güç elektroniği ı

GÜÇ ELEKTRONİĞİ I
PROF.DR.HACI BODUR
YARI İLETKEN GÜÇ ELEMANLARINDA BASTIRMA DEVRELERİ
Genel Giriş
Yarı iletken güç elemanlarında, temel olarak elemanların maruz kaldığı elektriksel değerleri ve
elemanlarda oluşan anahtarlama kayıplarını sınırlama veya azaltma amacıyla yapılan Bastırma İşlemi,
- Seri Bastırma
- Paralel Bastırma
olmak üzere iki genel gruba ayrılır.
Temel olarak, seri bastırma, güç elemanına seri olarak bağlanan bir endüktans ile iletime girme işlemi
esnasında elemandan geçen akımın yükselme hızının sınırlanmasıdır. Paralel bastırma ise, elemana
paralel bağlanan bir kapasitans ile kesime girme işlemi sırasında eleman uçlarında oluşan gerilimin
yükselme hızının sınırlanmasıdır. Bu elemanlara, seri ve paralel bastırma elemanları denilir.
Yalın olarak bir endüktansın veya bir kapasitans kullanılması bazı problemlere neden olur. Bu nedenle,
bazı ilavelerle bastırma işlemleri geliştirilmektedir. Böylece, Seri ve Paralel Bastırma Devreleri veya
Hücreleri oluşmaktadır. Bu bastırma devreleri, yayınlarda Sıfır Akımda Anahtarlama, Sıfır Gerilimde
Anahtarlama ve Yumuşak Anahtarlama gibi isimlerle de yer almaktadır.
Paralel Bastırma Devresi
Seri bağlı R B ve C B elemanlarına, paralel bastırma devresi, paralel bastırma hücresi veya paralel R-C
elemanı denilir. Güç elemanlarına veya genel devre girişlerine paralel olarak bağlanan bu R-C elemanın
iki temel görevi vardır.
1. Eleman uçlarındaki gerilimin max. değerini sınırlar veya bastırır. Bu elemanın tahrip olmasını önler.
2. Eleman uçlarındaki gerilimin yükselme hızını ve bunun max. değerini sınırlar veya bastırır. Bu,
elemanın anahtarlama güç kaybını azaltır. Tristörde, aynı zamanda kendiliğinden iletime geçmeyi
önler.
Şebeke girişine ∆ bağlı paralel R-C elemanları ile AC şebekeden gelen bütün akım ve gerilim
darbelerine karşı bütün devre korunur.
30