Modul 3. Elektron hökümeti ulanmak

kontent bilen bermek. Mysallar Hytaýda, Italiýada, Koreýa
Respublikasynda, Beýik Britaniýada we ABŞ-da bar. 16
Koreýa Respublikasy ýagdaýynda raýatlaryň zerurlyklaryna gönükdirilen,
köpkanally elýeterliligi üpjün edýän we bitewi penjire ýörelgesi boýunça hereket
edýän hökümete tarap hereket, administratiw maglumaty we hyzmatlary talap
etmek boýunça görnüşleri jemgyýetçilige ulgamlaýyn bermek maksatlary bilen
1997-nji ýylda Koreýanyň hökümetiniň we raýat hyzmat beriş-merkeziniň resmi
öý sahypasyny döretmekden başlandy. 1999-njy ýylda raýat hyzmat berişmerkezleriniň
üsti bilen raýatlara hyzmatlaryň 20 görnüşi elýeterli boldy. 2000-nji
ýylda hyzmat beriş-merkezi içerki administratiw ulgama integrirlendi, onda
raýatlar öz hususy kompýuterlerinden ýüztutmalary goýberip bilerler we soňra
soralýan resminamalary öýüne poçta boýunça alyp bilerler.
G2C taslamasy wagta we ýerine bagly bolmazdan raýatlara maglumata erkin
elýeterliligi we köpmaksatly (one-stop) bitewi Internet-hyzmatlaryny ulanmak
mümkinçiligini bermek maksady bilen 2000-nji ýylda işe goýberildi. 2000-nji
ýylyň aprelinde G2C-iň birinji we ikinji tapgyrlary tamamlandylar. G2C standart
ulgamlaryny amala aşyrmaga esasy goýmak maksady bilen 2003-nji ýylda raýatlar
üçin giňeldilen Internet-hyzmatlary boýunça ISP işe başlady. Häzir Koreýanyň
raýatlary islendik wagtda we islendik ýerden, döwlet edaralaryna barmak gerek
bolmazdan, G2C raýat administratiw Internet-gullugynyň üsti bilen degişli arzalary
berip bilerler, elýeterlilik alyp bilerler we sertifikasiýa resminamalaryny alyp
bilerler. 2006-njy ýylyň iýunyndaky ýagdaýda teklip edilýän hyzmatlaryň sany
takmynan raýat gulluklary üçin 5000 ýolbaşçylyk ýörelgeleriniň görnüşlerine çenli,
raýat arzalarynyň 630 görnüşine we onlaýn gözükdirmeleriniň 30 görnüşine çenli
ymykly giňeldildi. Ondan başga-da, ilat üçin hyzmatlary ulanmagyň öňe sürülmegi
boýunça agressiw tagallalar hem-de NAVER 17 we beýlekiler ýaly hususy
portallara salgylanmalaryň goýulmagy hyzmatlary ulanmagyň ymykly artmagyna
getirdiler: hyzmatyň işe goýberilen 2002-nji ýylyndaky günde 1000-den az baryp
görmelerden, 2006-njy ýylyň iýunyndaky ýagdaý boýunça günde 45000 baryp
görmä çenli (seret, Surat 8).
Koreýa Respublikasynda elektron hökümetiň giňelmegi üçin berk esas bolup
Internet esasynda raýatlara hyzmat etmek ulgamynyň gurulmagy hem-de
rezidentleri, ýeri, ulag serişdelerini, salgytlary we ätiýaçlyk geçirimlerini öz içine
alýan bäş umumymilli maglumatlar bazalaryny birikdirmek hyzmat etdi. Raýatlara
hyzmat bermek boýunça täze ulgam gerekli resminamalaryň minimumyny we
16 Şol ýerde
17
NAVER (http://www.naver.com), NHN korporasiýasy tarapyndan dolandyrylýar, Koreýa
Respublikasynda meşhur Internet portal saýt.
51 Döwlet dolandyryşynyň liderleri üçin IKT Akademiýasy