Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
kızılbaş - sayfa 59 - sayı <strong>38</strong> - mayıs <strong>2014</strong> - http://www.kizilbas.biz - tel: 00 49 (0) 177 502 88 53<br />
li bildirişim sistemidir. Aynı zaman ad<br />
kültürün en önemli taşıyıcısıdır. Onun<br />
en temel öğesidir.” toplumun bir parçası<br />
yok ki, dilden bağımsız, dilden ayrı olsun.<br />
Toplumun edebiyatı, Felsefesi, sanatı,<br />
tekniği ile birlikte, bütün kültürü düşünceleri,<br />
Kavrayış biçimi, giderek töre ve<br />
gelenekleri dille bir bağlılık içindedirler,<br />
dilden ayrılmazlar. Töre ve gelenekler<br />
de dil olmadan olanaklı değildir” (Akarsu,1984:98).<br />
Bu yüzden etnik gruplar<br />
dillerini adetleri kadar önemsemektedir<br />
(Aslan,20<strong>05</strong>:54) Nusayrilik, etnik, disel,<br />
dinsel temelleri olan bir grubu ifade<br />
eder. Bu öğeleri birbirinden bağımsız<br />
düşünemeyiz. Dili aradan çıkardığımızda<br />
Nusayrilik çıkmaza girer. Bu açıdan<br />
Arapça’nın yaşatılması çok önemlidir.<br />
Arapça konuşma oranı gittikçe düşmektedir.<br />
Yeni nesillere öğretilmeme eğilimi<br />
vardır. Arapça yazmayı da çoğunlukla<br />
şeyhler ve kuran okuyan Nusayriler bilir.<br />
Unutulmalıdır ki dil kültürel sürekliliği<br />
sağlar.<br />
a-Arapça: Suriye’deki Gebel ve Ansariye<br />
bağlı Süryani/Lübnan lehçesi.Yaşlı nesil<br />
hala arap yazısıyla okuyup yazmaktadır.<br />
(Andrews,1992:215)<br />
b-Türkçe Genellikle Hatay’ın Türkiye’ye<br />
katılmasından (1939) Sonra doğmuş<br />
olan daha genç nesil tarafından konuşulur.<br />
Kent halkında Türkçe’yi birinci dil<br />
konumuna yükseltme yönünde bir eğilim<br />
gözlenmektedir. Bugün Arapça ile<br />
Türkçe’nin bir karışımı konuşulur. (Andrews<br />
,1992:216)<br />
Nüfus ve Nüfusun Dağılımı<br />
Nusayrilerin nufus oranı Samandağ’da<br />
%90, Antakya’da %60-70; İskenderun’da<br />
%40, Adana’da %25, Tarsus’ta %80, Mersinde<br />
%20-25 Nusayrilerin Hatay’ın genel<br />
nüfusu içindeki oranı ise merkezdeki<br />
oranın altındadır (%30’a yakın). M.Aring<br />
–Lananatza 1990 verilerine dayanarak<br />
toplam nüfuslarının yaklaşık 1 milyon<br />
olduğunu söyler. Aradan geçen yıllar da<br />
hesaba katıldığında tahminlerinin doğru<br />
olduğu ileri sürülebilir. (Sertel,,20<strong>05</strong>:179)<br />
Nusayrilerin yoğun olarak yaşadıkları<br />
Hatay ilinin ve bu ile komşu illerin dini<br />
coğrafyaları dikkate alındığında Nusayri<br />
toplumunun geniş bir Sünni İslam kuşağıyla<br />
çevrildiği görülmektedir. Söz konusu<br />
bölgenin dini inanışlar bakımından<br />
konstarast bir görünümde olması Nusayri<br />
toplumundaki grup içi bütünleşmenin<br />
asıl sebebini oluşturmaktadır. Bölgenin<br />
inançsal yapısı ile ilgili en sağlıklı bilgi,<br />
1996 yılında yapılan genel nüfus sayımıdır.<br />
(DİE)Bu sonuçlara göre Hatay<br />
ilinde Nusayri nüfusunun genel nüfusa<br />
oranı %28.94’tür. Hanefi nüfusun oranı<br />
%68.48, Genel nüfusun oranı %1.95’ tir;<br />
nüfusun geri kalanını ise Katolik ve Ortodoks<br />
mezhebine mensup Hıristiyanlar<br />
ile Musevilerden oluşmaktadır. Nusayrilerin<br />
yoğun olarak yaşadıkları yerler ise<br />
Samandağ ve köyleri ile Antakya merkez<br />
ve köyleri olarak görülmektedir. Diğer<br />
ilçelerde ise Sünni İslam mezheplerine<br />
mensup olanlar yoğunluktadır. (Keser,20<strong>05</strong>:149)<br />
Din<br />
Alevileri Ortadoğu’daki Sünni ve Şii Müslümanlar<br />
ile diğer etnik Dini gruplardan<br />
ayıran en belirgin özellik, Hz.Ali’ye Karşi<br />
aşırı tutkularıdır. (Karasu,2006:121)<br />
Nusayriler kendilerini “İslam toplumu,<br />
uygarlığı ve tarihinin ayrılmaz bir parçası<br />
olarak görürler” (Bulut,2001:95)<br />
Nusayriler Hz Ali’ye olan aşırı tutkuları<br />
ve Bu tutkularından ödün vermeyen bir<br />
gruptur. Nusayrilerin Toplumsal yaşantılarında<br />
din bu topluluğu bir arada tutan<br />
ve toplumun devamını sağlayan çok güçlü<br />
bir kurumdur. Dine dayalı akrabalık ilişkileri,<br />
ekonomik ilişkiler bu örnek çoğaltılabilir.<br />
Nusayrilik inancının en önemli<br />
özelliği dışarıya kapalıdır. Bu yapı Nusayrilik<br />
inancının hiçbir zaman bağnaz<br />
bir inanç olmasını getirmemiştir. Aile<br />
içindeki özgürlükçü ortam ve kadınların<br />
toplumda hiçbir zaman geri plana itilmediği<br />
kendini yenileyebilen bir inançtır.<br />
Her gelen iktidarın Nusayriler üstünde<br />
kurduğu baskı belki bir nevi kapalı toplum<br />
yapısını getirmiştir.<br />
Bu açıdan Nusayrilik değerlendirilirken<br />
tarihi ve toplumsal koşulları göz önünde<br />
bulundurmak faydalı olacaktır.<br />
Nusayri inancının pratik yönü de teorik<br />
alanı kadar sosyal bütünleşmeyi arttırıcı<br />
özelliklere sahiptir. Tarihsel süreç içinde,<br />
bilinçli bir tutumla, Nusayri ibadet<br />
şekilleri belirlenirken grup içi dayanışmayı<br />
ve bütünleşmeyi arttırma amacı da<br />
güdülmüş olabilir. (Keser,20<strong>05</strong>:142) Bayram<br />
sahipliği kurumu vasıtasıyla ailelerin<br />
sosyal prestijlerini yükseltme aracı olarak<br />
görülerek dini inançların devamlılığını<br />
arttırıcı bir etkiye sahip olmaktadır. (Keser,20<strong>05</strong>:143)<br />
Bayram sahipliği yada dini görevlerin yerine<br />
getirilmesi Nusayrilerde sosyal prestiji<br />
artırmaktadır. Nusayrilerde özellikle<br />
Samandağ gibi kırsal kesimlerde sosyal<br />
kontrol çok fazladır. Bayram sahipliğinden<br />
vazgeçen kişilerin işlerinin kötü gideceğine<br />
inanılır. Özellikle Gadir-Hum<br />
bayramında hemen hemen her evde kazanlar<br />
kaynar.<br />
Nusayrilerin Grup içi dayanışmalarını<br />
arttıran bir diğer önemli sebep ise devleti<br />
Sünni İslam’ın savunucusu ve uygulayıcısı<br />
şeklinde algılamalarıdır.(Keser,20<strong>05</strong>:150<br />
Özellikle 1980’den sonra ilkokullara zorunlu<br />
din kültürü derslerinin getirilmesi<br />
Nusayriler tarafından şikayet konusudur.<br />
Bu çocuklarının Sünni, Hanefi, İslam yorumunu<br />
öğrenmek zorunda bırakılması<br />
anlamına gelmektedir. Nusayriler günümüzde<br />
çeşitli sivil toplum kuruluşlarıyla<br />
seslerini duyurabilmektedir. Devlet Sünni<br />
İslamı destekler bir konumda olsa da<br />
Nusayriler dinler arası ve kültürler arası<br />
diyalogdan hiçbir şekilde geri durmaz ve<br />
bu gün Hatay’da bulunan gruplar arasında<br />
hoşgörünün ve barışın kaynağı durumundadırlar.<br />
Aile<br />
Grup içi (endogami) evlilik yaygındır. Evlilik<br />
Nusayri toplumunda çok önemsenen<br />
bir konudur. Nusayriler gelenek, görenekleri<br />
ile özellikle kırsal kesimde (Samandağ<br />
ve köyleri ) geleneklere ve dinsel öğretilere<br />
uygun şekilde yaparlar.<br />
Nusayri Toplumundaki bütünleşme aile<br />
kurumu göz önünde bulunduğunda da<br />
görülmektedir. Nusayri toplumunda hakim<br />
aile tipi çekirdek aile olmakla beraber<br />
kırsal alana gidildikçe evlenmiş erkek<br />
çocukları da aynı çatı altında toplayan<br />
birleşik aile tipi az da olsa görülmektedir.<br />
Bu tip ailenin oluşmasının ilk nedeni bu<br />
yola başvuran ailelerin ekonomik güçsüzlüğüdür.<br />
Evlenmiş çocuğuna yeni bir ev kurabilecek<br />
ekonomik birikime sahip olamayan<br />
ebeveynler evlerini evli çocuklarıyla paylaşma<br />
yoluna gitmektedirler. Bu tip ailelerin<br />
oluşmasının ikinci nedeni ise yine<br />
ekonomik bir faaliyet sonucu olmaktadır;<br />
Nusayri toplumunda uzun yol şoförlüğü<br />
yapanların ve yurt dışında işçi olarak çalışanların<br />
oldukça fazla olması sebebi ile<br />
bu kişiler eşlerinin ve çocuklarının güvenliği<br />
için ve bakımlarının sağlanması<br />
amacıyla onları ailelerinin yanına yerleştirme<br />
yoluna gitmektedirler. Ancak eşlerinden<br />
uzun süre ayrı kalmaları nedeniyle<br />
ailesini ebeveynlerinin evlerinde yerleştirenler<br />
seyahat gerektirmeyen bir mesleğe<br />
geçmeleri veya yurt dışında çalışıyorlarsa<br />
yurda kesin dönüş yapmaları durumunda<br />
genellikle ebeveynlerinden ayrı bir evde<br />
oturmaktadır (Keser,20<strong>05</strong>:144)<br />
Siyaset