Muhammed Hamidullah - Türkiye Diyanet Vakfı

milletine mal olmuş bir şeydir. Asıl itibariyle
Araplardan neşet etmiştir, Arap
kökenli ama artık İslâm’a mal etmiştir
ve onu Osmanlı, Türkler İslâm’a mal
etmişlerdir. Arap harfleri diyorlar ama
ben bu görüşe katılmıyorum, İslâm
harfleri dememiz lazım. Eğer İslâm sanatı
olarak düşünürsek buna da en
çok hizmet eden Osmanlılar olmuştur.
Öbürleri etmemiş midir Yapmışlardır
da kaliteli değildir. Bugün birçok ülkede
hat sanatı icra ediliyor ve bunlar
son dönemde kifayetsiz olduklarını anladıkları
için, bütün bölgelerden, beldelerden
gelip; Türkiye’den, İstanbul’dan
bu işi öğrenme gayreti içerisindeler. Bu
da gösteriyor ki bu iş burada artık noktalanmış
gibi ve devam ediyor.
Fakat bunu milletimiz yani milletimiz
dediğim zaman da yukarıdaki
idaremiz henüz bunun farkında değil,
çünkü dışarıya gittiğimiz zaman, ben
dışarıdaki birçok seyahatlerimde, sergilerde
onu gördüm ki bu eserlerin, bu
hat sanatının eserlerinin olduğu nokta,
gelen insanların merkezi oluyor, başka
sanatlara pek fazla iltifat etmiyorlar ve
bu da milletimize ait bir marka aslında
ama nasılsa idaremiz buna birazcık
üvey evlat muamelesi yapıyorlar.
Eğer bunu hak ettiği yere koyacak
olsalar, turizm olarak, ticarî olarak
ve memleketin tanıtımı olarak düşünseler,
daha güzel olur. Çünkü resimle,
vesaireyle milleti tanıtmaya kalkıyorlar.
Oysa resim Avrupa’dan bize
girmiştir. Avrupa’da resim yaptığın zaman,
ondan aldığın malı ona satıyorsun
demektir. Ne kadar da iyi yapsan,
onun yaptığı daha iyidir. O bakımdan
seninkine şöyle bakar. Fakat hat sanatı
öyle değil, hat sanatına bugüne kadar
Avrupa nüfuz edememiştir çünkü
bir ciddiyeti vardır. Tabiî, İslâm’ın olduğu
yerde bu neşvünema bulur. Fakat
Avrupa’daki birçok sanatsever,
İslâm sanatı olmasına rağmen heveslenmiş
ama kabiliyetleri olmasına rağmen
yapamamışlardır. Sabır işidir, gönül
işidir.
Hat sanatının geleceğini nasıl görüyorsunuz
ve bu sanatla ilgilenenlere ne gibi tavsiyelerde
bulunuyorsunuz
Her sanatta devam şarttır ve kaliteli olması şarttır. Kaliteli
devam ettiği müddetçe mutlaka onu koruyacak, ona sahip
çıkacak, onu himaye edecek kişiler bulunur ki bu da
kendi kendini idare etmiş olur yani devam eder. Bunda
da onu ümit ediyorum. Gelecekte daha iyi olacaktır. Çünkü
insanların malî durumları gelişmesi dolayısıyla hat
eserlerine daha çok önem veriyorlar.
Dünyanın her tarafı artık herkese açıldı, herkes her
tarafa gidebiliyor, gezebiliyor, görebiliyor, görüyorlar. Bilhassa
genç nesil, sanat eserlerini daha ayrı bir ciddiyetle
tetkik ediyor, onlara o gözle bakıyor. İmkanları da olduğu
müddetçe kendi sanatlarını korumak babında daha
çok ihtimam gösteriyorlar. Öyle ümit ediyorum ki geleceği
bugünden daha iyi olacaktır.
Peki, tavsiyeleriniz
Tavsiyelerim: Evvela bu sanata gönül verecek olanların,
gönül verenlerin iyi bir meşk usulüne, yani tedris usulüne
riayet etmeleri, bir üstatla çalışıp öğrenmeleri ve yaptıkları
işte kusurlu bir taraf bırakmamaları. Her ne kadar,
kimse görmez, benim yaptığıma kim bakar veya kim
anlar zihniyetiyle yola çıkılmamalı. Her ne kadar da öyle
olsa, bir gün biri gelir, oradaki kusuru görür ve bu milletin
malı olduğuna göre hıyanet etmemek lazım, en doğrusunu
yapmak lazım.
İdarenin, resmî idarenin yani devletin de bu işe biraz
daha sahip çıkmasını ümit ediyor, bekliyoruz. Çünkü bir
evvelki sualde cevaplandırdığımız gibi, yurt dışında milletimizi
temsil edecek olan en birinci marka budur. Bu sanatla
çıkarsak yola, daha çok tanıtırız.
Peki hocam, çok teşekkür ediyoruz, vakit ayırıp bu
soruları cevaplandırdığınız için.
Ben teşekkür ederim.
TDV
www.diyanetvakfi.org.tr TÜRKİYE DİYANET VAKFI HABER BÜLTENİ 67 >