"Dil gÃ¶lgesi"nde bir Åair - ElazÄ±Ä Ä°zzetpaÅa VakfÄ±

More documents

Recommendations

Info

o yoksa her şey kötüdür. Bu tespitler günümüzün tıp anlayışına tam olarak uymasa da tespitlerde kısmen gerçeklik payı var. Çünkü her şeyin başında moralin geldiğini tıp camiası da kabul ediyor. Hatta amansız hastalıkların sebepleri arasında, büyük ve uzun süren üzüntü ve streslerin bulunduğunu iddia eden hekimler de var. Ancak yâre kavuşmanın her şeye deva olması, yokluğunun ise neredeyse her hastalığa davetiye çıkarması gibi telkin ve düşünceler bizce doğru değil. Çünkü bu görüş hem gerçeklerle tam olarak bağdaşmıyor hem de terbiye sistemi bakımından, çocukları ve gençleri tutarlı yetiştirme açısından isabetli değil. Yâre bu kadar çok şey yüklemenin ve ondan çok şey beklemenin sebebi nedir acaba Evvela, türkülerde bu konuda bir abartı olduğunu söyleyelim. Çünkü toplumda yaygın olan bir durum değil bu. Vuku bulan böylesi tek tük hâdiseler türkülere ve hikâyelere konu olup defalarca dinlenince karamsarlık ve bedbinlik meydana geliyor. ‘Bir insana kırk kere deli denirse o da kendisini deli zanneder’ misali insanlar uzun süre bu tip sözlere maruz kaldığında olumsuz etkileniyor. İkinci sebep türküleri ortaya çıkaran insanların kişilikleriyle alakalıdır. İnsanımız bir şeye bağlanırken de bir şeyden uzaklaşırken de maalesef bazen aşırıya gidiyor. Yani övgülerinde de, yergilerinde de ölçüyü kaçırıyor. Bu mizaç yapısı böylesi karasevdayı ortaya faktörlerden biridir. Üçüncü olarak, insanlar eskiden birçok şeyi aileleri ve yakınlarıyla paylaşmıyorlardı. Çekingenlik ve aile içindeki yetersiz diyalog yüzünden şahsi duygular ve düşünceler kâfi derecede konuşulmuyordu. Dolayısıyla gençler her şeyini paylaşan bir evdeşin hayalini kuruyorlardı. Hatta gerçekte onda olmayan özellikleri de varmış gibi düşünüyorlardı. Aşk böyle başlıyordu. Âşıklara göre yâr, hem sırdaş hem eş hem de önemli bir güç kaynağı idi. O, kusursuz, her bakımdan mükemmel bir insan, her derde deva bir varlık idi. (Malum, âşıklar birbirlerinde kusur göremezler). O varsa dünya var, yoksa dünya anlamsızdır. Başka nedenler de sayılabilir ama netice itibariyle genel kültürümüzde ve özel olarak türkülerimizde rastladığımız yârle ilgili telakkiler bize göre gerçekçi bir bakış değil. Yâr gerçekten önemli ve insanı hayata bağlayan unsurlardan biridir elbette ama her şey değildir. O duyguyu ne gereğinden fazla büyütmek ne de önemsiz bir duyguymuş gibi görmezlikten gelmek doğru olmaz. Bazı kimselerin amiyane tabirle söyledikleri ‘dünya karşı cins üzerine kurulmuştur’ sözü isabetli ve doğru değildir. Kişiler yârini kaybettiği zaman her şeyini yitirmiş gibi bir duyguya kapılmamalı veya derin bir yeise düşmemeli ya da vuslat olmadan da ayakları üzerinde durmasını becerebilmelidir. Bu şekildeki telkinlere daha fazla ihtiyaç var. Tıp uzmanı Dr. Sait Eğilmez, ses sanatçısı ve araştırmacı Salih Turhan ve yazar Osman Güzelgöz’ün birlikte hazırladıkları ‘Türkülerde Hekimlik ve Sağlıkla İlgili Türküler” isimli kitabı okurken bunları aklımdan geçirdim. Sağlık Bakanlığı yayınları arasında yeni çıkan bu önemli kitap kanaatimce bir boşluğu doldurmuştur. Göz hastalıkları doçenti S. Eğilmez’in, Âşık Veysel’e atfen yazdığı ve halk müziği sanatçısı Salih Turhan’ın notaladığı şiir de çok manidar: Sesin duydum Veysel, dengin aradım Sözünün üstüne söz bulamadım Görmenin ilmine ömrüm adadım Veysel’ce gören bir göz bulamadım Bu çerçevede ‘kansere sitem’ diyebileceğimiz şiirin sahibi değerli şairimiz Yavuz Bülent Bakileri de hatırlayalım: Sanma ki ben senden korkan biriyim Ha bugün ha yarın, ölüm mukadder. Bir kız torunum var; dünya güzeli Ki şimdi burada ne söylesem az Sabah akşam bir gül gibi elimde eli Onu gözyaşlarıyla bırakıp gelsem olmaz Sonuç olarak, Türkülerin analizini yapanlar, aynı zamanda halk kültürünün de analizini yapmış oluyorlar. Dolayısıyla kültürümüzün çeşitli konulardaki tespit ve telkinlerini gün ışığına çıkarmış, böylece milletimizin yaratıcı ve üretken bir zekâya, geniş bir zihin yelpazesine sahip bulunduğunu kanıtlamış oluyorlar. Ayrıca Türk Kültürünün çok köklü ve engin bir yapısının bulunduğunu da göstermiş oluyorlar. Politikacıların, bir kısım aydınların ve bazı sosyal bilimcilerin ‘halkın engin sağduyusu’ ya da ‘halkın şaşmaz feraseti’ dedikleri şey bu olsa gerek.■ 56 eylül-ekim-kasım 2010
ÖMER KEMİKSİZ Ne vakit sahura kalksam, bir iftar sofrasında ezanı beklesem, teravih namazı için evden çıksam, bayram sabahı kapımı çalan çocuklarla göz göze gelsem, bayram ziyaretlerinde büyüklerimin elini öpmek için davransam aklıma hep o çocukluk günlerimin ramazanları gelir ve şimdilerde sıkça duyduğumuz “Nerede o eski ramazanlar” sözündeki özlenen eski ramazanların o ramazanlar olduğunu düşünürüm. Ramazana günler kala evimizde tatlı bir telaş başlardı. Her taraf baştan aşağı temizlenir, bu esnada ayakaltında dolaşmamızı istemeyen büyüklerimiz, bizleri evin dışına göndermenin planlarını yaparlardı. Açılan yufkalar, biz çocukların ulaşamayacakları yerde saklanırdı. Ne olduğunu o zamanlar pek anlamasak da bu koşuşturmaca hoşumuza giderdi, eğlenirdik. Ramazan geliyor derlerdi bize. Biz, çocuk aklımızla gelenin bir misafir olduğunu düşünür, nasıl biri olduğunu merak eder dururduk. Oruç tutmanın anlamını bilmezdik. Tutmak deyince somut olarak elle kavramayı gözümüzde canlandırdığımız bir dönemdeydik. Büyüklerden dinlediğimiz kadarıyla oruca bir “mana” yüklemeye çalışıyorduk. Çocukluğumuzun ramazanları hep kış günlerine rastlardı. Soğuk kış gecelerinde sahura kalkmak bize hep zor gelirdi. Akşam yatmadan önce kahramanlık gösterip sabahleyin kesin uyanacağımızı ve ertesi gün oruç tutacağımızı söylesek de o vakit geldiğinde yan çizmeye başlardık. Kar yağınca köyümüzün elektrikleri –özellikle gecelerisık sık kesilirdi. Gaz lambasının ışığı ve kokusu altında kalktığımız sahurlarda uyku sersemliğiyle kardeşler arası çarpışmalar sıkça yaşanan kazalardandı. Her ne kadar soğuk suyla yüzümüzü yıkasak da sofraya oturduğumuzda gözlerimizden uykunun aktığı hemen belli olurdu. Sabah ezanını duyar duymaz bütün lokmalar olduğu gibi sofraya bırakılır, oruç başlardı. Ezana yakalanmadan su içmek ve oruca niyet etmek için acele ediyorduk. 57 eylül-ekim-kasım 2010
Page 2 and 3:
Muhterem Okurlar, Bu sayımızın b
Page 4 and 5:
ederler yaza. Yaz mevsimini biraz d
Page 6 and 7: HİLMİ YAVUZ ile edebiyat üzerine
Page 8 and 9: ARMIN BURKHARDT* ile dil üzerine
Page 10 and 11: çizerek söylüyorum yabancı keli
Page 12 and 13: elbette karşıyım. Fakat burada
Page 14 and 15: şerefiyle hayatiyetini sürdürmek
Page 16 and 17: “işk yolu”, “işk makamı”
Page 18 and 19: Hz. Pîr-i Türkistan Ahmed Yesevî
Page 20 and 21: Çok ağlatıp âşıkı aşk elind
Page 22 and 23: Aşksız insan hayvan cinsi, bunu d
Page 24 and 25: Yani: Bin yıl ibadet etsen, ibadet
Page 26 and 27: 2) Hoca Ahmed Yesevî’de ve tasav
Page 28 and 29: evlidir. Tasavvuf tarihinde sufîle
Page 30 and 31: Yesevi’nin İbrahim adlı bir oğ
Page 32 and 33: yaşayan göçebe halk kitlelerine
Page 34 and 35: MUSTAFA MİYASOĞLU Büyük devlet
Page 36 and 37: lı tarihçi haklı çıkarır: Kub
Page 38 and 39: BU ŞEHİR Bu şehir bir evliyalar
Page 40 and 41: kapı gıcırdayarak açıldı. Aya
Page 42 and 43: Dağlar var ara yerde ÜMİT FEHMİ
Page 44 and 45: GAZEL Budur senden niyâzım hâcet
Page 46 and 47: deniyet Taşkent, Semerkant, Buhara
Page 48 and 49: kışırsan siner. Yarışlarda kam
Page 50 and 51: min hazırlamıştır. Asya bozkır
Page 52 and 53: İHSAN YAŞA Türkülerin analizini
Page 54 and 55: Ağlamış gözyaşın silen olmam
Page 58 and 59: Bazı sabahlar uykumuz kaçmış ve
Page 60 and 61: Leylâk kokulu bahçemiz İBRAHİM
Page 62 and 63: BÜKREŞ’TE EYLÜL Yine ünlem y
Page 64 and 65: “Sen süt iç dersen, kahve içer
Page 66 and 67: Turnadağı Savaşında mağlup ede
Page 68 and 69: Orhan Koloğlu ve "Oklu Kirpi"leri
Page 70 and 71: "Dil gölgesi"nde bir şair: Mehmet
Page 72 and 73: "Gel gitme gençliğim ömür bildi
Page 74 and 75: Kırım'ın ebedi sesi Cengiz Dağc
Page 76 and 77: kısa özgeçmişinden bahsetmek bi
Page 78 and 79: KEMAL BATMAZ Şairlerin asıl yür
Page 80 and 81: derinden etkilediğini dile getirdi
Page 82 and 83: 16.Uluslararası Bayburt Dede Korku
Page 84 and 85: dikilmiş. Vali Bey’in tutuşturd
Page 86 and 87: Yukarıda da yazdığımız gibi Ba
Page 88 and 89: 88 eylül-ekim-kasım 2010
Page 96: 96 eylül-ekim-kasım 2010
show all

"Dil gÃ¶lgesi"nde bir Åair - ElazÄ±Ä Ä°zzetpaÅa VakfÄ±

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?

"Dil gÃ¶lgesi"nde bir Åair - ElazÄ±Ä Ä°zzetpaÅa VakfÄ±