"Dil gölgesi"nde bir şair - Elazığ İzzetpaşa Vakfı

Yukarıda da yazdığımız gibi Bayburt’a girişte
önünden geçmiştik. Şoförümüz Hasan, bu tatlı
rampanın bizi aldatmaması gerektiğini söylüyor.
“Hocam bu yol kış boyunca karlı buzludur. Tırlar,
kamyonlar çıkamaz…” Kop’un tepesinde Atatürk
heykeli ile Ruslara karşı mücadele veren Türk
askerinin anısına dikilen bir abide. Kitabesinden
okuduklarımı aktarmak istiyorum:
“Onlar içimizde ülkü, dilimizde türkü, imanımızda
rehber ve hayatımızda gururdur.”
Okunan aşiri’ı yine huşu içinde ve gözlerimiz
dolu dolu dinliyoruz.
Kop Dağı’ndan bahsedince Yahya Akengin’in
şu güzel mısralarını atlamak olmaz:
Kop Dağı’nın tepesinde bir anıt
Anıtın üstünde bir bayrak
Bayrakta bir rüzgâr ılgıt ılgıt
Taşırlar ruhumuza selamları.
Selamınız ne sıcak.
Kanımızla erimişti bu dağların karı.
Size yeşil, size çiçek olsun…
Öldük ki bu milletin evlatları
Yetim kalır ama
Kalamaz özgürlükten yoksun.”
Mevzilere tırmanıyoruz. Bu sırtta, kuzey-güney
istikametinde kazılmış ve taşlarla yükseltilmiş dalgalar
hâlinde mevziler sıralanıyor. Mehmetçik, bir
çukur ve bir taşla kendisini korumaya çalışırken
aslında siper ettiği göğsüyle vatan ve imanını
korumaktadır. Ayakucumda bir mermi kovanı.
Tabanında “1325”, “mavzer” yazıyor Arap rakam
ve harfleriyle. Vali Bey’e verdiğim kovanı
dönüşte Nazım Payam’ın elinde görüyor, hayıflanıyorum.
Benim böyle saflıklarım pek çoktur.
Bir defasında da bizim köyün girişinde bulduğum
“hürriyet, adalet, müsavat” yazılı sikkeyi
de halaoğlu elimden almıştı.
Askerimiz Erzurum düşünce buralarda tam beş
buçuk ay Ruslarla çarpışmış. Rusların 4.Türkistan
Tümeni Almuşka’dan iner, 17. Ve 18. Türkistan
alayları ise Aksunk ve Maçur önünden Bayburt’a
girer.
Rehberimiz, yakın zamana kadar mevzilerde
insan iskeletine ait kemiklerin, hatta kafatasının
bulunduğunu söylüyor. Yöre halkına göre neresi
daha gür ve yeşilse orası toplu mezar alanıdır. Allahüekber!
Cepheden ayrılma hazırlıkları başladığında
aşçı “Uşak, geri çekileceğiz çekilmesine de
bu kartolları (patates) ne yapacağız” der.
Ruslar zamanla çekilir. Bu kez mücadele Ermeni
iledir. “Babamın da içinde olduğu ordumuz
Ermenileri Gümrü’ye kadar takip etmiş. Yol boyunca
bir köy camisinde yakılan insan yağlarının
köy meydanına sızması gibi kötü olaylara şahit
olmuşlar. Gümrü’de yapılan anlaşma ile Kars’ın
Kızılçakçak beldesi sınır olmuş ve bizimkiler geri
dönmüşler. (U.Ahmet Aker, Hicranı Anlayan Şehir)
Fransa ve İngiltere’de o işlek giyotinlerin koparttığı
başlardan akan kanların bir süre sonra toprağı
doyurup metrelerce uzağa akmaya başladığını
hangi kitapta okumuştum acaba
Bu ziyaretin akabinde ziyafete gidiyoruz. Hedefimiz
Helva Köyü. Yağmurlu bir öğle saatinde
cuma namazını kılıp traktörlerin de eşliğinde Buz
Mağarasının bulunduğu tepenin eteğine yapışıyoruz.
İki kıl çadır kurulu. Yemekte helva da var. Bu
helva, Kop Dağı’nda günlerce kartolla ayakta kalmaya
çalışan Mehmetçiğin helvası mı, bize hediyesi
mi Masada tam karşımda oturan arkadaş gülümsüyor.
“Korkmayın, kepçe Deli Hoca’nı elinde
olduğu sürece aç kalmazsınız.”
Kafileden ayrılıyoruz.
Bu güzel insanlardan ve güzelliklerden ayrılma
vakti gelip çattı.
Geleneksel Türk misafirperverliğinin en
güzel örneğine tanık olduğumuz geçide kurulu
şehrin insanlarına el sallamak hiç de kolay olmuyor.
Sonuç niyetine
Bu etkinliğin hem kültür, sanat ve edebiyat
adamlarını hem bürokrat ve iş adamlarını buluşturma,
kaynaştırma gibi bir fonksiyonu yerine
getirdiğine, bahar ve yazı iki üç ay gibi kısa
bir süreye sığdıran halkın hayatına dördüncü bir
cemre gibi düştüğüne inanıyorum.
Teşekkür ederim Bayburtlum.
Allahaısmarladık Korkut Ata’m.■
86
eylül-ekim-kasım
2010