You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
tutuklanma ve yasal haklardan yoksun olma ile karşı<br />
karşıyadırlar.<br />
İnsanın doğumundan 18 yaşına kadar bu temel gereksinimlerini<br />
esas alan, bireylerin yaşama, gelişme, korunma ve<br />
katılma haklarına özel önem veren, çocuğun özel hak ve<br />
gereksinimlerinin uluslararası ortamda kabul edilmesini<br />
ve korunmasını sağlayan haklar “çocuk hakları” olarak<br />
tanımlanmaktadır. Çocuk hakları kavramı dünya üzerindeki<br />
tüm çocukların doğuştan sahip olduğu, eğitim, sağlık, barınma;<br />
fiziksel, psikolojik veya cinsel sömürüye karşı korunma gibi<br />
haklarının hepsini birden tanımlamakta kullanılan evrensel bir<br />
kavramdır.<br />
Günümüzde bütün dünyadaki çocukların haklarını ayrıntılarıyla<br />
açıklayan uluslararası bir belge vardır. Bu belge, 20 Kasım 1989<br />
tarihinde Birleşmiş Milletler tarafından kabul edilen ve Türkiye’nin<br />
de imza attığı, 193 ülke tarafından onaylanmış olan Birleşmiş<br />
Milletler Çocuk Haklarına Dair Sözleşmedir.<br />
Bu sözleşme 54 maddeden oluşur ve her bir madde farklı bir<br />
hakkı açıklar. Bu maddeler 4 ana grup çevresinde gruplandırılır:<br />
- Yaşama ve gelişme hakları<br />
- Ayrım gözetmeme hakkı<br />
- Çocuğun yüksek yararı hakkı<br />
- Katılım hakkı<br />
Çocukların Katılımı<br />
Çocuklar günlük yaşamda birçok konu ve sorun ile karşı<br />
karşıya gelmektedirler. Kentlerdeki trafik probleminden,<br />
okullardaki uygulamalara ya da ev içi düzenlemelere kadar farklı<br />
durumlardan etkilenmektedirler. Çocukların gerek doğrudan<br />
kendilerini, gerekse yaşadıkları ortamı etkileyen kararları<br />
yetişkinlerle birlikte ortaklaşa almaları “çocukların katılımı”<br />
kavramı ile açıklanır.<br />
Çocuklara kendilerini ilgilendiren programlarda söz sahibi<br />
olmayı öğrenmeleri için fırsat verilmesi önemlidir. Böylece<br />
çocuklara başkalarıyla birlikte bir işi yürütme, dayanışmaya<br />
girme, temel hak ve özgürlükleri öğrenme gibi demokratik<br />
haklar sağlanır. Burada önemli olan, çocukların yer aldıkları<br />
projelerde kısmen de olsa rol oynamalarıdır. Önemli olan<br />
çocukların bu projelerin kendi projeleri olduğunu bilmeleri ya da<br />
hissetmeleridir. Ancak bu koşulda onlar için işlevsel olabilecek<br />
program ve ortamlar yaratılabilir. Bu nedenle, çocukların yer<br />
aldığı her ortam ve programda onların katılımları şarttır.<br />
19
Change language