mersinicd2004.pdf 8354KB May 03 2011 12:00:00 AM

2004 Yılı Mersin İl Çevre Durum Raporu
A- COĞRAFİK KAPSAM
A. 1 GİRİŞ
Akdeniz Bölgesinde, kuzeyi ve batısı Toros dağları, güneyi Akdeniz ile çevrili olan Mersin İli
bereketli Çukurova toprakları üzerinde yer almaktadır. Bölgeye dağlar arasından girilmesi ve
görülmesi zor olduğu için Konya Selçukluları döneminde " İÇ-EL " denilmiş ve bu ad 2002 yılına
kadar kullanıla gelmiş olup, 28. 06. 2002 tarihinden itibaren "MERSİN" adını almıştır. Bölge
Anadolu’nun en eski yerleşim yerlerinden olduğu halde bugünkü Mersin, Türkiye’nin hemen hemen
en yeni şehirlerinden birisidir. Şehrin kesin olarak hangi tarihte kurulduğu hakkında resmi bir kayda
rastlanmamıştır. Evliya Çelebi 1671 yılında Silifke’den Tarsus’a geçerken, şimdiki Üseleli köyünün
kuzeyinde bulunan Mersinlioğlu isimli bir yerleşim yerinden bahsetmiştir. Texier ise Mersin'in
kuruluş tarihini 1836 yılı olarak belirtmiştir. Adana Vilayet Salnamesi ise, Mersin'in 1257(1841)
yılında birkaç haneli köy olduğunu yazmıştır.
Klasik devirde Kilikya olarak adlandırılan MERSİN; sırası ile Hititler, Frigler, Asurlular,
Persler, Makedonyalılar, Romalılar, Bizanslıların hakimiyeti altına girmiştir. Mersin ili daha sonra XI.
Yüzyılda Selçuklular, XIV. Yüzyılda Karamanoğulları ve Ramazanoğulları, XV. Yüzyılda da
Osmanlı İmparatorluğunun eline geçmiştir.
İl dâhilinde Yumuktepe ve Gözlükulede yapılan kazılarda Mersin'in tarihten önceki
devirlerden beri önemli bir yerleşim merkezi olduğu anlaşılmaktadır. Kazı sonuçları göstermektedir
ki; İlin en alt tabakası Neolitik devir izlerini taşımaktadır. Yöre Neolitik devir sonrası Madeni ve Tunç
devri arasında geçiş yapmıştır.
Yöremize daha sonra Eti devrinin girdiği görülür Eti Kralı Hattuşşiş'in yöreyi imar ve iskân
ettiği anlaşılmaktadır. Asur Kralı III. Salamossar'ın müteakiben ele geçirdiği Mersin yöresi, MÖ. 520
tarihinde İran Hükümdarlığına geçer, MÖ. 334 senesinde Büyük İskender yöreyi Makedonyalılara
katar.
MÖ. 261-246'da yöreyi Mısır Hükümdarı Batlenios Ogustos zapteder, MÖ. 70 yıllarında
Mersin Romalıların eline geçer, daha sonra kısa süre Araplar tarafından işgal edilirse de Romalılar
Arapları barındırmaz.
Halife Osman zamanında Mersin yöresi Arapların eline geçer, Halife Osman'ın ölmesi
üzerine bölge bu defa Asurluların eline geçer. 718 yılında halifeliğin Abbasilerin eline geçmesi
üzerine 853 yılında Sultan Mehdi yöreyi Abbasi hegomanyasına katar. Daha sonra yöre
Selçukluların eline geçer. Selçuklular döneminde kısmi haçlı istilasına uğrayan yöre Selçukluların
zayıflamasından sonra Karamanoğullarına geçer.
Mersin yöresi Yıldırım Beyazıt zamanında Osmanlı idaresi altına girmiştir. 1.Dünya
Harbinde ittifak devletlerinin istilasına uğrayan Mersin, Milli Mücadele ile 3 Ocak 1922'de
kurtulmuştur. 1924 yılında Vilayet olan Mersin 1933 yılında, Merkezi Silifke olan eski İçel Vilayeti
lağvedilerek, Silifke, Anamur, Gülnar ve Mut İlçeleri de Mersin'e bağlanmış ve Vilayetin adına İçel
denmiştir. 1954 yılında Erdemli, 1989 yılında Aydıncık, Bozyazı ve Çamlıyayla ilçelerinin
kurulmasıyla İlin merkez ilçe Mersin ile birlikte 10 ilçesi vardır.
Toros dağlarının kuzeye yalnız iki geçitle yol verdiği Mersin ili E-5 ve E-24 karayolları,
Ortadoğu ülkelerine ve Türkiye’nin her yönüne uzanan demiryolları, Mersin, Taşucu, Anamur sınır
deniz kapılarıyla ülkemizin dışa açık en önemli pencerelerinden biridir. Mersin, Silifke limanları ve
Mersin Serbest Bölgesi Mersin ilinde iş turizminde büyük bir canlılık, uluslararası ticari ilişkilerde
geniş boyutlar kazandırmıştır.
Doğal güzellikleri, ılıman iklimi, hiç sönmeyen güneşi, ince kumlu uzun ve geniş kumsalları,
tarihi-kültürel-folklorik zenginlikleri, canlı iş dünyası ile Mersin yerli yabancı herkesin ilgisini çeken
Akdeniz'in incisidir.
A. 2 İL VE İLÇE SINIRLARI
Mersin İli; doğuda Adana, kuzeydoğuda Niğde, kuzeyde Konya, kuzeybatıda Karaman,
batıda Antalya illeri ve güneyde Akdeniz ile çevrilidir (Bkz. Şekil A.1). İlin ilçeleri sırasıyla şöyledir:
Mersin, Tarsus, Silifke, Erdemli, Anamur, Gülnar, Mut, Aydıncık, Bozyazı, Çamlıyayla.
1