Turkish Journal of Social Research - Eski Sayılar - Türkiye Sosyal ...

Osmanlı’nın Son Döneminde Eğitim Uygulamalarında Yeralan Buluş...
kadar dükkânda satıcılar var. Bu dükkânlar onların değildir, onlarda
dükkânları başkasından para ile tutarlar. Aybaşında onlara para
verirler.
Öğrenci- Evet Öğretmenim, aylık verirler. Bizim de oturduğumuz
ev bizim değildir. Aybaşı gelince babam ev sahibine para verir.
Öğretmen- Çok güzel evladım, işte çarşıda gördüğünüz bu
dükkânlar orada mal satan adamların değildir. Bu dükkânları para
ile tutarlar. Aybaşı gelince dükkânın sahibine para verirler ki buna
(aylık veyahut dükkân kirası) derler. Tahtaya yazıyorum. Bakın aylık
nasıl yazılır (Öğretmen tahtaya yazar). Eğer mal sahibi on kuruşa
aldığı mendili on kuruşa satarsa, farz edelim beş kuruşa aldığı çorabı
yine beş kuruşa satarsa ondan hiç fazla para kazanır mı
Öğrenci- Kazanmaz Öğretmenim.
Öğretmen- İşte çocuklarım, onun için böyle mal satan adamlar
bir çorabı beş kuruşa almış ise o çorabı mutlaka altı kuruşa satar, on
kuruşa aldığı mendili on bir on iki kuruşa satar. Böylelikle asıl kendi
parasında daha fazla para kazanır. Bunları biriktirir. Bu paradan birazını
dükkânında kendisine yardım eden adamlara birazını da dükkân
sahibine verir. Birazıyla da kendi çocuklarına ekmek, yiyecek,
giyecek, elbise alır, öyle değil mi
Öğrenci hep birden- Evet Öğretmenim, doğru.
Öğretmen- İşte evlatlarım bende size bunları anlatmak, göstermek
için sizden otuz paraya aldığım mendile kırk para istedim.
Öğretmen- (Öğrenciden kalem satın almak isteyene hitaben)
Alınız, siz de on para vereceksiniz!
(Öğrenci on parayı vererek yerine oturur)
Öğretmen- Benimle daha alış veriş edecek yok mu
Öğrencilerden biri- (Ayağa kalkarak) -Ben de bu lastiği alacağım
efendim.
Öğretmen- Peki evladım, bu lastiğin de fiyatı on paradır.
Öğrenci- Vereyim öğretmenim.
(Öğretmen lastiği verir. Öğrenci yerine oturur)
Öğretmen- Çocuklarım, biz şimdi burada ne yaptık Kim bana
anlatacak
TSA / Yıl: 11, S: 2, Ağustos 2007 157