08.03.2015 Views

Grawimetriýa. Okuw gollanmasy

Grawimetriýa. Okuw gollanmasy

Grawimetriýa. Okuw gollanmasy

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

N- bu dartyşma köpelýär 1 kg şeýle ýagdaýda eger tizlenme 1m/s 2 . Kuwat çekişmäni 3 suratdan<br />

düşündirse bolar.<br />

Surat-3<br />

Görkezilen shema göniburçly<br />

koordinatlaryň üstünde iki<br />

material nokat ýerleşdirilen:<br />

özüne çekýän nokat P<br />

koordinatlary X, Y, Z we<br />

çekilýän nokat A<br />

koordinatlary X 1 , Y 1 , Z 1 massasy dm. Ikisiniň aralygy<br />

2<br />

2<br />

( x − x ) + ( y − y ) + ( z − ) 2<br />

r = (1.5).<br />

1 1<br />

z1<br />

Nýutonyň kanunyndan belli bolşy ýaly (1.1) şu material nokatlaryň arasynda çekiş güýji bar<br />

d F =f(dm/r 2 ) (1.6),<br />

bu ýerde dm=σdx 1 dy 1 dz 1 .<br />

Proýeksiýasy güýjiň dP onda muny koordinatlar okunyň üstünde tapyp bolýar, köpeldip dF-i<br />

kosinus burça, bu güýjiň uguryny gurýarys, gabatlaşýan oklarda, onda<br />

dF x =dFcos(F,X),<br />

dF y =dFcos(F,Y), (1.7).<br />

dF z =dFcos(F,Z).<br />

Analitiki geometriýadan belli bolşy ýaly, kosinus burçuny görkezip boljak koordinat nokady P<br />

we A şunuň ýaly görnüşinde:<br />

x1 x<br />

cos( F,X)<br />

= − ,<br />

r<br />

y1 y<br />

cos( F,Y)<br />

= − , (1.8).<br />

r<br />

z1 z<br />

cos( F,Z)<br />

=<br />

−<br />

r<br />

Şuňa görä<br />

⎛ x1<br />

− x ⎞<br />

dFx<br />

= f ⎜ dm<br />

3<br />

⎟<br />

⎝ r ⎠<br />

⎛ y1<br />

− y ⎞<br />

dFy<br />

= f ⎜ dm<br />

3<br />

⎟ (1.9)<br />

⎝ r ⎠<br />

⎛ z1<br />

− z ⎞<br />

dFz<br />

= f ⎜ dm<br />

3<br />

⎟<br />

⎝ r ⎠<br />

Integrirläp hemme ululykdaky çekilýän jisime, onda alýarys gabatlaşýan güýjiň çekilişine, şu<br />

jisim P nokatda.<br />

x1<br />

− x<br />

Fx<br />

= f∫<br />

dm<br />

3<br />

r<br />

F<br />

x<br />

v<br />

y1<br />

− y<br />

= f∫<br />

dm (1.10)<br />

3<br />

r<br />

F = f<br />

x<br />

v<br />

∫<br />

v<br />

z1<br />

− z<br />

dm<br />

3<br />

r

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!