08.03.2015 Views

Modul 3. Elektron hökümeti ulanmak

Modul 3. Elektron hökümeti ulanmak

Modul 3. Elektron hökümeti ulanmak

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

salgyt amallaryny salgyt edaralaryna barmazdan amala aşyrmaga mümkinçilik<br />

berýär. Ozal Milli salgyt Gullugy (NTS - National Tax Service) salgyt<br />

habarnamalaryny poçta boýunça goýberýärdi, salgyt töleýjiler bolsa salgyt<br />

deklarasiýalaryny doldurmak üçin NTS-e hut özleri barmaly bolýardylar. Salgyt<br />

töleýjiler salgytlary tölemek üçin banklara barmalydylar ýa-da Internet-bankingiň<br />

mümkinçiliklerini ulanýardylar.<br />

Toplumlaýyn salgyt ulgamynyň maksatlary salgyt ýygymlaryny<br />

ýokarlandyrmak, parahorlugyň öňüni almak, salgyt töleýjiler tarapyndan salgytlary<br />

tölemegiň meýletinligini artdyrmak, öňdebaryjy salgyt administrirlenilmegini<br />

döretmek, hem-de bolsa çalt we takyk döwlet hyzmatlaryny bermek bolup durýar.<br />

Onlaýn salgyt ulgamy girdejilerden salgydy, korporasiýalardan salgydy,<br />

goşulan gymmada salgydy, emläge salgydy we beýleki salgytlary gurşap alýar.<br />

1999-njy ýyldan 2000-nji ýyl boýunça pilot taslamasy hökmünde NTS salgyt<br />

işgärleri bilen bilelikde Seulda salgyt deklarasiýalaryny gaýtadan işlemegiň<br />

elektron ulgamy işlenilip düzüldi, ol öz içine diňe girdejiden salgytlary we GGS-i<br />

alýardy. 2001-nji ýylda ulgamyň gurşap alşy alkogola we ýörite aksizlere salgydy<br />

goşmagyň hasabyna giňeldildi. 2001-nji ýylda GGS boýunça 2,12 million salgyt<br />

ýygymlaryň otuz göterimi elektron görnüşde ýygnaldy. <strong>Elektron</strong> salgyt ulgamynyň<br />

ulanylyş sferasy soňra giňeldildi, oňa gymmat bahaly kagyzlar bilen geleşiklere<br />

salgytlar we gerbe ýygym girizildi. Ondan başga-da, salgytlary haýal etmän<br />

tölemek üçin habarnama ýa-da elektron görnüşde habar bilen tölemek üçin<br />

elektron tölegler boýunça salgyt ulgamy işlenilip düzüldi. Ondan başga-da, şahslar<br />

we kärhanalar biznesi hasaba almak, salgytlary tölemek, iş işewürligini wagtlaýyn<br />

togtatmak we biznesi ýapmak boýunça şahadatnamalaryň täzesini almak ýa-da<br />

könesini täzelemek üçin onlaýn režimde arzalary berip bilerler ýa-da barlap<br />

bilerler.<br />

Artykmaç maglumatlary girizmegi aradan aýyrmagyň we salgyt proseslerini<br />

tizleşdirmegiň hasabyna toplumlaýyn salgyt ulgamy işiň netijeliligini<br />

ýokarlandyrýar we çykdajylary azaldýar. Meselem, her ýyl, garaşylyşy ýaly, elde<br />

ýazylan habarnamalary poçta bilen goýbermegi we degişlilikde eltmegiň bu<br />

usulynda gijä galmagy ýok etmegiň hasabyna 146 milliard Koreý wonuna (146<br />

million ABŞ dollary) çenli tygşytlamak mümkin. Salgyt töleýjiler her ýylda ulag<br />

çykdajylarynda we salgyt edaralaryna barmak bilen bagly şahsy wagtlarynda 300<br />

milliard koreý wonuna (300 million ABŞ dollary töweregi) çenli tygşytlap bilerler,<br />

şol bir wagtda bolsa NTS-iň her ýyl kagyzsyz salgyt dolandyryşynda 120 milliard<br />

koreý wonuna (120 million ABŞ dollary töweregi) çenli tygşytlamagyna<br />

garaşylýar.<br />

55 Döwlet dolandyryşynyň liderleri üçin IKT Akademiýasy

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!