You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
kızılbaş - sayfa 43 - sayı <strong>38</strong> - mayıs <strong>2014</strong> - http://www.kizilbas.biz - tel: 00 49 (0) 177 502 88 53<br />
BÊ PERWERDEHA NASNAME YA KURDÎ, HÎMÊN<br />
ÊZDÎTİYÊ QET NAYÊNE PÊŞXİSTİN Û PARASTİN!<br />
Hêjayan,<br />
ez dixwazim her kes bizanibe ku, ez<br />
ne „akademîkkar“, siyasetmendar,<br />
birêvebirê tu rêxistin, saziyên ol, mal,<br />
komel û medyayeke civaka Êzdî me.<br />
Karê min, eva serê 39 salan berhevkirina<br />
zargotin (dîrok û kevneşopiyên<br />
ku di hiş û mejuyên endamên civaka<br />
Êzdî de mane), lêkolînkirin û nasandina<br />
ola Êzdîtiyê ye. Ji roja ku min<br />
dest bi vî karî kiriye, ez nerînên xwe,<br />
ji xeynî bizimanê Kurdî pê ve, wekî<br />
dinê bi tu zimanekî xerîb pêşkêşî<br />
raya giştî nakim û ez hêjî xwe weke<br />
nivîskarekî Kurd na hesibînim.<br />
Ez hercar li goriya tecrûbe, hişmendî,<br />
derfet û Êzdînasîna xwe dêjim, gava<br />
ku meriv li herikandina mîtolgî,<br />
dîrok û zargotina me „Kurdên resen“<br />
binêren, merivê hingê bivînen ku,<br />
zimanê Kurdî yê zikmakî û tîpên<br />
elfaba Kurdî ji ber dengê lorîk,<br />
stran, kilam, çîrok, destan û zargotina<br />
ilm(beyt, cîvanok, duha,<br />
lawij û qewlên) Êzdiyatiyê hatine<br />
afirandin. Lê mixabin, “zanîn û<br />
agahyên gelek rewşenbîr, nivîskar,<br />
berpirsyarên mal, komel, ol, partî û<br />
rêxistinên Kurdî di der heqê dîroka<br />
olên li Kurdistanê û bi taybetî jî li<br />
ser Êzdiyatiyê û rewşa civakan me<br />
Êzdiyan ya derbas buyî û ya niha jî<br />
pir kêm û lewaz en(*1)”. Lewma ez<br />
timî dêjim, divê em Êzdî ji her kesekî<br />
Kurdistanî bêtir, „bi zimanê Kurdî<br />
binivisînin û bixwînin!(*2)“. Tiştê ku<br />
ji min hatiye, min heta niha ev mafê<br />
bawerî û netewa xwe parastiye, ew bi<br />
dilxweşî di pirtûk û gotarên xwe yên<br />
ku di gelek kovar, malper û rojnamên<br />
Kurdî de hatine weşandin de jî daye<br />
xwanêkirin...<br />
Spas ji Xwedê re û „ez xwe zahf<br />
bextewarim dibînim ku, min karîbû<br />
bi guhirandina demê ra, gelek<br />
veguhastinên paş û pêşxistina çanda<br />
Kurdî li Ewrûpa yê bivînim..(*3)“ Lê<br />
ji aliyekî ve jî, ez gelekî xemgînim<br />
ku, îro „akademîkkar“, birêvebirên<br />
ol, mal, komel û medyayên me hêjî<br />
nebûne hêzeke civakî û netewî. Piraniya<br />
wan hêjî nizanin ku; ”EZDA<br />
navekî Xwedê ye û EZDAHÎTÎ jî<br />
Kemal Tolan<br />
maka hemû mîtologiyên xwezayî<br />
û pirtûkên pîroz e!, ew jî navê<br />
Xwedênasîn(Ezdahîtî)a me li goriya<br />
zanîn û zimanên xerîban şaş<br />
didine xwanêkirin..(*4)”, nikarin<br />
di pêwendî, çapemenî û medyayên<br />
ragehandinên xwe de, bi elfabeya<br />
Kurdî ya bi tîpên latînî bi nivisînin<br />
û bidine xwandin. Belê hima wisa,<br />
ez gelekî pê diêşim ku, zahfê me<br />
hêjî mîtolgî, dîrok û zargotina xwe<br />
baş nasnakin û fêhmnakin ku hîmên<br />
Êzdîtiyê, tenê bi perwerdeha nasname<br />
ya Kurdî dikare were pêşxistin û parastin.<br />
Gelek ji me hêjî bawer nakin û<br />
nizanin, gava ku zarokên me jî weke<br />
me(evên wexata ku ji welat derketin<br />
û temenê me ji heft salan zêdetir<br />
bûn )di salên zarokatiya xwe de bi<br />
lorîk, stran, kilam, çîrok, destan,<br />
beyt, cîvanok, duha, lawij û qewlên<br />
Êzdîtiyê mezin nebin, ewê nikaribin<br />
bi zimanekî xerîban tenê, van<br />
pirsgirêka nasname ya ol û netewiya<br />
xwe bi ramanên xwe çareser bikin.<br />
Lewma jî min gotiye û dêjim, „Gava<br />
ku kevneşopên bingeha olekê neyêne<br />
jiyankirin, zarok û ciwanên civakê jî<br />
nikarin sedûhedên wê olê biparêzin.<br />
(*5)” Asîmlebûna zarokên Kurdên<br />
ku, li herêmên Kurdistanê û Ewrupa<br />
yê dijîn, ne tenê gunehê dewleta dagirker<br />
û welatê ku em lê dijîn e.<br />
Bi dîtina min, eger ku<br />
„akademîkkar“, civaknas“sosyolog”,<br />
birêvebirên olî, mal, komel û<br />
medyayên civaka me Êzdiyan, dixwazin<br />
bi rastî dîroka ola „Kurdên Resen“<br />
baş bidine naskirin û Êzdiyatiyê<br />
ji bo pêşerojê biparêzin; divê ew<br />
jî erka xwe ya netewî û dîrokî baş<br />
nasbikin, “mîna akademîsyenên<br />
xelqên dinê, bikevine nav wêje û<br />
zargotina Êzdiyan, wê kevnarî,<br />
rastiya baweriya Êzdîtiyê û dîroka<br />
me, ya ku dujminên gelê me bi darê<br />
zorê û ji bo berjiwendiyên desthilatdariya<br />
xwe guhastine, lêkolîn bikin<br />
û dewlemendiya ol, çande-folklor<br />
û dîroka Êzdîtiyê ne li goriya zane<br />
û dîroknasên xerîban û dagirkirên<br />
welatê me, bi dewletên xerîb û bi<br />
ciwanên me bidine naskirin.(*6)”.<br />
Ew bi pisporî û zanîna Êzdîtiyê<br />
sedemên ku ciwanên Êzdiyan xwe di<br />
nava biyaniyan da şermezar û biçûk<br />
dibînin bidine naskirin. Ew dev ji<br />
wan projektên mezinkirina kesayetî û<br />
navên rêxistinên ku gelekî binirxên,<br />
lê di kiryarên xwe de gelek fêda nadine<br />
endamên civakê, berdin. Ew jî<br />
li goriya tifaq û pisporiya xwe, bikevine<br />
nav wêjeya kevneşop û zargotina<br />
Êzdiyan, hemû tekstên lorîk, stran,<br />
kilam, çîrok, destan, beyt, cîvanok,<br />
duha, lawij û qewlên Êzdîtiyê, yên ku<br />
oldarên me bi hemd anjî bê hemdî,<br />
lê dîroknivîsên dagirkirên welatê<br />
me û hevalbendên xwe, ew bi zanistî<br />
guhastine di navendekê de tomarbikin.<br />
Di peyra naveroka wan li<br />
goriya zimanê zikmakî sererastbikin<br />
û tevaya nûjeniya wan bi rêveberên<br />
rêxistinên civaka Êzdî û endamên<br />
Meclisa Rûhaniyên Êzdiyan bidine<br />
pejirandin. Her weha ji bo zarok û<br />
ciwanên Êzdîtiyê, bitaybetî jî yên ku<br />
di dibistanên Almanya(û tevaya cîhên<br />
ku Êzdî lê pirin)yê de ne, dersa ola<br />
xwe bi fermî bêne bêrwerdekirin,<br />
hinek gavên bikêrhatî di pratîkê de<br />
bavêjin. .....<br />
Gava em di vê demê û di nava van<br />
derfetên ku îro hene de, xwe li ser<br />
bingehên civakî, olî, netewî û jiyana<br />
hevparî(întegrationê) birêxistin<br />
nekin, hemû rêveberên rêxistinên<br />
civaka Êzdî û endamên Meclisa<br />
Rûhaniyên Êzdiyan parastina xwandin,<br />
nivîsandin û axaftina bi zimanê<br />
zikmakî li ser xwe ferznekin û yên ku<br />
li diyasporayê dijîn yekbûna nasnama
Change language