwersîte dikele, xwendevan di nav heyecaneke bêpayan de ne. Ders rawestane, mamosta nehatine, yan jî nexuyane. Celadet li wir Kamuran, birayê xwe yê þoreþger, E-POSTE: INFO@NEFEL.COM MALPER: WWW.NEFEL.COM BÎRA QEDERÊ • 141
dibîne. Kamuran tevî xwendevanan bûye, bi heyecan ji Celadet re, behsa serhildan û guherînên nû dike. Herdu bira ji xwendegehê derin Kahnihall-ê, warê þêniyan. Kahnihall jî mîna xwendegehê dikele. Ew li wir Safter, bi tesadufî, dibînin. Di rojeke weha de wî xwe ranegirtiye û daketiye bajêr. Hersê bira, bi du bisiklêtan, Celadet û Safter li ser bisiklêta Safter, Kamuran jî li ya xwe, li bajêr digerin. Tarîx li ber çavên wan tê nivîsîn, rûpeleke nû ya tarîxî li nik wan dest pê dike. Ew, zarokên serhildanan, naxwazin rû ji þahîdiya tarîxê badin. Bi qasî çend saetan ew li bajêr, bi hev re, digerin, paþê tên oda Celadet. Ji gotin û xeberdanê bêtir, ew rojnaman dixwînin da ko rûdana bûyeran baþ têbigihên. Piþtî nîvroyê, Kamuran û Safter derin. Celadet jî deftera xwe ya biçûk vedike û bûyerên danê sibê dinivîse. Lê bûyer neqediyane, ji bervajiyê nû dest pê dikin. Ew hê bi rêzên pir basîd bûyeran dinivîse, hevalekî wî yê din tê. Hevalê wî yê aleman bi heyecaneke mezin û kelgirî dibêje; - »das blut... blut... xwîn diherike, li Odeonplatzê xwîn diherike...« Celadet ko li ser xwarina xwe ya kartolan e, bi carekê radibe û berê xwe dide Odeonplatzê. Dor li Odeonplatzê hatiye girtin. Li hin aliyên meydanê kuþtî li erdê dirêj bûne, li serê her kuçeyê otomobîlên eskerî yên bi zirx û mîtralyoz li hêzên Hîtler didin. Ordiya ko bi dewlet û hikumeta Alemanyayê girêdayiye, serhildana tevgera nazîstan diþkîne. Adolf Hîtler û hevalên wî li ber xwe didin, lê wan þikestên xedar xwarine, ew mîna pelên payizê ji hev dikevin û hildiweþin. Teqîn e, Odeonplatz bi dengê çek, mîtralyoz û topan olan dide. Dûman û bîhna barûdê ji meydên radibe. Celadet li kêleka koþeyeke kolaneke teng radiweste û li meydên û xaniyên doralî dinihêre. Tevgereke boþ a mirin û kuþtinê, bi dengên boþ, dor li meydên girtiye. Bi qasî pêncî mîtro ji Celadet dûr, li ber devê koþeyekê, eskerekî, bi qîrîn, hildiweþe û dikeve. Esker li erdê xwe dilivîne. Kes naçe ser wî. Ji xaniyê jor ê li ser kolana Celadet dengê musîkeke klasîk, pir bilind, tê. Di nav hemû dengan de, Celadet guh dibe ser dengê musîkê jî. 5Di nav dengên nalîn û þehwetê de, Celadet guh dibe ser dengê musîka klasîk a Gustave Mahler jî. Dengê musîka Mahler, bedew, bi dûzan û awazeke xweþ, hêdî hêdî, bilind dibe. Hemû deng, hemû awaz, hemû aletên musîkê, di nav ahengeke pir xweþ lihevhatî de 142• BÎRA QEDERÊ E-POSTE: INFO@NEFEL.COM MALPER: WWW.NEFEL.COM
- Page 91 and 92: kesên osmanî, çi tirk û kurd,
- Page 93 and 94: Dilê wî diþewite, hinekî av bid
- Page 95 and 96: 6Celadet ji xeweke giran hiþyar di
- Page 97 and 98: Ittîhatçiyan xwîn rijandibû û
- Page 99 and 100: wênekêþan, di rêzê de ne. Miri
- Page 101 and 102: piþtî þer û qiyametê tên. Dig
- Page 103 and 104: dinasî, min her alî, tiþt û mil
- Page 105 and 106: nivîskarên din ên þoreþên Fra
- Page 107 and 108: Welê dixuye ko ev halê mirov û m
- Page 109 and 110: im... çavvekirî, bi vê hesreta k
- Page 111 and 112: erî ba û bahozê bûn... - Heke b
- Page 113 and 114: xwe ya fotografê, li hêviya me b
- Page 115 and 116: û nedîtî bikiþînim. Eger we ic
- Page 117 and 118: ev fotografa yekemîn be ko tê de
- Page 119 and 120: Hîkmet hinekî din jî xwe nêzîk
- Page 121 and 122: ê xwe, bajarê bi bîranînên ebe
- Page 123 and 124: Min ev rêz li ko nivîsîn? Te beh
- Page 125 and 126: mabûn. Min û Kamuran, cêwiyê si
- Page 127 and 128: Pira Siratê di navbera jîn û vej
- Page 129 and 130: kiribûn...Vê yekê jîna me, bi c
- Page 131 and 132: 130• BÎRA QEDERÊ E-POSTE: INFO@
- Page 133 and 134: hilweþînê nereviyane. Mîna ko m
- Page 135 and 136: - Kamuran, birayê min ê hîstenik
- Page 137 and 138: ajarê mezin, lez û beza jiyana ba
- Page 139 and 140: carî wergerên weþiyayî, þiîr
- Page 141: lat e û desthilatî bi zimanê xwe
- Page 145 and 146: na ecêb jar û fikra ecêb xurt, m
- Page 147 and 148: dixwest bavê xwe bibîne, li kêle
- Page 149 and 150: 148• BÎRA QEDERÊ E-POSTE: INFO@
- Page 151 and 152: eþiyan, hez dikir. Bi alîkariya d
- Page 153 and 154: Bavo ji portakal û mandarînan hez
- Page 155 and 156: dilê te be... - Bê þik. - Mîrê
- Page 157 and 158: Di rewþeke evçend kambax û zîz
- Page 159 and 160: - Tu dizanî ka ez kî me? Keçik,
- Page 161 and 162: qeder biguhere? Partî, Xoybûn div
- Page 163 and 164: (Min pir dixwest biçûma ser gora
- Page 165 and 166: Ekrem Beg û mohra li ser masê. Be
- Page 167 and 168: dinivîsîn. Wê rojê jî welê b
- Page 169 and 170: di navbera odeyan û mitbaxê de de
- Page 171 and 172: ceza tê birîn. Kurd, eþîrên ku
- Page 173 and 174: me, tevî ko navê me mezin bû, pi
- Page 175 and 176: amade ne, lê çekên wan nîn in.
- Page 177 and 178: je, li Hotel Baronê çend dostên
- Page 179 and 180: kir... Min ê çi bigota? Bi tenê
- Page 181 and 182: gire. Rû dibe rîh. Ji cênîkekî
- Page 183 and 184: her û her derkeve û bi wî awayî
- Page 185 and 186: eba gotin û zimandirêjiyê û em
- Page 187 and 188: Celadet Beg, cixare di nav tiliyan
- Page 189 and 190: dikirîn û bi wan fransiz eciz dik
- Page 191 and 192: Celadet Beg piþta xwe daye dîwêr
Ew rojên me yên peþîn ên Munîxê, rojên xwarin û vexwarin, konser û<br />
restoranan, bûbûn xewneke mijdar. Wê þeva ko ez heta sibê rûniþtim, min<br />
þûþeyeke þarabeke nexweþ a sor peyda kiribû. Heta sibê, min ew hêdî<br />
hêdî, dilop bi dilop, vexwar. Lê min tu tiþt ji bîr nekirin, ji bervajiyê, tiþtên<br />
nexweþ ko min ji bîr kiribûn, hatin bîra min. Þarabê ez ji derd û keseran rizgar<br />
nekiribûm, bîlakîs, ez kiribûm girtî û dîlê wan.<br />
Min hal û hewalê xwe yê zîz, roj bi roj, carina bi kitekitan, derbasî wê<br />
deftera ko Cananê dabû min, dikir. Ew çend rêzên biçûk ên wê defterê<br />
têra salixdana wan rojên dûjehê dikirin.<br />
Min debara xwe bi çi dikir? Min hin bendên biçûk dinivîsîn, carina heftê<br />
saetek-du saetan dersên zimanê kurdî û tirkî didan, tevî Kamuran, ji<br />
Stembolê mehfûr û xalîçe didan anîn û ew difirotin. Ez rojnamevan bûm,<br />
dilê min pê re bû û li Alemanyayê tê de, herçî ne zêde bû jî, qezenc hebû.<br />
Ji bo kovar û rojnameyên alemanî, min carina li ser çîrokên Mele Nesredîn,<br />
tarîxa kurdan, edet û ûsilên wan ên kevn, neçîr û nêçîrvaniya wan, bendin<br />
dinîvîsîn.<br />
Li vir ez serpêhatiyeke xwe jî bibêjim; di wan rojan de, carekê, ez bûm<br />
milyoner jî. Na, ne milyoner, milyarder. Na, ne milyarder jî, bilyoner...<br />
Saadet Abla û nasekî min ê din çend dolar ji min re þandibûn û piþtî xebateke<br />
dijwar, min ew dolar wergirtibûn û qulipandibûn ser markê. Û ew<br />
çend dolarên min bûbûn çend bilyon! Ez bûbûm bilyoner, lê bilyonerekî<br />
neçar û xizan!<br />
Deriyê oda Celadet, bi hêdîka, du caran, lêdikeve. Kî ye? Di vê destê sibê<br />
de, kî tê oda wî? Safter? Kamuran? Monika? Ew derî vedike. Hevalekî wî<br />
yê aleman, di destan de rojnameyekê, bi heyecan, li ber derî rawestaye.<br />
Hevalê wî dibêje, »gotten morgen«, rojnama destê xwe dide Celadet û<br />
derbasî hundir dibe. Celadet li rojnamê dinihêre. Xebereke tarîxî, bi<br />
tîpên germenî, nîvê rûpelê dagirtiye; Hîtler hikumeta alemanî<br />
hilweþandiye û hikumeteke nû ya neteweyî ava kiriye. Celadet, bi heyecan,<br />
xeberê dixwîne. Hitler, demançe di destan de, alîgirên wî li pey, bi<br />
darê zorê, meclîs û hikumet têk biriye û desthilatiya xwe îlan kiriye.<br />
Alemanya dikele.<br />
Celadet û hevalê wî ji odê derdikevin. Di rojeke weha de Celadet ê di<br />
oda teng de çi bike? Celadet dere unîwersîtê. Unîwersîte dikele, xwendevan<br />
di nav heyecaneke bêpayan de ne. Ders rawestane, mamosta nehatine,<br />
yan jî nexuyane. Celadet li wir Kamuran, birayê xwe yê þoreþger,<br />
E-POSTE: INFO@NEFEL.COM MALPER: WWW.NEFEL.COM<br />
BÎRA QEDERÊ • 141