15.02.2015 Views

2014-05 Kizilbas 38

2014-05 Kizilbas 38

2014-05 Kizilbas 38

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

kızılbaş - sayfa 59 - sayı <strong>38</strong> - mayıs <strong>2014</strong> - http://www.kizilbas.biz - tel: 00 49 (0) 177 502 88 53<br />

li bildirişim sistemidir. Aynı zaman ad<br />

kültürün en önemli taşıyıcısıdır. Onun<br />

en temel öğesidir.” toplumun bir parçası<br />

yok ki, dilden bağımsız, dilden ayrı olsun.<br />

Toplumun edebiyatı, Felsefesi, sanatı,<br />

tekniği ile birlikte, bütün kültürü düşünceleri,<br />

Kavrayış biçimi, giderek töre ve<br />

gelenekleri dille bir bağlılık içindedirler,<br />

dilden ayrılmazlar. Töre ve gelenekler<br />

de dil olmadan olanaklı değildir” (Akarsu,1984:98).<br />

Bu yüzden etnik gruplar<br />

dillerini adetleri kadar önemsemektedir<br />

(Aslan,20<strong>05</strong>:54) Nusayrilik, etnik, disel,<br />

dinsel temelleri olan bir grubu ifade<br />

eder. Bu öğeleri birbirinden bağımsız<br />

düşünemeyiz. Dili aradan çıkardığımızda<br />

Nusayrilik çıkmaza girer. Bu açıdan<br />

Arapça’nın yaşatılması çok önemlidir.<br />

Arapça konuşma oranı gittikçe düşmektedir.<br />

Yeni nesillere öğretilmeme eğilimi<br />

vardır. Arapça yazmayı da çoğunlukla<br />

şeyhler ve kuran okuyan Nusayriler bilir.<br />

Unutulmalıdır ki dil kültürel sürekliliği<br />

sağlar.<br />

a-Arapça: Suriye’deki Gebel ve Ansariye<br />

bağlı Süryani/Lübnan lehçesi.Yaşlı nesil<br />

hala arap yazısıyla okuyup yazmaktadır.<br />

(Andrews,1992:215)<br />

b-Türkçe Genellikle Hatay’ın Türkiye’ye<br />

katılmasından (1939) Sonra doğmuş<br />

olan daha genç nesil tarafından konuşulur.<br />

Kent halkında Türkçe’yi birinci dil<br />

konumuna yükseltme yönünde bir eğilim<br />

gözlenmektedir. Bugün Arapça ile<br />

Türkçe’nin bir karışımı konuşulur. (Andrews<br />

,1992:216)<br />

Nüfus ve Nüfusun Dağılımı<br />

Nusayrilerin nufus oranı Samandağ’da<br />

%90, Antakya’da %60-70; İskenderun’da<br />

%40, Adana’da %25, Tarsus’ta %80, Mersinde<br />

%20-25 Nusayrilerin Hatay’ın genel<br />

nüfusu içindeki oranı ise merkezdeki<br />

oranın altındadır (%30’a yakın). M.Aring<br />

–Lananatza 1990 verilerine dayanarak<br />

toplam nüfuslarının yaklaşık 1 milyon<br />

olduğunu söyler. Aradan geçen yıllar da<br />

hesaba katıldığında tahminlerinin doğru<br />

olduğu ileri sürülebilir. (Sertel,,20<strong>05</strong>:179)<br />

Nusayrilerin yoğun olarak yaşadıkları<br />

Hatay ilinin ve bu ile komşu illerin dini<br />

coğrafyaları dikkate alındığında Nusayri<br />

toplumunun geniş bir Sünni İslam kuşağıyla<br />

çevrildiği görülmektedir. Söz konusu<br />

bölgenin dini inanışlar bakımından<br />

konstarast bir görünümde olması Nusayri<br />

toplumundaki grup içi bütünleşmenin<br />

asıl sebebini oluşturmaktadır. Bölgenin<br />

inançsal yapısı ile ilgili en sağlıklı bilgi,<br />

1996 yılında yapılan genel nüfus sayımıdır.<br />

(DİE)Bu sonuçlara göre Hatay<br />

ilinde Nusayri nüfusunun genel nüfusa<br />

oranı %28.94’tür. Hanefi nüfusun oranı<br />

%68.48, Genel nüfusun oranı %1.95’ tir;<br />

nüfusun geri kalanını ise Katolik ve Ortodoks<br />

mezhebine mensup Hıristiyanlar<br />

ile Musevilerden oluşmaktadır. Nusayrilerin<br />

yoğun olarak yaşadıkları yerler ise<br />

Samandağ ve köyleri ile Antakya merkez<br />

ve köyleri olarak görülmektedir. Diğer<br />

ilçelerde ise Sünni İslam mezheplerine<br />

mensup olanlar yoğunluktadır. (Keser,20<strong>05</strong>:149)<br />

Din<br />

Alevileri Ortadoğu’daki Sünni ve Şii Müslümanlar<br />

ile diğer etnik Dini gruplardan<br />

ayıran en belirgin özellik, Hz.Ali’ye Karşi<br />

aşırı tutkularıdır. (Karasu,2006:121)<br />

Nusayriler kendilerini “İslam toplumu,<br />

uygarlığı ve tarihinin ayrılmaz bir parçası<br />

olarak görürler” (Bulut,2001:95)<br />

Nusayriler Hz Ali’ye olan aşırı tutkuları<br />

ve Bu tutkularından ödün vermeyen bir<br />

gruptur. Nusayrilerin Toplumsal yaşantılarında<br />

din bu topluluğu bir arada tutan<br />

ve toplumun devamını sağlayan çok güçlü<br />

bir kurumdur. Dine dayalı akrabalık ilişkileri,<br />

ekonomik ilişkiler bu örnek çoğaltılabilir.<br />

Nusayrilik inancının en önemli<br />

özelliği dışarıya kapalıdır. Bu yapı Nusayrilik<br />

inancının hiçbir zaman bağnaz<br />

bir inanç olmasını getirmemiştir. Aile<br />

içindeki özgürlükçü ortam ve kadınların<br />

toplumda hiçbir zaman geri plana itilmediği<br />

kendini yenileyebilen bir inançtır.<br />

Her gelen iktidarın Nusayriler üstünde<br />

kurduğu baskı belki bir nevi kapalı toplum<br />

yapısını getirmiştir.<br />

Bu açıdan Nusayrilik değerlendirilirken<br />

tarihi ve toplumsal koşulları göz önünde<br />

bulundurmak faydalı olacaktır.<br />

Nusayri inancının pratik yönü de teorik<br />

alanı kadar sosyal bütünleşmeyi arttırıcı<br />

özelliklere sahiptir. Tarihsel süreç içinde,<br />

bilinçli bir tutumla, Nusayri ibadet<br />

şekilleri belirlenirken grup içi dayanışmayı<br />

ve bütünleşmeyi arttırma amacı da<br />

güdülmüş olabilir. (Keser,20<strong>05</strong>:142) Bayram<br />

sahipliği kurumu vasıtasıyla ailelerin<br />

sosyal prestijlerini yükseltme aracı olarak<br />

görülerek dini inançların devamlılığını<br />

arttırıcı bir etkiye sahip olmaktadır. (Keser,20<strong>05</strong>:143)<br />

Bayram sahipliği yada dini görevlerin yerine<br />

getirilmesi Nusayrilerde sosyal prestiji<br />

artırmaktadır. Nusayrilerde özellikle<br />

Samandağ gibi kırsal kesimlerde sosyal<br />

kontrol çok fazladır. Bayram sahipliğinden<br />

vazgeçen kişilerin işlerinin kötü gideceğine<br />

inanılır. Özellikle Gadir-Hum<br />

bayramında hemen hemen her evde kazanlar<br />

kaynar.<br />

Nusayrilerin Grup içi dayanışmalarını<br />

arttıran bir diğer önemli sebep ise devleti<br />

Sünni İslam’ın savunucusu ve uygulayıcısı<br />

şeklinde algılamalarıdır.(Keser,20<strong>05</strong>:150<br />

Özellikle 1980’den sonra ilkokullara zorunlu<br />

din kültürü derslerinin getirilmesi<br />

Nusayriler tarafından şikayet konusudur.<br />

Bu çocuklarının Sünni, Hanefi, İslam yorumunu<br />

öğrenmek zorunda bırakılması<br />

anlamına gelmektedir. Nusayriler günümüzde<br />

çeşitli sivil toplum kuruluşlarıyla<br />

seslerini duyurabilmektedir. Devlet Sünni<br />

İslamı destekler bir konumda olsa da<br />

Nusayriler dinler arası ve kültürler arası<br />

diyalogdan hiçbir şekilde geri durmaz ve<br />

bu gün Hatay’da bulunan gruplar arasında<br />

hoşgörünün ve barışın kaynağı durumundadırlar.<br />

Aile<br />

Grup içi (endogami) evlilik yaygındır. Evlilik<br />

Nusayri toplumunda çok önemsenen<br />

bir konudur. Nusayriler gelenek, görenekleri<br />

ile özellikle kırsal kesimde (Samandağ<br />

ve köyleri ) geleneklere ve dinsel öğretilere<br />

uygun şekilde yaparlar.<br />

Nusayri Toplumundaki bütünleşme aile<br />

kurumu göz önünde bulunduğunda da<br />

görülmektedir. Nusayri toplumunda hakim<br />

aile tipi çekirdek aile olmakla beraber<br />

kırsal alana gidildikçe evlenmiş erkek<br />

çocukları da aynı çatı altında toplayan<br />

birleşik aile tipi az da olsa görülmektedir.<br />

Bu tip ailenin oluşmasının ilk nedeni bu<br />

yola başvuran ailelerin ekonomik güçsüzlüğüdür.<br />

Evlenmiş çocuğuna yeni bir ev kurabilecek<br />

ekonomik birikime sahip olamayan<br />

ebeveynler evlerini evli çocuklarıyla paylaşma<br />

yoluna gitmektedirler. Bu tip ailelerin<br />

oluşmasının ikinci nedeni ise yine<br />

ekonomik bir faaliyet sonucu olmaktadır;<br />

Nusayri toplumunda uzun yol şoförlüğü<br />

yapanların ve yurt dışında işçi olarak çalışanların<br />

oldukça fazla olması sebebi ile<br />

bu kişiler eşlerinin ve çocuklarının güvenliği<br />

için ve bakımlarının sağlanması<br />

amacıyla onları ailelerinin yanına yerleştirme<br />

yoluna gitmektedirler. Ancak eşlerinden<br />

uzun süre ayrı kalmaları nedeniyle<br />

ailesini ebeveynlerinin evlerinde yerleştirenler<br />

seyahat gerektirmeyen bir mesleğe<br />

geçmeleri veya yurt dışında çalışıyorlarsa<br />

yurda kesin dönüş yapmaları durumunda<br />

genellikle ebeveynlerinden ayrı bir evde<br />

oturmaktadır (Keser,20<strong>05</strong>:144)<br />

Siyaset

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!