<strong>etki</strong>lenmektedir(pasif <strong>etki</strong>). Bu alan il yüzölçümünün %31,6’sını teşkil etmektedir. Şiddetli derecede erozyon sorununa muhatap arazi 335.180 hektar, yüzölçümün %65,9’unu teşkil eder. Bu, Ordu ili arazilerinin çoğunun şiddetli erozyonlarla muhatap olduğu anlamına gelir. Bu önemli sorunlar, tarım arazilerinin kullanım güçlüklerinin çok önemli bir göstergesidir. Ayrıca çok sığ toprak alanları önemli oranda yer teşkil etmektedir. Çok sığ arazi ölçümü %10’luk bir duruma karşılık gelmekte olup 60.016 hektarı oluşturmaktadır. Bu alanlar <strong>genel</strong>de kırsalda yapılaşmaya hizmet etmektedir. Bu araziler büyük ölçüde VII. Sınıf arazilerdir. Kullanım durumuna göre 59.800 hektarlık arazi <strong>genel</strong> olarak yerleşim yerleri gibi amaçlar için kullanılmaktadır. E.3.2. Arazi Problemleri E.3.2.1 Erozyon Ülkemizin çoğunda olduğu gibi Ordu ilinde de en yaygın olan problem, su erozyonudur. Bu sorundan çok az <strong>etki</strong>lenen veya hiç <strong>etki</strong>lenmeyen alanlar, çoğunlukla aluviyal ve kolivyal arazilerdir. Bunlar ırmak taşkın yatakları, kıyı kumları, çıplak kayalıklar, yoğun yerleşim alanları ve su yüzeyleri dışında kalan alanlardaki 536.616 hektar toprakların %0,9 unu (5483 ha.) oluşturmaktadır. Çoğu düz ve derin, az bir kısmı da hafif eğimlidir. 2631 ha sulu tarım altında olup kalanı fındıklık, mera ve fundalıklardır.(Tarım il müd.2001).Orta derecede erozyona uğramış topraklar 190.131 hektar ile il yüzölçümünün %31,6’sını teşkil etmektedir. Orta derecede erozyon hafif, hatta düze yakın eğimden başlayarak sarp eğimlere kadar <strong>etki</strong>sini göstermektedir. Dik ve çok eğimli arazilerde bu erozyonun görüldüğü yerler, doğal bitki örtüsünün iyi korunduğu alanlardır. Şiddetli derecede erozyona uğramış topraklar 335186 hektarla yüzölçümünün %65,9 unu teşkil eder. Bu sahalarda doğal örtünün tahrip edilmesi veya çok dik eğimli yerlerde hiçbir korunma önlemi almaksızın otlatma veya tarım yapılması sonucu erozyon şiddetlenmiştir. Sığ ve çok sığ topraklı ve VII. Sınıf arazi niteliğinde olan bu tür alanların 64.111 ha. Tarım arazisi, 57.386 ha fındık arazisi, 20.977 ha mera arazisi ve 642 ha da diğer araziler oluşturmaktadır. Doğal bitki örtüsü aşırı derecede tahrir olan meralarla bir kısım orman ve diğer arazilerden oluşan %0,6 oranındaki toplam 4.728 ha bir alan çok şiddetli derecede erozyona maruz kalmış bulunmaktadır. E.3.2.2.Taşlılık ve Kayalılık Ordu ili <strong>genel</strong>inde bitki gelişmesine ve yetiştiriciliğine zarar verecek derecede 178.853 ha. Alan mevcuttur. Bu alan Ordu ili topraklarının %29,8’ini teşkil eder. Taşlılık ve kayalılık hem yüzeyde hem de profilde olabilmektedir. Profilde taşlılık ve kayalılık arttıkça toprak materyali azalacağından, toprakların su ve bitki besinlerini tutma gücü de azalır. Eğer toprak killi ise, bu kötü <strong>etki</strong> nispeten azalabilir. İl içinde taşlılık çoğunlukla çok dik çok sığ topraklarda görülmektedir. Aynı durum kayalık içinde söz konusudur. Çok sığ toprakların %87,6’sı taşlı, %0,7’si sığ topraklarda %7 ve sığ topraklarda %0,02’dir. Çok dik eğimlerde taşlılık %33,4’ünü teşkil eder, diğer eğim gruplarında oranlar bunlara göre çok düşüktür. Topraklar orman, funda veya mera örtüsü altında ise taşlılık ve kayalık problemi olmayabilir. Çünkü buralarda sürüm yapılmamakta ve çevrenin doğal bitkileri mevcut koşullara kendini uydurabilmektedir. Taşlılık ve kayalığın bu kötü <strong>etki</strong>sine rağmen, erozyonun hızını kesme bakımından olumlu yanı da vardır. (Tarım İl Müdürlüğü – 1993) E.3.2.3.Toprak Sığlığı Topraklarda köklerin değiştiği ve bitki besin maddelerinin temin edildiği toprak derinliği önemlidir. Bu bölge derin olursa toprakların bulunduğu iklime adapte olabilen her türlü kültür bitkisini yetiştirmek mümkün olur. Hâlbuki il topraklarının takribi 2/3’ü böyle bir derinlikten yoksundur. Ancak %4,8’inde (29.<strong>08</strong>0 ha) derinlik 90’cm’den fazla, bunların da %43,4’ü düz ve hafif eğimli arazilerdir. Erozyon ya hiç yoktur veya hafiftir. Çoğu I. Ve II. Sınıf olup kuru ve sulu tarım ile fındık tarımı yapılan yerlerde kullanılmaktadır. Yüzölçümü 33.376 hektar olan orta derin topraklar %5,6’lık bir oran oluşturmaktadır. Daha çok orta ve dik eğimlerde yer alan bu topraklarda çoğunlukla orta erozyon hüküm sürmektedir. Bunların %24,7’si kuru tarım, %45,3’ü fındık tarımı ve %17,3’ü mera örtüsü altındadır. Araziler daha çok III. ve IV. sınıftır. İl içinde en geniş yayılışı 473.659 hektarlık yüzölçümleri ve %78,9’luk oranları sığ topraklar göstermektedir. Bu topraklar %68,9’u çok dik ve %10’u dik eğimlerde yer almaktadır. Bunlarda orta veya şiddetli erozyona uğramıştır. Kuru tarım alanlarının 36.760 hektarının, özel ürün (fındık arazisinin) alanlarının 144.135 hektarının toprakları sığdır. Arazi sınıfı çoğunlukla IV., VI. ve VII. sınıftır.Çok sığ topraklar %10’luk bir orana ve 60.016 61
hektarlık bir yüzölçümüne sahiptir. Bu derinlikteki toprakların yer aldığı arazilerin %33,2’si çok dik eğimli olup, çoğu şiddetli erozyona maruz kalmıştır. Büyük çoğunluğu VII. sınıftır. Kuru tarım uygulanan 30,379 hektar arazide, 14,175 hektar fındık arazisi ve 3,347 hektar orman ve fundalıkta topraklar çok sığdır. Dikkat edilirse, sığ ve çok sığ topraklar 533,675 hektar yukarıda belirtildiği gibi fazla eğim ve şiddetli erozyondur. Sığ topraklar orman, funda ve mera bitkilerinin yetişmesi için yeterli olabilirse de, kültür bitkilerinin su ve besin maddeleri ihtiyacını tam olarak karşılayamadığı için, gelişmelerini kısıtlar. KAYNAKLAR: — Tarım İl Müdürlüğü Yıllığı — 20<strong>08</strong> Çevre Durum Raporu -*Diğer alıntılar konu altlarında verilmiştir. 62