güç elektroniÄi ı
güç elektroniÄi ı güç elektroniÄi ı
GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI BODUR İletim ve Kesimde Kilitlenme Özelliği Yeterli kapı akımı uygulanan bir tristörün içinden geçen akım kilitleme akımına eriştidiğinde tristör iletimde olarak kilitlenir. Yani artık kapı akımı kesilse de tristör iletimde kalır. İletimde olan bir tristörün içinden geçen akım herhangi bir şekilde tutma akımının altına düşerse, tristör otomatik olarak kesime girer. Bu anadan itibaren en az sönme süresi kadar tristör negatif bir gerilimle tutulur veya tekrar bir pozitif gerilim ( ≥ 0,6 V) uygulanmaz ise, tristör kesimde olarak kilitlenir. Yani artık gerilim uygulansa da kesimde kalır. Bu nedenle, tristöre Tetiklemeli Eleman da denilmektedir. Tristörün Kendiliğinden İletime Geçme Sebepleri 1. Bir tristörün uçlarındaki gerilimin değeri bu tristörün sıfır devrilme gerilimi değerine erişirse, yani u T ≥ U B0 ise, bu tristör kendiliğinden iletime geçer. 2. Bir tristörün uçlarındaki gerilimin yükselme hızı değeri bu tristörün kritik gerilim yükselme hızı değerine erişirse, yani du T du ≥ ⏐krt ise, dt dt bu tristör kendiliğinden iletime geçer. 3. Yani iletimden çıkan bir tristörün negatif gerilimle tutulma süresi bu tristörün sönme süresinden küçükse, yani t N < t q ise, bu tristör kendiliğinden iletime geçer. 10
GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI BODUR Tristörün Tahrip Olma Sebepleri 1. u T > U d ise, 2. I TAV > I TAVM ve I TEF > I TEFM ise, 2 3. ∫i T dt > ∫ i 2 dt ise , di 4. T di > ⏐krt ise (SİCİM OLAYI), dt dt 5. θ vj > θ vjmax ise, tristör tahrip olur. Bu durumda tristör genellikle iletken hale gelir veya kısa devre olur. Tristörün Tetiklenmesi t d t r t s : Gecikme Süresi : Yükselme Süresi, Açma Süresi : Yayılma Süresi t = t + t + t ON d r s t r süresi sonunda, kapı akımı civarında akımın geçtiği dar bir kanal oluşur. t s süresi sonunda ise, ısınma etkisi ile akım bütün jonksiyon yüzeyine yayılır. t r süresi sonunda oluşan kanaldan geçen akım bu kanalın iletkenliğini arttırır. İletkenliği artan kanaldan daha çok akım geçer. Bu olay zincirleme bir şekilde sürer ve akım bütün yüzeye yayılır. Fakat, akımın yükselme hızı kritik akım yükselme hızına erişirse, akım bütün yüzeye yayılmadan bu kanalın sıcaklığı max. değere erişir ve bu kanal tahrip olur. Böylece, yarı iletken yapı bozulur ve iletken hale gelir. Bu şekildeki bozulmaya sicim olayı denir. Bunun olmaması için, 1. di T dt di ≤ ⏐krt dt olacak şekilde seri bir endüktans ile akım sınırlandırılmalıdır. 2. Üretimde kapı akımının verildiği nokta veya punta sayısı arttırılmalıdır. 11
- Page 1 and 2: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 3 and 4: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 5 and 6: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 7 and 8: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 9: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 13 and 14: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 15 and 16: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 17 and 18: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 19 and 20: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 21 and 22: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 23 and 24: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 25 and 26: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 27 and 28: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 29 and 30: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 31 and 32: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 33 and 34: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 35 and 36: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 37 and 38: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 39 and 40: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 41 and 42: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 43 and 44: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 45 and 46: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 47 and 48: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 49 and 50: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 51 and 52: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 53 and 54: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 55 and 56: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 57 and 58: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
- Page 59 and 60: GÜÇ ELEKTRONİĞİ I PROF.DR.HACI
GÜÇ ELEKTRONİĞİ I<br />
PROF.DR.HACI BODUR<br />
İletim ve Kesimde Kilitlenme Özelliği<br />
Yeterli kapı akımı uygulanan bir tristörün içinden geçen akım kilitleme akımına eriştidiğinde tristör<br />
iletimde olarak kilitlenir. Yani artık kapı akımı kesilse de tristör iletimde kalır.<br />
İletimde olan bir tristörün içinden geçen akım herhangi bir şekilde tutma akımının altına düşerse, tristör<br />
otomatik olarak kesime girer. Bu anadan itibaren en az sönme süresi kadar tristör negatif bir gerilimle<br />
tutulur veya tekrar bir pozitif gerilim ( ≥ 0,6 V) uygulanmaz ise, tristör kesimde olarak kilitlenir. Yani<br />
artık gerilim uygulansa da kesimde kalır. Bu nedenle, tristöre Tetiklemeli Eleman da denilmektedir.<br />
Tristörün Kendiliğinden İletime Geçme Sebepleri<br />
1. Bir tristörün uçlarındaki gerilimin değeri bu tristörün sıfır devrilme gerilimi değerine erişirse, yani<br />
u T ≥ U B0 ise,<br />
bu tristör kendiliğinden iletime geçer.<br />
2. Bir tristörün uçlarındaki gerilimin yükselme hızı değeri bu tristörün kritik gerilim yükselme hızı<br />
değerine erişirse, yani<br />
du T du<br />
≥ ⏐krt ise,<br />
dt dt<br />
bu tristör kendiliğinden iletime geçer.<br />
3. Yani iletimden çıkan bir tristörün negatif gerilimle tutulma süresi bu tristörün sönme süresinden<br />
küçükse, yani<br />
t N < t q ise,<br />
bu tristör kendiliğinden iletime geçer.<br />
10