08.03.2015 Views

Grawimetriýa. Okuw gollanmasy

Grawimetriýa. Okuw gollanmasy

Grawimetriýa. Okuw gollanmasy

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Koordinatlar okunyň üstünde şeýle bolýar:<br />

C= ω 2 r 1 (1.29).<br />

C x =C cos (c,x)<br />

C y =C cos (c,y) (1.30)<br />

C z =C cos (c,z).<br />

Şeýlelikde esasy güýç ugrukdyrylan, aýlanýan oka perpendikulýar edilip, aýlanma okuna gabat<br />

gelýär diýsek, z ok bilen, onda esasy güýjiň ugury gabat gelýär r 1, şeýlelikde<br />

Şeýlelikde<br />

cos(r 1 ,x)=x/ r 1<br />

s(r 1 ,y) (1.31)<br />

cos(r 1 ,z)=0.<br />

C x =ω 2 x, C y =ω 2 y, C z =0 (1.32)<br />

görkezme şonuň üçin, merkezi güýjiň düzüminde oklaryň üstinde emele gelýär aýratyn<br />

proizwodniniň indiki funksiýasy, bu bolsa aýdylýar potensialyň esasy güýj diýip,<br />

2<br />

ω 2 2<br />

Q = ( x + y ), (1.33)<br />

2<br />

onda<br />

dQ dQ dQ<br />

= Cx , = Cy,<br />

= Cz<br />

= 0 (1.34).<br />

dx dy dz<br />

Çekiş güýji, ýokarda görkezilişi ýaly deň täsir edýän iki güýç. Şoňa görä, potensial çekiş güýji<br />

bolýar, hemme potensial dartlmasy we esasy güýji.<br />

2<br />

dm ω 2 2<br />

W = V + Q = f∫ + ( x + y ) (1.35)<br />

r<br />

v 1<br />

2<br />

Çekiş güýjiniň aýratyn potensial proizwodnisi oklaryň üstinde, çekiş güýjiniň proýeksiýasyna,<br />

deň şol oklarda, şeýle görnüş<br />

( x − x)<br />

dW 1<br />

dm<br />

= g f<br />

2<br />

x<br />

=<br />

+ ω x,<br />

3<br />

dx<br />

∫ (1.36)<br />

r<br />

v<br />

( y − y)<br />

dW 1<br />

dm<br />

= g f<br />

2<br />

y<br />

=<br />

+ ω y,<br />

3<br />

dy<br />

∫ (1.37)<br />

r<br />

v<br />

( z − z)<br />

dW 1<br />

dm<br />

= g f<br />

2<br />

z<br />

=<br />

+ ω z.<br />

3<br />

dz<br />

∫ (1.38)<br />

r<br />

v<br />

Çekiş güýjiň potensialy – potensial çekişmäniň häsiýetlerini alýar. Aýratynlykda bahaly<br />

düzülende, potensialyň çekiş güýjiniň gutarnyksyzlyga, şonda eger r →+∞ görnüşde esasy güýjiň<br />

köpelmegine nula deň bolup bilmeýär, gutarnyksyz bolýar.<br />

Onda<br />

g x =gcos(g,x) ,<br />

g y =gcos(g,y) , (1.39).<br />

g z =gcos(g,z) ,<br />

Onda z okunyň ugruny üýtgedip, çekiş güýjiniň täsir edýän ugruna, şonda deňlikde, deňeşdirilen<br />

üstlerde alýarys:

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!