güç elektroniÄi ı
güç elektroniÄi ı güç elektroniÄi ı
GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI BODUR PRENSİP OLARAK 3 FAZLI AC KIYICI DEVRELERİ 1. Y Bağlı Yük İçin 3 Fazlı AC Kıyıcı Devresi Yıldız noktası topraklı ise devre, 3 ayrı tek fazlı AC kıyıcıya eşdeğerdir. Bu durumda, U DRM ; U RRM > 2 U f olur. Yıldız noktası topraklı değil ise, U DRM ; U RRM > 2 U h > 2 3 U f 3 fazda > 6 U f 2. ∆ Bağlı Yük İçin 3 Fazlı AC Kıyıcı Devresi U DRM , U RRM > 2 U h > 6 U f AC KIYICILARIN PROBLEMLERİ VE ÇÖZÜMLERİ Bu devreler, α = 0 ise, AC Şalter, α ≠ 0 ise, AC Kıyıcı olarak tanımlanır. AC şalterler, devreye giriş ve çıkışlarında AC şebekeden geçici harmoniklerin çekilmesine neden olur. Bunu önlemek için SIFIR GERİLİM ŞALTERİ kullanılır. Bu durumda şalter daima (+) alternansın başında devreye girer ve (-) alternansın sonunda devreden çıkar. AC kıyıcılarda, kesme açısı α ile güç kontrolü yapıldığı sürece, yük omik dahi olsa şebekeden reaktif güç çekilir ve daima harmonikler oluşur. Bu mahsuru en aza indirebilmek için, sadece omik yüklerde DALGA PAKETLERİ METODU ile güç kontrolü yapılır. 52
GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI BODUR KONU İLE İLGİLİ ÇÖZÜLMÜŞ PROBLEMLER Problem 1 İlgili bazı değerleri verilen şekildeki devrede, a) α = 30 0 için, tristör ve yük uçlarındaki gerilimlerin değişimlerini çiziniz. b) Kesme açısının minimum değerini bulunuz. c) α = 45° olabilmesi için, R pot kaç kΩ’a ayarlanmalıdır ? d) Tristörde meydana gelebilecek maksimum gerilim düşümü kaç V olur? e) α = 30° için, tristörün jonksiyon sıcaklığı kaç °C olur? U R y U GT I GT U TO r T Çözüm : a) = 220 V = 2,2 Ω = 1,5 V = 20 mA = 1,2 V = 5 mΩ R ThJC = 0,3 °C / W R ThCA = 0,7 °C / W θ A = 45 °C R min = 1 kΩ = 1 V U D b) α min = ? R pot = 0 ⇒ α min U min = ( R pot + R min ) I GT + U D + U GT + R y I GT R pot = 0 ve R y I GT ≅ 0 için, U min = 22,5 V U min = U m Sinα min 22,5 = 2 220 Sinα min Sinα min = 0,0723 ⇒ α min =4,15° bulunur. c) U 1 = 2 220 Sin45 = 220 V 220 = ( R pot + R min ) I GT + U D + U GT R pot = 9,87 kΩ bulunur. 53
- Page 1 and 2: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 3 and 4: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 5 and 6: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 7 and 8: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 9 and 10: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 11 and 12: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 13 and 14: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 15 and 16: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 17 and 18: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 19 and 20: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 21 and 22: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 23 and 24: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 25 and 26: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 27 and 28: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 29 and 30: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 31 and 32: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 33 and 34: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 35 and 36: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 37 and 38: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 39 and 40: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 41 and 42: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 43 and 44: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 45 and 46: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 47 and 48: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 49 and 50: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 51: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 55 and 56: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 57 and 58: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 59 and 60: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 61 and 62: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 63 and 64: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 65 and 66: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 67 and 68: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 69 and 70: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 71 and 72: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
GÜÇ ELEKTRONİĞİ I<br />
PROF.DR.HACI BODUR<br />
KONU İLE İLGİLİ ÇÖZÜLMÜŞ PROBLEMLER<br />
Problem 1<br />
İlgili bazı değerleri verilen şekildeki devrede,<br />
a) α = 30 0 için, tristör ve yük uçlarındaki gerilimlerin<br />
değişimlerini çiziniz.<br />
b) Kesme açısının minimum değerini bulunuz.<br />
c) α = 45° olabilmesi için, R pot kaç kΩ’a ayarlanmalıdır ?<br />
d) Tristörde meydana gelebilecek maksimum gerilim<br />
düşümü kaç V olur?<br />
e) α = 30° için, tristörün jonksiyon sıcaklığı kaç °C olur?<br />
U<br />
R y<br />
U GT<br />
I GT<br />
U TO<br />
r T<br />
Çözüm :<br />
a)<br />
= 220 V<br />
= 2,2 Ω<br />
= 1,5 V<br />
= 20 mA<br />
= 1,2 V<br />
= 5 mΩ<br />
R ThJC = 0,3 °C / W<br />
R ThCA = 0,7 °C / W<br />
θ A = 45 °C<br />
R min = 1 kΩ<br />
= 1 V<br />
U D<br />
b) α min = ?<br />
R pot = 0 ⇒ α min<br />
U min = ( R pot + R min ) I GT + U D + U GT + R y I GT<br />
R pot = 0 ve R y I GT ≅ 0 için,<br />
U min = 22,5 V<br />
U min = U m Sinα min<br />
22,5 = 2 220 Sinα min<br />
Sinα min = 0,0723<br />
⇒ α min =4,15° bulunur.<br />
c) U 1 = 2 220 Sin45<br />
= 220 V<br />
220 = ( R pot + R min ) I GT + U D + U GT<br />
R pot = 9,87 kΩ bulunur.<br />
53