4 - Memorial Hastanesi

Aralık / Ocak / Şubat 2013 

Yıl:9 / Sayı 72 Memorial Sağlık Grubu tarafından sizin için hazırlanmıştır. Ücretsizdir. 

TÜP BEBEK TEDAVİSİNDE 

SON GELİŞMELER 

PROSTAT BÜYÜMESİ 

TEDAVİSİNDE UROLİFT YÖNTEMİ 

MEMORIAL 

KAYSERİ’DE 

ERKEN DOĞUM 

TAHMİN TEDAVİ 

KORUNMA ROGRAMI 

İNME HAKKINDA 

BİLİNMESİ GEREKENLER

İÇİNDEKİLER 

4 Yeni Yılda Sağlıklı Bir Kalp İçin İç Dünyanızla Barışın 

5 Kış Hastalıkları Kapınızı Çalmasın 

6 Doğru Beslenerek Vücut Direncinizi Artırın 

7 Kışın Sağlıklı Bir Cilt İçin... 

8 Kış Depresyonundan Kurtulabilirsiniz 

9 Çocuğunuzu Kış Hastalıklarından Koruyun 

10 Memorial Kalitesi Kayseri’de 

11 Güncel 

12-13 Prostat Büyümesinde Urolift Yöntemi 

14 Çalışan Kalpte Bypass Hastaya Konfor Sağlıyor 

15 Toplardamarda Pıhtılaşmaya Etkili Çözüm 

16-17 El Bileğinden Anjiyo ve Stent Uygulamaları 

18 Hıçkırık Ciddi Hastalıkların Belirtisi Olabilir 

19 Şehir Yaşamı Metabolik Sendromu Tetikliyor 

20 Annesi Oğluna İkinci Kez Hayat Verdi 

21 Her 8 Bebekten Biri Erken Doğuyor 

22 İnme Hakkında Bilinmesi Gerekenler 

23 Boyun Fıtığına Günübirlik Tedavi 

24 Çocukluk Çağı Ağrıları Ciddiye Alınmalı 

25 Ortopedik Rahatsızlıklarda PRP Tedavisi 

26 Hasta Bina Sendromu Plaza Çalışanlarını Tehdit Ediyor 

27 10 Soruda Akciğer Kanseri 

28-29 Tüp Bebek Tedavisinde Son Gelişmeler 

30 Anne Adayları Kış Soğuklarından Etkilenmesin 

31 İdeal Kilonuzla Hamile Kalın 

32 Polikistik Over Sendromu İle Başa Çıkabilirsiniz 

33 İş Hayatında Sağlıklı Beslenerek Obeziteyi Önleyin 

34 Obezitenin Cerrahi Tedavisinde Yaşam Tarzı Değişikliği Şart 

35 Kolon Kanserine Dönüşmeden Poliplerden Kurtulun 

36 Kanser Tedavisi Görmek Anne Olmaya Engel Değil 

37 Kendi Kanınızdan Gençlik Aşısı 

38 Reflü Kaderiniz Olmasın 

39 Kronik Böbrek Hastalığı Riskinden Korunun 

40 Burun Tıkanıklığına Lazer Tedavisi 

41 Stresli Yöneticiler Geceleri Dişlerini Gıcırdatıyor 

42 Çocuğunuzun Öksürük Nöbetlerinin Nedeni Krup Olabilir 

43 Astım Çocuğunuzun Yaşamını Kısıtlamasın 

44 Organ Bağışı ile Hayata Dönüş İçin Çölden Buzullara 

45 Çocuklarda Görülen Göz Hastalıklarına Dikkat! 

46-47 Girişimsel Yöntemler Hayat Kurtarabiliyor 

48 Güncel 

49 Memorial Sağlıklı Yaşam Okulları 

19 

ŞEHİR YAŞAMI 

METABOLİK 

SENDROMU 

TETİKLİYOR 

28-29 

TÜP BEBEK 

TEDAVİSİNDE 

SON 

GELİŞMELER 

6 

Sahibi 

Memorial Sağlık Yatırımları A.Ş. adına 

Turgut Aydın 

Yayın Sorumlusu 

Yeliz Soydan ŞENGÜN 

Medya ve İletişim Koordinatörü 

4 

YENİ YILDA 

SAĞLIKLI BİR 

KALP İÇİN İÇ 

DÜNYANIZLA 

BARIŞIN 

DOĞRU BESLENEREK 

VÜCUT DİRENCİNİZİ 

ARTIRIN 

Yayın Kurulu 

Esra Aydemir, Ceren Erdem,Binhan Urfalı, 

Yasemin Aktaş, Yasemin Gül, Fulya Daldal, 

Selin Konu, Dilara Bedük, Elif Çetin, 

Hatice Yörük, Yılmaz Tarancı 

Tasarım Ekibi 

Zerrin Sogul, Ceren Yörük, Suna Köse

GENEL SAĞLIK 

YENİ YILDA SAĞLIKLI BİR KALP İÇİN 

İÇ DÜNYANIZLA BARIŞIN 

Prof. Dr. Bingür Sönmez - Memorial Şişli Hastanesi Kalp ve Damar Cerrahisi Bölüm Başkanı 

2012 yılının son gününe 

kadar kalbinizi üzecek 

neler yaptıysanız, onları 

geride bırakın. Sigara, 

alkol, fazla kilolar, 

hareketsizlik, stres, 

öfke nöbetleri… Yeni 

yılda kalbinizi yoran 

tüm bu olumsuzlukları 

hayatınızdan çıkararak, 

sağlıklı yaşamak ve 

kalbinizi yenilemek 

elinizde. 

Sigarayı bırakın 

Sigaranın zararlı etkisi, kadınlarda 

erkeklere göre daha fazladır. Sigara 

kadınlarda, östrojeni parçalayarak erken 

menopoz riskinin yanında; kalp ve akciğer 

sağlığını da olumsuz etkilediği için mutlaka 

bırakılmalıdır. Sigara içen kadın hastaların 

kalp ameliyatları sonrası iyileşme süreleri 

de uzamaktadır. 

Yürüyün 

Yeni yılda hareket alışkanlıklarınızı 

değiştirin. Asansör yerine merdiven 

kullanın. Otobüse bindiyseniz, inmeniz 

gereken yerden bir durak önce inip 

yürüyün. Eviniz işinize yakın mesafedeyse 

aracınızı kullanmayın. Haftada en az 

üç kez bir saat yürüyün. Temponuz, 5 

kilometreyi 45 dakikada katedecek şekilde 

olsun. Soğuk havalarda kalp sağlığınız 

için; evde koşu bantı ya da büyük alışveriş 

merkezlerinde tempolu yürüyüşü tercih 

edin. 

Kalbinizi test ettirin 

40 yaş üzerinde iseniz ve daha 

önce kalbiniz için herhangi bir test 

yaptırmadıysanız, EKO ile kalbinizin 

durumunu ekrandan izleyerek kalbinizle 

tanışın. Efor testi yaptırarak kalbinizin 

performansını kontrol ettirin. Yeni yılda; 

Total kolesterol, HDL (iyi huylu kolesterol), 

LDL (kötü huylu kolesterol), trigliserid 

4 Memory Aralık - Ocak - Şubat 2013 

ve kan şekeri ölçümünüzü yaptırın. 

Ayrıca tansiyonunuzu da düzenli olarak 

ölçtürün. Bunları her yıl tekrarlayın. 

Aile geçmişinizde kalp hastası varsa, 

şişmansanız, diyabet veya yüksek tansiyon 

hastasıysanız, sigara kullanıyorsanız 

tüm bu tetkikleri 30 yaşından itibaren 

yaptırmalısınız. 

Kalbiniz için meditasyon yapın 

2013 yılında sizi üzen olaylardan kurtulun. 

Barışçı, uzlaşmacı, huzurlu ve stressiz bir 

yaşam tarzına başlangıç için yılın birinci 

gününü saptayın. Kendi dünyanızla barışın. 

Evliyseniz, eşinizle daha uyumlu olmaya 

çalışın. Anne babaysanız, çocuklarınızla 

daha ılımlı ve uzlaşmacı bir iletişim 

kurun. Çok çabuk karar veren, hızlı hızlı 

konuşan, merdivenleri birkaç basamak 

birden çıkmaya çalışan, çabuk yemek 

yiyen, sabırsız biriyseniz (yani A tipi kişilik 

iseniz) yavaşlayın. Yeni yılda işinizde hiçbir 

zaman, beceri ve olanaklarınızın üst sınırını 

zorlamayın. 

İşinizi sevin 

Bir işin size kazandıracağı şeyin yalnızca 

para olmadığını; aynı zamanda bilgi, 

gelişim ve mutluluk da getirmesi 

gerektiğini aklınızdan çıkarmayın. İş 

ortamının sizin için mümkün olduğu kadar 

keyifli hale gelmesi için; kontrolsüz hırs ve 

rekabet duygusundan uzak durun. Hırsınızı, 

kendinizi geliştirmek ve çalıştığınız şirkete 

yararlı olmak için kullanın. Çalışma 

masanızı, aşırı kafein tüketimi için 

kullanmayın. Ofis egzersizleri yapın ve iş 

ortamında da hareketsiz yaşamdan uzak 

durun. Ofisinizde kimsenin sigara içmesine 

izin vermeyin. Ofiste öğlen yemeklerinde 

ekip olarak herkesin sağlıklı beslenmesi için 

gayret sarf edin. Herkes sağlıklı beslenirken 

bir kişinin bile sağlıksız beslenmesinin tüm 

dengeleri bozacağın bilin. 

Hayatın sevin 

Yeni yıl sizin için “aşk ve sevgi” yılı olsun. 

2013’te öncelikle; eşinize, ailenize, işinize 

ve ülkenize aşık olun. Çünkü aşık olmak 

endorfin hormonu salgılanmasını sağlar ve 

kalbe iyi gelir. Endorfin, zevk ve mutluluk 

veren bir hormondur. İyi bir aşk hayatı, 

kalp sağlığı için çok gereklidir. Mutlu 

yaşayabilmek için sağlıklı bir aşk hayatına 

ihtiyaç vardır. Düzenli bir aşk hayatı olan 

insanların yaşadıkları ortama katkısının 

artacağı da kesindir. Aşık olanlarda beyin 

tarafından salgılanani “Feniletilamin” 

heyecan vererek yaşadıklarımızdan keyif 

almamızı sağlar. 

YENİ YILDA VÜCUDUNUZU (KALBİNİZİ) 

İHMAL ETMEYİN, BEDENİNİZE 

(KALBİNİZE) NE VERİRSENİZ ONU 

ALIRSINIZ.

KIŞ 

KIŞ HASTALIKLARI 

KAPINIZI ÇALMASIN 

Uz. Dr. Gürkan Yurteri - Memorial Şişli Hastanesi Dahiliye Bölümü 

Kış ayları insanların ruhsal dengelerini ve davranışlarını etkilemekle birlikte çeşitli hastalıklara 

yakalanmalarını da kolaylaştırır. Bu dönemde soğuk algınlığı, grip ve solunum yolu 

enfeksiyonları sık görülen hastalıklardır. Sağlıklı kalmanın yolu ise; güçlü bir bağışıklık sistemine 

sahip olmaktan geçmektedir. 

Kapalı alanlar enfeksiyon riskini artırıyor 

Havaların soğuması, okul ve toplu taşıma araçları gibi kapalı mekanlarda geçirilen zamanın uzaması mikrobik enfeksiyonların görülme 

sıklığını artırır. Bu kapalı alanlarda hastalar mikroplarını sağlıklı bireylere kolayca bulaştırabilirler. Soğuk hava vücudumuzun dış dünyayla 

bağlantısı olan burun, bademcikler, akciğerler, kulaklar, hazım ve boşaltım organlarımızın savunmasını da azaltır. Nezle ve grip gibi virüs 

kaynaklı hastalıklar başta olmak üzere; tüberküloz, zatürre ve üriner sistem enfeksiyonları kış aylarında yoğun görülür. 

Soğuk algınlığı ve gribe dikkat! 

Sık görülen soğuk algınlığının gripten ayrılması gerekir. Soğuk algınlığı daha çok burun akıntısı, hapşırık, çok yüksek olmayan ateş, hafif bir 

boğaz ağrısı, halsizlik şeklinde kendini gösterir. Çoğunlukla kişi ayakta basit birkaç ilaçla bunu atlatabilir. Grip ise daha ağır seyreder. Ciddi 

halsizlik, ateş, öksürük, sırt ağrısı nedenidir. Grip, tanının konulduğu ilk 48 saat içinde uygun tedaviye başlandığında rahatlıkla atlatılabilir. 

Yapılan önemli hatalardan biri de antibiyotiklerin gereksiz kullanımıdır. Üst solunum yolu enfeksiyonlarının, sadece %20’sinde antibiyotik 

kullanımının gerekli olduğu bilinmelidir. Bazen 3 aya kadar süren kuru öksürük görülebilir. Sigara içenlerde, kronik akciğer rahatsızlığı olan 

kişilerde, bağışıklık sistemi zayıf olan hastalarda, geçirilen virüs enfeksiyonu üzerine bakteriyel bir enfeksiyon eklenebilir. Durum ilerlerse 

zatürreye kadar gidebilen ciddi sonuçlara neden olur. Zatürrede; yüksek ateş, öksürük, nefes almakla artan göğüs ağrısı, sık nefes alma 

gibi belirtiler görülür. Bu durum bazen hastaneye yatmayı gerektirebilir. 

Soğuk hava ile birlikte idrar yolu enfeksiyonları artar 

Soğukta kalmak bağırsak hareketlerini hızlandırır. Hazmın düzgün yapılamaması sonucunda; karında şişkinlik, sancı ve tuvalete gitme 

alışkanlıklarında düzensizlikler ortaya çıkar. Özellikle kadınlarda idrar yolları ve üriner sistem organlarının soğuğa maruz kalması savunma 

gücünü azalttığından bu bölgelerin enfeksiyonunda artışlar gözlenir. Sık idrara çıkma, idrar yaparken yanma ve idrar renginin değişmesi 

gibi şikayetler idrar torbasının iltihabını düşündürür. Bu hastalık tedavi edilmediği takdirde mikroplar böbreklere kadar ilerler hatta kana 

karışabilir. Ateş, üşüme ve titremeyle yükselir, göğüs ağrısı ortaya çıkar, hastanın genel durumu giderek bozulur. İlerlediği durumlarda 

hastanede yatarak tedavi gerektirebilir. 

Soğuk havalarda kalp hastalıklarında artış görülür 

Kalp soğuk havada, artan enerji ihtiyacını karşılayabilmek için daha fazla kan pompalar. Bu da oksijen ihtiyacını artırır. Sonuç olarak soğuk 

havalarda kalbimizin atış hızında, kan basıncında ve kalbin iş yükünde artma meydana gelir. Ancak kalp hastaları bunu tolere etmekte 

zorlanırlar. Bu durum, göğüs ağrısına, tansiyon yükselmesine ve tansiyonun ilaçlarla kontrolünün azalmasına neden olabilir. Bu kişilerin 

kayak gibi kış sporlarını yaparken daha dikkatli olması gerekir. 

Hastalıklardan korunmak için; 

• Genel temizlik kurallarına uyun. Özellikle el temizliğine çok önem verin. 

• Her yıl düzenli olarak grip aşısı yaptırın. 

• Sigaradan uzak durun. 

• Uyku düzeninize dikkat edin. 

• Kişisel eşyaları başkaları ile paylaşmamaya özen gösterin. 

• Kapalı ve kalabalık mekanlardan uzak durun. 

• Kanın akıcılığını artırmak için daha fazla sıvı tüketin. 

• Vücudun iş yükünü azaltmak için dengeli ve sağlıklı beslenin. 

• Tuz tüketimini azaltın. 

• Bilinçsiz ilaç tüketiminden kaçının. 

• Şartlara uygun giysiler giyin. 

Memory Aralık - Ocak - Şubat 2013 5

KIŞ 

DOĞRU BESLENEREK VÜCUT 

DİRENCİNİZİ ARTIRIN 

Dyt. Nilay Keçeci – Memorial Suadiye Tıp Merkezi Beslenme ve Diyet Bölümü 

Soğuk havalar beraberinde hastalıkları da getiriyor. Kış aylarında ruhsal ve fiziksel yönden 

sağlıklı kalmak için doğru beslenerek bağışıklık sistemini güçlendirmek gerekiyor. 

Kışın vücut direncini artırmak için dikkat edilmesi gerekenler 

• Kış hastalıklarından koruyucu besinlerin başında mandalina ve portakal gelir. 

C vitamini ihtiyacını karşılayabileceğiniz meyveler, yeşil yapraklı sebzeler, özellikle 

maydanoz ve yeşil biber ile soğuk havanın olumsuz etkilerini vücudunuzdan 

silebilirsiniz. 

• Muz, ceviz, badem ve ananas mutluluk hormonu salgılamanıza neden olacak 

başlıca besinlerdir. Bu besinler sayesinde kış günlerinin depresif havasından 

kurtulup, güneşin sıkça görülmediği bu zamanlarda sürekli yemek düşüncesini 

aklınızdan kolayca çıkarabilirsiniz 

• Kışın ara öğün tüketmek oldukça önemlidir. Hareketin gittikçe azaldığı bu aylarda 

bölgesel olarak kilo alma ve yağlanma oranı artmaktadır. Hayatınıza hareket 

katmak, yarım saat bile olsa evde ya da dışarda yapacağınız egzersiz hareketleri 

ile hem psikolojik hem de fizyolojik bir rahatlama sağlayabilirsiniz. 3 ana ve 3 

ara öğünden oluşan bir menü düzeni, acıkmamak ve fazladan yiyerek kilo alma 

problemiyle karşılaşmamak konusunda yardımcı olacaktır. 

• Özellikle sebze yemekleri hem hafif hem de besleyici özelliği bakımından kışın 

vazgeçilmezleri arasında yer alır. Sebze yemeklerinin içerisinde kullanacağınız 

kuru baklagiller demir ve protein alımında yardımcı olurken, farklı tatlar da damak 

zevkine hitap edecektir. Yeşil mercimek salatası, nohutlu bamya yemeği vitamin ve 

mineral açısından da zengin olan yemeklerin içerisinde yer alır. 

• Yazın sıcaklar nedeniyle rahatlıkla tüketilen su genellikle kışın unutulur. Su 

vücudun asit ve baz dengesinde, midenin rahat çalışmasında ve kişiye tokluk hissi 

uyandırmakta oldukça etkilidir. Fizyolojik olarak kişilerin günde en az 8 bardak 

suya ihtiyaçlarının olmasının başlıca nedeni budur. Her yemek öncesi içilecek olan 

bir bardak su, hem tokluk hissi verir hem de midenin daha rahat çalışmasına 

yardımcı olur. 

• Kışın yağ alımı özellikle zeytinyağı ve sıvı yağlardan karşılanmalıdır. Katı yağlar 

ileriki dönemlerde damar çevresinde toplanarak kalp ve damar hastalıkları 

başta olmak üzere obezite ve pek çok kronik hastalığa davetiye çıkartır. Katı yağ 

kullanımı sınırlandırılmalı; fakat diyet süresinde de yağ tüketimi yapılmalıdır. 

Vücut, enerjinin büyük kısmını yağdan sağlar ve metabolizmanızın çalışması için de 

enerjiye ihtiyaç vardır. 

• Kış aylarında kalsiyum alımı da oldukça önemlidir. Her akşam yatmadan önce 

içilecek bir bardak süt, kadınlarda ileride yaşanabilecek kemik erimesi riskini 

düşürecek, gençlerin kemik ve diş sağlığı üzerine olumlu etki yaratacaktır. Kalp 

hastalarının son ara öğünlerinde 1 kase yoğurt ve bir orta boy meyve tüketmeleri 

günlük diyetlerinin vazgeçilmezi olmalıdır. 

• Kışın sofralarda yer bulacak olan kızartmalar ve kavurmalar yerlerini haşlanmış 

etlere ve fırında yemeklere bırakmalıdır. Balık tüketimi haftada 3 günden fazla 

olabilir. Bir orta boy balık, derisiz olarak rahatlıkla günlük öğünlerin içerisinde 

tüketilebilir. Balık, içerdiği Omega 3 yağları nedeniyle her yaşta sürekli önerilen bir 

besindir. 

• Kışın ısınmak için bitki çaylarından da faydalanabilirsiniz. 1 fincan rezene ile 

gaz sorunundan kurtulmak mümkündür. Bir fincan papatya çayı rahatlamanızı, 

bir fincan kuşburnu soğuk algınlığı ve gripten kurtulup bağışıklık sisteminizin 

kuvvetlenmesini sağlayacaktır. 

6 

Memory Aralık - Ocak - Şubat 2013

KIŞ 

KIŞIN SAĞLIKLI BİR CİLT İÇİN 

Uz. Dr. Aylin Kuyumcubaşı - Memorial Ataşehir Hastanesi Dermatoloji Bölümü 

Kışın cildinizin cansız 

ve mat görünmesini 

önleyebilirsiniz 

Soğuk ortam her zaman cildin daha diri kalmasını 

sağlar. Ancak kış aylarında havanın soğuk olması, 

havadaki nem oranının yaza göre azalması ve 

daha da önemlisi günün neredeyse tamamını 

geçirdiğimiz ev ve ofislerin ısıtma sistemi nedeniyle 

havasının kuru olması, nemlendirici ihtiyacını biraz 

artırabilir. Ayrıca yazdan kalma leke ve pürüzlerin 

giderilmesi, dolayısıyla cansız ve mat görünümün 

azaltılması için “scrub” tipinde veya “eksfolyatif” 

adı verilen maddeleri içeren temizleme ürünleri 

veya maskeler kullanılması uygun olacaktır. Bu 

tip ürünler, güneş ışınlarının yaza göre oldukça 

az olduğu kış döneminde az risk alınarak daha sık 

kullanılabilir. 

Peeling için en uygun mevsim kış 

Kış, peeling uygulamaları için en uygun mevsimdir. Mekanik veya kimyasal şekilde yapılabilir. Mekanik uygulamalar, kişinin evinde kendi 

uygulayabileceği cilt temizleyiciler, yüz keseleri, soyucu maskelerin yanı sıra daha derin etki gösterebilecek lazer peeling veya dermabrazyon gibi 

doktor kontrolündeki işlemler olabilir. Kimyasal peeling uygulamaları ise; yine çeşitli temizleme ürünleri, çeşitli kremler, ilaçlar yada çeşitli asit 

uygulamalarıdır. Her iki tip peeling uygulaması da yüzey soyulması ile birlikte lekeler, izler ve pürüzlerin giderilmesine yardımcı olur ve canlı bir 

görünüm sağlar. 

Kışın güneş koruyucu kullanmak gerekir mi? 

Son yıllarda güneşten korunma bilincinin gelişmesi ile birlikte koruyucu kullanımı yaygınlaşmış ve hatta bazen yararını aşan boyutlara ulaşmıştır. 

Aşırı kullanımın en büyük zararı D vitamini üretiminin engellenmesi ve bu eksikliğin getirdiği olumsuz sonuçlardır. Ayrıca birçok kimyasal içeren 

koruyucuların kullanılması bazen kimyasal leke oluşumuna yol açmakta ve özellikle yağlı ve akneye meyilli ciltlerde de sivilce oluşumuna neden 

olmaktadır. Kışın ultraviyole ışınlarına bağlı deri hastalıkları olan kişiler dışında güneş koruyucu kullanımına ihtiyaç yoktur. Çalışan insanların büyük 

bir kısmı günün aydınlık saatlerini kapalı ortamda geçirdiğinden koruyucu kullanımı gereksiz kimyasal maruziyeti yaratabilir. 

Sağlıklı bir cilt için doğru beslenme şart 

Sağlıklı bir cilt için yaz-kış fark etmeksizin doğru beslenme şarttır. Cildin özellikle bağ dokusu tabakası olarak adlandırılan, cilde dayanıklılık ve 

elastikiyetini veren kolajen, elastin gibi lifleri barındıran tabaka çoğunlukla proteinden oluşmaktadır. Özellikle amino asit çeşitliliği ve biyoyararlılığı 

yüksek olan hayvansal protein kaynaklarının tüketilmesi önemlidir. Özellikle sigara içen kişilerde yok olan C vitamini gibi bazı vitamin ve gerekli eser 

elementleri içeren beslenme şekli uygundur. 

Şeker cildin düşmanıdır 

Cildin en büyük düşmanı şekerdir. Özellikle diyabeti veya insülin direnci olan hastalarda daha belirgin olmak üzere şekerli ve hızlı emilen karbonhidratlı 

gıdaları yoğun tüketen kişilerde, glukoz bağ dokusu tabakasında değişime uğrayarak liflerin katılaşmasına, sonuç olarak cilt elastikiyetinin kaybolmasına 

ve sarkmalara neden olur. Kışın özellikle omega 3 ve serbest yağ asitlerince zengin olan kültür üretimi olmayan yağlı balıklar, avokado, ceviz, badem 

gibi gıdaların tüketimi daha önem kazanır. 

Cilt işlemleri için en uygun mevsim kıştır 

Her türlü girişimsel işlem için en uygun olan dönem kıştır. Kışın; dolgu, botoks, kimyasal peeling, mezoterapi, mezolifting, lazer rejuvenasyon, lazer 

lifting, fraksilazer ve cerrahi operasyonlar gibi tüm girişimsel tedaviler rahatlıkla uygulanabilir. 


KIŞ 

KIŞ DEPRESYONUNDAN 

KURTULABİLİRSİNİZ 

Uz. Psikolog Tuba Erzan Kıran- Memorial Etiler Tıp Merkezi 

“Kapalı havalarda içimi bir 

mutsuzluk kaplıyor, hiçbir 

şey yapmak istemiyorum” 

diyorsanız, bazen uykunuz 

kaçıyor bazen de sürekli 

uyumak istiyorsanız, iştahınız 

artıyor ya da azalıyorsa 

mevsimsel depresyon sorunu 

yaşıyor olabilirsiniz. 

Güneşle birlikte yaşam enerjiniz azalmasın 

Mevsimsel özelliklerin kişilerin iyilik halini olumlu ya da olumsuz şekilde 

etkilediği bilinmektedir. Özellikle kış mevsiminde günlerin kısalması, 

güneş ışığının azalması, insanların sürekli kapalı ortamda kalması, kişilerin 

psikolojilerini olumsuz yönde etkileyen faktörler arasında yer almaktadır. 

Bununla birlikte kış aylarında birçok kişide uyku ihtiyacı ve iştah artışı 

yaşanırken, enerji ve keyif düzeyinde de azalma görülebilir. Bu nedenle 

bozukluk olarak ifade edilmese de, kişilerin mevsime bağlı olarak depresif 

belirtiler gösterdikleri bilinmektedir. Mevsimsel depresyon; her yıl belirli 

dönemlerde özellikle güneş ışınlarının azalmaya başladığı sonbahar-kış 

aylarında ortaya çıkan ve ilkbahar döneminde kaybolan, bir takım depresif 

belirtilerle kendini gösteren bir bozukluktur. Bu bozuklukta depresyondan 

farklı olarak aşırı yorgunluk, uyku süresinde artış, iştah ve kilo artışı gibi 

belirtiler dikkati çekmektedir. Mevsimsel depresyon, kış depresyonuna 

göre daha az görünse de, yaz aylarında başlayıp sonbaharda düzelen türü 

olduğu da bilinmektedir. 

Mevsimsel depresyon belirtileri: 

• Mutsuzluk, ümitsizlik, isteksizlik 

• Kendini değersiz hissetme, zaman zaman suçluluk duygusu içine girme 

• Uykusuzluk ya da aşırı uyku hali 

• Enerji azalması, çabuk yorulma 

• İştah azalması veya artması (Daha çok karbonhidratlı yiyeceklere 

yönelme) 

• Sinirlilik ve karamsarlık 

• Konsantrasyon bozuklukları 

Her 10 kişiden 3’ü mevsimden olumsuz etkileniyor 

Mevsimsel depresyon tanısı konulabilmesi için belirtilerin görüldüğü ve 

ortadan kaybolduğu sürecin 2 yıl devamlılık göstermesi gerekmektedir. 

Her 10 kişiden 3’ünün kilo, beslenme, uyku, sosyal faaliyet, iyilik hali 

ve enerji düzeyi gibi özelliklerinin mevsimsel değişimlerden olumsuz 

etkilendiği bilinmektedir. 

Mevsimsel depresyonla başa çıkmak için… 

• Gün ışığından mümkün olduğunca çok faydalanın. 

• Ev ve iş ortamınızı yeteri kadar aydınlatın ve havalandırın. 

• Düzenli spor yapın. Haftada 3 gün 30-40 dakika spor, kişinin vücuduna 

sağladığı fayda kadar psikolojisi üzerinde de etkilidir. Spora zaman ayırmak 

kişinin kendisini daha mutlu hissetmesine yardımcı olmaktadır. 

• Uyku düzeninizi korumaya çalışın. 

• Sağlıklı ve dengeli beslenin, karbonhidrat ve şeker tüketimini kontrol 

altında tutun. 

• Destek kaynaklarını harekete geçirin. 

• Sosyal yaşama, planlı şekilde zaman ayırın. 

Bütün bu sıralanan önlemler kişi üzerinde olumlu bir etki sağlayamadığı 

takdirde, daha detaylı değerlendirilmesi için konunun uzmanına 

başvurulması gerekmektedir. Uygulanan tedaviler arasında psikiyatrik 

destek, psikoterapi ve ışık terapisi yer almaktadır. 

8 


KIŞ 

ÇOCUĞUNUZU KIŞ 

HASTALIKLARINDAN KORUYUN 

Prof. Dr. Metin Karaböcüoğlu - Memorial Şişli Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Bölüm Başkanı 

Kış aylarında artış gösteren 

hastalıklar en çok çocukları 

etkiliyor. Kapalı ve kalabalık 

mekanlarda daha fazla vakit 

geçirmek, okul ve kreş ortamı 

gibi etkenler çocukların daha sık 

hastalanmasına neden oluyor. 

Kış aylarında çocuklarda sık 

görülen hastalıklar 

Hastalık yapan mikrop ve mikroorganizmaların 

havadaki yoğunluğunun artması, soğuk havadan 

dolayı vücudun daha fazla enerji harcayıp yorgun 

düşmesi, kapalı ve kalabalık yerlerde iç içe 

yaşamak kış aylarında hastalıkların artmasına 

neden olan etkenlerdir. Soğuk algınlığı, nezle, 

grip, bademcik iltihabı, soluk borusunun iltihabı, 

sinüzit, orta kulak iltihabı gibi hastalıklar 

kışın çocuklarda daha sık görülmektedir. Bu 

hastalıkların çoğu ayaktan tedavi edilebilmektedir. 

Her çocuğun hastalıklara karşı direnç kazanması 

için bu hastalıkları geçirmesi gerekmektedir. En 

gelişmiş ülkelerde bile 5 yaşın altındaki çocuklar 

1 yılda ortalama 6-8 kez hastalanmaktadırlar. 

Özellikle kreşe ve okula başlayan çocukların 

ilk senelerde daha sık hastalanması doğal bir 

durumdur. 

Hasta olan anneler bebeklerini 

emzirmeye devam etmeli 

Anne sütü bugüne kadar koruyuculuğu kanıtlanmış 

olan tek ilaçtır. Annenin nezle, burun akıntısı, 

hapşırık ve basit ateşlerinin olması anne sütünü 

kesmek için bir bahane değildir. Aksine annenin 

vücudunda o an bulunan mikroba karsı oluşan 

maddeler, anne sütüyle bebeğe geçip, bebeği de 

hastalıktan korumaktadır. 

Çocuğu hastalıklardan korumak 

için ekstra vitamin verilmemeli 

Anne ve babaların yaptığı yanlışlardan biri 

çocuklarına portakal, mandalina, narenciye gibi 

besinlerle aşırı C vitamini verip, hastalıklardan 

korumaya çalışmaktır. Yeterli miktarda almak 

yararlıdır ama fazla C vitamininin hastalıklardan 

koruyucu bir özelliği yoktur. Çocuğun gerektiği 

kadar karbonhidrat, protein, süt ve süt ürünleri 

ile bol miktarda meyve ve sebze tüketmesi 

sağlanmalıdır. A vitamini, selenyum, demir ve 

çinko alımı da çok önemlidir. Tüm bu ihtiyaçlar 

her türlü doğal besinden karşılanabilmektedir, 

fazladan takviye alınmasına gerek yoktur. 

Spor yapan çocuklara dikkat! 

Ailelerin çocuklarını mevsim normallerine göre giydirmesi gerekmektedir. Çocuğu aşırı 

üşütmek, aşırı terletmek ve ona kalın giysiler giydirmekten kaçınılmalıdır. Soğuk kendi 

başına hastalık yapmaz ise de soğukta kalıp üşüyen vücut, mikroplardan daha kolay 

etkilenmektedir. Yorgunluk da hastalıklara yakalanma riskini artırmaktadır. Yorgun ve 

uykusuz olunan dönemlerde daha sık 

hasta olunmaktadır. Özellikle spor yapan 

çocukların yeterli oranda dinlenmesi ve 

beslenmesi gerekmektedir. 

Grip aşısı sadece gripten 

koruyor 

Grip; normal soğuk algınlığı, üst 

solunum yolu iltihapları ve nezleden 

farklı olarak yılda en fazla 1-2 defa 

geçirilebilecek bir hastalıktır. Grip 

hastalığı yüksek ateş, yaygın adale 

ağrısı yapan ve arkasından da orta kulak 

iltihabı, zatürre, beyin iltihabı gibi ağır ve 

tehlikeli hastalıklara zemin hazırlayabilen 

bir hastalıktır. Bu yüzden 6 aydan 

büyük çocuklara grip aşısı yapılmasını 

önermekteyiz. Ancak nasıl ki kızamık 

aşısı çocuğunuzu suçiçeğinden ya da 

menenjitten korumuyorsa; grip aşısının 

da soğuk algınlığından ve nezleden 

korumadığı gerçeği unutulmamalıdır. 

Grip aşısı olan çocuklar bir daha hiç 

hastalanmayacak diye düşünmek 

yanlıştır. 

Bitkisel ilaçların etkinlikleri 

kanıtlanmamıştır 

Bitkisel ilaçların hastalıklardan koruduğu 

bilimsel olarak kanıtlanmamıştır. Bu 

ilaçların da yan etkileri olabilmektedir 

ve özellikle karaciğere olumsuz etkileri 

vardır. Aileler çocuklarını hastalıklardan 

korumak için kulaktan dolma bilgilerle, 

içeriklerini bilmedikleri bitkisel ilaçları 

içirmemelidirler. 

Sigara dumanından uzak 

tutun 

Sigara, çocukların hastalık riskini 

artıracağı için sigara dumanından ve 

hava kirliliğinden çocukları uzak tutmak 

gerekmektedir. Kapalı ve kalabalık yerler de hastalıklar çok çabuk yayılacağından mecbur 

kalmadıkça bu ortamlardan çocukları uzak tutmak önemlidir. 

Doktora başvurulması gereken durumlar: 

• 3 aylık bebekte görülen her ateşlenmede mutlaka doktora gidilmelidir. 

• 3 aydan büyük bebeklerde, yüksek ateş, halsizlik, yeterince beslenememe ve ağızdan sıvı 

alamama gibi durumlar varsa mutlaka doktora götürülmelidir. 

• Çocukta, öksürükle birlikte yüksek ateş ve hışıltının olması, öksürüğün geceleri çocuğu 

uykudan uyandırması ve çok sık nefes alıyor olması, çocukları doktora gecikmeden 

götürmek için uyarıcı sebeplerdir. 


GÜNCEL 

MEMORIAL KALİTESİ KAYSERİ’DE… 

Uğur Genç - Memorial Sağlık Grubu CEO 

Türkiye’de kaliteli sağlık 

hizmetlerinin öncüsü olan 

Memorial Sağlık Grubu; 

İstanbul, Antalya ve Diyarbakır’dan 

sonra, şimdi de Kayseri’de… 

Her yıl yüz binlerce hastayı sağlığına kavuşturan, 

tıbbi, akademik ve teknolojik olanakları ile özel 

sağlık sektöründe ilklere imza atan Memorial; 

uluslararası mükemmellik anlayışı doğrultusunda 

hasta memnuniyeti odaklı kaliteli sağlık hizmetlerini, 

Memorial Kayseri Hastanesi ile İç Anadolu Bölgesi’ne 

taşıyor. Memorial Sağlık Grubu CEO’su Uğur Genç, 

Aralık sonunda hizmete girecek olan Memorial 

Kayseri Hastanesi hakkında bilgi verdi. 

Sağlıkta Mükemmellik Anlayışı 

Ülkemiz sağlık sektörüne kalite ve hizmette mükemmellik anlayışı 

getiren grubumuz, Memorial Kayseri Hastanesi’ni bölge hastanesi olarak 

konumlandırdı. Kayseri Hastanemiz uluslararası saygın ve güçlü akademik 

kadrosu, üstün teknolojisi, modern mimarisi ve dünya standartlarında 

etkin hasta bakımı ile İç Anadolu Bölgesi’nin ihtiyacı olan tüm sağlık 

hizmetini karşılayacak şekilde tasarlandı. 

İleri Teknoloji ve Kaliteli Sağlık Hizmeti... 

9. hastanemiz olan Memorial Kayseri Hastanesi; 11 bin metrekarelik alan 

üzerine kurulu, toplam 119 yatak kapasitesi, modern mimarisi, üstün 

teknolojik donanıma sahip 5 ameliyathanesi ile İç Anadolu Bölgesi’nde 

kaliteli sağlık hizmetinin adresi olacak. 

Memorial’ın İstanbul, Antalya ve Diyarbakır’daki hastanelerinde kullandığımız ileri tıp teknolojisi ile donatılan hastanemiz, dünya 

standartlarında tanı ve tedavi üniteleri, radyoloji ve anjiyo servisleri ile Kayseri’de fark yaratacak. 

Memorial’ın tüm hastanelerinde bulunan PACS sistemi (filmsiz hastane özelliği) Memorial Kayseri’de de bulunuyor. Bu sayede Memorial’in 

Türkiye’de bulunan tüm hastaneleri arasında görüntüleme ve laboratuvar sonuçları ile vaka paylaşımları gerçekleştirilerek tıbbi sinerji 

yaratılacak. Artık bölge halkının ileri teşhis ve tedavi yöntemleri için, İstanbul ve diğer şehirlere gitmesine gerek kalmayacak. 

Kayseri’de Tüp Bebek Merkezi 

Memorial Kayseri Hastanemiz ile birlikte eş zamanlı olarak Memorial Kayseri Tüp Bebek Merkezi’ni de hizmete açıyoruz. Yıllardır dünyanın 

pek çok ülkesinde referans merkezi olarak kabul edilen Memorial Tüp Bebek deneyimimizi Kayseri’ye taşıyoruz. Kayseri’nin etik, başarı 

ve kalite standartları bizimle örtüşen en başarılı kurumu olan “Kayseri Tüp Bebek Merkezi”ni bünyemize kattık. Artık bu merkez Memorial 

markası ile çocuk özlemi yaşayan ailelerin yanında olmaya devam edecek. 

10 


GÜNCEL 

MEMORIAL SAĞLIK GRUBU 

GENEL MÜDÜRÜ UĞUR GENÇ’E 

YILIN “EN BAŞARILI GENÇ 

GENEL MÜDÜRÜ” ÖDÜLÜ 

Capital Dergisi tarafından düzenlenen, Türkiye’deki en başarılı genç 

genel müdürün belirlendiği “Başarıya Yürüyenler” yarışmasının 

birincisi Memorial Sağlık Grubu CEO’su Uğur Genç oldu. ING Bank 

Türkiye Genel Müdürü Pınar Abay’ın ikinci, Master Card Güneydoğu 

Avrupa Genel Müdürü Mete Güney’in üçüncü olduğu yarışmada 

Türkiye’nin en önemli isimleri jüri üyeliği yaptı. Toplam 70 bin oy 

kullanılan yarışmada ilk 10 halk oylaması ile belirlendi. Jüri bu 10 

adayın başarılarına göre sıralamayı yaparak seçimi tamamladı. 

29 Kasım Perşembe günü Esma Sultan Yalısı’nda yapılan ödül töreninde 

Memorial Sağlık Grubu CEO’su Uğur Genç’e ödülü, Doğan Holding 

Onursal Başkanı Sn. Aydın Doğan tarafından verildi. 

Doğan Holding Onursal Başkanı Aydın Doğan, 

Memorial Sağlık Grubu CEO’su Uğur Genç 

MEMORIAL ATAŞEHİR HASTANESİ’NE 

ULUSLARARASI TESCİL 

Sağlıkta uluslararası standartları belirleyen Joint Commission International (JCI) 

belgesini Türkiye’de ilk alan ve ülkemizde sağlık sektöründe kalitenin öncüsü 

olan Memorial’ın, Şişli ve Antalya hastanelerinden sonra Memorial Ataşehir 

Hastanesi’nin kalitesi de tescillendi. 

Modern mimarisi, ileri teknolojik olanakları, konforlu hasta odaları ve hasta 

memnuniyeti odaklı anlayışı ile dünya standartlarında hizmet sunan Memorial 

Ataşehir Hastanesi, JCI denetçileri tarafından yapılan değerlendirmenin 

sonucunda yüksek başarı ile “JCI Akreditasyon Belgesi”ni aldı. 

MEMORIAL 

DİYARBAKIR HASTANESİ 

1 YAŞINDA 

Memorial Diyarbakır Hastanesi hizmete açılışının 1. yılını kutladı. 

Seçkin akademik kadrosu, ileri teknolojiye sahip tanı ve tedavi 

üniteleri ve modern mimarisi ile sadece Diyarbakır’a değil tüm 

Güneydoğu Anadolu Bölgesi’ne hizmet veren Memorial Diyarbakır 

Hastanesi tüm branşlarda SSK, Emekli Sandığı, Bağ-Kur, Devlet 

Memurları (SGK) ve özel sağlık sigortalı hastalara hizmet sunuyor. 

Memorial Diyarbakır Hastanesi 1 yılını Diyarbakır ve bölge illerde 

gerçekleştirilen etkinliklerle kutladı. 


GENEL SAĞLIK 

PROSTAT BÜYÜMESİNDE UROLIFT 

“PROSTAT ASKILAMA” YÖNTEMİ 

Prof. Dr. Oğuz Acar - Memorial Şişli Hastanesi Üroloji Bölümü 

Prostat büyümesi, erkeklerde 40’lı yaşlarla birlikte doğal seyir gösteren 

bir durumdur. İdrar yapmayı zorlaştıran bu sorun, mesanenin tam olarak 

boşaltılabilmesi ve böbreklerin zarar görmemesi için mutlaka tedavi edilmelidir. 

Prostat askılama (Urolift) yöntemi, prostat büyümesinin tedavisinde günübirlik ve 

ameliyatsız bir girişimdir. 

Prostata yönelik her cerrahi girişim, prostattan doku çıkarılması veya buharlaştırılması şeklinde gerçekleştirildiği için, prostatın 

normal işleyişinde az ya da çok problemler yaratır. Ameliyat sonrası en çok; idrar kaçırma, cinsel fonksiyon bozukluğu 

ve kanamadan korkulur. İyi bir cerrahi ameliyatta kanama, idrar kaçırma ve sertleşme problemleri hemen hemen hiç 

görülmezken, ameliyat sonrası “kuru orgazm” olarak bilinen, cinsel temasta meninin dışarıya akmak yerine mesaneye kaçması 

oldukça sık görülen bir durumdur. Kuru orgazm sorunu, hastaları hem psikolojik ve cinsel açıdan rahatsız eder, hem de çocuk 

isteği olanlarda doğal yoldan çocuk sahibi olmak imkansız hale gelir. 

12 


GENEL SAĞLIK 

Prostat askılama ile ameliyatsız iyileşme şansı 

Prostatın içinden geçen idrar yolu büyümüş prostat nedeniyle sıkışır. Prostat askılama 

ile sıkışan bu doku çok küçük klipslerle iki yana asılarak, idrar yolunun genişletilmesi 

sağlanır. Bu, pencereyi kapatan perdenin kenarlara doğru asılarak camın görünür hale 

gelmesine benzetilebilir. 

Cinsel fonksiyonlar tam olarak korunur 

Prostat büyümesi 40’lı ve 50’li yaşlarda cerrahi girişim gerektirecek düzeylerde 

olduğunda, ameliyat sonrası sorunlar hastayı daha çok etkiler. “Prostat askılama”, 

özellikle cinsel fonksiyonlarını tam olarak korumak isteyen 40-65 yaş arası hasta 

grubu için ideal bir yöntemdir. Ayrıca özellikle başka hastalıkları nedeniyle kan 

sulandırıcı ilaçlar kullanan veya anestezi almayı engelleyecek ciddi hastalıkları 

bulunan ileri yaşlı hastalarda da birinci seçenek olarak uygulanabilir. Prostat büyümesi 

için ilaç kullanması gereken ancak kimyasal ilaçları hayat boyu kullanmak istemeyen 

hastalara da rahatlıkla önerilebilir. 

Yaş sınırı yok 

Prostat askılama yöntemi, en ileri yaştaki hastalar için bile uygun olan bir yöntemdir. 

Ameliyat komplikasyonları beklenmediği için, çok ileri yaşta ve kronik hastalıkları 

nedeniyle ameliyat olmasında sakınca bulunan kişilerde de belirli sınırlama olmaksızın 

kullanılabilir. 

Hastaya konfor sağlar 

• Prostat ameliyatında prostattan bir doku çıkarılır yani prostat dokusu çıkarılarak 

doku kaybı olur. Bu durum, prostat fonksiyonlarında değişikliklere yol açar. Oysa 

askılama yönteminde doku çıkarılmaz dolayısıyla yara oluşturulmaz ve prostat 

fonksiyonlarında herhangi bir değişiklik ortaya çıkmaz. Prostatın dokusu sıkışarak 

hacmi bu şekilde küçültülmüş olur. 

• Prostat ameliyatlarında hangi yöntem olursa olsun, bir yara oluşturulacağı için bu 

yaranın iyileşme sürecini beklemek gerekir. Bu süreç de zaman zaman hastalar için 

sıkıntılı olabilmektedir. Askılamada ise bir yara olmayacağı için hem hasta işlemden 

hemen sonra fayda görür hem de iyileşmesi beklenmek durumunda kalınan bir yara 

oluşmaz. 

• Prostat askılama, lokal anestezi altında 15 dakika içinde biten bir işlem iken 

ameliyatlar genellikle genel anestezi altında 1 saat süren operasyonlardır. 

• Hastanın ameliyattan yarar görmesi için, yaklaşık 15 günlük bir süreye ihtiyaç 

duyulurken, askılamada hasta işlemden hemen sonra yarar görmeye başlar. 

Ameliyata engel değil 

Hastaların, yaşamlarının bir döneminde prostat askılama yaptırmaları, daha 

sonra ameliyat olmaya karar verdiklerinde bu isteklerine bir engel teşkil etmez. 

İşlem hasta için bir süre sonra yeterli olamayacak hale gelirse, ardından ameliyat 

gerçekleştirilebilir. Yani gerektiği takdirde ameliyat her zaman ikinci seçenek olarak 

yerinde durur. Prostat askılamanın, ameliyatı yaklaşık 5-10 yıl ötelemesi bile, hayat 

kalitesinin 5-10 yıl bozulmadan devam etmesi manasına gelir ki bu durum özellikle 

genç hastalar için çok büyük önem arz eder. İlaç kullanımı ile ameliyat arasında bir 

“ara formül” özelliği taşıyan askılama yöntemi, bu anlamda hasta için çok önemli, 

zaman kazandıran, ilaç kullanımı ve ameliyatın problemlerinden kurtaran bir işlemdir. 


KALP SAĞLIĞI 

ÇALIŞAN KALPTE BYPASS 

HASTAYA KONFOR SAĞLIYOR 

Op. Dr. Erdem Çetin - Memorial Diyarbakır Hastanesi Kalp ve Damar Cerrahisi Bölümü 

“Çalışan kalbe bypass”, kalbi durdurmadan ve hastayı kalp-akciğer pompasına bağlamadan 

gerçekleştirilen bir cerrahi yöntemdir. 

İşlem sırasında, koroner bypass ameliyatı tamamlanana kadar, kalp damarları içinde kan akımının 

devam etmesini sağlayan yöntemler kullanılarak, kalbin yapısının korunması sağlanmaktadır. 

Açık kalp ameliyatında oluşabilecek riskleri en aza indirir 

Çalışan kalbe bypass ameliyatı sırasında, cerrah özel yöntemler kullanarak, sadece üzerinde çalışacağı kalp bölgesinin hareketlerini azaltır. 

Bu sırada kalp, hem vücuda hem de kendisine kan pompalamaya ve yaşam için gerekli fonksiyonu oluşturmaya devam eder. Klasik açık 

kalp ameliyatlarından sonra; bilinç bozuklukları, davranış değişiklikleri, böbrek yetersizliği, karaciğer enzimlerinin yükselmesi, mide ve 

bağırsak hareketlerinin azalması gibi düşük kan basıncına bağlı sorunlar gelişebilir. Böylelikle; kalp-akciğer pompasının kullanıldığı ve geçici 

olarak kalbin durdurularak devre dışı bırakıldığı “açık kalp ameliyatlarının” olası riskleri en aza indirilir. 

Çalışan kalbe bypass için uygun hasta 

seçilmeli 

Çalışan kalbe bypass işlemi; 

• Kalp kasılma fonksiyonları ileri derecede azalmış, kalpakciğer 

pompasını tolare edemeyecek hastalarda, 

• Daha önceden felç veya geçici iskemik atak (mini-felç) 

geçirmiş kişilerde, 

• İleri derecede böbrek yetersizliği olanlarda, 

• Kronik akciğer hastalığı bulunanlarda, 

• Tedavi olan veya tedavi edilmiş kansere yakalanmış 

hastalarda, 

• 70 yaş ve üstü hastalarda uygulandığında yararlı sonuç 

sağlar. 

Hastaya ayrıcalık ve konfor sağlar 

Çalışan kalbe bypass uygulaması, ameliyat sırasında ve 

sonrasında ortaya çıkabilecek riskleri en aza indirir. Bu 

işlem; 

• Kalp fonksiyonlarının daha iyi korunmasını sağlar. 

• Özellikle riskli hastalarda ameliyat başarısını artırır. 

• Hastanede kalış süresini azaltır. 

• Yoğun bakımda kalış ve solunum cihazına bağlı kalma 

süresini azaltır. 

• Hastanın ameliyat sonrası iyileşme süresini kısaltır. 

• Ameliyat sonrası halsizlik ve iştahsızlık gibi şikayetleri 

azaltır. 

• Akciğer, böbrek ve karaciğer yetmezliklerinin görülme 

ihtimalini en aza indirir. 

• Sinirsel-bilinçsel ve davranış bozukluklarının, en ağır 

haliyle felç şeklinde ortaya çıkan beyin hasarı riskini azaltır. 

• Kalbin kan ihtiyacını en aza indirir. 

• Göğüs kesilerinde, enfeksiyon risklerinin azalmasını 

sağlar. 

14 



GÜNCEL TEDAVİ YAKLAŞIMLARI İLE 

TOPLARDAMARDA PIHTILAŞMAYA ETKİLİ ÇÖZÜM 

Op. Dr. Mert Dumantepe - Memorial Ataşehir Hastanesi Kalp ve Damar Cerrahisi Bölümü 

Derin Ven Trombozu (DVT) 

vücudun, derin toplardamarları 

içerisinde pıhtı oluşumu ile 

seyreden bir durumdur. Pıhtılar, 

kanın akışkanlığının değiştiği ve 

kümeleşmeye eğilimin olduğunu 

gösterir. 

Yıllık olarak görülme sıklığı 

her 10.000 kişide 5-20 hasta 

arasında değişmektedir. 

Görülme sıklığı 60 yaş 

üzerinde %1’ e kadar 

yükselmektedir. 

Erken Tanı Ciddi 

Komplikasyonları Önler 

Toplardamarlardaki pıhtı hastalığının akut 

döneminde; ağrı, şişlik, kızarıklık gibi 

bulgulara rastlanmaktadır. Erken tanı ve 

doğru tedavi, ölümcül komplikasyon olan 

“akciğer embolisi” ve tekrar eden derin ven 

trombozu riskini yüksek oranda engeller. 

Hastalığın tedavi sonrası uzun dönem 

seyrinde ise; “Post-Trombotik Sendrom” 

(PTS) ve “Kronik Venöz Yetmezlik” hayat 

kalitesini etkileyen durumlar olarak ortaya 

çıkabilir. 

Geleneksel Tedavi Pıhtının 

Kendisini Eritmez 

Toplardamarda pıhtılaşmanın geleneksel 

tedavisinde ağız yoluyla kan sulandırıcı 

kullanılır. Kan sulandırıcı tedavi, pıhtı 

genişlemesini ve embolizasyonu (pıhtıdan 

kopan bir parçanın başka organlara 

gitmesini) etkin bir şekilde engeller; ancak 

pıhtının kendisini eritici etkisi yoktur. 

Kan sulandırıcı tedavinin en önemli yan 

etkisi, kanamalar olabilir. Bu durum 

yaşamı tehlikeye sokacak derecede de 

olabilir. Bazen kanama vücudun içerisinde 

olabilmektedir. Bunun için bu tedavinin 

uygulandığı hastalar düzenli olarak kan 

tahlili yaptırarak kanın sulanma oranını 

ölçtürmelidirler. 

Modern Tıp İle Pıhtı Eritici Çözüm 

Modern tıptaki gelişmeler ve kateter 

yöntemleri sayesinde erken dönemde 

direkt pıhtının içine girilerek, aktif şekilde 

pıhtı erimesi sağlanmaktadır. Kapak 

harabiyeti gelişmeden önce hastalar 

tedavi edilerek “Post Trombotik Sendrom” 

gidiş önlenebilmektedir. Bu yöntemler 

kateterlerle pıhtıyı eritici ilaçların tıkalı 

damara verilmesi, pıhtının kateterler 

yoluyla parçalanması ya da direkt 

aspirasyon kateterleri ile pıhtının çekilmesini 

içermektedir. 

Pıhtıların İçine Girilerek Eritilir 

“Ultrasonla Hızlandırılmış Kateterle 

Trombolitik Tedavi Sistemi” ile direkt 

olarak pıhtının içine girip aktif bir şekilde 

pıhtı eritme işlemi gerçekleştirilmektedir. 

Diğer kateter yollu trombolitik tedavi 

yöntemlerinden farklı olarak ultrason 

dalgalarının kullanılması, organize olmuş 

pıhtı liflerini ayırarak işlemin etkisi 

artırmaktadır. Kateter yollu trombolitik 

tedavi işlemi sırasında; trombolitik ilacın 

direkt pıhtının içine verilmesi ve sistemik 

trombolitik tedavide kullanılandan çok 

daha az miktarda olması sebebi ile kanama 

oranları kıyaslanmayacak derecede 

düşüktür. 

Akciğer Embolisi Atardamar 

Tıkanıklıklarında da Kullanılır 

Ultrasonik kateterle trombolitik tedavi işlemi 

sadece derin ven trombozlarında değil; 

akciğer embolisi, atardamar tıkanıklıkları 

ve yapay greft tıkanıklıklarında başarı ile 

kullanılmaktadır. Hastaların erken dönemde 

tedavi altına alınması çok önemlidir. 

Bekledikçe organize olup sertleşen pıhtının 

kateter yollu trombolitik tedavisi ile 

eritilme şansı günden güne azalmaktadır. 

Ultrason dalgalarının trombolitik tedaviye 

eklenmesi ile kronik dönemdeki pıhtılarda 

da başarı şansı artmaya başlamıştır. 

Yeni geliştirilen “Ultrasonla hızlandırılmış 

kateterle trombolitik tedavi”, arteriyel ve 

venöz tromboz durumlarındaki uygun hasta 

gruplarına tecrübeli merkezlerde etkin ve 

güvenli bir şekilde uygulanabilen bir tedavi 

seçeneğidir. 



EL BİLEĞİNDEN ANJİYO VE STENT 

SONRASI HASTA SPOR YAPABİLİR 

Prof. Dr. Erhan Babalık - Memorial Şişli Hastanesi Kardiyoloji Bölümü 

Kasıktan uygulanan anjiyo ve stent sonrası hastaların yaşadığı; en az 6-12 saat 

yatakta hareketsiz yatma, hastanede kalma ve aylarca kasık ağrısı çekme korkuları, el 

bileğinden yapılan işlemler sonrası tarihe karışıyor. 

Basit bir damar muayenesiyle, el bileği uygun olan hastalara uygulanan anjiyo sonrası, hasta 

kendi kıyafetleri ile yattığı anjiyo masasından kendi iniyor, bilgisayar kullanabiliyor, ertesi gün iş 

yaşamına dönebiliyor ve hatta spor bile yapabiliyor. Kalp damarlarında herhangi bir sorun tespit 

edilen hastalara ise; yine el bileğinden stent yapılabiliyor. 

El bileğinden anjiyo ve stent uygulayacak olan doktorun deneyimi ise çok önemli. Çünkü el bileği, 

hassas yapısı nedeniyle bir kez başarısız olan işleme ikinci bir şans tanımıyor. Bu nedenle doktorun 

tecrübesi kadar, bu işlemi tercih ederek sürekli hale getirmesi de başarıyı getiriyor. 

El bileği ve kasık damarından işlemin başarıları 

El bileğinden anjiyo, nabız ölçülen el bileğindeki damardan girilerek yapılır. Sonuçta elde edilen veriler, kasıktan yapılan işlemle aynıdır. 

Kasıktan yapılana göre çok daha kolay bir işlem olduğu için sonuçlarının daha az güvenilir olduğu yönündeki inanış, doğru değildir. 

İşlemin yalnızca gidiş yolu farklıdır. Kasıktan yapılan anjiyo ile bilekten yapılan anjiyonun sonuçları tamamen aynıdır. Anjiyo sonrası 

gerektiğinde yine el bileğinden stent de yapılmaktadır. El bileğinden yapılan stent işleminin başarısı da kasık damarından yapılan işlemle 

tamamen aynıdır. 

16 


El bileğinden anjiyo ve stent hastaya konfor sağlar 

Kasıktan yapılan anjiyo sonrası, hastanın 6 saat kadar hastanede kalma ve yatakta hareketsiz yatma zorunluluğu vardır. Çünkü 

bölgenin hassas olması nedeniyle kanama riski vardır ve kasık damarı büyük olduğu için o bölgede meydana gelecek kanama, 

hayati tehlikeye neden olabilir. Kasıktan yapılan işlem sonrası kanama riski % 1, damar içinde kan toplanma riski ise %10’dur. Bazen 

işlemden sonra o damarın anevrizmalaşması sonucu küçük bir onarım da gerekebilir. El bileğinden yapılan anjiyo ve stent işlemleri 

sonrası hasta bu tür sorunlarla karşılaşmamaktadır. Bu işlemin en önemli avantajı, iki el bileğinin olmasıdır. Eğer bir bilekte ender de 

olsa sorun yaşanırsa, diğer bilekten her iki işlem de rahatlıkla yapılabilir. 

El bileğinden anjiyo ve stent sonrası; 

• Hasta, kıyafetleri ile yattığı anjiyo masasından kendi iner. 

• Hastanın hastanede kalma, 6-12 saat yatakta hareketsiz yatma zorunluluğu ortadan kalkar. Anjiyo ve stent işlemi sonrası hastanın 

yatak istirahatine gerek yoktur. Hastanede geçireceği ortalama 2-3 saatlik sürede, oturabilir, gazete okuyabilir, televizyon izleyebilir. 

Tuvalete gitmesi için birinin yardımına ihtiyaç duymaz, yatış zorunluluğu olmadığı için sonda takması gerekmez. 

• Hasta işlemden bir gün sonra hemen araç ve bilgisayar kullanabilir, yazı yazabilir, koşabilir, spor salonunda rahatlıkla spor yapabilir 

hale gelir. 

• Hasta, cerrahi müdahale gerektiren durumlardan ve karın içi kanama riskinden korunabilir. 

• El bileği, kasık bölgesi gibi hastayı rahatsız eden hassas bir bölge değildir. Bu nedenle işlem sosyokültürel açıdan da hastaya 

rahatsızlık vermeden yapılabilir. 

• El bileğinden yapılan anjiyo ve gerek görüldüğünde yapılacak stent işlemi, hastaların ameliyat psikolojisinden uzaklaşmalarını 

sağlamaktadır. Hasta açısından işlemin kabul edilebilirliğini artırmaktadır. 

• Her iki işlem de, hasta kadar doktora da konfor sağlar. İşlem sırasında kasığa bası uygulamak gibi mecburi işlemlere de gerek 

kalmaz. 

Obez hastalar için daha avantajlı 

Özellikle obez hastalarda kasıktan yapılan anjiyo işleminde 

kasık ve damar ile ilgili istenmeyen komplikasyonlar 

oluşmaktadır. Bunlar, ciddi ve geri dönüşümü zor olan 

durumlardır. Yakın zamanda kasık bölgesinden ameliyat 

geçiren ya da organ nakli olacak hastalarda, özellikle 

karaciğer hastalarının kanda pıhtılaşma sorunları bulunduğu 

için kasıktan yapılan anjiyo risk taşımaktadır. Kasıktan anjiyo 

sırasında kanama kontrolü sağlanamaması, hasta için hayati 

risk taşıyabileceğinden bu hastalar için el bileğinden anjiyo 

işlemi daha avantajlıdır. 

El bileğinden anjiyo ve stent deneyim gerektirir 

El bileğinden anjiyo ve stent yapacak olan doktorun bu 

konuda gerekli bilgi ve donanıma sahip olması çok önemlidir. 

Çünkü el bileğindeki damar, kasık damarından farklı 

özelliklere sahiptir. İşlemin yapılması için öncelikle damarın iyi 

tanınması gerekir. Eğer işlem bir kez başarısız olursa, damar 

yapısı itibariyle kendini kapatır ve o bölgeden bir kez daha 

işlem yapma şansını ortadan kalkar. Bu nedenle el bileğine 

hassas yaklaşılmalıdır. Yaklaşık 10 dakika süren anjiyo 

sonrası hastaya stent yapılmasına karar verilirse, takılacak 

olan stentin süresine göre değişkenlik gösteren bir işlem 

yapılmaktadır. 

El bileğinde dolaşım sorunu varsa öncelikli alternatif diğer el bileği 

El bileğinden stent işlemi sırasında kullanılan malzemeler, hastayı rahatsız etmemesi açısından ileri teknolojiye sahiptir ve konforludur. 

El bileğinin damarında ortaya çıkan bir sorun nedeniyle işlemin başarısızlığı durumunda, damar kendini kapatarak o bölgeden yeni bir 

işleme izin vermemektedir. Bu nedenle el bileğinden stent, sabır ve deneyim gerektirir. 


GENEL SAĞLIĞI 

HIÇKIRIK CİDDİ HASTALIKLARIN 

BELİRTİSİ OLABİLİR 

Prof. Dr. Birsel Kavaklı – Memorial Ataşehir Hastanesi Dahiliye Bölümü 

Pek çoğumuz gün içinde aniden hıçkırmaya başlayabiliriz. Bazen nefesimizi tutar, bazen 

de su içerek bu istemsiz durumdan kurtulmaya çalışırız. Ancak sebepsiz sanılan ve 

uzun sürebilen hıçkırıklar beyin ve kalp gibi hayati organlardaki bir hastalığın 

habercisi olabilir. 

Çok hızlı yemek yemek, aşırı 

alkol ve sigara kullanmak 

hıçkırığa neden olabilir 

Hıçkırık, göğüs boşluğu ile karın boşluğunu 

birbirinden ayıran ve “diyafram” adı verilen 

kasın istem dışı kasılmasını takiben ses 

tellerinin bulunduğu gırtlak bölgesinin 

aniden kapanmasıyla oluşur ve bu sırada 

bir `hık` sesi duyulur. Dakikada 10-30 kez 

tekrarlayabilen bu kasılmalar diyaframdan 

başka kaburgalar arasındaki kaslarda da 

saptanabilir. Hıçkırık çoğu zaman kısa 

süreli ve zararsızdır, sağlıklı kişilerde 

geçici bir rahatsızlık olarak ortaya çıkabilir. 

Küçük bebeklerde ve çok hızlı yemek 

yiyen, bu sırada hava yutan kişilerde 

görülen hıçkırık buna iyi bir örnektir. 

Aşırı gülme, gıdıklanma, fazla sigara ve 

alkol kullanılması, histeri, hava yutulması 

gibi organik bir hastalığa bağlı olmayan 

durumlarda da geçici hıçkırık ortaya 

çıkabilir. 

Sinir sistemi ve mide 

rahatsızlıkları ihtimalini göz ardı 

etmeyin 

Hıçkırık bazen günlerce-haftalarca 

kesilmeyip, hastayı ciddi şekilde rahatsız 

edebilir ve önemli bir hastalığın belirtisi 

de olabilir. Uzun süreli hıçkırıklar hastanın 

yemek yemesini, uykusunu, konuşmasını 

etkiler. Cerrahi girişim sırasında ve 

sonrasında ortaya çıkan hıçkırıklar da 

çeşitli rahatsızlıklara yol açar. Hıçkırığın 

merkez sinir sistemi hastalıklarından mide 

hastalıklarına kadar çok farklı nedenleri 

olabilir. 

hıçkırık da geçer. Herkesi zaman zaman 

hıçkırık tutabilir ama reflüsü olan hastalarda 

daha sık ve uzun süreli görülür. Ancak 

her hıçkırık tutan kişinin reflüsü vardır 

denemez. 

büyümeleri, frenik sinirin travması, aşırı 

kalp büyümesi, kalp krizi ve yemek borusu 

tıkanıkları bu hastalıkların başlıcalarıdır. 

Zatürre ve akciğer zarları arasında sıvı 

toplanması da hıçkırığa neden olabilir. 

Diyafrağma kasının fıtıkları, karaciğer 

tümör ve apseleri, mide kanseri, 

dalak enfarktüsü, bağırsak tıkanıklığı, 

akut pankreatit gibi hastalıklarda 

hıçkırık saptanabilir. Ayrıca, üst batın 

operasyonları sonrasında da hıçkırık ortaya 

çıkabilir. 

Hıçkırığı geçirmek için pratik 

öneriler 

• Soluk elden geldiğince tutularak, 

diyafram yanıltılır ve yeniden normal 

soluklanma ritmine dönmesi sağlanır. 

• Buzlu su, limon suyu veya sirke içerek, 

gırtlaktaki glottis spazmı çözülebilir. 

• Meşrubatlar kesinlikle şişeden 

içilmemelidir. 

• Buruna bir tutam enfiye veya karabiber 

çekildiğinde oluşan hapşırık ardından 

gelen şok soluklanma, diyafram kaslarını 

etkileyerek yeniden normal soluklanma 

ritmine dönülmesini sağlar. 

• 2-3 adet kesme şeker veya 1 kahve 

kaşığı tuz yemek de olumlu sonuç 

verebilir. 

• Aç karnına birkaç karanfil çiğnemek, 

özellikle yaşlılarda iyi sonuç verir. 

• Yemek yerken acele edilmemeli ve 

konuşulmamalıdır. Genelde yavaş 

konuşmaya özen gösterilmelidir. 

• Aç karnına sigara kullanılmamalıdır. 

• Aşırı gülmekten kaçınılmalıdır. 

Reflü ve hıçkırık ilişkisine dikkat! 

Hıçkırık; menenjit, beyin içi kanama, 

beyin tümörleri ve beyindeki yaşlılıkla ilgili 

değişiklikler gibi merkezi sinir sistemini 

ilgilendiren hastalıkların bir bulgusu olabilir. 

Reflü hastalarında hıçkırık da olabilir. Bu 

kişiler uzun süre hıçkırık nöbetine tutulur ve 

başka reflü hastalığı belirtisi de göstermez. 

Bu hastaların reflüsü tedavi edildiği zaman 

18 

Memory Aralık - Ocak - Şubat 2013 

Hıçkırık kalbinizi de işaret ediyor 

olabilir 

Hıçkırığın farklı nedenleri de bulunmaktadır. 

Her iki akciğer arasında kalan ve içinde 

kalbin de bulunduğu “mediyasten” ismi 

verilen bölgenin hastalıklarında hıçkırık 

gelişebilir. Buradaki lenf bezlerinin 

tüberküloz, kanser veya başka nedenlerle 

Uzmana başvurmanız gerekebilir 

Bu yöntemlerle giderilemeyen hıçkırık için 

sakinleştiriciler, kas gevşeticiler gibi çeşitli 

ilaçlar etkili olabilir. Boyundaki karotis 

damarına hekim tarafından masaj yapılması 

da denebilir. Geçmediği takdirde hekime 

başvurulmalıdır. Durdurulamayan hıçkırık 

için son çare frenik sinirin bir anestezik 

ilaçla veya cerrahi olarak blokajıdır.

GENEL SAĞLIK 

ŞEHİR YAŞAMI METABOLİK 

SENDROMU TETİKLİYOR 

Uz. Dr. Gökhan Yazıcıoğlu - Memorial Antalya Hastanesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Bölümü 

Metabolik sendrom tanı kriterleri 

Bir kişide şeker hastalığı, şeker yükleme testi ile tespit edilebilen 

bozulmuş glukoz (karbonhidrat) toleransı; insülin direncinden en 

az biri bulunuyorsa ya da hipertansiyon, kan yağlarında bozulma 

(trigliserid yüksekliği veya iyi kolesterol düşüklüğü), karın 

bölgesinde obezite (vücut kitle indeksi’nin 30’dan büyük olması 

ya da bel çevresinin erkeklerde 94 cm, kadınlarda 80 cm den 

fazla olması) durumlarından da en az ikisinin bulunması metobolik 

sendrom tanısının konulmasında önemli kriterlerdir. 

Tedavide kilo kaybı önemli 

Metabolik sendromda en uygun tedavi yöntemi, kilo kaybı ve 

düzenli egzersiz için yaşam tarzının değiştirilmesi, sağlıklı beslenme 

ve gerekli koşullarda klinik hedeflere ulaşmak amacıyla ilaç 

tedavisinin başlanmasıdır. % 5-10’luk kilo kaybı bile metabolik 

sendromun tüm bileşenlerini kontrol altına alabilir. % 7’lik kilo kaybı 

ile birlikte düzenli fiziksel aktivite 4 yıl içinde şeker hastalığı gelişme 

riskini % 50 azaltmaktadır. 

Beslenmede doğru yağ kullanımı önemli 

Metabolik sendromda beslenme tedavisinin amacı; insülin direncini 

düzeltmek ve insülin direncine bağlı bozuklukları önlemektir. 

Tüketilen total yağ kalorinin %25-35 oranında tutulmalı, bunun 

da büyük kısmı zeytinyağı, fındık yağı ve kanola yağı olmalıdır. 

Soya, ayçiçeği ve mısırözü yağı daha az oranda tüketilmelidir. 

Genetik yatkınlık söz konusu 

olsa da, modern kent hayatının 

getirdiği hareketsiz yaşam ve 

yüksek kalorili beslenme ile tetiklenebilen 

metobolik sendrom; insülin direnciyle 

başlayan bel bölgesinde yağlanma, 

şeker hastalığı, kan yağlarında bozukluk, 

hipertansiyon ve koroner kalp hastalığı 

gibi hastalıkların birbirine eklenerek 

hayatı tehdit edebildiği endokrinolojik 

bir bozukluktur. Bu sendrom ayrıca 

“insülin direnci sendromu”, “sendrom 

x” ve “uygarlık sendromu” olarak da 

adlandırılmaktadır. Ülkemizde yapılan bir 

araştırmaya göre; 30 yaş ve üzerindeki 

9.2 milyon kişide metabolik sendrom 

mevcuttur ve koroner kalp hastalığı 

geçirenlerin %53’ü aynı zamanda 

metabolik sendrom hastasıdır. Ülkemizde 

metabolik sendrom görülme sıklığı 

erkeklerde %28, kadınlarda ise 

%40 gibi oldukça yüksek değerlerdedir. 

Omega-3 yağ asitlerinden zengin beslenmeli; yani deniz ürünleri, 

fındık, ceviz, badem, keten tohumu yağı tercihen tüketilmelidir. 

Karbonhidrat tüketimi toplam kalorinin %45-55’i olmalı ve daha 

çok tam tahıllar, meyve ve sebzeler, kuru baklagiller, tahıllı ve 

yulaf içeren kahvaltılıklar tercih edilmelidir. Kalorinin kalan kısmı 

proteinden alınmalıdır. Tercihen derisiz tavuk, hindi, yağsız et, 

yağsız veya düşük yağlı süt ürünleri gibi daha sağlıklı seçenekler 

tüketilmelidir. 

Aerobik egzersizleri yapılmalı 

Düzenli egzersiz insülin direncini düzelterek glukoz, lipid ve kan 

basıncı kontrolünü sağlar ve kalp-damar fonksiyonlarını düzeltir. 

Metabolik sendromda uygulanması gereken egzersiz modelleri 

de; yaşa, cinsiyete, vücut ağırlığına ve hastalıklara göre olmalıdır. 

Metabolik sendromlu bireylerde ağırlıklı olarak aerobik egzersiz 

modelleri uygulanmalıdır. Aerobik egzersiz örnekleri arasında; hızlı 

tempolu yürüyüş, düşük tempolu koşu, bisiklete binme, ip atlama, 

merdiven inip çıkma, yüzme sayılabilir. Egzersizin süresi günde 

en az 20 dakika, en fazla bir saat (ortalama günde yarım saat) 

olmalıdır. Yürüyüş egzersizinde mesafe ve süre giderek artırılmalıdır. 

Sabırlı olunmalı ve günlük antrenmanlar uzun bir sürede bir saate 

çıkarılmalıdır. İlk hedef tempolu ve düzgün adımlarla bir saat, ikinci 

hedef ise bir saatte 5 kilometre yürümek olmalıdır. Üçüncü hedef 

kendi yürüyüş rekorunuzu kırmak ve ömür boyu korumaktır. 


HAYATIN İÇİNDEN 

ANNESİ OĞLUNA İKİNCİ 

KEZ HAYAT VERDİ 

7 yaşındaki Yiğit Yalçın, doğduğu günden itibaren 

karaciğer yetmezliği ile mücadele ediyordu. Henüz 2 

aylıkken cilt renginin sarı olması nedeni ile doktora 

gittiklerinde hastalığının tanısı konulmuştu. Günleri 

hastanede geçiyordu ama onu hiç bir şey anaokuluna 

başladığında arkadaşlarının kendisini dışlaması ve diğer 

velilerin “Yiğit yüzünden çocuklarımız da hastalanıyor” 

demesi kadar üzmedi. Bu yıl ise 1. sınıfa başlayacağı 

sırada aniden rahatsızlandı ve karaciğer nakline ihtiyacı 

olduğu ortaya çıktı. Yiğit, Memorial Ataşehir Hastanesi 

Organ Nakli ve Genel Cerrahi Merkezi Başkanı Prof. 

Dr. Yalçın Polat ve ekibinin gerçekleştirdiği başarılı bir 

operasyon sayesinde annesinden aldığı karaciğerle 

yeniden hayata döndü. Şimdi ise okula gidebilmek 

için gün sayıyor. 

Yiğit’e karaciğeri ile ikinci kez hayat veren annesi Aysel Orhan nakil ile ilgili duygularını şöyle ifade etti: 

“Yiğit, için işimi bıraktım” 

Yiğit 2 aylıkken karaciğer yetmezliği olduğunu öğrendik. O an ben ve eşim Oran Yalçın için çok büyük bir yıkım oldu. Çocuğum daha hayata adım 

atarken hastalıkla mücadele etmek zorunda kalmıştı. Zamanla durumu kötüleşince işi bırakmak zorunda kaldım. Yiğit’in daha özenli bir bakıma 

ihtiyacı vardı. Karaciğer yetmezliğinin yanı sıra kemik erimesi problemi ortaya çıktı. Hatta bir keresinde evde topla oynarken ayağını kırdı ve aynı 

anda iki sağlık sorunu ile mücadele etmek zorunda kaldık. Kemik erimesi yüzünden de ağrıları oluyor, düz yolda 5 dakika yürüyemiyordu. 

“Okulda diğer çocuklar tarafından dışlandı” 

Yiğit’in eğitiminden geri kalmaması için anaokuluna gönderdik. O, okula koşa koşa gidiyordu; ancak sarılık olduğu için renginden dolayı diğer 

çocuklardan farklı duruyordu ve diğer çocukların bakışlarına maruz kalıyordu. Aileler de çok anlayışlı olmadı. Şikayette bulunanlar bile oldu. Yiğit’i 

istemediler. Rahatsızlığı artınca da enfeksiyon riskinden koruyabilmek için okula göndermedik. Kuzenlerini gördüğünde hep “ben onlar gibi değilim” 

derdi. Yiğit’in çocuklarla iletişimi gerçekten çok kuvvetlidir. Onlarla konuşmak, oynamak için can atıyor. Hatta benden sürekli oyuncaklarını istiyor ve 

sokağı çıkıyor. Arkadaşlarına onunla oynamaları için oyuncaklarını veriyor. 

“İkinci kez hayat verebilmek ayrı bir mutluluk” 

Yiğit bu süre zarfında çeşitli hastanelerde tedavi gördü. Hastalığının farkındaydı. Zamanla artık durumu giderek kötüleşti. Nakil olabileceğini 

duyduğumuzda hemen verici oldum. Eşim kilolu olduğu için uyum sağlayamayacağını biliyorduk. Yiğit zaten canımdan bir parçaydı ancak ikinci kez 

onu hayata bağlamak bana ayrı bir mutluluk veriyor. 

“Kilo alması beni çok mutlu ediyor” 

Yiğit 7 yaşında ama ben onun her çocuk gibi düzenli kilo aldığını, büyüdüğünü göremedim. Nakil sonrası hızla iyileşti, günden güne daha da 

toparlıyor, kilo alıyor. Kilo alması beni çok mutlu ediyor. Artık iyileşip okula gideceği günleri görmek istiyorum. Bana sürekli polis olacağını söylüyor. 

Yakında o günleri de göreceğiz. 

Karaciğer naklini gerçekleştiren Prof. Dr. Yalçın Polat 

“Yiğit, karaciğer yetmezliği ile 2 aylık iken tanışmış. Bize geldiğinde son evre karaciğer yetmezliğindeydi. Annesi ve babası 

verici olmak istedi. Babasının tetkiklerinde karaciğer yağlanması olduğunu gördük, verici olmaya uygun değildi. Daha 

sonra annesinin verici olabilmesi için gerekli testler yapıldı. Test sonuçları tüm sistem fonksiyonlarının normal olduğunu; 

yani sağlık durumunun verici olmaya uygun olduğunu gösteriyordu. Annesinden alınan karaciğer ile gerçekleşen nakil 

sonrası Yiğit sağlığına kavuştu. Yiğit 7 yaşında olmasına rağmen yaşına göre oldukça sosyal bir çocuk. Şu an belirli bir süre 

enfeksiyon riski sebebi ile daha dikkatli ve özenli bir bakımı olacak. Ancak kısa bir süre sonra özlemini çektiği okuluna gidip 

istediği gibi arkadaşları ile koşup oynayabilecek.” 

20 


KADIN SAĞLIĞI 

HER 8 BEBEKTEN BİRİ 

ERKEN DOĞUYOR 

Doç. Dr. Arda Lembet – Memorial Ataşehir Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Bölümü 

Her yıl 15 milyon bebek 

prematüre doğup, 

dünyaya erken merhaba 

derken, 1 milyonu da 

henüz 1 yaşına bile 

girmeden hayatını 

kaybediyor. 

Anne karnında ve yeni 

doğan dönemindeki bebek 

ölümlerinin önemli nedeni ise 

“erken doğum”. 

Erken doğum sonrası yenidoğan 

kayıpları çok fazla 

Türkiye, erken doğum görülme oranı %12 ile 

dünya sıralamasında 56. sırada yer almaktadır. 

Anne karnındaki ve doğumdan sonraki ilk 

ayda (yenidoğan döneminde) olan kayıpların 

%70’inden erken doğum sorumludur. 5 yaşına 

kadar olan çocuk ölümlerinin %40’ı yenidoğan 

döneminde olmaktadır ve burada da ilk 

sebep yine erken doğumdur. Tüm 5 yaş altı 

ölüm sebeplerinde erken doğum 2. sırada yer 

almaktadır. 

Bilinçlendirme ve eğitim ile kayıplar 

önlenebilir 

“Cerebral palsy” rahatsızlığı olan spastik 

çocukların %50’sinden, çocukluk çağı 

körlüklerinin de %30’undan “prematurite” 

sorumludur. Hem ülkemiz hem de tüm dünya 

için son derece ciddi olan bu problem; erken 

doğumun risk faktörleri, korunma yolları, 

tahmin ve tedavi yolları hakkında yapılacak 

bilinçlendirme ve eğitim çalışmaları ile %75 

oranında azaltılabilmektedir. 

Bebeğinizi bekleyen sıkıntılara hazır 

olun 

Çok düşük ağırlıklı yani 750 gramın altındaki 

bebeklerin yaşama şansları günümüz modern 

tıp imkanları ile sağlanabiliyor olsa da; bu grup 

bebeklerin bir kısmında ileride okul başarısında 

düşüklük, görsel motor fonksiyon bozuklukları 

ve çeşitli sosyal uyum bozukluklarının ortaya 

çıkabileceği bilinmelidir. Çocukluk çağındaki 

nörolojik problemlere bakıldığında bunların 

%50’sinden prematüre doğumun sorumlu 

olduğu gözükmektedir. 

Erken doğumu tetikleyen nedenler 

• Rahim içi ve dışı enfeksiyonlar 

• Çoğul gebelikler 

• Amniyon mayiinin (zarın içindeki sıvı) fazla olması 

• Rahmin yapısal anormallikleri 

• Rahim iç tabakası içindeki kanamalar 

• Genetik faktörler 

Anne yaşı 17’nin altında ve 35’in 

üzerinde ise dikkat! 

Anne yaşının 17’nin altında ya da 35’in 

üzerinde olması, önceki doğumun erken 

doğum ile sonlanması, vajinal kanama, stres, 

düşük sosyoekonomik durum, sigara ve diğer 

kötü alışkanlıklar, anne ağırlığının düşüklüğü, 

çalışma şartlarının aşırı ağır olması, gebeliğe 

eşlik eden iyi kontrol edilmemiş sistemik 

hastalıklar (diyabet, kalp, böbrek ve tiroid 

hastalıkları vb.), bazı hamilelikte görülen 

vajinal ve sistemik enfeksiyonlar erken doğum 

için risk oluşturabilmektedir. 

Erken doğum tahmin, tedavi ve 

korunma programı 

“Erken doğum tahmin, tedavi ve korunma” 

programı olarak tanımlanan programlar 

sayesinde özellikle erken doğum eylemi için 

risk taşıyan gebeleri takip ederek, önem 

alınabilmektedir. Bu hasta grubunda gebelik 

başında ve hatta öncesinde başlatılan 

takip protokolünde, hastaya bireysel riskin 

değerlendirildiği periyodik ve sık izlem 

yöntemini uygulamaktadır. Bu aşamada 

hastalar davranışsal, demografik (yaş, 

doğum sayısı, önceki gebelik hikayesi, sigara 

vb.), beslenme, mevcut gebelik ve biyofizik 

(rahim ağzı açıklığı ve ultrasonografik 

bulgular) özelliklerine göre gruplandırılıp 

değerlendirilmektedir. 

Tüm gebeler rahim uzunluğu ölçümü 

yaptırmalı 

Tüm hamilelik süreçlerinde erken doğumu 

tahmin ve engellemede izlenecek yol rahim 

uzunluğu ölçümü ile tarama gerçekleştirmektir. 

Çünkü erken doğuma giren hastaların yarısında 

geçmişinde bir risk faktörü bulunmamaktadır. 

Erken doğum önceden bilmek zor 

ama imkansız değil 

Erken doğumun önceden tahmin edilip 

saptanması zordur. Bunun başlıca nedeni 

erken doğumun ilk bulgu ve belirtilerinin 

normal gebeliklerde de görülebilmesi ve bu 

nedenle hastaların şikayetlerinin bir kısmının 

yeterince iyi değerlendirilememesinden 

kaynaklanmaktadır. Rahim ağzı (serviks) 

açıklığının muayene ile değerlendirilmesi, 

hastanın ağrılarının sıklığı ve süresi, 

ultrasonografik yöntemler, anne kanı ve 

amniyon mayi içindeki birtakım biyokimyasal 

belirteçler erken doğum tahmininde kullanılan 

yöntemler arasındadır. Bu yöntemler ile hem 

erken doğum klinik bulguları ortaya çıkmadan 

risk grubundaki hastalar saptanabilir hem de 

erken doğum eylemi ile başvuran hastaların 

tanısı ve ileri değerlendirmesi mümkün 

olabilmektedir. 

Risk taşımayanlar da erken doğum 

yapabilir 

Erken doğumun tüm nedenleri bilinmemektedir. 

Bu nedenle yüksek risk taşımayan hastalar da 

erken doğum yapabilmektedirler. Ancak önceki 

gebeliklerin erken doğumla sonlanmaması ve 

gebelik izlemi boyunca tetkik, inceleme ve 

genel sağlık halinin iyi gittiği durumda bu risk 

çok daha aşağı çekilmektedir. 



İNME HAKKINDA 

BİLİNMESİ GEREKENLER 

Doç. Dr. Yakup Krespi - Memorial Şişli Hastanesi İnme Araştırma ve Rehabilitasyon Ünitesi Başkanı 

İnmesiz bir hayat mümkündür. 

İnme önlenebilen en önemli 

nörolojik hastalıktır. 

İnme bulguları nelerdir? 

İnme bulguları özellikle bir vücut yarısındaki yüz, kol veya bacakta 

uyuşma, karıncalanma, güçsüzlük, ani başlayan nedeni bilinmeyen 

şiddetli baş ağrısı, bilinç bulanıklığı veya bilinç kaybı, bir ya da 

iki gözde ani görme kaybı, görme azlığı, konuşma bozukluğu 

veya konuşamama, baş dönmesi, dengesizlik şeklinde kendini 

gösterebilir. Burada anahtar nokta, belirtilerin aniden ortaya çıkmış 

olmasıdır. 

İnme tek bir hastalık mıdır? 

İnme 3 tipte ortaya çıkar. Bunlar: İskemik inme (beyin damar 

tıkanması), hemorajik inme (beyin kanaması) ve subaraknoid 

kanamadır (beyin kanaması) Tüm inmelerin %80’i iskemik, %20’si 

de kanamaya bağlıdır. 

İnmenin risk faktörleri nelerdir? 

İskemik inmede değiştirilemeyen risk faktörleri; yaş, cinsiyet, ırk 

ve kalıtsal özelliklerdir. İnme genellikle 60 yaş üstü erkeklerde daha 

sık görülür. Asıl önemli olan risk faktörleri değiştirilebilir olanlarıdır. 

Bunlar kalp krizine yol açan risk faktörleri ile aynıdır. Hipertansiyon, 

sigara, şeker hastalığı ve yüksek kolesterol bunların başında yer 

almaktadır. İskemik inmenin bu hastalığa özgü diğer risk faktörleri 

içinde özellikle kalp hastalıkları gelmektedir. Kalp krizi geçiren veya 

ritim bozuklukları olan hastalarda kalbin içinde oluşan pıhtılar beyin 

damarlarını tıkayabilir ve iskemik inmeye yol açabilir. 

Yetersiz ve dengesiz beslenme, şişmanlık ve fiziksel 

aktivite azlığı felç geçirme riskini artırır mı? 

Şişmanlık ve fiziksel aktivite azlığı ile gelen metabolik sendrom, 

kalp ve beyin damar hastalıkları için en önemli riski oluşturan 

durumlardan biridir. 

İnme tedavi edilebilen bir hastalık mıdır? 

İnme geliştikten sonra erken tanı konulması ve tedaviye başlanması 

hayati öneme sahiptir. Damar tıkanıklıklarında en önemli yöntem, 

trombolitik (pıhtı çözücü) ilaç tedavisidir. Bu ilaçlardan biri olan 

“Rekombinan doku plazminojen aktivatörü” (rTPA) ilk 4,5 saat 

içerisinde görülen hastalara toplardamar yoluyla uygulanabilir. 

Bazı koşullarda 6 saate kadar da pıhtı çözücü ilaç verilebilir. İlk 

4,5 saatten sonra hastaneye başvuran gecikmiş hastalar acilen 

anjiyografi laboratuvarına alınır ve kateter yöntemi ile tıkalı 

damarlara ulaşır. Daha sonra tıkalı damar içindeki pıhtı, rTPA ile 

eritilir veya özellikli birtakım kateterler yardımıyla parçalandıktan 

sonra emilerek dışarı alınır. Ülkemizde de yeni uygulanmaya 

başlanan çok özel bir yöntem ile tıkalı bölgenin içine özel 

stentler ile girilerek, hızlıca damar açıldıktan sonra pıhtı dışarı 

çekilip alınmaktadır. Bu yöntem ile tıkalı damarlar %90 oranında 

açılabilmektedir. 

Zamanında ve doğru merkezde gerçekleşen inme 

tedavisinde başarı şansı nedir? 

Pıhtı eritici tedavi alan hastanın diğer inme hastalarına göre sakatlık 

ve başkalarına bağımlı yaşama riski göreceli olarak %30 azalır. İlk 

4,5 saatte pıhtı eritici tedavi alan her 7 hastanın biri tamamen iyileşir. 

Tedavi ilk 1,5 saatte yapılmış ise tedavi edilen her 3 hastadan biri 

tamamen iyileşmektedir. Tedavi yalnız felci ortadan kaldırmakla sınırlı 

değildir. Hasta eski hayatına, işine, ailesine, sosyal faaliyetlerine 

geri dönebilir. Hastalara bu tedavi seçeneğini sunabilmek yalnızca 

toplumun inme konusunda bilinçlenmesi, bu hastalığı acil ve tedavi 

edilmesi mümkün bir durum olarak algılayabilmesi ile mümkün 

olacaktır. 

İnme Merkezi ne demektir? 

İnme geçiren hastanın nerede ve nasıl tedavi ve bakım gördüğü 

önemlidir. Pıhtı eritici tedaviden sonra inmeli hastaların tedavisinde 

son yıllarda sağlanan en önemli gelişme, hastaların erken dönemde 

kalp krizi geçiren hastaların yatırıldığı koroner yoğun bakım 

ünitelerine benzer şekilde yapılandırılmış “İnme Üniteleri”nde bakım 

ve tedavi gördüklerinde belirgin fayda sağlanmış olmasıdır. Bu 

merkezlerde ayrıca hastalara rehabilitasyon olanakları sağlanmakta 

ve inmeye yol açan neden saptandıktan sonra gerekli koruyucu 

tedavilere başlanmaktadır. Hasta ve ailesine psikolojik destek hizmeti 

verilmekte, hastane sonrası tedavi ve rehabilitasyon programı da 

hazırlanmaktadır. 

Felçli kalmak, günümüzde yeterli tedavi olanaklarından 

faydalanamamış olmakla eş anlamlıdır. Doğru zamanda tıkalı damarı 

açılan, uygun tıbbi bakım, destek, rehabilitasyon ve inme tekrarından 

koruyucu tedavi alan her 3 hastanın 2’si inmesinin 

3. ayında bağımsızlığına geri kavuşmaktadır. 

22 


GENEL SAĞLIK 

BOYUN FITIĞINA 

GÜNÜBİRLİK TEDAVİ 

Doç. Dr. Halit Çavuşoğlu - Memorial Şişli Hastanesi Nöroşirürji Bölümü 

Boyun fıtığı, hastaların günlük yaşantısını etkileyen ağrılı bir hastalıktır. Boyunda oluşan 

fıtıklar, yapısına ve hastanın özelliklerine göre medikal ve cerrahi birçok yöntem ile tedavi 

edilebilmektedir. 

Boyun fıtığı nasıl ortaya çıkar? 

Omurga dikey yönde etki yapan vücut ağırlığı ve dış kuvvetlere karşı 

koymanın yanında hareket fonksiyonunu da yürütmek durumundadır. 

Bu yüzden sabit kalmak ve hareketli olmak gibi çatışan iki özelliğe 

sahip olmalıdır. Bu ikili özellik, omurganın bölümlü yapısı ve omurlar 

arasındaki diskler tarafından sağlanır. Diskler dikey yönde, yana eğilme 

ve dönme sırasında uygulanan kuvvetleri emerler. İnsanoğlunun iki 

ayak üzerindeki duruşu da disk üzerine yansıyan kuvvetleri artırır. 

Sonuç olarak omurlar arasındaki diskler yaşla belirginleşmek üzere 

her insanda az ya da çok yıpranırlar. Yük emme yetenekleri ve 

dayanıklılıkları azalır, fıtıklaşma gelişebilir. Boynumuzun fazla ağırlık 

taşımamasına rağmen, hareketli yapısı nedeniyle bozulması ve 

disk fıtığı görülme sıklığı yüksektir. Boyun bölgesinde her omur, cismi 

hizasından çıkan sinirlerde kola ve sırta yayılarak, bu bölgelerin duyu 

ve hareketini sağlar. Omurgalar arasındaki disk dokusunun jelatin 

kıvamındaki iç kısmının, daha kuvvetli bir bağ dokusundan oluşan dış 

kısmı yırtarak omurilik ve sinirlere bası yapması sonucu boyun fıtığı 

ortaya çıkar. 

Genç yaşta daha sık görülüyor 

Boyun fıtığı omurilik ve sinir köklerini etkileyen, en sık 30 ve 40’lı 

yaşlarda rastlanılan hastalık grubudur. Belirtileri fıtığın yerine, hastalığın 

süresine ve ciddiyetine bağlı olarak değişkenlik gösterir. Hastalar 

genellikle tek taraflı, kola doğru yayılan bir ağrıdan rahatsızlık duyarlar. 

Ağrı parmak uçlarına kadar yayılır ve uyuşma ile beraber olabilir. 

Ağrının yayıldığı kolda kuvvet kaybı olabilir. Hastalar ellerine aldıkları 

ağır cisimleri yere düşürmekten şikayet ederler. Eğer bası daha da 

ilerlerse yürüme güçlüğü ve dengesizlik de oluşur. Hatta hasta idrarını 

ve dışkısını tutamaz hale gelir. 

Mutlaka doktora başvurun 

Ağrı ve uyuşukluğun sıklaşması ve belirli sürede yatak istirahatı 

ile geçmemesi durumunda mutlaka bir beyin ve sinir cerrahına 

başvurulması gerekir. Detaylı öykü alma ve fiziksel muayenenin önemi 

çok büyüktür, sadece bunlarla tanı koymak bile mümkündür. Ama 

görüntüleme teknikleri ile de boyun fıtığının varlığını teyit etmek ve 

seviyesini saptamak gereklidir. Kesin teşhis için MR çektirilir. Yapılan 

muayene ile sinir tahribatına ait bulgular yoksa hastaya mutlak yatak 

istirahati, ağrı kesici kullanımı ve fizik tedavi önerilir. Ancak sinir 

tahribatına ait bulgular olması ve diğer tedavi yöntemlerinin başarısız 

kaldığı durumlarda cerrahi tedavi uygulanır. 

Omurganın hareketini korumak çok önemli 

Şikayet oluşturan boyun fıtığına yapılan cerrahi tedavinin amacı; 

omurilik ve buradan çıkan sinirlerin sıkışıklığını giderirken, birçok 

anatomik yapıyı ve boyun omurgasının biyomekanik fonksiyonunu 

(yük taşıyabilme ve hareket edebilme) korumaktır. Geleneksel 

cerrahi yöntemler geniş alanda normal doku tahribatına neden olur. 

Böylece omurilik ve sinir dokusu rahatlatılmakla beraber omurganın 

fonksiyonunun bozulmasına yol açar. Sonuçta hastaya ek olarak kafes, 

plak-vida vb. ameliyatı yapılmasını zorunlu kılar. Omurganın fıtık 

seviyesindeki bölümünü hareketsiz hale getiren bu ameliyat tekniğinin; 

süresinin uzun olması, fazla miktarda kan kaybı ve ameliyat sonrası 

ağrılı ve uzun iyileşme süreci, yüksek oranda başarısızlık, uzun vadede 

diğer disklerde fıtıklaşmalara yol açması bu yöntemlerin dezavantajıdır. 

Diğer yandan hareketli bölümü koruma amacıyla geliştirilen disk 

protezi de istenileni verememiştir. Uzun dönemde protezlerin hareket 

kabiliyetini kaybettikleri izlenmektedir. 

Ameliyattan 4 saat sonra taburcu olabilirsiniz 

Radyolojik görüntüleme yöntemlerindeki (MR) gelişmeler boyun 

fıtığına yol açan yumuşak ve kemik dokuların ayrıntılı tespitinde 

faydalıdır. Mikrocerrahi yönteminde 1,5 cm.lik cilt kesisi yapılır. Doğal 

doku planları kullanılarak disk mesafesine girilerek omurilik ve sinir 

dokuları rahatlatılır. Omurganın yük taşıyabilme ve hareket edebilme 

gücü bozulmadığı için hasta ameliyattan 3 saat sonra yürütülür 

ve ameliyattan 4 saat sonra taburcu olabilir. Hastanın boyunluk 

kullanmasına gerek kalmaz. Dikiş yoktur, 2 gün sonra pansuman 

çıkarılıp banyo yapılabilir. Ameliyat sonrası hastanın oturması, yürümesi, 

merdiven inip çıkması serbesttir. Ameliyattan 2 hafta sonra da egzersiz 

programı başlatılır. Bu minimal invaziv cerrahi yani girişimsel yöntemle 

boyun fıtığı ameliyatlarında alınan sonuçlar son derece başarılıdır. Bu 

ameliyat tekniği hastaların çok korktukları diğer ameliyat tekniklerine 

oranla; kanamanın olmaması, çok kısa sürede sosyal yaşantıya dönüş 

imkanı sağlaması ve ameliyat konforu nedeni ile özelikle önerilmektedir. 


ÇOCUK SAĞLIĞI 

ÇOCUKLUK ÇAĞI AĞRILARI 

CİDDİYE ALINMALI 

Op. Dr. Kemal Gökkuş – Memorial Antalya Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Bölümü 

Çocuklarda büyüme çağında görülen bacak ağrıları hangi durumda sadece “büyüme ağrısı” olarak 

değerlendirilmeli hangi durumda ciddiye alınmalıdır? 

3 - 12 yaş aralığında bulunan çocuklarda sıklıkla görülen büyüme ağrılarının başlıca ayırıcı özellikleri; eklemle 

bağlantılı ağrılar olmamaları, aralıklarla gelmeleri, sıklıkla geceleri oluşmaları ve bacaklarda iki taraflı olarak diz ve 

çevresinde hissedilmeleri olarak tanımlanabilir. 

Büyüme ağrısı basit bir masajla 

iyileşebilir 

Büyüme ağrılarında uyluk kemiğinin dize 

yakın kısmı (alt kısmı) ve incik kemiğinin 

dize yakın kısmında (üst kısmı) her iki 

bölgede de ağrı hissedilir. Bacaklarda 

ve bazen ayak bileğinde de ağrı olabilir. 

Büyüme ağrısı selim (iyi davranışta) 

karakterde kendi kendini sınırlayan, 

çoğu zaman basit masajla ve çocuğa 

gösterilecek şefkatle iyileşen ağrılardır. 

Çocukları beden eğitimi 

derslerinden uzaklaştırmaya 

gerek yok 

Gergin aile ortamı, sevgisizlik gibi 

faktörlerin büyüme ağrılarını tetiklediğini 

gösteren bilimsel çalışmalar vardır. 

Büyüme ağrılarının tanısı röntgen ve 

laboratuvar testleri yapıldıktan sonra 

konulmaktadır. Anne ve babaları 

rahatlatacak iyi karakterli bir ağrı 

olan büyüme ağrılarının tedavisinde 

herhangi bir aktivite kısıtlamasına 

gerek duyulmamaktadır. Çocuğun 

okula gitmesinde ya da beden eğitimi 

derslerinden mahrum bırakılmasına gerek 

yoktur. 

Ağrının diğer önemli 

hastalıklardan kaynaklanmadığı 

tespit edilmeli 

Çoğu zaman basit bir masaj ve çocuğa 

gösterilecek şefkat ile iyileşen büyüme 

ağrılarının çocuklarda gelişebilecek diğer 

bacak ağrılarından ayrıştırılması ise büyük 

önem taşımaktadır. Çocuklarda bacak 

ağrıları kemik tümörleri ve hematolojik 

hastalıkların tümörlerine işaret edebileceği 

gibi eklem iltihabı, romatizmal eklem 

hastalıklarının tanısında da önemli bir 

bulgu olarak değerlendirilmektedir. 

Büyüme ağrısını diğer ağrılardan ayrıştırmada çeşitli 

kıstaslar bulunmaktadır: 

• Büyüme ağrılarında çocuklar sürekli farklı eklem noktalarının ağrılarından yakınabilmektedir. 

Eğer ağrı hep aynı noktada ise; bu noktada şişlik, hassasiyet ve aksama söz konusuysa bu 

ağrı büyük olasılıkla büyüme ağrısı değildir. 

• Ayrıştırmada özellikle dikkat edilmesi gereken bir diğer konu, çocuğun herhangi bir travma 

yaşayıp yaşamadığını sorgulamaktır. Örneğin çocuğun parkta oynarken bir yerden düşüp 

düşmediği, spor yaparken yaralanıp yaralanmadığı öğrenilmelidir. 

• Bazen kalçada femur başında olan büyüme plağından başın kayması (femur başı epifiz 

kayması), perthes hastalığı veya kalçanın sinoviti gibi durumlar da dizde yansıyan ağrı yapar. 

Ancak bunların tamamında hem öykü farklıdır ve aynı zamanda aksama eşlik eder. 

• Kemik tümörleri ve hematolojik hastalıkların tümörlerinin önemli bir kısmı çocukluk çağında 

sık görülür. Bu nedenle ayırıcı tanıda mutlaka dışlanmalıdırlar. 

• Septik artirit (eklem iltihabı) romatizmal eklem hastalıklarında ise ayırt etmek kolaydır. Bu 

hastalıklarda tablo, öykü ve laboratuar testleri ayırt etmede yardımcıdır. 

• Yansıyan ağrılar, özellikle kalça ve belden vuran ağrılarda gerçek hastalığın kaynağı 

araştırılmalıdır. Bel ve kalça bölgesi dikkatle muayene edilmeli, gerekirse laboratuvar testleri 

ve röntgen istenmelidir. 

24 


GENEL SAĞLIK 

ORTOPEDİK RAHATSIZLIKLARDA 

PRP TEDAVİSİ 

Op. Dr. Arda Çınar - Memorial Şişli Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Bölümü 

Toplumda özellikle 

cilt gençleştirme 

işlemi olarak bilinen 

PRP (Platelet Rich 

Plazma) işlemi, 

ortopedik problemlerin 

tedavisinde de 

kullanılmaktadır. 

PRP; diş ve plastik 

cerrahi gibi tıbbın farklı 

branşlarında tedavi amaçlı 

olarak kullanılmasının 

yanı sıra; spor ve kas 

yaralanmaları gibi pek çok 

ortopedik rahatsızlıkta da 

ilk tedaviden sonra olumlu 

sonuç vermektedir. 

PRP kök hücre tedavisi etkisi ile iyileşmeyi hızlandırır 

PRP, hastanın kendi kanından özel bir yöntemle elde edilen, içinde birçok büyüme faktörünün bulunduğu plazmanın problemli bölgeye 

enjekte edilmesi ile yumuşak doku ve kemik iyileşmesini hızlandıran bir yöntemdir. PRP bir kök hücre tedavisi değildir. Fakat dolaylı 

olarak kök hücreler üzerinden çalışılır. Kanda pıhtılaşmadan sorumlu hücreler olan trombositlerin içindeki çeşitli büyüme faktörleri; 

tendonlar, kıkırdaklar ve kemiğe uygulandığında iyileşmeyi hızlandırmaktadır. 

Ortopedik rahatsızlıkların tümünde kullanılır 

Bu tedavi halk arasında kireçlenme olarak da bilinen artroz, tenisçi dirseği, tendon iltihaplanması, topuk dikeni gibi kronik yaralanmalara 

uygulanmaktadır. Tüm bunlarla birlikte; kas ve spor yaralanmalarında, cerrahi işlem süreçlerinde ( protez ve el cerrahisi gibi) dokunun 

iyileşmesini hızlandırıcı ve uyarıcı etkisinden de faydalanılmaktadır. 

Kişinin kendi kanı yan etkiye neden olmaz 

Trombositler aynı zamanda doku hasarını ve kemik iyileşmesini sağlayıcı özellikteki büyüme faktörlerini de salgılamaktadır. PRP işlemi; 

kıkırdak, kemik ve tendonların kendini yenilemesine yardım ederek, kişinin spora dönüş süresini hızlandırmaktadır. Yaralanan bölgeye 

işlem sırasında kişinin kendi kanı verildiği için, diğer enjeksiyon yöntemlerine göre yan etkisi bulunmamaktadır. 

İlk uygulamada hastaya yarar sağlar 

İşlem lokal anestezi ile ağrısız olarak gerçekleşmektedir. Hasta, ilk seansta işlemden yarar görmeye başlar. Genelde tek uygulama yeterli 

olmaktadır. Fakat bazı durumlarda işlem birden fazla tekrarlanabilir. 


GENEL SAĞLIK 

HASTA BİNA SENDROMU PLAZA 

ÇALIŞANLARINI TEHDİT EDİYOR 

Uz. Dr. Füsun Soysal - Memorial Şişli Hastanesi Göğüs Hastalıkları Bölümü 

K 

apalı ofisler ve plazalar artık 

hayatımızın değişmez bir parçası. 

Yaşamımızın büyük bir bölümünü 

geçirdiğimiz ofisler hangi 

hastalıklara davetiye çıkarıyor? 

Sürekli baş, sırt ve boyun ağrıları, 

burun tıkanıklığı, kas spazmları 

bunlardan bazıları… Özellikle plazalarda 

çalışanlarda sık görülen “Hasta bina 

sendromu”, işyeri ortamında görülen en 

önemli alerjik hastalıklar arasında yer 

alıyor. 

Medeniyet alerjiyi tetikledi 

Günümüzde “Medeniyet hastalığı” olarak bilinen alerji; kentleşme 

ve teknolojinin artması ile yoğunlaşan önemli bir hastalıktır. İş 

ortamlarının toplu çalışılan, kapalı ve dar alanlardan oluşması, 

açık sahada çalışmaktan ofiste yaşamına dönüş, halı döşemeler, 

katkı maddesi içeren hazır gıdaların tüketilmesi, ofislerde 

kullanılan havalandırma ve ısıtma sistemi gibi faktörler sonucu 

alerjik hastalıklar, endüstrileşmiş bölgeler ve kentlerde daha sık 

görülmektedir. Özellikle plazalarda çalışanları etkileyen hasta 

bina sendromu da, kişinin yaşamını kabusa çevirebilen önemli bir 

meslek hastalığıdır. 

Plazalarda çalışanların hastalığı: Hasta Bina 

Sendromu 

Hasta bina sendromu; baş ağrısı, baş dönmesi, uyuşukluk, 

yorgunluk hissi, gözlerde sulanma, kaşınma, kızarıklık, burun 

akıntısı, hapşırık, burun tıkanıklığı, boğazda yanma, boğaz 

kuruluğu, gıcık şeklinde öksürük, göğüste sıkışma hissi, nefes 

darlığı, cilt kuruluğu, ciltte kaşıntılar, burun kanaması, koku ve tat 

alma bozuklukları, konsantrasyon güçlüğü gibi belirtilerle kendini 

gösteren bir hastalıktır. 

• Başınız sık sık ağrıyor mu? 

• Dikkatinizi yoğunlaştırmakta güçlük mü 

çekiyor musunuz? 

• Nefes alırken zorlanıyor musunuz? 

• Burnunuz sürekli akıyor mu? 

• Kendinizi sürekli yorgun mu hissediyorsunuz? 

Bu sorulardan ilkinin yanıtını evet olarak verdikten sonra diğerleri için 

de en az iki evet’iniz varsa, “Hasta bina sendromu” belirtilerini taşıyor 

olabilirsiniz. Teşhisteki en önemli unsur; çalışılan ortamdan uzaklaşılması 

halinde belirtilerin ortadan kalmasıdır. 

Alerjik bünyeli kişiler risk altında! 

Alerjik hastalıklar bazen bir meslek hastalığı şeklinde ve işyeri ortamında 

bulunan bir alerjenle temasa bağlı olarak ortaya çıkabilir. Bu açıdan 

özellikle ofis ortamlarında çalışanlar risk altındadır. Kişinin şikayetlerinin 

işe girdikten sonra başlaması, tatil zamanında ise azalması mesleğe bağlı 

alerjileri düşündürmelidir. Hasta bina sendromu belirtileri, özellikle alerjik 

bünyeli kişilerde ortaya çıkabilir. Çünkü çalışma ortamının uygunsuz 

koşulları, hassas bünyeli kişilerde alerjik belirtileri tetikleyici rol oynar. 

Çalışma ortamının sıcaklık derecesi önemli 

Duvardan duvara halı kullanımının önlenmesi, camlar açılmıyorsa 

hava temizleyen cihazlardan yararlanılması, sürekli bilgisayarla çalışan 

personelin vardiya saatlerinin ayarlanması gibi önlemler, hasta bina 

sendromunun etkilerini azaltmak bakımından önemlidir. Çalışanlar için en 

iyi performans, 19-20 derecelik ortam sıcaklığında alınmaktadır. 

Çalışma ortamı alerjenlerden arındırılmalı 

• Duvarlar ve hava yılda bir kez profesyonel olarak temizlenmelidir. 

• Havalandırma sistemi taze havanın bina içinde dolaşımını artırmak için 

temizlenip, yenilenmelidir. 

• Hava filtresi kullanılmalı, temiz ve kuru olmalıdır. Havadaki nem oranı 

asla yüzde 60’tan fazla olmamalıdır. 

• İçeri hava alınan bölge yükleme ya da park alanlarından uzak olmalıdır. 

• Hava filtreleri düzenli olarak değiştirilmeli; donanım, iyi havalandırılmış 

alanlarda bulundurulup kullanılmalıdır. 

• Üreticinin belirttiği direktiflere tam olarak uyulmalı, bilgisayarlar her altı 

ayda bir hijyenik bilgisayar ve elektronik donanım temizleyicileri tarafından 

temizlenmelidir. 

26 


GENEL SAĞLIK 

10 SORUDA AKCİĞER KANSERİ 

Prof. Dr. Gökhan Kandemir - Memorial Ataşehir Hastanesi Medikal Onkoloji Bölümü 

1. Akciğer Kanseri Nedir? 

Akciğerlerin birinde ya da her ikisinin 

dokusunda, anormal hücrelerin kontrolsüz 

büyümeleri ve çoğalması sonucu gelişen kötü 

huylu tümörlerdir. 

2. Kimlerde Akciğer Kanseri 

Görülür? 

Akciğer kanseri, dünyada ve ülkemizde 

erkeklerde en sık görülen kanser türüdür. 

Kadınlarda görülme sıklığı da giderek 

artmaktadır. Kanserden ölüm nedenleri 

arasında birinci sıradadır. Kalın bağırsak, 

meme ve prostat kanseri nedeniyle 

yaşamını yitirenlerin toplamından daha 

fazla kişi akciğer kanseri nedeniyle hayatını 

kaybetmektedir. Yaş ilerledikçe görülme 

sıklığı artar. Örneğin; 45 yaş altında nadiren 

ortaya çıkarken, genellikle 50-70 yaşlarında 

tanı konulmaktadır. 

3. Akciğer Kanserinin Farklı 

Tipleri Var mıdır? 

Bu kanser türü, “küçük hücreli” ve “küçük 

hücreli dışı akciğer kanseri” olmak üzere 

başlıca iki gruba ayrılır. Büyümesi, yayılması 

ve tedavisi hastalık tipine göre farklılık 

gösterir. Küçük hücreli akciğer kanseri, 

daha hızlı büyüyen ve vücudun diğer 

yerlerine daha fazla yayılan türdür ve tüm 

akciğer kanserlerinin %20’sini oluşturur. 

Bu rahatsızlığın nedeni genellikle sigaradır. 

Akciğer kanseri sıklıkla; kemik, karaciğer, 

beyin ve böbrek üstü bezlerine yayılım 

gösterir. 

4. Akciğer Kanserinin Risk 

Faktörleri Nelerdir? 

Akciğer kanserinin bir numaralı 

sebebi olguların %85’inden sorumlu 

olan sigaradır. Günde 1 paket 

sigara içenlerde akciğer kanseri 

riski içmeyenlere göre 20 kat daha 

fazladır. Sigaraya başlama yaşı, içme 

süresi, içilen sigara sayısı kanser 

gelişimini etkiler. Pasif içicilik yani 

sigara içilen ortamlarda bulunularak 

sigara dumanına maruz kalmak da 

akciğer kanseri riskini artırır. Genetik 

geçiş, asbest, radon gazı, hava kirliliği 

sorumlu tutulan diğer faktörlerdir. 

Verem gibi bazı akciğer hastalıkları, 

akciğerlere radyoterapi uygulanması 

akciğer kanseri riskini artırmaktadır. 

İçme sularında yüksek düzeyde 

arsenik maddesinin bulunması da akciğer 

kanseri riskini artırabilir. 

5. Sigara İçmeyenlerde Akciğer 

Kanseri Görülür Mü? 

Akciğer kanseri sigara içmeyenlerde 

de kendini gösterebilir. Tüm akciğer 

kanserlerinin %15’i hiç sigara içmemiş 

kişilerde görülmektedir. 

6. Akciğer Kanserinin En Sık 

Görülen Belirtileri Nelerdir? 

Hastalığın hiçbir belirtisi olmayabilir. İleri 

evrede olanların yaklaşık olarak 4/1’inde 

hiçbir belirti olmamaktadır. En sık görülen 

belirtileri; nefes darlığı, geçmeyen ve giderek 

kötüleşen öksürük, kanlı balgam, iştah 

kaybı ve zayıflamadır. Göğüs ağrısı, hırıltılı 

solunum, ateş, ses kısıklığı, yüz ve boyunda 

şişme, omuz ve kol ağrısı, yutma güçlüğü 

görülen diğer belirtileridir. 

7. Akciğer Kanseri Nasıl Tedavi 

Edilir? 

Akciğer kanserinin “cerrahi”, “radyoterapi”, 

“kemoterapi” ve “hedefe yönelik tedavi” 

olmak üzere 4 tedavi biçimi vardır. 

Tedavi; kanserin tipine, tümörün 

büyüklüğüne, yerleşimine, yaygınlığına, 

hastanın genel durumuna göre belirlenir. 

Bu aşamalarda bilgisayarlı tomografi, PET 

(Pozitron Emisyon Tomografisi), kemik 

sintigrafisi, beyin MR görüntülemesi gibi 

birçok test yapılır. Küçük hücre dışı akciğer 

kanseri; cerrahi, radyoterapi, kemoterapi, 

hedefe yönelik tedavi veya bunların 

birlikte uygulanması ile tedavi edilir. Küçük 

hücreli akciğer kanserinde esas tedavi 

kemoterapidir. Beraberinde radyoterapi de 

uygulanmaktadır. 

Cerrahi tedavide, tümörün yerine bağlı 

olarak akciğerin küçük bir kısmı, bir lobu ya 

da bir akciğerin tamamı çıkarılabilir. Kanser 

ilaçlarının verilmesi; yani kemoterapi tüm 

vücuttaki kanser hücrelerini öldürmek amaçlı 

uygulanır. Radyoterapi ise; ışın tedavisi 

cerrahiden sonra, bazen cerrahinin yerine 

kemoterapi ile birlikte uygulanabilmektedir. 

Hedefe yönelik tedavi kanserin büyümesini 

ve yaşamasını sağlayan kanser genlerini, 

proteinlerini hedefleyen bir tedavidir. Bu tip 

tedavi normal hücreleri çok az etkilerken, 

kanser hücrelerinin büyümesini ve 

yayılmasını engeller. 

8. Akciğer Kanseri Erken 

Saptanabilir Mi? 

Günümüzde düşük doz spiral bilgisayarlı 

tomografi gibi görüntüleme tekniklerindeki 

ilerlemeler ile akciğer kanserini erken evrede 

saptama çalışmaları devam etmektedir. 

Akciğer kanseri erken evrelerde başarıyla 

tedavi edilebilmektedir. 

9. Beslenme Akciğer Kanseri 

Riskini Etkiler Mi? 

Birçok çalışma günde en az 5 porsiyon 

meyve ve sebze yiyenlerin akciğer kanseri 

riskinin daha düşük olduğu göstermektedir. 

Yüksek doz “beta karoten ve A vitamin” 

alanlarda ve özellikle sigara içenlerde kanser 

riskinin arttığı da görülmüştür. 

10. Akciğer Kanseri 

Önlenebilir mi? 

Akciğer kanseri önlenebilir bir 

hastalıktır. Önlemenin en iyi ve 

en basit yolu ise sigara içmemek 

ve sigara içilen ortamlardan uzak 

durmaktır. Sigarayı bırakmakla 

risk azalmaya başlar ve yaklaşık 

olarak 10 yıl sonra akciğer kanseri 

oluşma riski %50 azalmış olur. 

Asbest, radon gazı, hava kirliliği 

gibi mesleki ve çevresel faktörlere 

maruz kalmamak için de gerekli 

önlemler alınması ile akciğer kanseri 

önlenebilmektedir. 



TÜP BEBEK TEDAVİSİNDE 

SON GELİŞMELER 

Prof. Dr. Semra Kahraman - Memorial Şişli Hastanesi Tüp Bebek Merkezi Başkanı 

Ülkemizde her 

10 çiftten biri çocuk 

sahibi olmakta problem 

yaşıyor. 

Tıp alanındaki gelişmelere 

paralel olarak da tüp bebek 

tedavilerinde her geçen gün 

yeni umutlar doğuyor. 

Aşama Aşama Tüp Bebek Tedavisi 

Tüp bebek, erkek spermi ve kadın yumurtasının vücut dışına 

alınarak laboratuvar ortamında döllenmesi ve oluşan embriyonun 

2-5 gün kültüre edilerek geliştirildikten sonra kadın rahmine transfer 

edilmesidir. Bu alanda son yıllarda yaşanan hızlı gelişmeler, geçmişte 

çocuk sahibi olmalarına imkansız olarak bakılan birçok çiftin tedavisini 

mümkün kılmıştır. Tüp bebek tedavisi için başvuran çiftlerde başlangıç 

değerlendirmesi, tanının doğru konulması ve tedavisinin planlanması 

açısından ilk ve en önemli aşamalardan biridir. Bunun için infertil 

çiftin birlikte görüşmeye alınması, detaylı bir tıbbi hikaye, muayene 

ve ultrasonografi ile değerlendirilmesi, temel tetkikler yanında çiftin 

özelliklerine göre gerekirse ek testler yardımıyla doğru tedavi yönteminin 

ve başarı şansının baştan belirlenmesi ilk aşamayı oluşturur. Modern 

infertilite tedavisinde kişiye değil çifte odaklanılmalı, tanı ve tedavi 

sürecinde çiftlerin birlikte katılımı sağlanmalıdır. Tüp bebek tedavisinde 

çiftlerin başlangıçta alacağı eğitim çok önemlidir. İşlemler hakkında 

çiftin bilgilendirilmesi, tedavi planı ve ilaç kullanımının detaylı tarifi 

ikinci aşamayı oluşturur. Yaklaşık 7-8 gün sürecek ilaç tedavisi ile 

yumurtalıkların uyarılması ve gelişiminin takibi ise üçüncü aşamayı 

oluşturur. Bu aşamada ultrasonografi ve hormon tetkikleri ile yumurta 

gelişimi yakın monitorize edilir ve doğru zamanda yumurta olgunlaştırıcı 

iğne yapılması sağlanır. Daha sonra ise gelişmiş ve olgunlaştırılmış 

yumurtaların toplanması gerçekleştirilir. Yumurta toplanması hafif 

anestezi (sedasyon) altında ağrısız olarak gerçekleştirilir. Yumurtaların 

toplanmasının ardından uygulanan mikroinjeksiyon işlemi ile döllenen 

yumurtalar laboratuvarda 2 - 5 gün arasında izlenerek, uygun görülen 

zamanda, aralarından en kaliteli olan embriyolar uygun sayıda seçilip 

anne rahmine yerleştirilir. Son aşama ise basit bir muayeneye benzeyen 

embriyo transferi aşamasıdır. 

Tedavide kullanılan ilaç miktarı kişiden kişiye 

değişiklik gösterir 

Tüp bebek tedavisinde yumurtaları büyütmek için yapılacak olan 

hormon tedavisi kişiye göre değişiklik gösterir. Yumurtalık rezervi az 

olan kadınlarda tedavi için gerekli olan ilaç dozunun ayarlanması çok 

önemlidir. Bu vakalarda yumurtalıkların önceden baskılandığı uzun 

tedavi protokolleri yerine kısa süren tedaviler tercih edilmektedir. 

Yumurta rezervi az olan kadınlarda eskiden olduğunun aksine daha 

düşük hormon dozları tercih edilmektedir. Yüksek doz hormon verilmesi 

bu kadınlarda yumurta sayısını artırmakta, tersine yumurta kalitesini 

kötü yönde etkilemektedir. Bunun nedeni, yüksek doz hormon 

verildiğinde normalde seçilmeyecek, kötü kalitedeki yumurtaların 

zorla büyütülmeye çalışılmasıdır. Hafif uyarı (mild) yapılması ile daha 

iyi kalitede yumurtaların seçilmesi mümkündür. Son yıllarda yapılan 

birçok çalışma bu vakalarda en düşük doz hormon kullanılmasının daha 

iyi sonuçlar verdiği yönündedir. Seçilecek tedavi şekli ve ilaç dozunu 

etkileyen bir başka faktör de kadının kilosudur. Vücut kitle indeksi 

yüksek olan hastalarda verilecek hormon dozunun hafifçe artırılması 

gerekecektir. Kilolu kadınlarda düşük doz ilaç verilmesi, yumurta seçimini 

geciktirir veya az yumurta seçilmesine yol açar. Kadın yaşının ileri 

olması durumunda da tedavi şekli ve dozu değişmektedir. İleri yaştaki 

kadınlarda kısa protokollerle birlikte daha yüksek hormon dozlarına 

ihtiyaç duyulmaktadır. Ancak vücut kitle indeksi normal olan ileri yaş (40 

yaş üstü) kadınlarda da düşük doz hormon kullanılması son yıllarda daha 

çok tercih edilmektedir. Geçmişte yüksek ilaç dozlarıyla yapılan agresif 

tedavilerin yerini günümüzde daha az ilaç dozlarıyla yapılan hasta dostu 

tedaviler almıştır. “Mild stimulasyon’’ olarak tanımlanan bu tedavilerde 

sayı olarak daha az (2-7 adet) ama daha kaliteli yumurta elde edilmesi 

amaçlanmaktadır. Geleneksel tedavilere göre daha düşük dozların 

kullanılması ile ilaç maliyeti azalmakta, embriyonun endometriuma 

(rahim içi dokusu) tutunabilmesi şansı artmaktadır. Rekombinant teknoloji 

ile üretilen yeni ilaçlarda yüksek etkinlik ile birlikte, yan etki ve alerjik 

reaksiyonların yok denecek kadar azaldığı görülmektedir. 

Her başarısız tüp bebek denemesinden sonra 

tedavi protokolü ve kullanılan ilaçlar detaylı 

değerlendirilmelidir 

Tüp bebek uygulamalarında kullanılan belirlenmiş tedavi modelleri 

olmakla birlikte kullanılacak ilaç ve protokol seçimi kişiye özel olarak 

yapılır. Kişiye özel tedavi modelinde amaç infertil çiftin tıbbi öyküsünden, 

önceki tedavilerinden, muayene ve tetkiklerinden elde edilen bilgiler 

ışığında o vaka için en uygun ilaç protokolünü seçmektir. Tedavi sırasında 

kan hormon düzeyleri ve ultrason ile hasta yakın takip edilerek gerekli 

doz ayarlamaları yapılır. Buna rağmen tüp bebek uygulaması istenilen 

şekilde sonuçlanmamışsa, tedavi sırasında elde edilen bilgiler gözden 

geçirilir. Bir önceki tedavi sırasında seçilen ilaç protokolüne hastanın nasıl 

cevap verdiği değerlendirilir. Örneğin hasta, ilaçlara beklenenden daha 

hızlı ya da daha yavaş yanıt vermiş olabilir. Bu bilgileri gözden geçirip 

bir sonraki denemede ilaç protokollerinde değişiklikler yapılması gerekir. 

Ancak başarısız olmuş bir tedavide tek neden kullanılan ilaç protokolü 

değildir. Tedavi başarısını etkileyen birçok neden söz konusudur. 

28 


Başarısızlıkla sonuçlanmış tüp bebek 

tedavilerinde neler yapılabilir? 

• Yüksek Mikroskopik Büyütmeyle Seçilmiş Sperm 

Mikroenjeksiyonu (IMSI) 

Tüp bebek tedavilerinde spermler mikroenjeksiyon yöntemi ile özel bir 

mikroskop altında seçilip, yumurtanın içine enjekte edilmektedir. Bu işlem 

sırasında kaliteli embriyo elde edebilmek için iyi kalitede, hareketli ve 

şekil olarak normal spermlerin seçilmesi embriyo gelişimini olumlu yönde 

etkilemektedir. Klasik olarak mikroenjeksiyon için kullanılan mikroskoplar 

spermi 400 kat kadar büyüterek sperm seçimine yardımcı olmaktadır. 

Şekil olarak en sağlıklı ve hareketli spermleri seçerek mikroenjeksiyon 

yapma işlemi IMSI tekniği olarak adlandırılır. Bu yöntemde özel bir mercek 

ve bilgisayar programı kullanılarak sperm 6600 kat büyütülmektedir. Bu 

sayede spermin şekli daha iyi değerlendirilmektedir. Özellikle spermin 

baş kısmında olan şekil bozuklukları belirlemekte ve baş bölgesi içinde 

yer alan DNA hasarı daha iyi tanımlanmaktadır. Hasarın en az olduğu 

spermler seçilmekte ve böylece embriyo gelişimini etkileyebilecek DNA’sı 

hasarlı spermler bertaraf edilmekte, sadece sağlıklı olanlar seçilerek hem 

döllenme ve hem de iyi embriyo gelişimi şansı artırılmalıdır. Bu yöntemi 

kullanan embriyologun IMSI işlemi konusunda eğitimli ve deneyimli olması 

da önemlidir. Daha sağlıklı ve normal yapılı spermlerin seçilmesiyle gebelik 

oranlarında artış mümkündür. Çünkü embriyoların ileri evrelere ulaşması 

ve daha iyi embriyo seçilerek gebelik oranını artırmak mümkündür. Bu 

yöntem özellikle şiddetli sperm anormallikleri bulunan olgularda tercih 

edilmektedir. 

• Sürekli Embriyo İzleme Sistemi (Embriyoskop) 

Tüp bebek tedavisi sırasında elde edilen 

embriyoların laboratuvar koşullarında saklanması ve takip edilmesi 

tedavinin en hassas bölümlerinden biridir. Laboratuvar koşullarının 

anne rahmindeki koşullara benzerlik göstermesi gerekmektedir. İnsan 

vücudundaki sıcaklık koşullarını sağlayan ve anne karnındaki oksijen ve 

karbondioksit gibi gazların oranını taklit eden inkübatör denilen cihazlar 

kullanılmaktadır. Embriyolar bu cihazlar içeresinde yaklaşık 3 – 5 gün 

arasında bekletilmektedir. Burada önemli olan konu, gelişimi en normal 

olan embriyoların belirlenmesidir. Embriyolar transfer edilecekleri 

güne kadar embriyoskop içinde takip edilmektedir. Embriyo gelişiminin 

takibi sırasında bir yandan uygun koşullar sağlanırken, diğer yandan 

embriyoların çevresel faktörlerden olumsuz etkilenmemesi için gerekli 

önlemler alınmalıdır. Normalde embriyo gelişiminin izlenmesi için belli 

aralıklarla embriyolar inkübatör cihazından çıkartılır ve mikroskop altında 

incelenerek ve büyüme oranları değerlendirilir. Kısa bir süre de olsa oda 

sıcaklığına çıkan embriyolar dış dünya koşullarına maruz kalır. Ancak 

embriyoskop ile takip yapıldığında inkübatör içerisine yerleştirilmiş 

kameralar ile embriyolar dışarı çıkarılmadan izlenmekte ve dış ortam 

koşullarına maruz kalmamaktadır. ‘Embriyoskop’ denilen ‘Dinamik 

Embriyo Takip Sistemi’ ile embriyolar en iyi koşularda saklanırken 

aynı zamanda devamlı gözlem altında oldukları için hangi embriyonun 

büyüme potansiyelinin daha iyi olduğu anlaşılmış olmaktadır. Embriyolar 

bölünürken oluşabilecek mitoz bölünme anormallikleri ve bölünme 

zamanları kaydedilmekte, normal zamanda ve doğru gelişim evrelerindeki 

sıralamaya uygun çoğalmayan embriyoların transfer edilmesi, yerine 

normal zamanda ve şekilde bölünme gösterenler seçilerek rahimde 

tutunma şansının artırılması amaçlanmaktadır. Embriyoskop daha 

önce fark edilemeyen birçok gelişimsel problemlerin tespit edilmesinde 

yardımcı olmaktadır. Başka bir deyişle bir embriyonun öz geçmişi çok 

daha net görebilmektedir. Embriyoskop yardımıyla en iyi gelişim gösteren 

embriyoyu seçmek, gebelik oranlarını artıracağı gibi az sayıda embriyo 

transfer ederek çoğul gebelik oranlarını azaltmayı da mümkün kılmaktadır. 

• Embriyolarda Tüm Kromozomların Belirlenmesi 

(Mikroarray Yöntemi) 

Henüz rahim içine transfer edilmemiş implantasyon öncesi embriyolarda 

kromozom bozukluklarına sık rastlanmaktadır. Embriyo genetik yapısını 

oluşturan kromozomların yarısını anneden diğer yarısını babadan 

almaktadır. Ebeveynlerde sayısal veya yapısal kromozom bozukluğu 

veya tekrarlayan gebelik kaybı gözlendiğinde tüp bebek tedavi başarısını 

arttırmak, gebelik kaybını azaltmak için Preimplantasyon Genetik 

Tanı (PGT) yapılabilir. Geçmişte embriyolarda sınırlı sayıda kromozom 

bakılabiliyor iken günümüzde yeni geliştirilen mikroarray tekniği ile tüm 

kromozomlar değerlendirilebilmektedir. Rahimde tutunma şansı en yüksek 

olan embriyolar iyi gelişmiş ve kromozomları normal olan embriyolardır, 

array CGH tekniği ile beşinci günde embriyonun hücrelerinden biyopsi 

yapılarak genetik incelemeye gönderilir. Aynı gün gelen sonuçlara göre 

hem en iyi gelişen hem de kromozomları normal olan embriyolar seçilir. 

Bu teknik özellikle 39 yaş ve üzeri tüp bebek yapılan kadınlarda düşük 

riskini azaltmak ve Down Sendromu gibi hastalıkları önceden belirlemek 

için kullanılmaktadır. Daha önce anomalili bebek doğurmuş veya düşük 

yapmış kadınlar için çok avantajlı bir yöntemdir. 



ANNE ADAYLARI 

KIŞ SOĞUKLARINDAN ETKİLENMESİN 

Op. Dr. Pınar Özalp – Memorial Antalya Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Bölümü 

Kış aylarına rastlayan gebelik 

dönemi, anne adayının hem 

kendisi hem de bebeğinin sağlığı 

için dikkatli olmasını gerektiriyor. 

Anne adaylarının soğuk havanın 

yol açabileceği üst solunum yolu 

enfeksiyonlarına karşı tedbirli 

olmaması durumunda, anne ve 

bebek için ağır seyredebilen bir 

tablo oluşabiliyor. 

Enfeksiyonlardan korunma yolları bilinmeli 

Gebelerin üst solunum yolu enfeksiyonu ortaya çıkmadan önce 

gerekli tedbirleri alarak, hastalıklardan korunmak için neler yapılması 

gerektiğini bilmesi çok önemlidir. Bunun için, kış aylarında özellikle 

kapalı ve kalabalık yerlerde uzun süre bulunmamak gerekir. Kapalı 

ortamlar havalandırılmalı, üst solunum yolu enfeksiyonu olan kişilerle 

aynı ortamda bulunulmamalı, uygun kıyafet seçimi ile soğuktan 

korunarak, dengeli beslenme ile bağışıklık sistemi güçlendirilmelidir. 

Eller sıklıkla yıkanmalı, ısınmak için kullanılan soba ve kaloriferler 

nedeniyle meydana gelen hava kuruluğunu önlemek için yaşanılan 

ortamın havası nemlendirilmelidir. Bütün bu önlemler, üst solunum 

yolu enfeksiyonlarından korunmak için alınacak en etkili önlemlerdir. 

Enfeksiyon zatürre ve bronşite yol açabilir 

Gebede üst solunum yolu enfeksiyonu ortaya çıktığında, buna neden olan virüs nedeniyle bebeğin zarar görmesi beklenmemektedir. 

Ancak yüksek ateş yüzünden ilk aylarda düşük ve sonraki aylarda ise erken doğum tehlikesi oluşabilir. Ayrıca gebede üst solunum yolu 

enfeksiyonu kontrol altına alınmadığı takdirde, zatürre ve bronşit de yol görülebilir. Bu durumda da gebenin hastaneye yatırılarak tedavi 

edilmesi gerekmektedir. 

Hastalık ilerlemeden bir doktora başvurmalı 

Hastalık belirtileri ilk oluşmaya başladığında yeterli istirahat, bol sıvı almak ve C vitamini içeren gıdaları daha fazla tüketmek faydalı olabilir. 

Bütün bunların yapılmasına rağmen ateş, solunum güçlüğü oluşuyorsa veya üst solunum yolu enfeksiyonu gebeliğin son haftalarında 

geçirilmekteyse, bebek doğduğunda bebeğe de bulaşma riski olduğundan mutlaka doktora başvurulmalıdır. Gebelikte üst solunum yolu 

enfeksiyonu tedavisinde kullanılabilen ilaçlar vardır. Ancak doktora danışılmadan ilaç alınması veya tam tersi uzman doktorun verdiği 

tedavinin gebeliğe ve bebeğe zarar verir düşüncesi ile kullanılmaması istenmeyen sonuçlara yol açabilir. 

Grip aşısı güvenle yaptırılabilir 

Gebeliğin 14. haftadan sonraki bölümü, sonbahar ve kış aylarına rastlıyorsa, grip aşısı yaptırmak da uygun bir korunma yöntemidir. Grip 

aşısı canlı virüs içermeyen bir aşı olduğundan gebelerde rahatlıkla uygulanabilir ve %70-90 oranında koruyuculuk sağlar. Grip aşısı üst 

solunum yolu enfeksiyonu açısından daha riskli olan gebelere gebelik haftasına bakılmadan ilk 3 ayda da yapılabilir. 

30 



İDEAL KİLONUZLA 

HAMİLE KALIN 

Op. Dr. Asena Ayar - Memorial Şişli Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Bölümü 

Hamile kalmaya karar vermeden önce, anne adaylarının ideal kilolarına ulaşmaları çok önemlidir. 

Her kadını “Hamile kaldığımda çok kilo alacak mıyım, daha sonra bu kiloları verebilecek miyim?” 

sorusuna odaklanır. Oysaki anne adayının ideal kilosunda olması hem anne adayının hem de 

doğacak bebeğin sağlığı açısından önemlidir. 

Fazla kilo çocuk sahibi olmayı olumsuz etkiliyor 

Fazla kilo ile yumurtlama problemleri, kıllanma ve insülin direnci 

arasında yakın bir ilişki olduğu ve bunların çocuk sahibi olmayı 

olumsuz etkilediği bilinmektedir. Öyle ki; kadında adet düzensizliği ya 

da yumurtlama problemleri var ise, sadece kilo vererek ve egzersiz 

yaparak adetler düzenlenebilir. 

Çok zayıf anne adayları da dikkatli olmalı 

Hamilelik döneminde kilo artışına dikkat edilmesi gerektiği gibi; 

hamilelikten önce de anne adayının ideal kilosunda olması oldukça 

önemlidir. Ancak sadece fazla kilolu anne adayları değil, normalin 

altında bir kiloda olan anne adayları da dikkatli olmalıdır. “Aşırı 

zayıflık da hamilelik şansını tehlikeye atmaktadır. Ayrıca zayıf 

kadınlarda, yetersiz beslenmeye bağlı olarak vitamin ve mineral 

eksiklikleri sıklıkla görülür. Bu sebeple, hamile kalmaya karar 

vermeden 3 ay ile 1 yıl önce uygun bir beslenme programı ile ideal 

kiloya ulaşılmalıdır. Anne adayları, vücut kitle indeksleri 18,5–24,9 

kg/m2 arasında, yani normal kiloda hamile kalmalıdır. 

Hamilelik döneminde önerilen, tüm temel besin maddelerinden yeterli 

ve düzenli alarak ideal beslenme şeklini oluşturmaktır. Proteinler, yağlar, 

karbonhidratlar, vitaminler ve mineraller olarak tanımlanan temel gıdalardan 

dengeli bir şekilde almak hamilelik sürecinden önemlidir. Besin değeri düşük 

gıdaları fazlaca tüketmek, gereksiz kilo almaktan başka bir işe yaramaz. 

Uygun beslenme planı için doktorunuzun ya da bu konuda uzman bir 

diyetisyenin önerilerinden yararlanmanızda fayda vardır. 

Hamilelik döneminde kişiden kişiye değişse de normal kilo alım oranı 10–12 

kilo arasında değişir. Ancak bu, anne adayının hamilelik öncesi kilosu ve boyu, 

yaşı, daha önce sahip olunan bebek sayısı, iştahı, metabolik bir hastalığının 

(diyabet vs.) olup olmadığı, sosyo-ekonomik ve kültürel özellikleri, günlük 

fiziksel aktivitesine göre değişebilir. 

İki kişilik yemek gerekmiyor 

Hamilelik öncesinde anne adayının ideal kilosunda olması kadar 

hamilelik sırasında da kontrollü yemek yemesi ve beslenmesine 

dikkat etmesi çok önemlidir. Hamilelik sırasında çok ve tek taraflı 

beslenmekten uzak durup, temel besin gruplarından gün içerisinde 

yeterli ve dengeli almak gerekir. Üstelik sanılanın aksine ‘iki kişilik’ 

yemek de gerekmemektedir. Hamilelik sürecinde fazla kilo almayı 

engellemek için yapılması gereken ilk şey, hangi besinlerden ne 

kadar tüketileceğinin öğrenilmesidir. 

Hamilelik öncesi fazla kilolarınızdan kurtulun 

Fazla kilolu olarak hamile kalmak; 

• Hamilelik sırasında kronik hipertansiyona yakalanma oranını artırır. 

• Preeklampsiye (hamilelik zehirlenmesi) yol açabilir. 

• Hamilelik şekeri riskini yükseltir. 

• Kilolu bebek dünyaya getirme riskini artırır. 

• Ölü doğuma neden olabilir. 

• Sezaryenle doğum olasılığını artırır. 

• Doğum sonrası kanama, alt karın, idrar yolu, yara yeri 

enfeksiyonların oluşma riski fazladır. 

• Bebekte beyin-omur-omurilik bozuklukları, karın duvarı, kalp 

anormallikleri ve birçok başka anormalliklerin görülme olasılıkları 

artabilir. 

Bu sebeple fazla kilolu anne adaylarına, hamilelik öncesinde yağdan 

fakir, liftten zengin diyet uygulayarak ve egzersiz yaparak kilo 

vermesi önerilir. Bu diyeti yaparken anne adayının doktorundan ya 

da bir beslenme-diyet uzmanından bilgi alması çok önemlidir. Çünkü 

bilinçsizce yapılan diyetler gebe kalma şansınızı azaltabilir. 



Polikistik over sendromu 

(PKOS), santral sinir 

sistemi, hipofiz bezi, 

yumurtalıklar, böbreküstü 

bezi ve diğer dokular 

arasındaki etkileşimlerin 

bozulmasına bağlı olarak; 

üreme çağındaki kadınlarda 

en sık ortaya çıkan endokrin 

bozukluktur. Kronik seyreden 

ve gelecekte yaşam kalitesini 

olumsuz etkileyebilen bir 

hastalıktır. 

Genetik ve çevresel faktörlerin 

etkileşimi ile ortaya çıkmış bir 

hastalık olarak değerlendirilebilir. 

POLİKİSTİK OVER SENDROMU İLE 

BAŞA ÇIKABİLİRSİNİZ 

Op. Dr. Nihal Çetin – Memorial Etiler Tıp Merkezi Kadın Hastalıkları ve Doğum Bölümü 

Anahtar bulgu yumurtlamanın 

olmamasıdır 

Tipik polikistik overler (çok sayıda kist 

içeren over dokusu), uzun süre yumurtlama 

olmaması sonrasında oluşmaktadır. 

Kadınların %25’inde polikistik overin tipik 

ultrasonografi bulguları (overlerde inci tanesi 

gibi dizilmiş follikül kistleri) görülmektedir. 

Doğum kontrol hapı kullanan kadınların 

%14’ünde de bu ultrasonografik bulgu 

izlenmektedir. Bu durumda sadece polikistik 

over görüntüsü tanı koymada yeterli değildir. 

Adet düzensizliği görülüyor 

Hastaların doktora başvuru sebebi sıklıkla 

adet görmeye başladıkları dönemden 

itibaren görülen adet düzensizlikleridir. Adet 

düzensizliği, adet aralarının 35 günden uzun 

olması veya yılda 10’dan az adet görme 

şeklindedir. Hastalığın yakınma ve bulguları 

kişiden kişiye çok farklıdır ve zaman içinde 

değişim gösterir. PCOS’lu kadınlarda uzun 

dönemde; şeker hastalığı, hipertansiyon, 

kalp ve damar hastalıkları ile rahim kanseri 

görülebilir. Polikistik over sendromu, neden 

olduğu şikayetler ve ileride oluşabilecek 

sağlık problemleri açısından düzenli kontrol 

altında olunması gereken bir hastalıktır. 

Uzun süre yumurtlamanın olmaması 

şu tablolara neden olabilir: 

1. Kısırlık 

2. Adet düzensizliği 

3. Tüylenme artışı, saç dökülmesi ve akne (sivilce) 

4. Rahim kanseri ve muhtemel meme kanseri riskinde artış 

5. Kalp-damar hastalıkları riskinde artış 

6. İnsülin (kan şekeri kontrolünü sağlayan hormon) artışı mevcut olan kadınlarda 

şeker hastalığı riskinde artış 

Yaşam tarzınızda değişiklik yapın 

Polikistik over sendromu aslında anne karnında başlar. Bu durum, “tutumlu genler hipotezi” 

ile açıklanır. Bu kişilerde anne karnında bebek iken gelişme geriliği görülür. Anne karnında 

besinlerden ve enerjiden yoksun kalan bebek, doğduktan sonra bu yoksunluk ortadan kalktığında 

vücudu bunları tutumlu kullanmaya başlar ve biriktirme alışkanlığı ortaya çıkar. Bu sebeple 

obezite görülür. Tedavide kilo kontrolü birinci basamaktır. Bu hastalarda dengeli beslenme 

yaşam tarzı olmalıdır. Kilo alımı polikistik over sendromu belirtilerinin şiddetini artırır ve ileriye 

dönük sağlık sorunlarının ortaya çıkma riskini artırır. Polikistik over sendromunda sık sık ve ara 

ara beslenilmelidir. Bu açlık krizlerini azaltır, vücut yağlanmasını ortadan kaldırır. Bu hastalara, 

doymuş yağlardan fakir, glisemik indeksi düşük ve yüksek lif içeren diyet önerilmektedir. 

32 


GENEL SAĞLIK 

İŞ HAYATINDA SAĞLIKLI BESLENEREK 

OBEZİTEYİ ÖNLEYİN 

Dyt. Berna Ertuğ – Memorial Antalya Hastanesi Beslenme ve Diyet Bölümü 

Günümüz iş hayatı, masa başında ve bilgisayar 

karşısında geçirilen uzun çalışma saatleri, beraberinde 

gelen stres ve sık uçak seyahatlerini gerektiriyor. 

Bu yaşam tarzı, obezite görülme sıklığının çalışanlar 

arasında her geçen gün artmasına neden oluyor. 

Olumsuz Beslenme Alışkanlıklarınızın Farkında Olun 

Ofis çalışanlarında obezite görülmesinin başlıca nedeni uzun süre hareketsiz, masa başında 

oturmaktır. Toplu çalışma alanlarında aralarda atıştırılan abur-cubur besinler, öğle yemeğinin, 

masada fast food tarzı yağlı ve kalorili besinlerden oluşan bir mönüden oluşması, su yerine 

sürekli çay, kahve, meşrubat tarzı içecekler tüketmek, ofis içerisinde ara öğün bulundurmamak, 

toplantıların sık ve uzun saatler alması sonucunda ara veya ana öğünleri atlamak diğer olumsuz 

beslenme alışkanlıkları arasında sayılabilir. 

İş Hayatında Sağlıklı Beslenme Rehberi 

İş hayatında sağlıklı beslenmek için dikkat edilebilecek noktalar şu 

şekilde sıralanabilir: 

• Sabah güne mutlaka kahvaltıyla başlanmalıdır. 

İş stresini azaltmak için gün içinde 5 dakikalık 

yürüyüşler yapılmalıdır. 

• Öğle yemeği şirkette servis ediliyorsa 

karbonhidratlı, ağır gıdalar yerine hafif ve düşük 

kalorili yemekler tercih edebilirsiniz. Özellikle 

salata ve protein içeren bir besin kişiyi uzun süre 

tok tutacak, atıştırmaları engelleyecek ve öğleden 

sonra daha verimli çalışmanızı sağlayacaktır. 

• Çay, kahve, meşrubat tarzı içecekleri tüketmek 

yerine masalarınıza bir sürahi su alınmalı ve bol 

bol su tüketilmelidir. 

• Çay, kahve yerine bitki çaylarını tercih 

edilmelidir. Özellikle stresi azalttığı için rezene, 

bağışıklık sistemi içinse adaçayı ve ıhlamur 

tüketilmelidir. 

• Sık seyahat etmek zorunda olan kişiler kilolarını 

korumak ve sağlıklı beslenmek için az ve sık 

yemek zorundadır. Yağsız kraker ile ayran, kuru 

kayısı, ceviz veya badem, 1 meyve, 1 avuç 

leblebi, yarım simit ile peynir, yağsız tost ve 

ayran her yerde bulabilecek ve taşınabilecek 

pratik besinlerdendir. Bulunulan şehir veya ülke 

koşullarına göre her gün 5-6 porsiyon sebze ve 

meyve tüketilmelidir. 

• Toplantılarda ikram edilen kurabiyeler yerine 

yağsız kraker, çeyrek simit, kuru kayısı, ceviz, 

peynirli kepekli sandviçler, çiğ sebzeler ve bitki 

çayları ile su daha sağlıklı seçimlerdir. 


GENEL SAĞLIK 

OBEZİTENİN CERRAHİ TEDAVİSİNDE 

YAŞAM TARZI DEĞİŞİKLİĞİ ŞART 

Prof. Dr. Kemal Emek - Memorial Antalya Hastanesi Genel Cerrahi Bölüm Başkanı 

İleri derecede şişmanlık yani morbid 

obezite; Dünya Sağlık Örgütü 

tarafından 21. yüzyılın en önemli sağlık 

sorunu olarak kabul edilen ve tedavi 

edilmesi gereken bir hastalıktır. Kabul 

edilmiş en etkili tedavi şekillerinden 

biri olan cerrahi yöntemler, ameliyat 

sonrasında hastalar için yaşam tarzı 

değişikliğini de zorunlu kılmaktadır. 

Obezite tedavisinde uygulanan 

cerrahi yöntemler ile sadece 

şişmanlığın kendisi değil, yol açtığı 

diyabet (şeker hastalığı) gibi 

metabolik değişiklikler de tedavi 

edilebilmektedir. 

Vücut kitle 

indeksi 35 veya 

üzerinde ise dikkat 

Bir insanın vücut ağırlığının (kg) boyunun (metre) karesine 

bölünmesiyle ortaya çıkan değer, vücut kitle indeksini gösterir. 

Bu değer 35 veya daha üzerinde ise ileri derecede obezite 

söz konusudur. Merkezi sinir sistemine açlık-tokluk durumunu 

bildiren hormonların bozukluğu ya da vücudun bu hormonları 

kullanamaması, enerji alımı ve harcamadaki dengesizlik, 

fiziksel aktivite azlığı, kalıtım, metabolik bozukluklar, psikolojik 

bozukluklar ve bazı ilaçlar olarak sıralanabilecek nedenler aşırı 

şişmanlık olarak nitelendirilen obeziteye yol açmaktadır. 

Obezite birçok hastalığın ana sebebi 

Obezite; başta tip 2 diyabet olmak üzere, kalp damar 

hastalıkları (kalp krizi ve damar tıkanması ile seyreden 

hastalıklar), hipertansiyon, meme, rahim ve kalın bağırsak 

kanserlerinin oluşumunda bir risk faktörüdür. Ayrıca reflü, 

varis hastalıkları, safra kesesi taşı, kireçlenme, kadınlarda adet 

düzensizlikleri, kısırlık, uyku bozuklukları, depresyon dahil pek 

çok hastalık üzerinde etkisi bulunmaktadır. 

Obezite ameliyatlarının 3 yöntemi vardır 

Cerrahi yöntemler hastalık olarak tanımlanan şişmanlığın en etkili ve 

kabul edilmiş tedavi şeklidir. Cerrahi müdahale sadece şişmanlığın değil, 

onun yol açtığı diyabet (şeker hastalığı) gibi metabolik değişikliklerin de 

ortadan kaldırılmasını sağlamaktadır. Obezite için yapılan ameliyatlarda 

3 yöntem izlenmektedir: 

• Birinci yöntem, midenin depolama görevinin azaltılmasıdır. Mide bandı 

uygulaması ve mide küçültme ameliyatları buna örnektir. 

• İkinci yöntem alınan gıdalardan faydalanmayı azaltan bypass 

ameliyatlarıdır. İnce bağırsakların bir kısmının devre dışı bırakılması buna 

örnek olarak verilebilir. 

• Üçüncü yöntem ise her iki işlemin birlikte aynı hastada uygulanmasıdır. 

Günümüzde gerek ameliyat sürelerinin kısalığı ve basit olması, gerekse 

ameliyat sonrası erken dönem olumsuzlukların daha az olması nedeniyle 

birinci grup ameliyatlar daha çok tercih edilmektedir. 

Ameliyat sonrası yaşam tarzı değişikliği şart 

Hastalık olarak tarif edilen bu ciddi durum ortaya çıkınca hastaların 

cerrahiden başka şansları yok denecek kadar azdır. Burada hastaların 

bilmesi gereken bir diğer önemli nokta, ameliyattan sonra kendilerini 

bambaşka bir hayatın beklediğidir. Yeme alışkanlığının değişmesi, fiziksel 

egzersizlerin buna eklenmesi en önemli iki örnektir ve çoğu hasta buna 

kısa sürede adapte olmaktadır. 

34 


GENEL SAĞLIK 

KOLON KANSERİNE DÖNÜŞMEDEN 

POLİPLERDEN KURTULUN 

Prof. Dr. Yıldıran Songür - Memorial Şişli Hastanesi Gastroenteroloji Bölümü 

Fazla kilolar, hareketsizlik, sigara kullanımı 

ve kırmızı etin aşırı tüketimi… Tüm bunlar 

kolon yani kalın bağırsak kanserinin en önemli 

tetikleyicilerindendir. Kalın bağırsak kanserinin 

%95’i poliplerden gelişmektedir. Polipler genellikle 

hiçbir belirti vermemekte ve vücutta sinsice 

çoğalmaktadır. Polip, kalın bağırsak üzerinde oluşan 

et beni şeklindeki yapılardır. Bir takım hücrelerin 

orada çoğalarak bağırsağın içine doğru çıkıntılar 

oluşturmasıdır. 

Polipler, herkeste oluşabilir ve genellikle iyi huylu olarak başlar. Her 

4 kişiden birinde polip görülür. Genellikle polipler geç dönemde yani 

kansere dönüştüğünde belirti vermeye başlar. Poliplerin sadece 

küçük bir kısmı kansere dönüşmektedir. Ancak kanserlerin büyük 

bir çoğunluğu poliplerden geliştiği için oldukça dikkat edilmesi 

gereken bir konudur. Genel nüfusa bakıldığında bu oran %10-15 

civarındadır. 50 yaş civarında nüfusun yaklaşık %25’inde değişik 

tiplerde polipler görülmektedir. 70 yaş değerlendirildiğinde ise 

görülme sıklığı %50’ye yakındır; yani poliplerin görülme sıklığı 

yaşla birlikte artmaktadır. 

Poliplerin özellikleri; 

• Kendi kendine geçmemektedir. 

• Genetik özellik taşımaktadır. Birinci 

derece akrabalarında kolon kanseri ve 

daha önceki tetkiklerinde polip saptanan 

hastalar risk grubunu oluştururlar ve bu 

hastalar yakın takip gerektirirler. 

• Polipler genelde 1cm civarındadır. 

2 cm’den büyükleri tehlikeli olabilir ve 

çıkarılması gerekmektedir. 

• Şiddetli ağrı, bağırsak tıkanıklığı, 

kilo kaybı gibi belirtiler genellikle geç 

dönemde görülür. Hemoroid ve anüste 

fissür (çatlak) gibi problemler benzer 

belirtilere sahip olması nedeniyle bazı 

hastalarda rektum kanserinin tanı ve 

tedavisinde gecikmelere neden olabilir. 

Bu belirtiler hem hastaları hem de 

nadiren hekimleri yanıltabilir. Genel 

olarak 40 yaş ve üzerinde makat 

bölgesinden olan kanamalarda rektum 

ve kalın bağırsak kanseri olasılığı iyi 

araştırılmalıdır. 

• Hareketsiz yaşam tarzını benimsemiş 

olanlar, aşırı stresli kişiler, sigara ve 

alkol kullananlar, obezite hastaları ve 

ağırlıklı olarak kırmızı et ile beslenenler 

risk altındadır. Ancak posalı gıdalarla 

beslenmek, sigara kullanmamak yani 

bağırsak hareketlerini düzene sokan 

uygulamalar poliplerin oluşumunu 

engellemede önemli bir etkendir. 

Teşhiste en kesin ve en kısa 

yol: Kolonoskopi 

Poliplerin erken evrede, kansere 

dönüşmeden teşhisinde kolonoskopinin 

büyük önemi vardır. Son yıllarda 

yapılan çalılşmalarda kolonoskopi 

yapılarak poliplerin erken evrede 

çıkarılması ile kolon kanserinin büyük 

ölçüde engellenebildiği gösterilmiştir. 

Bu nedenle 45 yaşından sonra her 

erkek ve 50 yaşından sonra her 

kadın, dışkıda gizli kan taraması ve 

kolonoskopi yaptırmalıdır. Kolonoskopi 

sırasında hasta konforuna büyük 

önem verilmektedir. Bu nedenle hasta 

“bilinçli sedasyon” denilen damardan 

hafif bir ağrı kesici ile yarı baygın hale 

getirilmektedir. Öncesinde bağırsağın 

çeşitli yöntemlerle tamamen boşaltılması 

gerekmektedir. Daha sonra fiberoptik 

bir kamera ile bağırsağa girilmekte ve 

görülen tüm polipler çıkarılmaktadır. 

Ancak burada kolonoskopiyi uygulayan 

hekimin tecrübesi, kullanılan cihazın 

dezenfeksiyonunun ve görüntü kalitesinin 

yüksek derecede olması büyük önem 

taşımaktadır. 



KANSER TEDAVİSİ GÖRMEK ANNE 

OLMAYA ENGEL DEĞİL 

Doç. Dr. Cem Demirel – Memorial Ataşehir Hastanesi Tüp Bebek Merkezi Direktörü 

Kanser Tedavisine Bağlı 

Menopoza Giren Kadınlarda 

Gebe Kalabilme Şansı 

Devam Ettirilebiliyor 

Üretkenliği Korumak Önemli 

Günümüzde üreme döneminde kansere yakalanmış birçok kadın 

bulunmaktadır. Çoğu tedaviden sonra bu hastalıktan kurtulabilmektedir; 

ancak gördükleri kemoterapi ve radyoterapi bu kadınlarda üreme 

fonksiyonlarının kaybına neden olmaktadır. Çünkü bu tedaviler, üreme 

hücrelerinde ve yumurtalıklarda “toksik” etki yapar ve üretkenliğin 

kaybedilmesine sebep olabilir. Son 15-20 yılda kanser tedavilerinin 

gelişmesi sayesinde artık doktorların amacı, hastayı hastalıktan 

kurtarmanın çok ötesine geçmiş durumdadır, tedavinin yarattığı 

olumsuz etkilerden hastaların nasıl kurtarılabileceği düşünülmektedir. 

Genç yaşta kansere yakalanan kadınlara, kemoterapi ve radyoterapiden 

önce, özellikle tüp bebek merkezleri tarafından uygulanan yöntemlerle 

üretkenliklerini korumaları ve ileride yumurtalık fonksiyonları 

kaybolduğu zaman, çocuk sahibi olma şansı verilebilmektedir. Bu 

nedenle kanser teşhisi konulan genç yaştaki kadınların bu yönden 

bilgilendirilmeleri ve üreme uzman doktorlarla yönlendirilmeleri 

gerekmektedir. 

Nasıl Bir Yöntem Uygulanıyor? 

Üreme çağındaki kadınların en fazla yakalandığı kanser türü, meme 

kanseridir. İleri yaş hastalığı olarak bilinen meme kanseri vakalarının 

yüzde 15’i, 40 yaşından önce gerçekleşir. Tedavi sürecinde, cerrahi 

müdahale yapılırken ya sadece tümör çıkarılmakta ya da gerekliyse 

meme tamamen alınmaktadır. Ardından genellikle altı hafta içinde 

kemoterapiye başlanması gerekmektedir. Genç yaşta görülen 

kemoterapinin kadının yumurtalarını ortadan kaldırma riski daha 

azdır. Ancak yaş 35-38’lere yaklaşıkça bu oran artmaktadır. Görülen 

kemoterapiye bağlı olarak, % 15-70 arasında hastada adetten 

kesilme, yumurtalıkların tükenmesi, yumurtalık fonksiyonunun kaybı 

görülmektedir. Ameliyattan sonraki 6 hafta içinde yumurtalıklar 

ilaçlarla çoğaltılmaktadır. Kadın evli ise yumurtaları eşinin spermiyle 

laboratuvarda döllenip, embriyo haline getirilip, dondurulup 

saklanmaktadır. Evli değilse yumurtalar toplanıp dondurulmaktadır. 

Bu işlemler en sık görülen meme kanserine ait örneklerdir. Kadınlarda 

ikinci sırada görülen lösemi, lenfoma gibi hematolojik kanserlerde 

de uygulanabilmektedir. Bu kanser türlerinin teşhisinden sonra 

kemoterapiye kadar olan süreçte kadının üreme fonksiyonunun 

korunması için benzer önlemler alınabilmektedir. 

Üreme Fonksiyonlarının Korunması Bir Öncelik 

Haline Geldi 

Kemoterapiden sonra kadın, bir kür kemoterapi görse bile 

yumurtalıkları ciddi bir şekilde etkilenebilmektedir. Menopoza 

girmese, adetten kesilmese bile üreme potansiyeli ciddi bir şekilde 

bozulabilmektedir. Bu yüzden tedavinin kemoterapiden sonra yapılması 

mümkün olmamaktadır. Kemoterapinin dozu ne kadar fazlaysa, kadının 

yaşı ne kadar ileriyse ve uygulama sayısı ne kadar artarsa, kadının 

yumurtalık kaybetme riski o kadar fazla olur. Eskiden birçok hastanın 

bu durumu dikkate alınmadan kanser tedavisi uygulandığı için hastalar 

üretkenliklerini kaybediyorlardı. Ancak günümüzde kanser hastalarının 

tedavi sürecinde, üreme fonksiyonlarının korunması bir öncelik halini 

almış ve bu konu daha dikkate alınır hale gelmiştir. Yaşam kalitesinin 

önemli bir unsuru çocuk sahibi olabilmek olduğundan bu durum 

kadınlar için önem taşımaktadır. Bunun için kanser tedavilerinde en çok 

sorulan soru “Kemoterapiden sonra üretkenliğimi kaybedecek miyim?” 

olmaktadır. Artık bu işlemler ile kadınların üretkenlikleri korunarak, 

yumurtaları ve embriyoları dondurulmakta; bu sayede bebek sahibi 

olmaları sağlanmaktadır. 

36 


GENEL SAĞLIK 

KENDİ KANINIZDAN 

“GENÇLİK AŞI”SI 

Uz. Dr. Lütfiye Çoban – Memorial Antalya Hastanesi Dermatoloji Bölümü 

Bir ömür boyu genç ve güzel bir cilde sahip olmak 

herkesin hayalidir. Yaşlanmayı beklemeden, özellikle 

güneş ve sigaraya maruz kalan ciltler için bu süreci 

yavaşlatmak çok önemlidir. Cerrahi de dahil olmak 

üzere bu amaçla geliştirilen birçok farklı yöntem 

olsa da, kişinin kendi kanının yine kendi vücuduna 

enjekte edilmesiyle gençleşmeyi sağlayan PRP yöntemi 

günümüzün en etkin “gençlik aşısı” olarak karşımıza 

çıkmaktadır. 

Kozmetik dermatolojide cilt gençleştirmenin 

yanı sıra; yara izleri ile çatlakların giderilmesi 

ve saç dökülmesi tedavisinde kullanılan PRP 

(Platelet Rich Plasma – Platet Zengini Plazma) 

işlemi, vücuda herhangi yabancı madde veya ilaç 

vermeden tamamen doğal bir gençleşme sağlar. 

PRP ile kollajen ve elastik liflerin yapımı artıyor 

PRP kişinin kendisinden küçük bir miktarda kan alındıktan sonra kanın özel bir işlem ile plazmasının ayrıştırılması, daha sonra bu plazmanın 

vücuda enjeksiyon yoluyla geri verilmesi işlemi olarak tarif edilir. Elde edilen bu sıvı “plazma platelet” denilen hücrelerden oldukça 

zengindir. Vücuttaki temel görevi kanın pıhtılaşmasını sağlamak olan plateletler; içerdikleri büyüme faktörleri sayesinde yara iyileşmesinde 

önemli role sahiptir. 

PRP birçok farklı alanda da kullanılıyor 

Plateletlerin başrol oynadığı bu yöntem tıbbın pek çok branşında kullanım alanı bulmuştur. Diyabet ve varise bağlı iyileşmeyen bacak 

yaralarında, tendon yaralanmaları ve tenisçi dirseği gibi tendinitlerde ve diş implantlarından sonra yara iyileşmesi sürecini hızlandırmak 

için kullanılmaktadır. Kozmetik dermatolojide ise; cilt gençleştirme, yara izleri, çatlakların giderilmesi ve saç dökülmesi tedavisinde 

uygulanmaktadır. 

Yaşlanmanın yol açtığı cilt değişiklikleri önleniyor 

Yaş ve çevresel faktörler nedeniyle yaşlanan deride gözle görülebilen bir dizi değişiklik olur. Derinin elastikiyeti azalır, kırışıklıklar artar ve 

deride sarkmalar meydana gelir. Tüm bunlardan derideki kollajen, elastik liflerdeki azalma ve yapılarındaki bozulma sorumludur. PRP 

uygulamaları ile plateletlerin içerdiği büyüme faktörleri sayesinde derideki kollajen ve elastik liflerin yapımının artırılması hedeflenir. 

İlk seanstan itibaren cilt güzelleşiyor 

Ortalama 3-4 hafta aralıklar ile yapılan 3-4 seanslık uygulama ile vücuda herhangi bir yabancı madde veya ilaç vermeden tamamen doğal 

bir gençleşme sağlanır. PRP sayesinde ilk seanslardan itibaren öncelikle cildin kuru ve mat görünümünde düzelme başlar. Takip eden 

uygulamalar ile kırışıklarda hafifleme ve cildin elastikiyetinde artış gözlenir. 

Yaşlanmayı beklemeyin 

PRP, var olan yaşlanma belirtilerini hafifletmenin yanı sıra; süreci de yavaşlatan bir etki gösterir. Bu nedenle yöntem sadece yaşlanma 

belirtileri oraya çıkmış kişilere değil; yaşlanma sürecini yavaşlatmak isteyenlere, sigara, güneş gibi cildi en çok yaşlandıran etkenlere maruz 

kalan, yetişkin her yaştan kişiye rahatlıkla uygulanabilir. 


GENEL SAĞLIK 

REFLÜ KADERİNİZ OLMASIN 

Doç. Dr. Mehmet Dursun – Memorial Diyarbakır Hastanesi Gastroenteroloji Bölümü 

Reflünün toplumdaki 

sıklığını kestirmek 

mümkün olmamakla 

birlikte; haftada 1 kere 

reflü şikayetleri olan kişiler 

üzerinden değerlendirilme 

yapıldığında, toplumun 

yaklaşık %2’sinde 

görüldüğü söylenebilir. 

Reflü hastalığının görülme 

sıklığında erkek ve kadın 

arasında belirgin bir 

farklılık bulunmamaktadır. 

Baharatlı ve yağlı gıdalar 

reflüyü tetikler 

Mideden boğaza doğru yayılan ve daha 

çok yemekten sonra oluşan yanma 

en sık görülen belirtidir. Baharatlı, 

yağlı gıdalar, çikolata, alkol veya taze 

sıkılmış meyve suları tüketildiğinde 

yakınmalar daha belirgin olur. Mide 

içeriğinin ağza gelmesi ve yutma 

güçlüğü diğer sık görülen belirtilerdir. 

Ağrılı yutkunma, geğirme, hıçkırık, 

bulantı ve kusma daha nadir görülen 

şikayetlerdir. Reflü hastalığı yemek 

borusu, mide ve bağırsak sistemi 

dışındaki sistemlerde de belirtilere 

yol açabilmektedir. En sık görülen 

şikayetler; göğüs ağrısı, astım benzeri 

bulgular, boğaz ağrısı, ses kısıklığı, 

kronik öksürük ve diş çürükleridir. 

Ülsere sebep 

olabilir 

Endoskopik incelemeyle ve 24 saat 

süreyle yemek borusuna gelen 

mide asidinin bir cihaz yardımıyla 

ölçülmesi ile kişide reflü olup 

olmadığı belirlenebilmektedir. Reflüye 

bağlı olarak kanama, ülser, yemek 

borusunda delinme veya darlık 

gelişebilmektedir. 

Kanser gelişimi nadir bir durumdur 

Halk arasında en korkulan komplikasyon kanser gelişimidir. “Barrettözofagus” denilen 

hücresel bir dönüşüm buna zemin hazırlamaktadır. Sıklığı reflülü hastalarda %3-20 arasında 

değişmektedir. Bu hastalarda yıllık kanser gelişme sıklığı ise %0,5 dolayındadır. Dolayısıyla 

kanser çok sık rastlanan bir durum değildir ama atlanmaması gereken bir problemdir. 

Beslenmeye dikkat edilmeli 

Bazı hastalar taze sıkılmış meyve sularından, baharatlı yemeklerden, salçalı ürünlerden, kahve, 

çay ve gazlı içeceklerden rahatsız olurlar. Bu durumda bu gıdaların tüketilmemesi önerilir. 

Obezite de reflüye sebep olabilmektedir. İlaç tedavisinde en sık asit baskılayıcı ilaçlar ve doku 

koruyucular kullanılmaktadır. Endoskopik tedavilerde başarı henüz istenilen düzeyde değildir. 

Cerrahi tedavi önemsenen bir seçenektir ve başarı oranı yüksektir. 

Yaşam stilinizi değiştirin 

Yaşam tarzında değişiklik her hastaya önerilmektedir. Yatak başının yükseltilmesi, sıkı ve 

dar elbiselerin giyilmemesi, hasta kilolu ise zayıflaması, yemekten sonraki 3 saat boyunca 

uzanılmaması önemlidir. Diyet değişikliğine gidilmeli, porsiyon hacimleri azaltılmalı, yağlı 

yemeklerden sakınılmalı ve çikolata tüketimi azaltılmalıdır. Bunların dışında; ilaç, cerrahi ve 

endoskopik tedavi seçenekleri de bulunmaktadır. 

38 


GENEL SAĞLIK 

KRONİK BÖBREK HASTALIĞI 

RİSKİNDEN KORUNUN 

Doç. Dr. Şehmus Özmen – Memorial Diyarbakır Hastanesi Nefroloji Bölümü 

Kronik böbrek hastalığı sık görülen, geç fark edilen, hasta için büyük bir ekonomik yüke neden 

olan; bunların yanı sıra doğru yöntemler kullanıldığında tedavi edilebilen bir hastalıktır. Hastaların 

şikayetlerinden yola çıkarak kronik böbrek hastalığı teşhisi konulamayabilir. Ancak gece sık idrara 

çıkma, böbrek yetmezliği açısından uyarıcı olabilir. Hastalığın tanısı; böbrek ultrasonu, idrar ve kan 

testleriyle kolaylıkla konulabilir. 

Her 6 kişiden biri kronik böbrek yetmezliği hastası 

Ülkemizde 8765 erişkin üzerinde yapılan geniş bir araştırmada, 

yaklaşık her 6 kişiden birinde kronik böbrek hastalığı olduğu 

tahmin edilmektedir. Bu rakamlar kronik böbrek hastalığı açısından 

gelecekte risk altında olduğumuzu göstermekte, böbrek nakli 

gerektirecek 5. evrede çok sayıda böbrek yetmezliği hastasıyla 

karşılaşma tehlikesini ortaya koymaktadır. 

Bazı hastalıklar böbrek yetmezliğini tetikleyebilir 

Kronik böbrek hastalığının tetikleyicileri ve nedenleri arasında; 

şeker hastalığı, yüksek tansiyon (yaklaşık hastaların yarısı), taş 

hastalığı, nefrit, böbrekteki iltihabi hastalıklar, idrar sistemindeki 

sorunlar ve kistik böbrek hastalığı sayılmaktadır. Bu nedenler, 

gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde farklılık göstermektedir. 

Hastanın yaşamını tehdit edebilir 

Kronik böbrek hastalığında öncelikli risk, gelecekte diyalize veya 

böbrek nakline ihtiyaç duyabilecek böbrek işlevi kaybıdır. Diğer 

risk ise kalp hastalıkları ile bağlantılı erken ölümlerdir. Sağlıklı 

olduğu düşünülen ancak sonrasında kronik böbrek hastalığı olduğu 

saptanan bireylerin; koroner kalp yetmezliği, beyin kanaması, 

damar tıkanıklığı ve çevresel (periferik) atardamar hastalıklarının 

ölüm oranları böbrek hastalıklarının düzeyine bakılmaksızın normale 

göre on kat daha fazladır. 

Bol su tüketimi böbrek hastalıklarına karşı 

koruyucudur 

Kronik böbrek hastalığından korunma ve hastalığın ilerlemesini 

önlemede en önemli faktör su tüketimidir. İştahsızlık ve yetersiz 

beslenme ile ishal ve kusmaya bağlı sıvı kayıplarına dikkat 

edilmelidir. Vücudun susuz kalması önlenmeli ve kaybedilen sıvı 

yerine konulmalıdır. Kan basıncı kontrolü en önemli hedeflerden 

biridir. Tansiyon düşürücü tedavide, ACE inhibitörü ARB grubu ilaçlar 

koruyucu özelliğe sahiptir. Tuz tüketimi azaltılmalıdır. Kan şekeri, 

kan yağları ve kansızlığın kontrolü takip edilmelidir. Sigaranın 

bırakılması kronik böbrek hastalığının ilerlemesini engelleyen önemli 

bir faktördür. Fiziksel aktivite artışı ve vücut ağırlığının kontrolü 

diğer alınabilecek önlemlerdir. Kronik böbrek hastalığına yakalanan 

veya yüksek risk altındakilerin düzenli olarak nefroloji uzmanı 

tarafından izlenmeleri gereklidir. 


GENEL SAĞLIK 

BURUN TIKANIKLIĞINA 

LAZER TEDAVİSİ 

Op. Dr. Atilla Şengör - Memorial Etiler Tıp Merkezi Kulak Burun Boğaz Bölümü 

Yaşam kalitesini her geçen gün düşüren burun tıkanıklığının nedeni olarak bugüne kadar 

kemik-kıkırdak eğrilikleri, burun ve burun bölmesi eğrilikleri gibi durumlar bilinmekle birlikte; 

bunlar için deviasyon ameliyatı gibi uygulamalar gündemdeydi. Ancak son yıllarda gelişmiş 

kliniklerde “burun tıkanıklığı cerrahisi” ayrıcalıklı bir şekilde ele alınmakta ve tedavi planı 

buna göre yapılmaktadır. 

Burun tıkanıklığının en önemli sebeplerinden birisi konka şişlikleridir 

Halk arasında burun eti şişmesi olarak da bilinen konka şişlikleri, bazen inatçı bir hale gelir ve ilaç tedavilerine yanıt vermez. 

Günümüzde konka şişliklerini radyofrekans ve lazer gibi yeni araçlarla tedavi edilmesi mümkün olabilmektedir. Hastada bu 

yöntemlerden hangisinin kullanılacağına, ancak burun tıkanıklığı hastalığını endoskopik olarak takip eden ilgili uzmanlar karar 

verebilir. 

İşlem sonrası iş ve sosyal yaşama kısa 

sürede dönüş sağlanır 

“Holmium Yag Lazer”le alt konka küçültme cerrahisi, 

endoskopik bakış altında, hastanın şişmiş olan 

alt konkasının özellikle en fazla şiştiği bölgelerde 

küçültülmesidir. Bu uygulama konkanın kritik 

yerlerinde birkaç milimetre genişliğinde ve birkaç 

milimetre derinliğinde çalışılarak, mukoza adı 

verilen örtücü dokuya çok zarar vermeden Holmium 

Yag Lazer kullanılarak yapılır. 20 yılı aşkın süredir 

uygulanan bu yöntem oldukça başarılı sonuçlar 

vermektedir. Lazerle konka ameliyatı ameliyathanede 

yapılmaktadır ve kısa bir genel anestezi gerektirir. 

İki taraflı burun içi çalışması 20 - 30 dakika sürebilir. 

Hastalar genellikle aynı gün ayaktan taburcu 

edilebilmektedir. Hasta müdahaleden kısa süre sonra 

işine rahatlıkla dönebilir. Ağrılı bir durum değildir. 

Bununla birlikte hasta birkaç gün nezle veya grip 

olmuşçasına burun tıkanıklığı ve burundan akıntı gibi 

belirtiler yaşar. Birkaç hafta burun içi kabuklanmalar 

olabilir. 

Uzman ellerde başarılı sonuçlar 

alınabiliyor 

Lazerle alt konka cerrahisi deneyim gerektiren 

bir konudur. Lazer teknolojisi biraz da maliyetli 

olması nedeniyle her hastanede bulunmamaktadır. 

Bu yüzden uzmanların da çok yaygın olarak 

erişebildikleri bir araç haline gelmemiştir. Ancak 

özellikle ileri derecede şişmiş alt konkaların 

lazerle küçültülmesi tekniği, diğer tekniklerle 

kıyaslandığında oldukça başarılıdır. Burun içi lazer 

uygulaması sayesinde, beraberinde hafif burun 

eğriliği (kemik-kıkırdak eğriliği) olan olgularda, 

deviasyon ameliyatına gerek duyulmadan, sadece 

konkaları küçülterek burun tıkanıklığını giderebilmek 

mümkündür. 

40 


GENEL SAĞLIK 

STRESLİ YÖNETİCİLER GECELERİ 

DİŞLERİNİ GICIRDATIYOR 

Dt. Hacer Esved Alireisoğlu- Memorial Etiler Tıp Merkezi Ağız, Diş ve Çene Hastalıkları Bölümü 

Sabahları dişlerinizde ağrı ile mi uyanıyorsunuz? 

Güne yorgun ve halsiz mi başlıyorsunuz? 

Bütün gece uykunuzda dişlerinizi mi gıcırdatıyorsunuz? 

Eğer bu sorulara evet yanıtını 

veriyorsanız ve güne bu şikayetlerle 

başlayarak gün içinde yoğun 

stres yaşıyorsanız “bruksizm” 

hastası olabilirsiniz. Diş gıcırdatma 

ve diş sıkma hastalığı olarak 

bilinen “bruksizm”, stresli ve 

agresif kişilerle, rekabetçi ve 

mükemmeliyetçi yönetici meslek 

grubunda olanlarda daha çok 

görülüyor. 

Bruksizm rekabetçi 

yöneticilerin hastalığı 

Son yıllarda sıkça rastlanan bir şikayet haline 

gelen “bruksizm”, çene eklem problemlerine yol 

açan diş gıcırdatma ve diş sıkma alışkanlığıdır. 

Genellikle uyku sırasında olan bu durum 

bazı kişilerde gün içerisinde de ortaya 

çıkabilir. Sık görülen uyku bozukluklarından 

biri olan bruksizm doğumsal değildir ancak 

hastaların kişilik yapısıyla tetiklenebilir. 

Hastalığın psikolojik ve fizyolojik sebepleri 

vardır. Stres bruksizmin nedenleri arasında 

önemli bir faktördür. Stresli bir hayat tarzı 

olan yöneticilerin mükemmeliyetçi, rekabetçi 

oldukları düşünülürse; bu hastalığa yönetici 

konumundaki kişilerde daha sık rastlandığı 

görülmektedir. “Malokluzyon” denilen dişlerin 

diziliş ve sıralanışındaki bozukluklar ve kapanış 

bozuklukları da sebepler arasındadır. 

Agresif ve rekabetçi kişiler risk 

grubunda 

Hastalığın kadın ve erkekte görülme olasılığı 

çok farklı olmamakla birlikte; agresif, titiz, 

rekabetçi kişiler bruksizm için risk grubundadır. 

Stres sonucu kimilerinde ağız ve diş ile 

ilgili problemler ilk olarak ortaya çıkarken, 

kimilerindeyse; mide, baş ve boyun ağrısı gibi 

durumlar görülebilmektedir. 

Sabahları kulak ağrısı ve 

yutkunma güçlüğü çekenler 

dikkat! 

Bruksizm tanısı genellikle hastalığın ilerleyen 

zamanlarına kadar konulamaz; çünkü çoğu 

insan bu alışkanlığının farkında değildir. 

Şikayetler ortaya çıkmadan hastanın bunu fark 

edebilmesi zordur. Diş sıkmaya gıcırdatma da 

eşlik ediyorsa çıkan ses etraf tarafından fark 

edilir. Bruksizm hastaları çoğunlukla; sabah 

kalkıldığında eklemlerde, çiğneme kaslarında 

ağrı, baş ve boyuna yayılan ağrı, kulak ağrısı, 

yorgunluk, yutkunma güçlüğü, dişlerde 

ağrı veya hassasiyet ve çene ekleminde ses 

şikayetiyle doktora başvurmaktadır. 

Düzenli diş muayenesi erken tanı 

için önemli! 

Bruksizm, diş hekimi ve nöroloji, psikiyatri 

gibi birçok branşın belli seviyelerde ilgilendiği 

bir rahatsızlıktır. Durum fizyolojikse öncelikle 

diş hekimi müdahalesi şarttır. Eğer durumda 

psikolojik bir tablo söz konusu ise psikiyatri 

ile birlikte diş hekimleri kombine tedavi 

uygulayabilir. Hastalığın tedavisindeki amaç; 

dişlerde çene ekleminde oluşabilecek kalıcı 

zararları önlemek ve ağrıyı ortadan kaldırmaktır. 

Diş gıcırdatmasının tedavisinde kullanılan en 

önemli araç, uyku sırasında dişlerin birbirleri 

ile temasını engellemek amacı ile üst çene 

için yapılan sadece dişler üzerine oturan 2mm 

kalınlığında “gece plağı” adı verilen şefaf bir 

araçtır. 

Bunun tek başına yeterli olmadığı durumlarda 

bazı ek tedaviler uygulanabilir. Stres terapisi 

uygulanabilir ya da rahat uyumayı sağlayıcı 

önlemler alınabilir. Bruksizm varlığında kas 

gevşetici ilaç uygulaması, hatalı yapılmış diş 

dolgusu ve kaplamaların yenilenmesi gerekebilir. 

Eksik olan dişlerin yerine konulabilmesi 

yada aşınmış dişlerin onarılması için protez 

uygulamaları yapılabilmektedir. Diş sıkma 

ve gıcırdatma sonucu çene eklemindeki 

deformasyona bağlı olarak çok ileri safhalarda 

cerrahi tedaviler yapılmaktadır. Tüm bu tedavi 

yöntemlerinin dışında bir de botoks tedavisi 

uygulanabilir. Hastaların birçoğu yapılan gece 

plağını 6 ay düzenli kullandığında bu alışkanlık 

bırakılabilir. Gece plağının yanında botoks ile 

tedavi olumlu sonuçlar vermektedir. Basit 

olan bu uygulamanın 6-9 ay etki süresi vardır. 

Yanak alt kısmında bulunan çiğneme kasına 

belirli noktalardan yapılan botoks enjeksiyonu, 

doğru uygulamayla kastaki stresi kaldırdığından 

istenmeyen kasılmalar ve kontrol dışı sıkmalar 

ortadan kalkmaktadır. Kişinin hayat tarzına 

dikkat ederek stresten uzak durmaya özen 

göstermesi, “bruksizm” oluşumuna engel 

olabilmektedir. Bruksizmli hastalarda belirtiler 

uzun vadede ortaya çıkar ve kişi o güne kadar 

bu durumunun farkında değildir. Düzenli yapılan 

diş kontrolleri sırasında durum hekim tarafından 

fark edildikten sonra gerekli önlemler alınarak 

tedavi gerçekleşterilebilmektedir. Bu nedenle 

yılda iki kez diş muayenesi olmak çok önemlidir. 



ÇOCUĞUNUZUN ÖKSÜRÜK 

NÖBETLERİNİN NEDENİ KRUP OLABİLİR 

Uz. Dr. Deniz Tamtekin - Memorial Etiler Tıp Merkezi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Bölümü 

Krup sendromu halk arasında “yalancı kuşpalazı” olarak adlandırılır. Virüs, bakteri 

veya alerjik sebeplerle ortaya çıkan, özellikle gırtlak ve ses tellerinin kızarıp şişmesiyle, nefes 

almayı güçleştirerek, havlar tarzda öksürüğe neden olan bir solunum yolları hastalığıdır. 

Sonbahar sonu, kış ve bahar aylarında görülür. Bu dönemlerde salgın şeklinde görülmekte ve 

solunum sıkıntısı nedeniyle anne babaları korkutmaktadır. Genelde yaşları 6 ay ile 5 -6 yaş 

arasında değişen çocukların %15’inde görülmektedir. Erkekler kızlara göre % 50 daha fazla 

etkilenirler. 

Bu belirtilere dikkat! 

Krup rahatsızlığında havlar tarzda öksürük, tiz ve hırıltılı 

bir ses vardır ve çocukların durumu genellikle geceleri 

kötüleşir. Hırıltılı soluma, hava yollarının daralması 

anlamına gelebilir. Krup kötüleşirken hırıltı azalabilir. Krup 

genellikle viral bir enfeksiyona bağlıdır. Virüs genellikle 

hasta olan kişinin öksürmesi veya hapşırmasıyla havaya 

çıkan damlacıklarla ya da direkt temasla bulaşır. Soğuk 

algınlığı yapan birçok virüs krupa neden olmaktadır. 

Vakaların % 75’inden Tip 1 ve 2 parainfluenza virüsü 

sorumludur. Bazen diğer virüsler de krupa yol açabilir. 

Spazmodik krup (havlar tarzda krup) aynı gruptan 

virüslere bağlı olarak gelişmektedir ama ateş, boğaz ağrısı 

ve akyuvar sayısının artması gibi normalde rastlanan 

enfeksiyon belirtilerini göstermez. Genellikle 5-6 gün sürer. 

Bu tabloya yol açan çok sayıda virüs olduğundan krup 

tekrarlayabilir. Var olan alerjik yapının bundan sorumlu 

olduğu düşünülmektedir. 5-6 yaşından sonra hastalık daha 

az görülür. 

Çocuğunuz hasta uyanabilir 

Krup semptomları hafif, orta veya ağır semptomlar olabilir. 

Genellikle çocuk yatağa giderken herhangi bir sıkıntısı 

yoktur. Gece yarısı ani başlayan solunum sıkıntısı, havlar 

tarzda kaba bir öksürük ile uykudan uyanır. Ses tellerinde 

şişme meydana gelmiştir. Öncesinde burun akıntısı hafif 

ateş, boğaz ağrısı ve huzursuzluk olabilir. Soluk alma 

sırasında tipik bir ses duyulur, sesi boğuk ve kabalaşmıştır. 

Enfeksiyon daha çok üst solunum yolu enfeksiyonu 

tarzında başlar, daha sonra nefes borusu ve bronşlara 

ilerleyebilir. Hafif vakalarda gündüz iyi olan çocukta, 

solunum sıkıntısı 5-6 gece boyunca görülebilir, sonra 

giderek azalır. Krup vakalarının %5-10’u hastanede 

yatarak tedaviye gereksinim duyar. Krup tanısı genellikle 

klinik tablo ve muayeneyle konur. Kan testleri ve radyolojik 

tetkikler çoğu zaman gerekli değildir. Ancak bir çocuk sık 

sık krup geçiriyorsa, alerji veya reflüden kaynaklanan 

problemler için araştırılması gerekebilir. 

BU UYGULAMALAR 

ÇOCUĞUNUZU RAHATLATABİLİR 

Aşılar krupu önleyebilir. Genel olarak krup viral bir 

enfeksiyon olduğu için etkene yönelik bir tedavi 

yoktur. Ancak bazı uygulamalarla hasta çocuk 

rahatlatılabilir. Bunlar arasında öncelikli olan nemli 

hava ile buhar verilmesidir. Serin gecelerde pencereyi 

açıp nefes almasını sağlamak da rahatlatıcı olacaktır. 

Ateş varsa, ateş düşürücüler verilir. Dik pozisyonda 

otururken daha rahat nefes alacaktır. Çocuk ağlayıp 

heyecanlanınca solunum sıkıntısı artacağı için; 

öncelikle aile sakin olmalı, çocuğun da sakinleşmesine 

yardımcı olunmalıdır. Bol sıvı alması uygun olacaktır. 

Bu önlemlere rağmen rahatlamayan çocuklarda 

havayolundaki ödemi çözecek ilaçlar gerekli olabilir. 

Bu durumda mutlaka hastaneye 

başvurmak gerekir. 

42 Memory Aralık - Ocak - Şubat 2013


ASTIM ÇOCUĞUNUZUN YAŞAMINI 

KISITLAMASIN 

Prof. Dr. Refika Ersu – Memorial Ataşehir Hastanesi Çocuk Göğüs Hastalıkları Bölümü 

Alerjiye yönelik önlem alın 

Alerjisi olan çocuklarda saptanan alerjene 

karşı önlemlerin alınması, tedavinin önemli 

bir parçasıdır. Eğer çocuğunuzun ev tozu 

alerjisi varsa ev tozunu azaltmaya yönelik 

önlemler alınmalıdır. Ev hayvanlarına karşı alerji 

gelişmesine rağmen evde kedi veya köpek 

besleniyorsa, hayvanların evden uzaklaştırılması 

gerekir. Astıma eşlik edebilen saman nezlesi, 

sinüzit ve reflü gibi hastalıkların tedavisi astım 

tedavisini kolaylaştırır, ilaç dozlarının azaltılmasını 

sağlar. Bu hastalıkların tanısının konması ve 

tedavi edilmesi önemlidir. 

Astım hem dünyada hem de 

ülkemizde çocuklarda en sık 

rastlanılan hastalıktır. Çocuğunuza 

astım tanısı konuldu ise endişelenmek 

yerine onun yaşamını kolaylaştıracak 

önlemler almaya başlamalısınız. 

İlaç tedavisi ile kontrol altına alınabilir 

Bazı ülkelerde astımın sıklığı % 30 iken, Türkiye’de 

çocukların % 6-18 kadarında astım mevcuttur. 

Ülkemizde astımlı çocukların çok önemli bir kısmının 

rahatsızlığı bulunmamaktadır. Astım özellikle ilk 6 yaşta 

geçici olabilir. Ayrıca hastalığın tedavisinde kullanılan 

son derece etkili ve güvenilir ilaçlar vardır. Pek çok 

astımlı çocuğun hastalığı hafif veya orta derecede 

seyrettiği için bu ilaçların çok düşük dozlarıyla 

kolaylıkla kontrol altına alınabilmektedir. Bu ilaçlar 

önerilen şekilde kullanıldığında öksürük, hırıltı, nefes 

darlığı gibi şikayetler ile ortaya çıkan atakların sıklığı ve 

şiddeti azalmaktadır. 

Grip aşısı önerilir 

Çocuklarda astım atakları viral enfeksiyonlar ile 

tetiklenir. Özellikle yuvaya/okula giden ya da 

kardeşleri olan çocukları enfeksiyonlardan tamamen 

korumak mümkün olmasa da; evde üst solunum yolu 

enfeksiyonu olan birisi var ise el yıkama gibi basit 

önlemler bile korunmada önemli olabilir. Astımı olan 

çocuklara grip aşısı da önerilir. 

Astım tedavisinde kullanılan 

ilaçlar nelerdir? 

Astım ya da hava yolu hassasiyeti olan 

çocuklarda tedavi uluslararası tedavi rehberlerine 

göre planlanmaktadır. Bu tedavi rehberlerindeki ilk seçenek, direkt 

hava yollarına verilen ilaçlardır. Bu hastalarda kullanılan iki çeşit ilaç 

vardır: 

• Koruyucu/tedavi edici ilaçlar: Buharlaştırılarak veya sprey ile alınan 

ilaçlar ve ağızdan alınan diğer ilaçlar (Suda eriyen toz veya çiğneme 

tableti) 

• Rahatlatıcı, şikayetleri giderici ilaçlar. Tedavide eğer sprey ilaçlar 

kullanılıyor ise kesinlikle direkt ağıza sıkılmamalıdır. Sprey ilaçlar 

çocukların yaş gruplarına göre seçilen ara cihazlar ile kullanılmalıdır. 

Çocuğunuzu nasıl bilgilendirmelisiniz? 

• Çocuğunuz yaşıtlarının yer aldığı tüm normal günlük 

aktivasyonlarda yer almalı ve kendine güveni sağlanmalıdır. 

• Çocuk mümkün olabildiğince bağımsız olabilmesi için 

cesaretlendirilmelidir. 

• Büyüdükçe astımla ilgili olarak bilgilendirilmelidir. 

• Çocuk, ilaçları düzenli alma konusunda sorumlu olmalıdır. 

• Hastalığı ile ilgili acil durumlarda kimi arayacağını bilmelidir. 

• Okuldaki sorumlu kişiler çocuğun hastalığı ve ilaçları ile ilgili bilgi 

sahibi olmalıdır. 

Astım tedavisi; 

• Gün içinde astım belirtisinin olmamasını veya çok az görülmesini, 

• Gece şikayetlerinin hiç olmamasını, 

• Rahatlatıcı ilaçlara haftada 3 kereden fazla gereksinim olmamasını, 

• Okul ve spor aktivitelerinin kısıtlanmamasını, 

• Solunum fonksiyon testlerinin (5 yaşın üzerinde testi yapılabilen 

çocuklar için) normal olmasını, 

• Acil doktor ziyareti ya da hastane yatışı gerektiren akut atak 

geçirilmemesini sağlamaktadır. 


GÜNCEL 

ORGAN BAĞIŞI İLE HAYATA DÖNÜŞ İÇİN 

ÇÖLDEN BUZULLARA 

Türkiye’nin ilk çöl maratoncusu Prof. Dr. Taner Damcı, bu kez organ bağışına dikkat çekmek 

ve her yıl daha fazla çocuğun organ nakli ile hayata dönmesini sağlamak için Antartika’da 

buzların üzerinde koştu. 

Prof. Dr. Taner Damcı 

250 kilometrelik buzul koşusu 

Memorial Şişli Hastanesi Endokrinoloji Bölümü’nden Prof. Dr. Taner Damcı, ABD’li Racing The Planet/”Gezegeni Yarıştırmak” örgütünün 10 yıldır 

yürüttüğü “4 Deserts/4 Çöl” projesi kapsamında 26 Kasım’da Antartika’da gerçekleştirilen maratonda Türkiye’yi temsil etti. Dünyanın birçok 

yerinden toplam 51 katılımcı ile gerçekleştirilen yarışta, Prof. Dr. Damcı organ bağışına dikkat çekmek ve bu konuda farkındalık oluşturmak için 

koştu. 7 gün süren yarışta toplam 250 km mesafe kat edildi. 

“60 dereceden -20 dereceye” 

2001 yılında başladığı maraton macerası boyunca Sahra, Gobi ve Atacama Çölleri’ni geçen ve Türkiye’nin ilk ultramaratonu Likya Yolu’nu 

düzenleyen Prof. Dr. Taner Damcı, bu önemli proje için uzun bir süre sıkı bir hazırlık dönemi geçirdiğini belirterek duygularını şöyle ifade etti: 

Koşuya davet üzerine katıldım. Yarış çok zor koşullarda gerçekleştiği için zor koşullarda koşmuş, bu koşullara kolay adapte olabilecek insanlar davet 

edildi. Buzul maratonunu sağlıklı bir şekilde tamamlamak için her sabah antrenman yaptım. Sabahları öğlene kadar spor salonunda, açık havada 

veya arazide koştum. Fırsat buldukça dağlara tırmandım. Çöl koşularında güneşte 60 dereceyi gösteren hava sıcaklıklarında koştum. Türkiye’yi çöl 

maratonu ile tanıştırdım ve ilk çöl maratoncusu unvanını aldım. Antarktika’da ise -20 dereceleri gördüm. Bu da farklı bir deneyimdi benim için. 

Organ nakilli çocuklar için koşmak büyük mutluluk 

Dünyanın her yerinde bu tür maratonlarda insanlar hep hayır işi için koşuyor. Benim de bir amacım vardı. Organ bağışına dikkat çekmek istiyorum. 

Bu benim için gösterdiğim performansımdan bağımsız ve çok onur verici. Birkaç kişinin aklında kalıcı olsa, birkaç kişi bile organı bağışlasa ülkemiz 

için bir adım olacaktır diye düşünüyorum. 

Memorial Şişli Hastanesi Organ Nakli Merkezi Başkanı Prof. Dr. Münci Kalayoğlu, bu önemli proje sayesinde 

organ nakli konusunda farkındalığın artacağını belirterek, “Organ bekleyen çocukların büyük bir çoğunluğu, ailelerinden 

organ alarak yaşamlarını sürdürüyorlar. Kimisi babasından aldığı böbrekle, kimisi de teyzesinin karaciğeri ile hayata 

tutunuyor. Gönül ister ki; ailelerinden yani canlıdan canlıya nakil ameliyatları ile değil kadavradan aldıkları organlarla 

yaşasınlar. Bu organizasyon organ bağışına dikkat çekmek açısından büyük önem taşıyor. Antartika’da koşulan 

uluslararası ultramaratonda bir Türk doktorun organ nakilli çocuklar için koşmuş olması gurur verici”. 

44 



ÇOCUKLARDA GÖRÜLEN 

GÖZ HASTALIKLARINA DİKKAT! 

Op. Dr. Belgin Ekmekçiler – Memorial Diyarbakır Hastanesi Göz Hastalıkları Bölümü 

Görme duyusu gelişimi, insanlarda doğumla başlayıp, 8-10 yaş civarına kadar çok hızlı bir şekilde 

tamamlanır. Bu süreçte ortaya çıkan ve görme duyusunun gelişimini etkileyen herhangi bir sorun,bir 

daha geri dönüşü olmayan görme problemlerine sebep olmaktadır. Kırma kusurları, şaşılık, konjenital 

katarakt, glokom, göz travmaları ve göz tümörleri gibi birçok hastalık çocuklarda kalıcı görme 

kayıplarına sebep olabilir. 

En sık görülen göz hastalığı kırma kusurlarıdır 

Miyopi, hipermetropi ve astigmatizma olmak üzere, üç çeşit kırma 

kusuru vardır. 

• Miyopi: Bebeklerde nadiren görülen, genelde okul çağında 

başlayıp, 20’li yaşlara kadar artış gösteren bir görme kusurudur. 

• Hipermetropi: Doğumla birlikte başlamakta ve yaşın ilerlemesiyle 

paralel olarak, azalan bir seyir izlemektedir. 

• Astigmatizma: Doğum sırasında görülmektedir ve hayat boyu 

şikayetlerde artma ya da azalma olmamaktadır. 

Bu üç kırma kusurunda da genetik geçiş söz konusudur. Eğer annebaba 

gözlük kullanıyorsa, çocuklarının da gözlerinde bozukluk olma 

ihtimali yüksektir. Bu tür göz bozuklukları; çocuklarda uzaklara 

bakarken gözlerini sıkma, bir şey okurken çok yaklaştırma, sınıfta 

tahtayı görememe, akşamları zor görme ve sık sık takılıp düşme gibi 

birçok belirtiyle kendini gösterebilir. 

Şaşılık nörolojik sebeplere bağlı gelişebilir 

Sık olarak görülen ikinci görme kusuru şaşılıktır. Şaşılık, nörolojik 

sebeplere ve hipermetropiye bağlı olarak gelişmektedir. 

Hipermetropiye bağlı olan şaşılıklar, çoğunlukla gözlük kullanımı 

ve erken tedavi ile ameliyat gerekmeksizin düzeltilirken, nörolojik 

sebeplere bağlı olarak ortaya çıkmış olanlar, genelde ameliyatla 

giderilmektedir. Şaşılık erken fark edilip düzenli takip edilmesi 

gereken bir göz hastalığıdır. Geç kalındığında, gözde tembelliğe 

sebep olmakta, ömür boyu düzeltilemeyen görme kusurlarına ve 

kalıcı şaşılığın oluşmasına yol açmaktadır. Özellikle, altı aylık olduktan 

sonra bir bebekte gözde kayma görülüyorsa, acil olarak doktora 

başvurulması gerekir. Çocuğun yüksek ateş sonrası havale geçirmesi, 

nörolojik şaşılıkların en önemli sebebidir. Bu nedenle, çocuklarda ateş 

yükselmesine çok dikkat etmek gerekir. 

Nadir görülen ancak körlüğe kadar gidebilen hastalık olan konjenital 

glokom yani göz tansiyonu da nadir görülen hastalıklardan biridir. 

Bebeklikte başlar; ışıktan rahatsız olma, gözde aşırı sulanma ve 

gözlerini açamama gibi belirtileri vardır. Tedavi edilmediği zaman 

gözde büyüme ve körlükle sonuçlanabilen bir rahatsızlıktır 

Aileler göz travmalarına karşı önlem almalı 

Çocuklarda göz travmaları oldukça sık görülmektedir. Bebeklerde 

göz yaralanmaları, kendi tırnaklarıyla gözlerini çizmekle, daha ileri 

yaşlarda ise kalem, çatal, bıçak, cam kırığı batması, boncuk tabancası 

çarpması ve başka birçok sebepten kaynaklanabilmektedir. Bu tür 

travmaların bazıları geçici olabilmekte, bir kısmı da göz kaybına kadar 

giden sorunlara sebep olabilmektedir. En etkili korunma yöntemiyse 

çocukları bu tür tehlikelerden uzak tutmaktır. 

Göz tümörleri genetik geçişlidir 

Göz tümörleri çocukluklarda genelde genetik geçişlidir, iki gözde 

de olma ihtimali yüksektir. Genelde aileler gözde şaşılık veya göz 

bebeğinde beyaz ışık parlaması görerek doktora başvurmaktadır. 

Eğer aile geçmişinde böyle bir hastalık varsa, genetik geçişten dolayı 

çok tedbirli olunmalıdır. 

Doğumdan itibaren çocukların gözleri takip edilmeli 

Aileler genelde çocuk büyümeden göz muayenesinin yapılamayacağını 

düşünmektedir. Bu yanlış kanının aksine; doğumdan itibaren her 

yaşta çocuğa göz muayenesi yapılabilir. İlk 8 yaş kritik dönemdir. 

Bu nedenle tüm ailelerin, gözde sıkıntısı olmasa bile, bebeklikten 

itibaren okul öncesi döneme kadar, düzenli olarak çocuklarının 

göz muayenelerini yaptırmaları gerekmektedir. Çocuklarda göz 

hastalıklarında erken teşhis ve tedavi çok önemlidir. 


GENEL SAĞLIK 

GİRİŞİMSEL YÖNTEMLER AMELİYATA GEREK 

KALMADAN HAYAT KURTARABİLİYOR 

Doç. Dr. Koray Güven – Memorial Ataşehir Hastanesi Radyoloji Bölümü 

Geçtiğimiz yıllarda sadece cerrahi 

olarak tedavi edilebilen pek çok 

hastalık, günümüzde modern 

tıpla artık daha az invaziv yani 

girişimsel yöntemlerle, girişimsel 

radyologlar tarafından tedavi 

edilebilmektedir. Gelişen tıp ve 

mühendislik teknolojisi yardımı 

ile 10 yıl önce hayal olarak kabul 

edilen ve adı bilinmeyen pek 

çok tedavi yöntemi artık tıbbi 

kılavuzlarda yer almaktadır. 

Cerrahi İşlem Gerektirmez 

Girişimsel radyologlar, minimal invaziv yöntemlerle hedefe 

yönelik tanı ve tedavileri gerçekleştirirler. En modern 

görüntüleme cihazları (röntgenografi, ultrasonografi, 

bilgisayarlı tomografi, anjiografi, manyetik rezonans 

görüntüleme) kullanılarak damar içinden (atardamarlar ve 

toplardamarlar) bir kateter yardımı ile teşhis ve tedaviler 

yapılabilmektedir. Sadece damar içi değil, damar dışı 

pek çok organ veya dokunun teşhis veya tedavi amaçlı 

girişimleri de yapılmaktadır. 

Girişimsel Radyoloji İle Tanı ve Tedavisi Yapılan 

Durumlar: 

• Vasküler işlemler olarak her türlü atardamar ve 

toplardamar darlıkları ile tıkanmalarına yönelik balon 

ve stent tedavileri, aort damarına stent uygulamaları, 

kanamaya neden olan acil yaralanmaların tedavisi, 

beyin ve boyun damar darlık ve tıkanmalarının açılması, 

damar içi pıhtı çıkarılması ve eritilmesi, pıhtı önleyici 

şemsiyelerin (filtre) takılması ile anevrizma (baloncuk) 

tedavileri yapılmaktadır. Hipertansiyon, iltihabi damar 

hastalıkları, doğumsal damar anomalileri, mide ve 

bağırsak sisteminin damarsal hastalıkları, diyabetik 

hastalarda bacak damarlarının tedavileri de başarı ile 

gerçekleştirilmektedir. 

• Non-vasküler yani damar dışı işlemler arasında; her 

türlü organa yönelik (karaciğer, böbrek, böbrek üstü bezi, 

tiroid, meme, prostat, akciğer, lenf bezi, kemik, yumuşak 

doku) biyopsiler, iltihaplı sıvı birikimlerinin boşaltılması, 

safra yollarına ve idrar yollarına yönelik dren ve stent 

yerleştirme işlemleri ile balonla genişletme uygulamaları, 

yemek borusu ve bağırsak darlıklarında stent uygulmaları, 

batın ameliyatları sonrası oluşan iltihapların boşaltılması, 

köpek kisti (kist hidatik) gibi enfeksiyon hastalıklarının 

tedavisi yer almaktadır. 

• Onkolojik tedaviler (kanser tedavileri) özellikle 

son 10 yılda büyük ilerleme kaydetmiştir. Girişimsel 

radyolojik yöntemlerle bazı tümörler tamamen tedavi 

edilebildiği gibi; bazı tümörler ise sonraki tedavilere 

(cerrahi, radyoterapi kemoterapi vb) hazırlık aşamasında 

küçültülüp kontrol altına alınabilmektedir. Karaciğer 

tümörlerinin çeşitli iğneler yardımı ile yakılması ya da 

dondurulması tümörü tamamen tedavi edebileceği gibi, 

damar içi yöntemlerle kemoterapi ilaçları kullanılarak veya 

radyoaktif maddeler yardımı ile oldukça ileri evredeki 

tümörler dahi kontrol altına alınabilmektedir. Ayrıca tüm 

bu tedaviler belli bir sıralama ve gereklilik halinde birlikte 

veya ardışık olarak yapılarak etkinliği artırılabilmektedir. 

Benzer şekilde uygulamalar seçilmiş hasta gruplarında 

diğer organ tümörleri için de (örneğin akciğer, meme, 

böbrek, göz gibi) uygulanabilmektedir. 

46 


• Bir diğer büyük grubu da damarsal 

erişim yollarına ihtiyaç duyan 

hastalar oluşturmaktadır. Hayata bu 

toplardamar kateterleri yolları ile 

tutunan kişiler arasında, hemodializ 

için tünelli kateter ihtiyacı 

olanlar, diyaliz fistülü problemleri 

yaşayanlar, kemoterapi tedavisi için 

port takılması gerekenler, kısa ya da 

uzun süreli damardan beslenmesi 

ya da ilaç alması gereken hastalar 

(çocuklar, ağızdan beslenemeyenler, 

kemoterapi görenler vb) 

bulunmaktadır. 

• Acil servise başvuran her türlü 

kanama ya da travma hastasında 

girişimsel radyolojik tedaviler 

sıklıkla uygulanmaktadır. Kısa 

zamanda etkili ve hedefe yönelik 

yapılan tedavilerin sonucunda bu 

kişiler hızlı ve güvenli bir şekilde 

iyileşebilmektedirler. Özellikle 

trafik ve iş kazaları ile ateşli 

silah yaralanmalarının sıklıkla 

görüldüğü ülkemizde, girişimsel 

radyologların yaptığı tedaviler 

sonrasında bu hastalardaki 

kanamalar etkili bir şekilde kontrol 

altına alınabilmektedir. Ayrıca 

mide ve bağırsak sisteminde 

oluşan kanamalarda endoskopi ile 

birlikte ya da sonrasında yapılan 

anjiografik girişimler hayat kurtarıcı 

olmaktadır. Yine ülkemizde sıklıkla 

görülen tüberküloz ya da KOAH 

(Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı) 

hastalığına bağlı akciğer kanamaları 

(hemoptizi) hemen her zaman 

embolizasyon (damar tıkama) adı 

verilen anjiografik yöntemle başarılı 

bir şekilde tedavi edilmektedir. 

• Siroz hastalığına bağlı oluşan ve 

hayatı tehdit eden varis kanamaları, 

girisimsel radyoloji işlemlerinin 

uygulama alanarındandır. Bu 

hastaların çoğunda kanamayı 

durdurmak için yapılan 2. endoskopi 

sonrasında TIPS adı verilen 

karaciğer içi stent yardımı ile bypass 

yaratılması işlemi ile uzun süre 

hastaların varis kanamalarından 

uzak tutulması ve gereğinde 

karaciğer nakli için vakit kazanılması 

mümkün olabilmektedir. Yine 

siroza bağlı olarak karında sıvı 

birikimi (asit) olan hastalarda aynı 

yöntemle etkili bir şekilde bu sıvının 

azaltılması sağlanabilmektedir. 

• Dünyada canlıdan organ nakli 

yapılan ülkeler arasında Türkiye 

ilk sıralarda yer almaktadır. İleri 

derecede tıbbi bilgi, beceri ve 

donanım gerektiren bu hasta 

grubunda nakil öncesi ve sonrası 

dönemde pek çok nedenle girişimsel 

radyolojik işlemlere ihtiyaç 

duyulmaktadır. Yapılan bu tedaviler 

ile kritik noktalarda hastanın 

tedavisi ve nakledilen organın 

sağlıklı bir şekilde uzunca süreler 

çalışması sağlanabilmektedir. 

• 40-50 yıldır çoğunlukla cerrahi 

yöntemlerle tedavi edilmiş pek 

çok hastalık (aort anevrizması/ 

yırtılması, kol-bacak atardamar 

darlık ve tıkanıklıkları, bacaklardaki 

varis oluşumu, rahimdeki miyomlar, 

iyi huylu prostat büyümesi vb) 

günümüzde neredeyse çoğunlukla 

girişimsel radyolojik tedaviler ile 

iyileştirilebilmektedir. 

Bu sayede; hastanede kalış süreleri, 

genel anesteziye duyulan ihtiyaç 

ve yoğun bakım yatış gerekliliği 

azalmakta, pek çok işlem ayaktan 

ya da kısa süreli hastane yatışı ile 

yapılabilmektedir. Böylece hasta 

konforu, memnuniyeti arttığı gibi; 

günlük ve sosyal yaşama geri dönüş 

süreleri oldukça kısalmaktadır. 

Girişimsel radyolojik işlemlerin 

üstünlüğü “köprüleri 

yakmamasıdır” 

Pek çok işlemden sonra gereği 

halinde tamamlayıcı tedavileri ve 

yıllardır yapılagelen cerrahi işlemleri 

uygulamak mümkündür. Ancak 

bu durumun aksi bazen mümkün 

olamamakta, girişimsel radyolojik 

tedavilerle kolaylıkla ve etkin olarak 

tedavi edilecek pek çok hastalık 

diğer yöntemlere başvurulduğu için 

artık bu tür girişimlerin yapılabilmesi 

imkansız hale gelebilmektedir. 


MEMORIAL 

DOĞUMA HAZIRLIK 

KURSLARI 

Memorial Şişli Hastanesi Doğuma Hazırlık Kursu 

Başlangıç Tarihi: 17.01.2013 

Gün: Her Perşembe (5 hafta boyunca) 

Saat: 18.00 – 20.00 

Yer: Memorial Şişli Hastanesi Konferans Salonu 

Memorial Ataşehir Hastanesi Doğuma Hazırlık Kursu 


Gün: Her Perşembe (4 hafta boyunca) 

Saat: 18.00 – 20.00 

Yer: Memorial Ataşehir Hastanesi Konferans Salonu 

Memorial Antalya Hastanesi Doğuma Hazırlık Kursu 


Gün: Her Cumartesi (4 hafta boyunca) 

Saat: 14.00 – 16.00 

Yer: Memorial Antalya Hastanesi Konferans Salonu 

Memorial Diyarbakır Hastanesi Doğuma Hazırlık 

Kursu 


Gün: Her Cumartesi (4 hafta boyunca) 

Saat: 14.30 – 16.30 

Yer: Memorial Diyarbakır Hastanesi Konferans Salonu 

MEMORIAL 

YOGA PROGRAMLARI 

Memorial Şişli Hastanesi Hamilelik Yogası 

Gün: Her Cumartesi 

Saat: 15.00 – 16.00 


Memorial Ataşehir Hastanesi Hamilelik 

Yogası 

Gün: Her Cumartesi 

Saat: 10.00 – 11.00 

Yer: Memorial Ataşehir Hastanesi Konferans 

Salonu 

Memorial Şişli Hastanesi Kalp Yogası 

Gün: Her Salı ve Cuma 

Saat: 19.00 – 20.00 


Bilgi ve Kayıt: 444 7 888 

Katılım ücretsizdir. 

48 


GÜNCEL 

TÜRKİYE’NİN SÜPER MARKASI 

Memorial Sağlık Grubu, bağımsız bir değerlendirme kuruluşu olan Superbrands 

International tarafından Türkiye’nin süper markası seçildi. İngiltere merkezli, 

86 ülkede faaliyet gösteren bağımsız bir marka değerlendirme kuruluşu olan 

ve bu alanda 19 yıldan beri çalışmalarını sürdüren Superbrands International’ın 

Türkiye’de bu yıl 4.sünü düzenlediği araştırmada, Türkiye’de ilklerin öncüsü 

olan ve 65 ülkeden hasta kabul eden Memorial Sağlık Grubu jüri ve halk 

oylaması sonucunda Türkiye’nin “Süper Marka”sı seçildi. 

ŞİRKETİN BÜYÜKLÜĞÜ ÖNEMLİ 

Superbrands Türkiye 2012 yılı çalışmasında, markalar ilk olarak konusunda uzman jüri 

tarafından elemeye tabii tutuldu. Daha sonra ise Nielsen tarafından yapılan halk araştırmasının 

sonuçları doğrultusunda ortaya çıktı. Superbrands Türkiye’nin bu yılki Seçici Kurulu’nu, iş 

dünyası ve özellikle marka konusuyla ilişkili sivil toplum kuruluşları yöneticileri oluşturdu. “Süper 

marka” seçiminde şirketin büyüklüğünün yanı sıra; teknolojisi, yatırımları, iş gücü kalitesi, 

yaratıcılığı, markalaşmaya yaptığı yatırım ve marka devamlılığı, sosyal sorumluluk projelerine 

katkısı, çevre duyarlılığı, etik değerlere uyma ve vergi sıralamasındaki yeri büyük önem taşıdı. 

SON KARAR TÜKETİCİNİN 

Dünyada 87 ülkede iki yılda bir gerçekleştirilen Superbrands Türkiye seçimlerinin ilk etabında 

1089 marka belirlendi. İkinci etapta ise, konusunda uzman kişilerden oluşan Seçici Kurul 

bu sayıyı 300 markaya indirdi. İstanbul, Ankara ve İzmir’de 1600 kişiyle yapılan yüz yüze 

görüşmeler sonunda Nielsen, kısa listeye giren 300 markaya yönelik tüketici görüşlerini 

değerlendirdi. Seçici Kurul ve Nielsen’ın ölçümleriyle belirlenen Türkiye’nin süper 159 markası 

kamuoyu ile paylaşıldı. 

MEMORIAL UZMANLARI “SORULAR VE 

YANITLARLA DİYABET” KİTABINDA 

Gazeteci Esra Kazancıbaşı Öztekin’in “Sağlığım İçin Herşey Sağlık 

Kitapları Serisi”nin üçüncü kitabı “Sorular ve Yanıtlarla Diyabet” 

yayınlandı. Diyabet alanında Türkiye’nin önde gelen uzmanlarını 

bir araya getiren kitapta diyabet hastalığı hakkında yüzlerce 

sorunun yanıtı yer alıyor. Ayrıca beslenme ve diyet uzmanlarının 

diyabet hastaları için sağlıklı yemek tarifleri verdiği yayın, bir 

başucu kitabı olma özelliği ile diyabet hastalarına rehberlik 

etmeyi amaçlıyor. 

“Sorular ve Yanıtlarla Diyabet” kitabında yer alan Memorial uzmanları şöyle sıralanıyor: 

Prof. Dr. Koray Acarlı - Memorial Şişli Hastanesi Organ Nakli Merkezi 

Prof. Dr. Taner Damcı- Memorial Şişli Hastanesi Endokrinoloji Bölümü 

Prof. Dr. Yalçın Polat- Memorial Ataşehir Hastanesi Organ Nakli Merkezi 

Doç. Dr. Ahu Birol- Memorial Şişli Hastanesi Dermatoloji Bölümü 

Doç. Dr. İzzet Erdinler- Memorial Ataşehir Hastanesi Kardiyoloji Bölümü 

Uz. Dyt Yeşim Çelik- Memorial Şişli Hastanesi Beslenme ve Diyet Bölümü 

Uz. Dyt. Yasemin Sancak- Memorial Şişli Hastanesi Beslenme ve Diyet Bölümü 


SİGORTA ŞİRKETLERİ (Sağlık) 

Acıbadem Sigorta 

Ak Sigorta 

Allianz Sigorta 

American Life Sigorta 

Anadolu Sigorta 

Ankara Sigorta 

Avivasa Hayat ve Emeklilik Sigortası 

Axa Sigorta 

Birlik Sigorta 

Demir Hayat Sigorta 

Deniz (Global) Hayat Sigorta 

Dubai Group Sigorta 

Ergo Sigorta 

Eureko Sigorta 

Generali Sigorta 

Güneş Sigorta 

Groupama Sigorta 

HDI (İhlas) Sigorta 

Inter Partner Asistance (IPA) 

Mapfre Genel Sigorta 

Medikal Danışmanlık Servisi (MDS) 

Promed (CGM Türkiye) 

Yapı Kredi Sigorta 

Ziraat Sigorta 

BANKALAR 

Akbank 

Asya Katılım Bankası (Bank Asya) 

Esbank 

Fortis Bank (Dışbank) 

Milli Reasürans T.A.Ş. 

Türkiye İş Bankası 

Türkiye Sınai ve Kalkınma Bankası 

Türkiye Cumhuriyet Ziraat ve Halk 

Bankası 

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası 

Türkiye Cumhuriyet Ziraat Bankası 

Türkiye Halk Bankası Emekli Sandığı 

Vakfı (Pamukbank) 

Türkiye Halk Bankası 

Türkiye Vakıflar Bankası 

Türk Eximbank 

Yapı ve Kredi Bankası Emekli Sandığı 

Vakfı 

RESMİ KURUMLAR 

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti 

(KKTC) 

Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu 

(TMSF) 

Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) 

SGK (Branş Bazlı) 

ÖZEL ŞİRKETLER VE KURUMLAR 

Anthill 

Albayraklar Şirketler Grubu 

Anadolu Anonim Türk Sigorta Şirketi 

Aydın Örme 

Avea 

Belbim 

BP Petrolleri 

Beşiktaş Denizcilik 

Benefit Global 

BJK Derneği 

BMS Türkiye 

Borusan Holding 

Boyner Holding 

Darüşşafaka Cemiyeti 

Dr. Back up Kart 

Eczacıbaşı Holding 

Enka 

Green Park 

Havuç Çocuk Evi 

İMKB 

İstanbul Büyükşehir Belediyesi 

İstanbul Sanayi Odası 

Johnson Wax 

Joyfull House 

Kale Holding 

Levent Tenis Kulübü 

Marsh Avantaj Kart 

Mercedes Benz Türk 

Merkezi Kayıt Kuruluşu 

Microsoft 

Aon Kart 

Mimaks 

Middeleist 

Spora Club 

Lions 

Buyaka AVM 

İstanbul Yelken Kulübü 

Mars Ent. Group 

Shell 

Türk Telekom 

Deva Holding 

Henkel 

Hürriyet 

Çalık Holding 

Nart Club Kart 

Orka Group (Damat - Tween) 

Palladium AVM 

Pegasus 

Perfettı Van Melle 

Perpa Ticaret Merkezi 

Renault Mais 

Rotary Kulüp 

Sermaye Piyasası Kurulu 

Sinpaş 

S.O.S 

THY 

The Shore Club 

Turkcell 

Türk Havak 

TİM Show Center 

Türkiye Jokey Kulübü 

Ulusoy 

Ülker 

Vakko 

Vodafone 

YKM Kart-YKM Mağazaları 

Zeck Club 

Zorlu Holding 

DERNEK VE ODALAR 

Ev Tekstili Sanayici ve İş Adamları 

Derneği (EVSİAD) 

İstanbul Sanayi Odası 

İstanbul Ticaret Odası 

Kapalı Çarşı Esnaflar Derneği 

Klavuz Kaptanlar Derneği 

Tesisat İnşaat Malzemecileri Derneği 

( TİMDER) 

Türkiye Bilişim Sanayicileri Derneği 

( TUBİSAD) 

Türkiye Ev Teks. ve San. İşadamlari 

Der.(TETSİAD) 

Türkiye Genç İşadamları Derneği 

(TUGİAD) 

Türkiye Emekli Subaylar Derneği 

Türkiye Gazeteciler Cemiyeti 

Memorial Sağlık Grubu hastane ve tıp merkezlerinde geçerli olan anlaşma detayları için 444 7 888’i arayınız. 

50 



ATAŞEHİR HASTANESİ

4 - Memorial Hastanesi

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?