güç elektroniÄi ı
güç elektroniÄi ı güç elektroniÄi ı
GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI BODUR Komütasyon Olayı Burada, üç fazlı bir doğrultucuda, T 3 ‘ün tetiklenmesiyle T 1 ’in geçirmekte olduğu I d akımını T 3 ’ün üzerine alması ve T 1 ‘in sönmesi olayı incelenmiştir. T 1 iletimde ve I d akımını geçirmekte iken, T 3 tetiklendiğinde, çok kısa süren bir Kısa Devre veya Komütasyon Olayı oluşur. Fazlararası u k gerilimi, i k komütasyon akımını geçirir. t u kadar bir sürede T 3 akımı I d ’ye erişir ve T 1 akımı 0’a düşer. T 1 söner ve böylece I d yük akımı T 1 ’den T 3 ’e aktarılmış olur. Komütasyon süresi L k ’ya bağlıdır. u k i k υ t u t q γ β α max R k L k : Komütasyon Gerilimi : Komütasyon Akımı : Komütasyon Açısı : Komütasyon Süresi : Sönme Süresi : Sönme Açısı : Avans Açısı : Maksimum Tetikleme Açısı : Bir Faz Kolunun Direnci : Bir Faz Kolunun Endüktansı u k = u 21 = u 2 – u 1 = u = ωt u γ = ωt q 2U k sin ω t U 1 = U 2 = U 3 = U f : Efektif Faz Gerilimi U 12 = U 23 = U 31 = U h : Efektif Hat (Fazlararası) Gerilimi U h = 2 U f . sin q π ⇒ Uh = 3U f 3 Fazlı Sistemde υ f = 2 U f . sin ωt υ h = 2 U h . sin ωt 62
GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI BODUR Komütasyonun oluşabilmesi için, u k = u 21 = u 2 – u 1 > 0 olmalıdır. O halde komütasyon 0-π aralığında mümkündür. di u k = 2 L k k dt di 2 U k sinωt = 2 .L k . k dt 2.U di k = k sin ω t. dt 2.L k U i k = - 2 k cosωt + C 2. ω.L k i k = - 2.I k .cosωt + C i k (0) = - 2.I k + C = 0 ⇒ C = 2.I k i k = 2 I k (1- cosωt) bulunur. U I k = k 2ω.L k h k U = U = 3U üç fazda f Burada I k , kararlı rejimde fazlararası kısa devre akımının efektif değeridir. Bu devrede böyle bir akım geçmez, çünkü kısa devre T 1 sönene kadar yani çok kısa sürer. Elemanlardan geçen akım hiç I d ’yi aşmaz. Herhangi Bir α Anında Komütasyon Süresinin Hesabı Max. Tetikleme Açısının Hesabı i k (α+u) - i k (α ) = I d I d : yük akımı i K (π - γ) - i K (π - β) = I d u = arccos t u = ω υ ⎡ I ⎤ ⎢cos d α − ⎥ - α ⎣ 2Ik ⎦ β = arccos γ = ω . t q ⎡ ⎢cos γ − ⎣ I d 2I k ⎤ ⎥ ⎦ α max =π-β 63
- Page 11 and 12: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 13 and 14: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 15 and 16: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 17 and 18: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 19 and 20: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 21 and 22: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 23 and 24: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 25 and 26: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 27 and 28: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 29 and 30: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 31 and 32: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 33 and 34: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 35 and 36: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 37 and 38: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 39 and 40: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 41 and 42: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 43 and 44: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 45 and 46: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 47 and 48: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 49 and 50: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 51 and 52: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 53 and 54: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 55 and 56: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 57 and 58: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 59 and 60: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 61: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 65 and 66: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 67 and 68: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 69 and 70: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 71 and 72: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
GÜÇ ELEKTRONİĞİ I<br />
PROF.DR.HACI BODUR<br />
Komütasyonun oluşabilmesi<br />
için,<br />
u k = u 21 = u 2 – u 1 > 0 olmalıdır.<br />
O halde komütasyon<br />
0-π aralığında mümkündür.<br />
di<br />
u k = 2 L k k<br />
dt<br />
di<br />
2 U k sinωt = 2 .L k . k<br />
dt<br />
2.U<br />
di k =<br />
k<br />
sin ω t. dt<br />
2.L k<br />
U<br />
i k = - 2<br />
k<br />
cosωt<br />
+ C<br />
2. ω.L<br />
k<br />
i k = - 2.I k .cosωt + C<br />
i k (0) = - 2.I k + C = 0<br />
⇒ C = 2.I k<br />
i k = 2 I k (1- cosωt) bulunur.<br />
U<br />
I k =<br />
k<br />
2ω.L<br />
k<br />
h<br />
k<br />
U = U = 3U<br />
üç fazda<br />
f<br />
Burada I k , kararlı rejimde fazlararası kısa devre akımının efektif değeridir. Bu devrede böyle bir akım<br />
geçmez, çünkü kısa devre T 1 sönene kadar yani çok kısa sürer. Elemanlardan geçen akım hiç I d ’yi<br />
aşmaz.<br />
Herhangi Bir α Anında Komütasyon Süresinin Hesabı<br />
Max. Tetikleme Açısının Hesabı<br />
i k (α+u) - i k (α ) = I d<br />
I d : yük akımı<br />
i K (π - γ) - i K (π - β) = I d<br />
u = arccos<br />
t u = ω<br />
υ<br />
⎡ I ⎤<br />
⎢cos d<br />
α − ⎥ - α<br />
⎣ 2Ik<br />
⎦<br />
β = arccos<br />
γ = ω . t q<br />
⎡<br />
⎢cos<br />
γ −<br />
⎣<br />
I<br />
d<br />
2I<br />
k<br />
⎤<br />
⎥<br />
⎦<br />
α max =π-β<br />
63