"Dil gölgesi"nde bir şair - Elazığ İzzetpaşa Vakfı

ederler yaza. Yaz mevsimini biraz da, belki daha
fazla hatırlattığı seslerden dolayı severim. Sevdiğimiz
seslerle doludur yaz. Bizim yazlarımız
artık kurutulacak meyvelerin, sebzelerin yazı
değil. Kendi sesinin yazı…
Öyle ya; yaz yazlığını yapmayınca kış neler
yapmaz ki insana.
Bu yaz tabiatın, çocukların sesine şairlerin
sesi de karıştı. Hazar Şiir Akşamları tertip
komitesinde görevliydim. Sapanca ve
Bayburt şiir akşamlarına katıldım. Elazığ’da,
Sapanca’da, Bayburt’ta yapılan şiir şölenleri
Türkçenin yaz şenliğine dönüştü. Tanığıyım
bu şenliklerin.
Sapanca’ya Nurettin Durman da geldi. İlk
karşılaşmamızdı bu. Durman’la yıllardır telefonla
görüşürüz. Birbirimizin sesine aşinaydık.
O, Sapanca’da durmadı. Sapanca’ya akşamüzeri
gelen Yavuz Bülent Bâkiler’le gece
yarısı İstanbul’a döndü.
Yavuz Bülent Bâkiler, Sapanca’da olduğumu
öğrenince, bana ve Vakıf Başkanımız Nihat
Eriş’e daha hamuru kurumamış “1944- 1945
Irkçılık-Turancılık Davasında Sorgular Savunmalar”
getirdi. Allah sağlığını artırsın. Böylece
Bâkiler’in bütün eserlerine sahibim.
Sapanca’da, göl kıyısında sesin ve zamanın
toleransını yaşadım.
Hazar Şiir Akşamlarına katılan Yahya
Akengin’e verdiğim sözü tuttum. 15 Temmuzda
Mahmut Bahar ile Bayburt’taydık.
Bayburt Dede Korkut Kültür ve Sanat
Şöleni’ne Meksika, Polonya, Gürcistan, Kazakistan,
Azerbaycan, Pakistan ve Elazığ halk
oyunları ekipleri de katılmıştı. Ekipler ilkin
Dede Korkut otağı önünde oyunlarını sergilediler,
sonra Bayburt’un ilçelerini, köylerini dolaşadurdular.
Bayburtlular, Elazığlılar aynı şehrin çocukları
gibi. Aynı yerelliği taşıyorlar. Yurt içinde yalnızca
Elazığ halk oyunları ekibinin bulunması
da Elazığlılara muhabbetten… Bir hafta boyunca
her akşam bir ses sanatçısını da ağırladı Bayburtlular.
Kahkahalar… Islıklar… Alkışlar…
Alkışlar… Çoruh Nehri bu alkışlarla akıyordu.
Ahmet Hamdi Tanpınar “Bursa’da Zaman”
şiirinde zamanı “su sesi ve kanat şakırtısından
billur bir avizeye” benzetir. Tanpınar’ın benzetişinde
yalnızca “ses” vardır aslında. Zamanın
gerçek tanımlayıcısı ses… Su, kanat ve billur
avize “ses”i, yani “zaman”ı hoşlandığımız esintide
duyurur. “Bursa’da Zaman”, sesin zevk ve
heyecanıyla türbelerin, camilerin, eski bahçelerin,
şanlı erlerin hikâyelerini dinletir bize. Sonra
‘bir zafer müjdesi’yle dikkatlerimizi yeşile, çinilere
sinmiş anın saf neşesine çeker.
“Yeşil türbesini gezdik dün akşam
Duyduk bir musiki gibi zamandan
Çinilere sinmiş Kur’an sesini
Fetih günlerinin saf neşesini”
Ses ve zaman arasındaki sarsıcı birlikteliği
sanırım çokları düşünmüş, düşündüklerini bilimlik
çerçeveye yerleştirmişlerdir. Ama Yahya Kemal
kadar, Tanpınar kadar öylesine berrak sesten
tablolar çıkarabilmişler mi, bilmem. Şimdiye
dek ses ve zaman üzerine herhangi bir bilimlik
esere baktığımı sanmıyorum. Ben, sanat eserlerindeki
sesin anlattığı zamandan; zamanın
sakladığı sesten etkilenmişimdir hep.
Sanatçının eserinde kullandığı dil, konu,
mekân ve şahıslar onun bilincinde durmaksızın
işleyen birer his ve fikir şubeleridir. Sanatçıya
ait olanı temsil ederler. Oysa eseri kuşatan
zamanda herhangi bir nesneye aidiyetlik
yoktur; zaman, sonsuzluğun temsilcisidir. Zaman
dilimleri sanatçıya ancak ödünç olarak verilir.
Ödünçlüğün süresini belirleyen sanatçıdır.
Sesini zamanla eşleştirebilen iade edeceğinden
arınır.
Her şairin her mevsimin bir tonu var. Fakat
başakları olgunlaştıran yazda “Güvercin bakışlı
sessizlik bile” bir başka ahenk çınlatır.■
4
eylül-ekim-kasım
2010