Bîra qederê - Nefel

xwe ya fotografê, li hêviya me bû. »Hûn bi xêr hatin«, wî bi kurdiyeke têgihîþtî
got. »Vous êtês oussi bienvenu«, min jî, bi fransizî jê re got. Ingilîziya
min û Kamuran ne ewçend baþ bû, loma me dil kir, em pê re bi fransizî
bipeyivin. Lê wî dil hebû bi kurdî bipeyiviya. »Ji bo min weha hîn çak e«, wî
got. Piþtî ko Ekrem Beg jî hat, em ji Helebê, ber bi aliyê welatê bav û kalan,
ketin rê. Ez ê niha çawan behsa wan rojan bikim?.. Ez û Kamuran gelekî bi
heyecan bûn. Coþ û kela me, meraq û daxwaza dîtin û zanîna me bê payan
bû.
Em ketibûn nav kurdan... heta 20´ê îlona 1919-an em di nav wan de
man. Me axa û beg, peya û siwar, eþîr û koçer, deþt û zozan, bajar û gund,
newal û gelî, dar û dehl, çem û çiyayên kurdan dîtin. Em di bin esmana
ronî û bi silavên stêrk û heyva ronî ya welatê kurdan de razan. Di
berbangên çîkesor ên zozanan de, me xwirîniya xwe, bi xizmeta pîrejinên
porspî û bêrîvanên xama, bi þîr, firo, to, mast, mastê kilanê, nivîþk, penêr,
penêrê ter, helandî, sîrikê û pûngê kir. Tevî siwar û çekdarên eþîrên kurdan,
em di dehl, newal û bihuran re derbas bûn û hilkiþiyan çiya û zozanên
serî li esmanan. Me bîhna xwe bi hawa paqij veda, rûyê xwe bi ava kahniyên
sar þuþt, kiras û goreyên xwe li ber devê çem û lehiyên zelal þuþtin. Li
ser hesp û mehînên kumêt, qemer û þînboz, geh bi rewan û loq, geh bi
gurloq û çargavî, me xwe ji tixûbên eþîrekê gîhand tixûbên eþîreke din. Li
ber konên reþ ên bi mû risandî û li ser donzdeh sitûn û singan vedayî, em
rûniþtin û me li bergehên hêþîn û zer ên warên kurdan temaþe kir. Heta
ber destê sibê, li ber agirên gur, me li dengbêj û stranbêjên navdar ên ko
rêzên stranan mîna zêr, zîwer û lûlû li pey hev rêz dikirin, guhdarî kirin. Em
bi dengên mirîþk û dîk, salûr û bilbil, teyr û kew, seg û tajî, mehîn û cahniyan
hiþyar bûn. Li Malatyayê ko mamê me Xelîl Ramî Beg li wir mutesarif
bû, me, li mal û koþkên kurdan, axayên simbêlbadayî, þêxên rîdirêj û
seyidên simbêlpalik dîtin. Zabit û eskerên tirk, bi çek û pûsat, li quntarên
çiya û zinaran kemîn û dahfik danîn, derketin ser riya me, xwestin me, nemaze
min û birayê min, bigirin, bikujin. Me rêwîtiyeke bi qasî du mehan, bi
bîhn, hilm û tahma welatê kurdan, bi alozî û dijwariyên welatê asê ko her
roj, her deqe, li dora me bû, anî pê. Me hem dostî û mêvanperweriya bêpayan
a kurdan dît, hem jî îxaneta wan a navdar... Paþê em, dîsan, vegeriyan
Helebê û ji wirjîStembolê...
Di rêwîtiya me de, me her çaran jî defter hebûn, mîna þagirtên mektebê,
me çi bidîta dinivisî. Min û Major Noel bi kurdî, Kamuran û Ekrem Beg bi
tirkî dinivisî. Belê, wî jî bi kurdî û ji min jî çêtir dinivisî. Ji deftera min,
112• BÎRA QEDERÊ E-POSTE: INFO@NEFEL.COM MALPER: WWW.NEFEL.COM